Toaùt Yeáu Giaùo Lyù
cuûa Hoäi Thaùnh Coâng Giaùo
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa UÛy Ban Giaùo Lyù Ñöùc Tin Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam 2006
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Phaàn IV:
Kinh Nguyeän Kitoâ Giaùo
Ñoaïn Thöù Hai:
Lôøi Kinh Chuùa Daïy: Kinh Laïy Cha
Kinh Laïy Cha
Laïy Cha chuùng con ôû treân trôøi;
Chuùng con nguyeän Danh Cha caû saùng;
Nöôùc Cha trò ñeán,
YÙ Cha theå hieän döôùi ñaát cuõng nhö treân trôøi
Xin Cha cho chuùng con,
hoâm nay löông thöïc haèng ngaøy;
Vaø tha nôï chuùng con,
nhö chuùng con cuõng tha keû coù nôï chuùng con.
Xin chôù ñeå chuùng con sa chöôùc caùm doã;
nhöng cöùu chuùng con cho khoûi söï Döõ.
Pater Noster
Pater noster qui es in caelis:
sanctificetur Nomen Tuum;
adveniat Regnum Tuum;
fiat voluntas Tua,
sicut in caelo, et in terra.
Panem nostrum quotidianum da nobis hodie;
et dimitte nobis debita nostra,
sicut et nos dimittimus debitoribus nostris;
et ne nos inducas in tentationem;
sed libera nos a Malo
578. Ñaâu laø nguoàn goác cuûa kinh Laïy Cha?
2759-2760
2773
Chuùa Gieâsu ñaõ daïy chuùng ta lôøi kinh khoâng theå thay theá ñöôïc cuûa Kitoâ giaùo, ñoù laø kinh Laïy Cha, khi moät moân ñeä thaáy Ngöôøi caàu nguyeän, ñaõ xin Ngöôøi "daïy chuùng con caàu nguyeän" (Lc 11, 1). Truyeàn thoáng Phuïng vuï Hoäi thaùnh luoân duøng baûn vaên cuûa thaùnh Maùttheâu (6, 9-13).
"Baûn Toùm Löôïc Toaøn Boä Tin Möøng"
579. Kinh Laïy Cha coù vò trí naøo trong Saùch Thaùnh?
2761-2764
2774
Kinh Laïy Cha laø "baûn toùm löôïc toaøn boä Tin Möøng" (Tertullianoâ), laø "lôøi caàu nguyeän tuyeät haûo" (thaùnh Toâma Aquinoâ). Kinh Laïy Cha naèm ôû trung taâm Baøi giaûng treân nuùi (Mt 5-7), vaø laáy laïi noäi dung chính yeáu cuûa Tin Möøng döôùi hình thöùc moät kinh nguyeän.
580. Taïi sao kinh naøy ñöôïc goïi laø "lôøi kinh cuûa Chuùa"?
2765-2766
2775
Kinh Laïy Cha ñöôïc goïi laø "lôøi kinh cuûa Chuùa," vì do chính Chuùa Gieâsu ñaõ daïy cho chuùng ta.
581. Kinh Laïy Cha giöõ vò trí naøo trong kinh nguyeän cuûa Hoäi thaùnh?
2767-2772
2776
Kinh Lay Cha laø lôøi kinh tuyeät haûo cuûa Hoäi thaùnh. Kinh naøy chæ ñöôïc "trao" cho nhöõng ngöôøi con cuûa Thieân Chuùa vaøo luùc laõnh nhaän Bí tích Röûa toäi ñeå nhaán maïnh vieäc taùi sinh vaøo ñôøi soáng thaàn linh. Bí tích Thaùnh Theå maïc khaûi yù nghóa troøn ñaày cuûa lôøi kinh naøy: nhöõng lôøi caàu xin cuûa kinh naøy, döïa treân maàu nhieäm cöùu ñoä ñaõ ñöôïc thöïc hieän, seõ ñöôïc nhaäm lôøi caùch troïn veïn khi Chuùa ñeán. Kinh Laïy Cha laø thaønh phaàn chính yeáu cuûa Caùc giôø kinh Phuïng vuï.
