Nhöõng Vuï AÙn Tieâu Hoân Ñieån Hình Taïi Hoa Kyø

George Grant vaø Margaret Smith

George Grant vaø Margaret Smith laø hai ngöôøi Coâng Giaùo, cöôùi nhau naêm 1975 taïi toång giaùo phaän Hartford luùc ñoù caû hai leân 20 tuoåi. Naêm 1977 hai ngöôøi ly thaân vaø khoâng coù ngöôøi con naøo. Khi coøn ôû vôùi nhau, George thöôøng sæ nhuïc Margaret tröôùc maët ngöôøi khaùc vaø coøn dan díu vôùi hai ngöôøi phuï nöõ. Thaùng Gieâng naêm 1978, chính quyeàn cho pheùp ly dò. Sau ñoù George xin pheùp tieâu hoân taïi toøa hoân phoái Hartford.

Trong cuoäc ñieàu tra nhieàu chi tieát ñöôïc ñem ra aùnh saùng: töø tuoåi 15, 16, George thay ñoåi baïn gaùi haèng thaùng vaø giao hôïp vôùi hoï thöôøng xuyeân. Trong khi caëp boà vôùi Margaret, coâ ñaõ coù baàu roài phaù thai. George bò löông taâm daøy voø neân Margaret lôïi duïng ñieåm naøy baét George thaønh hoân. Coâ coøn ñe doïa töï töû neáu George khoâng ñoàng yù. Tröôùc cuõng nhö sau khi cöôùi, George chæ coi Margaret nhö laø gaùi chôi mieãn phí, khoâng coù yù soáng laâu beàn vôùi nhau.

Trong leã cöôùi, George ñeán chaäm hôn nöûa tieáng vaø coøn toû ra yù muoán ñình hoaõn ñaùm cöôùi laâu hôn. Khi soáng vôùi nhau, George coøn ñeà nghò Margaret cho caû hai giao hôïp vôùi nhöõng ngöôøi khaùc ñeå "thaét chaët daây hoân phoái". Caên cöù vaøo nhöõng döõ kieän treân, toøa coâng boá cuoäc hoân nhaân baát thaønh vì George khoâng töï tình ñi ñeán hoân nhaân. Anh khoâng coù cuøng caùi nhìn vaø khaùi nieäm veà hoân nhaân vôùi Margaret vaø khoâng töï tình choïn cuoäc soáng aáy, do ñoù anh thieáu chuû yù ngay thaät.

(Trích Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï Soá Thaùng 7 naêm 1992)

Sylvia Giancomo vaø Ivan O'Donnell

Sylvia Giancomo vaø Ivan O'Donnell, caû hai laø Coâng Giaùo, laõnh Bí Tích Hoân Phoái thaùng 6 naêm 1960. Luùc ñoù Sylvia 20 tuoåi vaø Ivan 24 tuoåi. Hai ngöôøi soáng vôùi nhau 17 naêm ñöôïc hai ngöôøi con. Ivan laø ngöôøi baïo daâm, baïo ñoäng, hay say röôïu. Sylvia xin toøa ñôøi ly dò vaø sau ñoù thænh nguyeän tieâu hoân. Theo lôøi nhaân chöùng, Ivan laø con ngöôøi baát bình thöôøng, deã caùu kænh. Trong ñeâm taân hoân Ivan khoùc thöông meï ñaõ cheát maáy thaùng tröôùc vaø khoâng giao hôïp vôùi Sylvia. Vieäc giao hôïp vôï choàng laø moät khoù khaên cho Ivan, hai ngöôøi chæ giao hôïp vôùi nhau 20 laàn trong suoát 17 naêm.

Trong tuaàn traêng maät, Sylvia môùi khaùm phaù ra Ivan nghieän röôïu. OÂng ñi uoáng röôïu ñeán 4, 5 giôø saùng môùi veà, trong tuaàn traêng maät vaø sau naøy. Moãi thaùng Ivan chæ cho Sylvia 70 ñoâ la, traû tieàn nhaø vaø aên uoáng theo giaù bieåu thaäp nieân 60. Soá tieàn coøn laïi oâng ñem uoáng röôïu vaø côø baïc. Ivan thöôøng hay noåi noùng ñaùnh ñaäp Sylvia, coù laàn toan xieát coå baø cho cheát. Ñoái vôùi con caùi, oâng hay doïa naït, ñaùnh ñaäp khieán chuùng khieáp sôï, trôû neân nhaùt ñaûm phaûi nhôø baùc só taâm lyù ñieàu trò. Toøa tuyeân boá hoân nhaân baát thaønh vì Ivan khoâng coù khaû naêng gaùnh vaùc traùch nhieäm cuûa kheá öôùc hoân nhaân.

