Tieâu Hoân: Hoân Nhaân Voâ Hieäu Hoùa

Trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo

 

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


 

Nhöõng vuï aùn cuûa pheùp hoân phoái

moät thaùch ñoá môùi

 

Nhöõng vuï aùn cuûa pheùp hoân phoái, moät thaùch ñoá môùi.

(Lm Phaoloâ Nguyeãn Vaên Tuøng)

(Marriage Cases or Annulments)

"Söï gì Thieân Chuùa ñaõ lieân keát, loaøi ngöôøi khoâng ñöôïc phaân ly." (Mt. 19:6). "Hoân phoái ñaõ ñöôïc thaønh nhaän vaø hoaøn hôïp ("ratum et consummatum" hay "ratified and consummated") khoâng theå bò thaùo gôõ bôûi moät quyeàn bính nhaân loaïi hay moät nguyeân do naøo, ngoaøi söï cheát." (Giaùo Luaät, ñieàu 1141). Vôùi lôøi giaûng daïy cuûa chính Chuùa Kitoâ vaø luaät ñieàu cuûa giaùo hoäi ghi treân, ngöôøi ta khoâng theå naøo laøm maát ñi tính chaát gía trò hay höõu hieäu (valid - thaønh) vaø hôïp leä (licit - neân) cuûa pheùp hoân phoái Coâng Giaùo.

Tuy nhieân, coù nhöõng tröôøng hôïp maø pheùp hoân phoái, töï baûn tính, ñaõ khoâng höõu hieäu vì lyù do naøy hay lyù do khaùc. ÔÛ nhöõng tröôøng hôïp ñoù, giaùo hoäi ñaõ cho pheùp caùc tín höõu ñöôïc quyeàn thænh nguyeän toøa aùn hoân phoái (Tribunal) cuûa giaùo phaän, taùi xeùt tröôøng hôïp hoân nhaân cuûa mình. Sau moät thôøi gian, trung bình khoaûng18 thaùng, nhanh hay chaäm coøn tuøy ôû moãi giaùo phaän, ñieàu tra vaø thaåm ñònh caùc döõ kieän qua "canonnical jurisprudence" (vieäc hieåu vaø aùp duïng giaùo luaät), toøa aùn hoân phoái coù theå tuyeân boá laø pheùp hoân phoái ñoù ñaõ voâ hieäu (invalid) ngay töø baûn tính. Do ñoù, ngöôøi tín höõu seõ ñöôïc nhaän bí tích hoân phoái vôùi ngöôøi khaùc caùch hoaøn haûo hôn, coù khi ñöôïc goïi noâm na laø "taùi hoân."

Muïc ñích cuûa baøi naøy laø trình baøy nhöõng lyù do ñöôïc giaùo hoäi keå laø chính ñaùng ñeå giaûi quyeát caùc tröôøng hôïp hoân phoái, ñoàng thôøi giuùp ngöôøi tín höõu giaùo daân nhìn thaáy quyeàn lôïi cuûa mình vaø nhöõng cô hoäi coù theå ñöôïc toøa aùn hoân phoái tuyeân xöû raèng pheùp hoân phoái ñaõ laõnh nhaän laø voâ hieäu töï baûn tính.

Ñeå hieåu vaán ñeà nhieàu hôn, ñeà nghò quí ñoäc giaû tìm ñoïc theâm nhöõng taøi lieäu giaù trò nhö caùc quyeån "Annulments" cuûa Linh Muïc Lawrence G. Wrenn do Cannon Law Society of America (CLSA) xuaát baûn; "The Tribunal Reporter, boä I, do Adam J. Maida dieãn giaûi vaø cuõng do CLSA xuaát baûn; "Marriage, Divorce and Nullity" saùch höôùng daãn thuû tuïc xin toaø aùn hoân phoái xeùt xöû caùc tröôøng hôïp hoân nhaân, do Ñöùc Giaùm Muïc Geoffrey Robinson vieát.