"Laïy Cha Chuùng Con ÔÛ Treân Trôøi"
582. Taïi sao chuùng ta coù theå "daùm tin töôûng ñeán gaàn" Chuùa Cha?
2777-2778
2797
Vì Chuùa Gieâsu, Ñaáng Cöùu ñoä, höôùng daãn chuùng ta ñeán tröôùc Toân Nhan Chuùa Cha, vaø vì Thaùnh Thaàn cuûa Ngöôøi ñaõ laøm cho chuùng ta trôû thaønh con caùi Thieân Chuùa. Nhö theá, chuùng ta coù theå caàu nguyeän baèng kinh Laïy Cha vôùi söï tin töôûng ñôn sô vaø hieáu thaûo, vôùi söï vui möøng an taâm, söï can ñaûm khieâm haï vaø trong söï xaùc tín ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thöông vaø nhaäm lôøi.
583. Laøm sao chuùng ta coù theå goïi Thieân Chuùa laø "Cha"?
2779-2785
2789
2798-2800
Chuùng ta coù theå goïi Thieân Chuùa laø Cha, vì Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi ñaõ maïc khaûi cho chuùng ta vaø Thaùnh Thaàn cuûa Ngaøi ñaõ giuùp chuùng ta nhaän bieát ñieàu ñoù. Vieäc keâu caàu Thieân Chuùa Cha ñöa chuùng ta vaøo maàu nhieäm cuûa Ngaøi, vôùi loøng thaùn phuïc luoân môùi meû, vaø gôïi leân trong chuùng ta söï öôùc muoán soáng ñôøi con thaûo. Nhö vaäy vôùi kinh Laïy Cha, chuùng ta phaûi yù thöùc raèng chính chuùng ta laø con Thieân Chuùa, trong Ngöôøi Con chí aùi cuûa Ngaøi.
584. Taïi sao chuùng ta goïi Thieân Chuùa laø Cha "chuùng con"?
2786-2790
2801
Thuaät ngöõ "chuùng con" dieãn taû moät töông quan hoaøn toaøn môùi meû vôùi Thieân Chuùa. Khi caàu nguyeän vôùi Chuùa Cha, chuùng ta thôø laïy vaø toân vinh Ngaøi cuøng vôùi Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn. Trong Ñöùc Kitoâ, chuùng ta laø Daân "cuûa Ngaøi" vaø Ngaøi laø Thieân Chuùa "cuûa chuùng ta", baây giôø vaø maõi maõi. Thaät vaäy, chuùng ta goïi Ngaøi laø Cha "chuùng con" vì Hoäi thaùnh cuûa Ñöùc Kitoâ laø söï hieäp thoâng goàm ñoâng ñaûo anh em, taïo neân "moät traùi tim vaø moät linh hoàn " (Cv 4,32).
585. Chuùng ta caàu nguyeän Laïy Cha "chuùng con" vôùi tinh thaàn hieäp thoâng vaø truyeàn giaùo naøo?
2791-2793
2801
Kinh Laïy Cha "chuùng con" laø gia saûn chung cuûa taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc laõnh nhaän Bí tích Röûa toäi, neân hoï phaûi caûm nhaän lôøi keâu goïi khaån thieát cuøng vôùi Chuùa Gieâsu caàu nguyeän cho söï hôïp nhaát cuûa caùc moân ñeä Ngöôøi. Caàu nguyeän baèng kinh "Laïy Cha chuùng con," töùc laø caàu nguyeän vôùi vaø cho taát caû moïi ngöôøi, ñeå hoï nhaän bieát moät Thieân Chuùa thaät vaø phaûi hôïp nhaát vôùi nhau.