(Trích Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï Soá Thaùng 7 naêm 1992)

Ladislas Silkowsky vaø Marcy Corwin

Ladislas Silkowsky vaø Marcy Corwin, hai ngöôøi Coâng Giaùo, laøm pheùp cöôùi thaùng 5 naêm 1975, Ladislas 24 tuoåi vaø Marcy 23 tuoåi. Hai ngöôøi soáng vôùi nhau ñöôïc hai naêm vôùi nhieàu laàn ly thaân, vaø khoâng coù con. Hoï ly dò thaùng 11 naêm 1977. Naêm 1981 Ladislas xin pheùp tieâu hoân.

Marcy thuù nhaän raèng luùc 19 tuoåi coâ thöông yeâu moät chaøng trai teân Frank vaø cuoäc tình chaám döùt hai naêm sau khi Frank lìa boû Marcy. Cuõng luùc aáy Marcy tình côø quen bieát Ladislas, moät ngöôøi coù daùng ñieäu vaø neùt maët gioáng Frank. Marcy ñònh thaønh hoân vôùi Ladislas ñeå traû thuø Frank. Daàu vaäy khi caëp boà vôùi Ladislas, Marcy vaãn göûi cho Frank nhöõng thö tình daøi loøng thoøng. Khi Frank cöôùi ngöôøi khaùc, Marcy ñöông nhieân ñi döï leã cöôùi baát chaáp lôøi beø baïn ngaên caûn. Sau ñoù Marcy nhaát ñònh thaønh hoân vôùi Ladislas. Ba ngaøy tröôùc leã cöôùi, Marcy hoái haän ñònh huûy boû hoân leã, nhöng Ladislas cho raèng ñoù chæ laø côn "nhaùt caùy" nhaát thôøi neân thuyeát phuïc Marcy boû yù ñònh aáy. Trong tuaàn traêng maät, Marcy thöôøng hay khoùc, sau naøy coâ noùi vôùi baïn beø khi nghó tôùi vieäc giao hôïp vôùi Ladislas coâ thaáy ôùn laïnh ngöôøi. Maõi ñeán ñeâm thöù tö trong tuaàn traêng maät Marcy môùi chòu giao hôïp vôùi Ladislas. Sau ñoù moät thaùng coâ khoâng ñeå cho Ladislas gaàn guõi nöõa. Trong voøng moät naêm sau, coâ coù nhöõng moái tình vuïng troäm. Toøa aùn hoân phoái xeùt thaáy raèng Marcy khoâng nhaát taâm thuaän yù neân cuoäc hoân nhaân baát thaønh.

(Trích Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï Soá Thaùng 7 naêm 1992)

Susan Jerro vaø Robert Nerale

Susan Jerro 23 tuoåi vaø Robert Nerale 24 tuoåi, hai ngöôøi ngoaøi Coâng Giaùo, quen bieát vaø chung soáng vôùi nhau khi hoïc ñaïi hoïc. Hai ngöôøi thaønh hoân sau khi toát nghieäp. Trong naêm ñaïi hoïc thöù boán, Robert quen bieát moät linh muïc doøng Teân vaø muoán tìm hieåu ñaïo Coâng Giaùo. Robert xin vò linh muïc laøm pheùp cöôùi cho hai ngöôøi nhöng khoâng ñöôïc vì caû hai laø ngöôøi ngoaïi giaùo. Duø vaäy vò linh muïc giôùi thieäu moät muïc sö coù theå laøm hoân leã cho Robert vaø Susan. Sau khi thaønh hoân hai ngöôøi soáng haïnh phuùc beân nhau. Sau moät thôøi gian Robert trôû laïi Coâng Giaùo vaø baét ñaàu coù söï baát ñoàng giöõa hai ngöôøi. Khoù khaên nhaát laø Robert muoán coù con nhöng Susan khoâng muoán vì sôï caûn trôû söï nghieäp. Sau hai laàn ly thaân vaø moät thôøi gian baøn hoûi caùc coá vaán hoân nhaân, hai ngöôøi ly dò caùch eâm thaém. Sau ñoù hai naêm, Robert thænh nguyeän tieâu hoân döïa vaøo giaùo lyù Thaùnh Phaoloâ "neáu keû ngoaïi ñaïo muoán boû thì cöù boû; trong tröôøng hôïp naøy anh chò em khoûi boù buoäc vì Thieân Chuùa ñaõ keâu goïi ta coát ñöôïc an vui" (ICor 7,15).