Qua nhöõng taøi lieäu noùi treân, ngöôøi ta coù theå ghi nhaän nhöõng lyù do chính ñeå toøa aùn hoân phoái thaåm ñònh caùc tröôøng hôïp. Thöù nhaát laø lyù do baát löïc (impotence), veà caû phía nam laãn nöõ (GL ñieàu 1084). Thöù hai, hoaøn toaøn giaû vôø (total simulation. Ñieàu 1101). Thöù ba, nhaát ñònh khoâng muoán coù con (1055 vaø 1061). Thöù tö, loaïi boû tính caùch vónh vieãn cuûa hoân nhaân (exclusion of perpetuity. 34, 809; 48, 256). Thöù naêm, baát trung (exclusion of fidelity). Thöù saùu, aùp löïc vaø sôï haõi (1103). Thö baûy, maéc caùc beänh taâm thaàn (psychoses), phaûn xaõ hoäi tính (sociopathy), ñoàng tính luyeán aùi (homosexuality), beänh ngoaøi da, hay coù caûm giaùc baát thöôøng (hyperaesthesia), beänh nghieän röôïu v.v.. Sau naøy, moät soá lyù do nöõa ñaõ ñöôïc ghi theâm nhö beänh ñoäng kinh (epilepsy), söï thieáu tröôûng thaønh (Immaturity), thaàn kinh bò quùa giao ñoäng (depressive neurosis), vaø coù nhöõng ñieàu laøm cho hoân phoái baát thaønh töø phía naïn nhaân (error and defective convalidations).

1. Tröôøng hôïp baát löïc (GL. ñieàu 1084)

a. "Baát löïc ñeå giao hôïp, coù tröôùc khi keát hoân vaø vónh vieãn, hoaëc veà phía ngöôøi nam, hoaëc veà phía ngöôøi nöõ, duø tuyeät ñoái, duø töông ñoái, töï baûn tính cuûa noù khieán cho hoân phoái voâ hieäu."

b. "Neáu ngaên trôû baát löïc coù tính caùch hoaøi nghi, duø hoaøi nghi veà luaät hay veà söï kieän, thì khoâng neân ngaên caûn hoân phoái hay tuyeân boá voâ hieäu bao laâu coøn hoà nghi."

c. "Söï son seû khoâng ngaên caám cuõng khoâng tieâu huûy hoân phoái, khoâng keå quy ñònh cuûa ñieàu 1098" (löôøng gaït ñeå keát hoân).

2. Giaû vôø (total simulation. GL 1101)

a. "Söï öng thuaän beân trong cuûa taâm hoàn ñöôïc suy ñoaùn laø töông hôïp vôùi nhöõng lôøi leõ vaø cöû chæ boäc loä luùc keát hoân."

b. "Tuy nhieân, neáu moät beân hay caû hai beân, do moät haønh vi tích cöïc cuûa yù chí, loïai boû chính hoân phoái hay moät yeáu toá chính yeáu naøo, hoaëc moät ñaëc tính chính yeáu naøo cuûa hoân phoái, thì vieäc keát hoân voâ hieäu."

3. Khoâng muoán coù con (contra bonum prolis, GL 1055 vaø 1061)

a. (1055): "Do giao öôùc hoân phoái, ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ taïo neân vôùi nhau moät cuoäc thoâng hieäp troïn caû cuoäc soáng. Töï baûn tính, giaùo öôùc hoân phoái höôùng veà thieän ích cuûa ñoâi baïn vaø vieäc sinh saûn cuøng giaùo duïc con caùi. Chuùa Kitoâ ñaõ naâng giaùo öôùc hoân phoái giöõa nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc chòu pheùp röûa toäi leân haøng bí tích."

b. "Bôûi vaäy, giöõa nhöõng ngöôøi ñaõ chòu pheùp röûa toäi, khoâng theå coù kheá öôùc hoân phoái höõu hieäu neáu ñoàng thôøi khoâng phaûi laø bí tích."

c. (1061): "Hoân phoái höõu hieäu giöõa nhöõng ngöôøi ñaõ chòu pheùp röûa toäi ñöôïc goïi laø chæ môùi thaønh nhaän (ratified), neáu chöa coù söï hoaøn hôïp (hay "giao hôïp," consummated); hoân phoái laø thaønh nhaän vaø hoaøn hôïp khi ñoâi baïn ñaõ giao hôïp vôùi nhau moät caùch hôïp vôùi nhaân tính. Söï giao hôïp laø haønh ñoäng höôùng ñeán vieäc sinh con caùi, töùc laø moät muïc tieâu töï nhieân cuûa hoân nhaân, vaø do haønh doäng aáy, ñoâi baïn trôû neân moät xaùc theå."

d. "Sau khi ñaõ cöû haønh hoân phoái, neáu ñoâi baïn ñaõ soáng chung vôùi nhau thì söï hoaøn hôïp ñöôïc suy ñoaùn (laø ñaõ coù) cho ñeán khi chöùng minh ngöôïc laïi."

e. "Hoân phoái voâ hieäu ñöôïc goïi laø gæa ñònh, neáu ñaõ ñöôïc cöû haønh vôùi söï ngay tình, ít ra laø cuûa moät beân, cho ñeán khi caû hai beân bieát chaéc chaén veà söï voâ hieäu cuûa hoân phoái."