586. Thuaät ngöõ "ôû treân trôøi" coù nghóa laø gì?
2794-2796
2802
"ÔÛ treân trôøi" laø moät caùch dieãn taû theo Thaùnh Kinh, khoâng muoán chæ moät vò trí, nhöng muoán noùi leân moät caùch hieän höõu: Thieân Chuùa vöôït quaù vaø vöôït treân taát caû. Thuaät ngöõ naøy dieãn taû söï uy nghi, söï thaùnh thieän cuûa Thieân Chuùa, cuõng nhö söï hieän dieän cuûa Ngaøi trong taâm hoàn nhöõng ngöôøi coâng chính. Trôøi, hay Nhaø Cha, laø queâ höông ñích thöïc maø loøng chuùng ta haèng höôùng ñeán trong nieàm hy voïng, ngay khi chuùng ta coøn ñang soáng treân maët ñaát naøy. Laø nhöõng ngöôøi "hieän ñang tieàm taøng vôùi Ñöùc Kitoâ nôi Thieân Chuùa" (Cl 3,3), chuùng ta ñaõ soáng treân trôøi.
Baûy Lôøi Caàu Xin
587. Lôøi kinh cuûa Chuùa ñöôïc caáu taïo nhö theá naøo?
2803-2806
2857
Lôøi kinh cuûa Chuùa coù baûy lôøi caàu xin daâng leân Thieân Chuùa laø Cha. Ba lôøi ñaàu tieân, coù tính ñoái thaàn, höôùng chuùng ta veà Thieân Chuùa, vì vinh quang cuûa Ngaøi: lôøi kinh naøy töï baûn chaát thuoäc veà tình yeâu vaø tröôùc tieân nghó ñeán Ñaáng chuùng ta yeâu. Ba lôøi ñoù cho thaáy nhöõng ñieàu maø chuùng ta ñaëc bieät caàu xin: söï thaùnh hoùa Danh Thieân Chuùa, vieäc Vöông quoác seõ ñeán vaø vieäc thi haønh YÙ cuûa Ngaøi. Boán lôøi caàu xin cuoái trình baøy vôùi Cha nhaân töø nhöõng thoáng khoå vaø nhöõng chôø ñôïi cuûa chuùng ta. Chuùng ta van xin Ngöôøi löông thöïc, söï tha thöù, söï trôï giuùp trong caùc côn caùm doã vaø söï giaûi thoaùt khoûi thaàn Döõ.
588. Lôøi caàu xin "Nguyeän danh Cha caû saùng" coù yù nghóa gì?
2807-2812
2858
"Danh Cha caû saùng" tröôùc heát laø moät lôøi ca ngôïi coâng nhaän Thieân Chuùa laø Ñaáng Thaùnh. Thaät vaäy, Thieân Chuùa ñaõ maïc khaûi Danh Thaùnh cuûa Ngaøi cho Moâseâ vaø Ngaøi muoán cho daân Ngaøi ñöôïc thaùnh hieán daønh rieâng cho Ngaøi, laø moät daân toäc thaùnh thieän maø Ngaøi yeâu thích cö nguï nôi hoï.
589. Danh Thieân Chuùa ñöôïc thaùnh hoùa nôi chuùng ta vaø treân theá giôùi nhö theá naøo?
2813-2815
Thieân Chuùa buoäc chuùng ta phaûi "neân thaùnh" (1 Ts 4,7). Caâu "Danh Thieân Chuùa ñöôïc thaùnh hoaù" muoán noùi leân ñoøi hoûi vieäc hieán thaùnh cuûa Bí tích Röûa toäi phaûi laøm sinh ñoäng caû cuoäc ñôøi chuùng ta; ngoaøi ra coøn mang yù nghóa, chuùng ta phaûi chaêm soùc cuoäc ñôøi vaø lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta nhö theá naøo ñeå Danh Thieân Chuùa ñöôïc moïi ngöôøi nhaän bieát vaø chuùc tuïng.