Theo Giaùo Luaät khoaûn 1143-1147, toaø aùn hoân phoái ñòa phöông coù quyeàn tieâu hoân döïa treân giaùo lyù Thaùnh Phaoloâ nhöng vôùi ñieàu kieän: ngöôøi taân toøng khoâng gaây côù cho cuoäc ñoå vôõ vaø khoâng coøn chuùt hy voïng taùi laäp cuoäc soáng gia ñình. Nhö tröôøng hôïp cuûa Robert, pheùp tieâu hoân ñöôïc ban haønh.

(Trích Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï Soá Thaùng 7 naêm 1992)

Nghieän ma tuùy laø nguyeân nhaân laøm cho Hoân Phoái baát thaønh

Roma -  Laàn ñaàu tieân Toøa Thöôïng Thaåm Rota cuûa Toøa Thaùnh ñaõ tuyeân boá cuoäc hoân nhaân voâ hieäu vì moät trong hai ngöôøi keát hoân nghieän ma tuùy thöôøng xuyeân ñeán ñoä khoâng coøn khaû naêng phaùn ñoaùn vaø yù thöùc ñuû veà nhöõng quyeàn lôïi vaø nghóa vuï thieát yeáu cuûa hoân nhaân nöõa.

Toøa Thöôïng Thaåm Rota laø aùn caáp cao cuûa Giaùo Hoäi, cöùu xeùt caùc ñôn xin giaûi hoân phoái töø caáp hai trôû leân, vaø phaùn quyeát cuûa toøa naøy thöôøng ñöôïc coi laø aùn leä cho caùc toøa aùn hoân phoái cuûa caùc Giaùo Phaän treân theá giôùi. Vuï Toøa Rota tuyeân boá hoân nhaân voâ hieäu vì moät ngöôøi nghieän ma tuùy thöôøng xuyeân khi keát hoân ñaõ xaûy ra hoài naêm 1990, nhöng coâng chuùng môùi ñöôïc bieát hoài thöôïng tuaàn thaùng 8/1991, theo phuùc trình cuûa Toøa Rota trong cuoán "Caùc hoaït ñoäng cuûa Toøa Thaùnh naêm 1990" ñöôïc coâng boá trong naêm 1991.

Phaùn quyeát cuûa Toøa Thöôïng Thaåm Rota döïa vaøo khoaûn luaät soá 1095 quy ñònh raèng: "Nhöõng ngöôøi thieáu soùt traàm troïng trong söï nhaän ñònh veà nhöõng quyeàn lôïi vaø boån phaän thieát yeáu cuûa vieäc trao ban vaø ñoùn nhaän trong hoân nhaân thì khoâng coù khaû naêng keát hoân". Nguyeân taéc naøy ñöôïc aùp duïng vaøo tröôøng hôïp moät ngöôøi nghieän ma tuùy naëng khi keát hoân.

Vaãn theo phuùc trình noùi treân, trong naêm 1990, Toøa Thöôïng Thaåm Rota ñaõ cöùu xeùt 130 vuï aùn hoân phoái vaø ñaõ tuyeân boá 67 cuoäc hoân nhaân laø voâ hieäu vaø 63 vuï khaùc laø hoân nhaân thaønh söï.

(Trích Nguyeät San Ñöùc Meï Haèng Cöùu Giuùp soá 66 Thaùng 11 naêm 1991)

Giaûi ñaùp raéc roái veà hoân phoái: Choàng ñaõ coù vôï tröôùc

Hoûi - Con vöøa khaùm phaù ra laø 7 naêm tröôùc khi theo ñaïo vaø laáy con, choàng con ñaõ coù vôï ôû Vieät Nam... Con heát söùc buoàn nhöng ñieàu quan troïng laø pheùp hoân phoái cuûa chuùng con coù gì trôû ngaïi khoâng?... (PTH, GA)

Ñaùp - Nhö chò bieát, moät ngöôøi khoâng theå keát hoân laïi (taùi hoân) höõu hieäu khi chöa bieát caùch chaéc chaén vaø hôïp leä söï voâ hieäu hay söï ñoaïn tieâu cuûa hoân phoái tröôùc (Giaùo Luaät 1085). Nhöng moät ngöôøi ñaõ coù hoân öôùc, khi chòu pheùp röûa toäi coù theå höôûng ñaëc aân thaùnh Phaoloâ ñeå keát hoân vôùi ngöôøi khaùc vôùi ñieàu kieän theo caùc khoaûn Giaùo Luaät 1143 vaø 1144:

Giaùo Luaät 1143:

"Hoân Phoái keát öôùc giöõa hai ngöôøi khoâng ñöôïc röûa toäi ñöôïc thaùo gôõ bôûi ñaëc aân thaùnh Phaoloâ... mieãn laø ngöôøi khoâng röûa toäi ñaõ ñoaïn tuyeät vôùi hoï."