4. Loaïi boû tính caùch vónh vieãn cuûa hoân nhaân (contra bonum sacramenti)

Xin xem laïi GL 1101 veà söï thöïc taâm. Söï "vónh vieãn" cuûa hoân phoái ñöôïc hieåu laø troïn ñôøi, khoâng theå chaám döùt vaø ñöôïc goïi laø "bonum sacramenti." Söï vónh vieãn thuoäc veà baûn tính cuûa hoân phoái, theå hieän qua caùc ñieàu 1056, 1057 vaø 1134.

5. Baát trung (contra bonum fidei)

Cuõng naèm trong ñieàu 1101. Moät vaøi thí duï daãn chöùng: Ñöôïc goïi laø baát trung neáu moät ngöôøi keát hoân nhöng vaãn coù chuû taâm raèng anh/chò ta seõ coù ngöôøi tình khaùc khi cô hoäi xaûy ñeán. Hay moät ngöôøi coù chuû taâm chæ trung thaønh vôùi vôï/choàng mình khi ngöôøi phoái ngaãu coøn duyeân daùng vaø laøm cho mình thích maø thoâi. Hoaëc moät ngöôøi ñaõ laäp gia ñình nhöng vaãn daønh nhieàu thì giôø hôn vôùi caû vôï/choàng mình ñeå ñi laïi, thaêm vieáng caùch coâng khai vôùi ngöôøi tình cuõ cuûa mình.

6. AÙp löïc vaø sôï haõi (GL 1103)

"Hoân phoái seõ voâ hieäu neáu ñöôïc keáp laäp vì aùp löïc hay sôï haõi traàm troïng do moät nguyeân côù ngoaïi taïi (beân ngoaøi), maëc duø khoâng chuû yù tröïc tieáp gaây ra, nhöng ñeå thoaùt khoûi noù, ngöôøi ta bò boù buoäc ñaønh phaûi löïa choïn keát hoân."

AÙp löïc (Vis hay force) laø söï cöôõng cheá (coactio moralis) laøm thay ñoåi yù chí döôùi söï ñe doïa cuûa moät söï döõ trong moät caùch maø ôû tình traïng bình thöôøng yù chí khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc.

Sôï haõi (Metus) laø söï doïa naït (trepidatio mentis), haäu quûa cuûa aùp löïc. Ñeå pheùp hoân phoái khoâng coù hieäu löïc, söï sôï haõi phaûi traàm troïng (grave), ngoaïi taïi (extrinsic), vaø coù nguyeân côù (causative).

7. Caùc beänh taâm thaàn

GL 1095: "Nhöõng ngöôøi sau ñaây khoâng coù khaû naêng keát hoân:

a. (Lack of Due Reason) "Nhöõng ngöôøi thieáu khaû naêng xöû duïng trí khoân moät caùch vöøa phaûi."

b. (Lack of Due Discretion) "Nhöõng ngöôøi thieáu soùt traàm troïng trong söï nhaän ñònh veà nhöõng quyeàn lôïi vaø boån phaän thieát yeáu cuûa vieäc trao ban vaø ñoùn nhaän trong hoân nhaân."

c. (Lack of Due Competence) "Nhöõng ngöôøi vì lyù do taâm lyù, khoâng theå ñaûm nhaän nhöõng nghóa vuï thieát yeáu cuûa hoân nhaân."

8. Söï thieáu hieåu bieát (Ignorance, GL 1096)

a. "Ñeå coù söï öng thuaän keát hoân, ñieàu caàn thieát laø hai ngöôøi keát hoân phaûi bieát ít ra raèng: Hoân nhaân laø ñôøi soáng chung vónh vieãn giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ, nhaèm ñeán vieäc sinh saûn con caùi baèng vieäc giao hôïp sinh lyù caùch naøo ñoù."

b. "Sau tuoåi daäy thì, phaûi suy ñoaùn laø hoï ñaõ bieát nhöõng ñieàu ñoù roài."