590. Hoäi thaùnh xin gì khi caàu nguyeän "Nöôùc Cha trò ñeán"?
2816-2821
2859
Hoäi thaùnh xin cho Nöôùc Thieân Chuùa trò ñeán moät caùch döùt khoaùt qua vieäc Ñöùc Kitoâ trôû laïi trong vinh quang. Nhöng Hoäi thaùnh cuõng caàu xin cho vöông quyeàn cuûa Thieân Chuùa ngaøy caøng lôùn leân trong hieän taïi qua vieäc thaùnh hoùa con ngöôøi trong Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø nhôø söï coá gaéng cuûa hoï trong vieäc phuïc vuï coâng lyù vaø hoøa bình theo caùc Moái phuùc. Lôøi caàu xin naøy laø tieáng keâu cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø cuûa Hieàn theâ: "Laïy Chuùa Gieâsu! xin haõy ñeán" (Kh 22,20).
591. Taïi sao chuùng ta caàu xin: "YÙ Cha theå hieän döôùi ñaát cuõng nhö treân trôøi"?
2822-2827
2860
YÙ muoán cuûa Cha chuùng ta laø "taát caû moïi ngöôøi ñöôïc cöùu ñoä" (1 Tm 2,3). Vì theá, Chuùa Gieâsu ñaõ ñeán ñeå chu toaøn caùch troïn haûo yù ñònh cöùu ñoä cuûa Cha. Chuùng ta caàu xin Thieân Chuùa laø Cha keát hôïp yù muoán cuûa chuùng ta vaøo yù muoán Con cuûa Ngaøi, theo göông cuûa Ñöùc Trinh Nöõ raát Thaùnh vaø cuûa caùc thaùnh. Chuùng ta caàu xin cho yù ñònh cuûa tình yeâu nhaân haäu cuûa Ngaøi ñöôïc thöïc hieän troïn veïn döôùi ñaát nhö ñaõ ñöôïc thöïc hieän troïn veïn treân trôøi. Chính nhôø lôøi caàu nguyeän naøy maø chuùng ta coù theå "nhaän ra yù muoán cuûa Thieân Chuùa" (Rm 12,2) vaø "kieân trì thi haønh thaùnh yù" (Dt 10,36).
592. Lôøi caàu "xin Cha cho chuùng con hoâm nay löông thöïc haèng ngaøy" coù nghóa gì?
2828-2834
2861
Vôùi loøng phoù thaùc tin töôûng cuûa phaän laøm con, chuùng ta xin Thieân Chuùa ban löông thöïc haèng ngaøy ñeå moïi ngöôøi ñöôïc soáng vaø chuùng ta coâng nhaän Ngaøi laø Cha chuùng ta, Ñaáng toát laønh vöôït quaù moïi söï toát laønh. Chuùng ta cuõng xin Ngaøi cho bieát phaûi hoaït ñoäng theá naøo ñeå coâng lyù vaø tình lieân ñôùi buoäc nhöõng ai dö ñaày bieát giuùp ñôõ caùc nhu caàu cuûa nhöõng keû thieáu thoán.
593. Lôøi caàu xin naøy coù yù nghóa ñaëc thuø naøo cho ngöôøi Kitoâ höõu?
2835-2837
2861
Vì "ngöôøi ta soáng khoâng chæ nhôø côm baùnh, nhöng coøn nhôø moïi Lôøi mieäng Thieân Chuùa phaùn ra" (Mt 4,4), lôøi caàu xin naøy cuõng bao haøm caû côn ñoùi khaùt Lôøi Chuùa vaø Mình Thaùnh Chuùa trong Bí tích Thaùnh Theå, cuõng nhö ñoùi khaùt Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùng ta caàu xin nhöõng ñieàu naøy vôùi loøng tin töôûng tuyeät ñoái cho ngaøy hoâm nay cuûa Thieân Chuùa. Nhöõng ñieàu naøy ñöôïc ban cho chuùng ta ñaëc bieät trong Bí tích Thaùnh Theå, moät söï tham döï tröôùc vaøo baøn tieäc cuûa Vöông quoác seõ ñeán.