9. Hoân phoái baát thaønh töø phía naïn nhaân (Imposed error hay error dolosus. GL 1098)

"Ai keát hoân do moät söï (bò) löôøng gaït ñöôïc baøy ra vì möu chöôùc ñeå cho mình öng thuaän, neáu söï löôøng gaït aáy lieân heä ñeán moät tö caùch cuûa ngöôøi baïn, maø töï noù, tö caùch naøy coù theå laøm phieàn nhieãu naëng neà cuoäc soáng chung cuûa vôï choàng, thì söï keát hoân ñoù voâ hieäu."

Tröôøng hôïp naøy, khoâng phaûi ngöôøi löôøng gaït nhaän moät hoân phoái voâ hieäu, nhöng chính naïn nhaân (ngöôøi bò löôøng gaït) ñaõ nhaän moät hoân phoái voâ hieäu.

Vôùi Anh Em Giaùo Só

Xaõ hoäi Vieät Nam töø ngaøn ñôøi vaãn giöõ gìn nhöõng truyeàn thoáng ñaïo ñöùc cao ñeïp cuûa tình nghóa phu theâ vaø laáy chöõ Trung, Trinh, Hieáu, Nghóa laøm ñaàu. Giaùo hoäi Coâng Giaùo caøng phuø hôïp hôn vôùi nhöõng giaùo huaán veà söï raøng buoäc chaët cheõ trong pheùp hoân phoái. Vaán ñeà li dò ñaõ ít khi laø moái baän taâm cuûa giaùo hoäi. Nhöõng toøa aùn hoân phoái ôû caùc ñòa phaän ñöôïc thaønh laäp theo giaùo luaät, nhöng vieäc phaûi xeùt xöû moät tröôøng hôïp hoân phoái ñaõ raát hoïa hieám.

Tuy nhieân, töø ngaøy daân Vieät noùi chung, giaùo höõu Coâng Giaùo noùi rieâng ra soáng ôû nöôùc ngoaøi maø haàu heát laø ôû nhöõng nöôùc thuoäc AÂu, Myõ hay UÙc chaâu, theo truyeàn thoáng vaên hoùa phöông Taây, vieäc li dò ñaõ trôû thaønh moät vaán ñeà lôùn. Ñieàu naøy ñaõ khieán moät vaøi linh muïc quaûn nhieäm caùc coäng ñoaøn ngöôøi Vieät Coâng Giaùo (ñaëc bieät laø nhöõng vò ñaõ thuï phong Linh Muïc ôû beân nhaø) ít nhieàu bò boái roái. Moät vaán ñeà quùa môùi ñoái vôùi caùc ngaøi, maëc duø treân thöïc teá noù ñaõ khoâng môùi chuùt naøo heát. Khi coøn ôû chuûng vieän, caùc ngaøi ñaõ ñöôïc huaán luyeän veà caùc tröôøng hôïp hoân phoái, nhöng hoïc maø khoâng phaûi haønh, neân ñeán khi thình lình phaûi ñöông ñaàu vôùi vaán ñeà naøy, coù ngöôøi ñaõ bò huït haãng vaø khoâng bieát phaûi giaûi quyeát ra sao.

Theâm vaøo ñoù, coøn laø löông taâm nhieäm nhaët cuûa caùc ngaøi, moät phaàn do aûnh höôûng neáp vaên hoùa, truyeàn thoáng coå kính cuûa daân toäc. Trong quùa khöù ôû queâ nhaø, thænh thoaûng coù giaùo daân naøo "lôõ" li dò, thì laäp töùc bò gaùn cho chöõ "roái" vaø haàu nhö ñöông nhieân bò ñaåy ra ngoaøi leà giaùo hoäi. Ña soá nhöõng ngöôøi ñoù chaúng bao giôø ñöôïc soáng laïi ñôøi soáng bí tích, nhieàu khi cho ñeán luùc cheát! Hôn nöõa, coù linh muïc ñaõ nghó raèng vaøo tröôøng hôïp naøy, caùc ngaøi vaãn coù quyeàn "xöû" theo phaùn ñoaùn rieâng cuûa mình, chöù khoâng phaûi theo quyeàn lôïi ñaùng ñöôïc höôûng cuûa ngöôøi giaùo daân. Vaán ñeà ôû ñaây laø traùch nhieäm cuûa vò linh muïc tröôùc nhu caàu thieâng lieâng cuûa caùc giaùo daân. Vò linh muïc chính xöù, quaûn nhieäm hay baát cöù linh muïc naøo khi ñöôïc yeâu caàu, ñeàu coù boån phaän giuùp ñôõ ngöôøi giaùo daân ñang muoán xin toøa aùn hoân phoái taùi xeùt tröôøng hôïp hoân nhaân cuûa mình. Coù theå hoï seõ ñöôïc toøa tuyeân boá raèng hoân phoái tröôùc cuûa hoï ñaõ voâ hieäu töø baûn tính, coù theå laø khoâng; nhöng ñaây khoâng phaûi laø "quyeàn phaùn xeùt" cuûa cha, maø laø quyeàn cuûa toøa aùn hoân phoái. Vò linh muïc ñöôïc nhôø, trong tröôøng hôïp naøy seõ chæ laø "luaät sö" (Procurator-Advocate) giuùp ñôõ ngöôøi tín höõu cuûa mình.

Dó nhieân, cha sôû coù quyeàn laáy lyù do naøy hay lyù do khaùc ñeå traùnh neù traùch nhieäm veà caùc vuï aùn hoân phoái; nhöng con chieân cuûa ngaøi seõ phaûi chaïy tìm söï giuùp ñôõ cuûa moät chuû chaên khaùc! Neáu khoâng, hoï seõ trôû thaønh chieân laïc. Neáu hoï trôû thaønh chieân laïc, ai seõ laø ngöôøi chòu traùch nhieäm tìm kieám, ñöa hoï veà ñaøn? Neáu khoâng phaûi laø chính chuû chaên cuûa hoï?

Trong laàn noùi chuyeän vôùi moät Linh Muïc ngöôøi Vieät ñang laøm vieäc trong toaø aùn hoân phoái cuûa moät giaùo phaän ôû Myõ, ngöôøi vieát baøi naøy ñaõ taâm söï raèng mình gaëp tröôøng hôïp moät ñoâi hoân phoái xin "annulment" ñaõ ba naêm maø khoâng thaáy cha quaûn nhieäm "noùi" gì heát. Cöù moãi laàn nhaéc ñeán thì cha baûo raèng "ñang lo." Cuoái cuøng khi ñöôïc gaïn hoûi thì cha ñoù loâi taäp hoà sô töø ngaên keùo cuûa ngaøi trao laïi cho hoï vaø noùi, "Thoâi caùc con tìm cha naøo lo cho thì lo, cha baän laém khoâng lo ñöôïc!" Hoà sô cuûa hoï ñaõ "nguû queân" trong ngaên keùo cuûa ngaøi ñeán ba naêm! Vò Linh Muïc ngöôøi Vieät noùi treân ñaùp laïi trong söï ngaïc nhieân hôn cuûa ngöôøi vieát: "Anh khoâng bieát ñaâu, em ñang phaûi lo cho moät vuï ñaõ bò "dìm" ñeán naêm naêm roài!" Thaùi ñoä taéc traùch cuûa nhöõng linh muïc noùi treân dó nhieân laø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc.

Ngöôøi muïc töû keâu môøi, khuyeán khích vaø ngay caû thaùch ñoá giaùo daân cuûa mình soáng vaø thöïc haønh ñöùc tin, nhöng ngöôøi muïc töû nhaát ñònh khoâng khi naøo laïi trôû thaønh vaät caûn, gaây trôû ngaïi cho nhöõng giaùo daân cuûa mình muoán soáng ñôøi soáng bí tích (sacramental life.) Giaùo luaät laø leà luaät chung cuûa giaùo hoäi hoaøn vuõ, aùp duïng bình ñaúng, höõu hieäu vaø hôïp leä treân khaép theá giôùi, trong moïi giaùo hoäi ñòa phöông (quoác gia), cho taát caû caùc saéc daân vaø ñeán töøng giaùo höõu. Noùi khaùc ñi ñieàu ñoù hay tìm caùch lyù giaûi vôùi muïc ñích troán traùnh traùch nhieäm laø khoâng tuaân phuïc, laø khoâng chaáp haønh giaùo luaät vaäy!