594. Taïi sao chuùng ta noùi "xin tha nôï chuùng con nhö chuùng con cuõng tha keû coù nôï chuùng con"?
2838-2839
2862
Khi xin Thieân Chuùa laø Cha tha thöù cho chuùng ta, chuùng ta nhaän bieát mình laø keû toäi loãi tröôùc maët Ngaøi. Nhöng ñoàng thôøi chuùng ta cuõng tuyeân xöng loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi, vì trong Chuùa Con vaø qua caùc Bí tích, "chuùng ta ñöôïc ôn cöùu chuoäc, ñöôïc thöù tha toäi loãi" (Cl 1, 14). Tuy nhieân, lôøi caàu xin cuûa chuùng ta chæ coù theå ñöôïc nhaäm lôøi, vôùi ñieàu kieän laø, veà phaàn chuùng ta, chuùng ta phaûi tha thöù tröôùc.
595. Laøm sao coù theå tha thöù ñöôïc?
2840-2845
2862
Loøng thöông xoùt chæ coù theå ñi vaøo taâm hoàn, neáu nhö chính chuùng ta bieát tha thöù cho caû keû thuø cuûa mình. Duø ñoái vôùi con ngöôøi, ñieàu naøy xem ra khoâng theå thöïc hieän ñöôïc, nhöng moät traùi tim roäng môû cho Chuùa Thaùnh Thaàn seõ coù khaû naêng, nhö Chuùa Gieâsu, yeâu thöông cho ñeán cuøng, bieán ñoåi thöông ñau thaønh loøng traéc aån, vaø söï xuùc phaïm thaønh lôøi chuyeån caàu. Tha thöù chính laø tham döï vaøo loøng khoan dung cuûa Thieân Chuùa vaø laø moät trong nhöõng ñænh cao cuûa kinh nguyeän Kitoâ giaùo.
596. "Xin chôù ñeå chuùng con sa chöôùc caùm doã" nghóa laø gì?
2846-2849
2863
Chuùng ta xin Thieân Chuùa laø Cha chuùng ta, ñöøng ñeå chuùng ta ñôn ñoäc döôùi quyeàn löïc cuûa côn caùm doã. Chuùng ta caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn ñeå bieát nhaän ñònh, moät ñaøng, giöõa thöû thaùch giuùp ta taêng tröôûng trong söï laønh vaø söï caùm doã daãn ñeán toäi loãi vaø söï cheát, vaø ñaøng khaùc, giöõa bò caùm doã vaø thuaän theo côn caùm doã. Lôøi caàu xin naøy keát hôïp chuùng ta vôùi Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ chieán thaéng caùm doã baèng lôøi caàu nguyeän cuûa Ngöôøi. Lôøi caàu naøy cuõng van xin ôn tænh thöùc vaø beàn ñoã ñeán cuøng.
597. Taïi sao chuùng ta laïi keát thuùc baèng lôøi caàu xin "nhöng cöùu chuùng con cho khoûi söï Döõ"?
2850-2854
2864
Söï Döõ muoán aùm chæ moät nhaân vaät laø Satan, keû ñoái nghòch vôùi Thieân Chuùa, "keû chuyeân meâ hoaëc toaøn theå nhaân loaïi" (Kh 12,9). Ñöùc Kitoâ ñaõ chieán thaéng ma quyû. Nhöng chuùng ta caàu xin cho caû gia ñình nhaân loaïi ñöôïc giaûi thoaùt khoûi Satan vaø moïi vieäc laøm cuûa noù. Chuùng ta cuõng caàu xin hoàng aân quí giaù laø söï bình an vaø aân suûng ñeå kieân trì chôø ñôïi Ñöùc Kitoâ laïi ñeán, Ñaáng giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï Döõ caùch döùt khoaùt.
598. Chöõ "Amen" cuoái cuøng coù nghóa laø gì?
2855-2856
2865
"Sau khi ñoïc kinh xong, baïn ñoïc Amen, nhaán maïnh lôøi Amen, nghóa laø 'xin Chuùa cöù laøm cho con nhö vaäy', chuùng ta quyeát taâm ñoùn nhaän taát caû nhöõng ñieàu Chuùa daïy trong lôøi kinh naøy" (thaùnh Xyriloâ thaønh Gieârusalem).