Vôùi Anh Chò Em Giaùo Daân

Ngöôøi tín höõu giaùo daân, nhaát laø daân Vieät, ít khi ñöôïc nghe noùi ñeán "quyeàn lôïi" cuûa mình. Nhöng ôû ñaây, thöïc söï anh\chò coù "quyeàn" ñöôïc thænh nguyeän xin toøa aùn hoân phoái thaåm ñònh tröôøng hôïp hoân nhaân cuûa mình. Dó nhieân, toøa coù theå tuyeân boá thuaän cuõng nhö nghòch, nhöng vieäc ñöa vaán ñeà ra toøa laø quyeàn cuûa anh\chò, vaø cha sôû cuûa anh\chò seõ coù traùch nhieäm giuùp ñôõ anh\chò ñeán nôi ñeán choán. Neáu ngaøi töø choái giuùp ñôõ, anh\chò coù theå xin moät vò linh muïc khaùc, neân trong cuøng moät ñòa phaän, ñeå lo cho anh\chò. Ñoâi khi moät giaùo daân cuõng coù theå ñöôïc uûy thaùc laøm coâng vieäc naøy (Proxy-Advocate). Toát nhaát, neân lieân laïc vôùi toøa aùn hoân phoái (Tribunal) cuûa giaùo phaän mình ñeå nhaän theâm nhöõng höôùng daãn. Hieän nay taïi nhieàu giaùo xöù, ñaëc bieät giaùo xöù Myõ, coù nhöõng "chuyeân vieân" (ñaõ ñöôïc huaán luyeän) tình nguyeän giuùp caùc giaùo höõu vieát ñôn, thu thaäp hoà sô... chuaån bò cho tröôøng hôïp hoân phoái cuûa hoï. Ñieàu naøy seõ giuùp giaûm gaùnh naëng cho toøa aùn hoân phoái raát nhieàu vaø caùc "vuï aùn" cuõng ñöôïc giaûi quyeát nhanh choùng hôn.

Tuy nhieân, ngöôøi vieát baøi naøy khoâng bao giôø chuû tröông khuyeán khích li dò. Ñaây laø moät tieán trình khoâng bao giôø ñem laïi nguoàn vui cho caùc ñoâi hoân phoái. Chæ khi naøo vaán ñeà trôû neân baát khaû khaùng vaø ñaõ xaûy ra, caùc ñoâi hoân phoái ñaõ gaõy ñoå môùi neân nghó ñeán vieäc taùi xeùt tröôøng hôïp hoân phoái cuûa mình, ñeå coù theå ñöôïc tieáp tuïc soáng ñôøi soáng bí tích cuûa moät tín höõu Coâng Giaùo. Ñaëc bieät, khoâng bao giôø neân tìm hieåu xem hoân nhaân cuûa mình coù höõu hieäu (valid) hay khoâng, ñeå "lôõ ra" sau naøy coøn coù theå xin taùi xeùt! Neân nhôù raèng sau khi ñaõ keát hoân, neáu coù moät lyù do chính ñaùng cho thaáy pheùp hoân phoái treân ñaõ khoâng höõu hieäu (Tröôøng hôïp giaû ñònh. Thí duï nhö ñaõ coù söï löøa doái) nhöng ñoâi hoân phoái, nhaát laø naïn nhaân, vaãn tha thöù vaø chaáp nhaän, thì pheùp hoân phoái ñoù vaãn höõu hieäu (GL 1061).

Ñaõ nhieàu laàn, keû vieát baøi naøy ñöôïc nghe cuøng moät caâu noùi coù cuøng moät aâm ñieäu bi ai vaø tieác nuoái nhö nhau: "Cha ôi, öôùc chi con ñöôïc soáng laïi ñôøi mình thì con seõ chaúng bao giôø li dò ngöôøi choàng/vôï ñaàu tieân cuûa con!" Nhöõng ngöôøi ñaõ coù moät laàn gaõy ñoå hoân nhaân, thöôøng hay bò theâm nhöõng laàn thaát baïi nöõa. Mong anh\chò suy nghó thaät chín chaén vaø caàu nguyeän thaät nhieàu tröôùc khi laøm söï quyeát ñònh troïng ñaïi naøy.

 

Lm Phaoloâ Nguyeãn Vaên Tuøng

 


Back to Home Page