Giaùo Luaät 1144:

(1) Ñeå ngöôøi ñaõ ñöôïc röûa toäi coù theå taùi hoân caùch höõu hieäu (valid), luoân luoân caàn phaûi chaát vaán ngöôøi khoâng röûa toäi...

(2) Vì lyù do quan troïng, Baûn Quyeàn sôû taïi coù theå... mieãn chuaån vieäc chaát vaán hoaëc tröôùc hoaëc sau khi röûa toäi, mieãn laø ngaøi thaáy roõ raøng, ít laø sau moät thuû tuïc ñôn giaûn ngoaïi toá tuïng, raèng vieäc chaát vaán khoâng theå thöïc hieän ñöôïc, hay seõ voâ ích.

Neáu boû khoâng chaát vaán thì pheùp hoân phoái coù thaønh khoâng? Chuùng ta caàn phaân bieät hai tröôøng hôïp.

Neáu söï ñoaïn tuyeät cuûa ngöôøi khoâng röûa toäi khoâng chaéc chaén luùc laøm pheùp hoân phoái môùi, boû chaát vaán laøm cho pheùp hoân phoái môùi khoâng thaønh (Xem phaùn quyeát cuûa Toøa Thöôïng Thaåm Rota beân Roma, soá R.D. 17-396 ngaøy 5 December 1925).

Neáu laø söï ñoaïn tuyeät cuûa ngöôøi khoâng röûa toäi laø chaéc chaén, vaøi taùc giaû cho raèng khoâng thaønh, moät soá khaùc cho laø thaønh. Trong tröôøng hôïp hoà nghi naøy, pheùp hoân phoái môùi coi nhö thaønh (Xem Giaùo Luaät 1150). Duø theá, theo söï khoân ngoan (ad cautelam) neáu coù theå neân xin ñaáng baûn quyeàn mieãn chuaån chaát vaán vaø laäp laïi söï öng thuaän.

Ñoù laø nguyeân taéc. Chò thaáy hoøan caûnh cuûa chò vaøo tröôøng hôïp naøo? Dó nhieân baây giôø chaéc chaén coâ kia ñaõ ñoaïn tuyeät, nhöng khi anh chò laøm pheùp hoân phoái coù gì chaéc khoâng? Toâi thieáu nhieàu döõ kieän ñeå coù theå noùi ñaâu laø tröôøng hôïp cuûa anh chò.

Duø tröôøng hôïp naøo, anh chò haõy nhôø linh muïc lieân laïc vôùi ñaáng baûn quyeàn (Toøa Giaùm Muïc) ñeå xin höõu hieäu hoùa pheùp hoân phoái cuûa anh chò. Anh chò coù theå xin söï höõu hieäu hoùa ñôn (nghóa laø laøm laïi cho ñaày ñuû: vôùi baèng chöùng söï ñoaïn tuyeät cuûa coâ kia, xin ñaáng baûn quyeàn chaát vaán hay mieãn chuaån chaát vaán roài laäp laïi söï öng thuaän) hay ñieàu trò taïi caên (radical sanation, nghóa laø xin aân roäng cuûa Ñöùc Giaùm Muïc ñeå chaát vaán hay mieãn chaát vaán roài coi moïi söï nhö toát ñeïp ngay töø ñaàu maø khoâng caàn laøm gì nöõa).

(Trích Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï Soá Thaùng 7 naêm 1992)

Giaûi ñaùp raéc roái veà hoân phoái: Thaùo gôõ hoân nhaân tröôùc vôùi choàng ngoaïi ñaïo

Hoûi - Con laø moät ngöôøi Coâng Giaùo. Caùch ñaây hai naêm, con coù quen vôùi moät ngöôøi ñaøn oâng ngoaïi ñaïo, laïi coù moät ñôøi vôï tröôùc (khoâng coù ñöùa con naøo). Caû hai vôï choàng ñeàu ngoaïi ñaïo, vaø ñaõ ly dò caùch ñaây 8 naêm tröôùc khi anh aáy gaëp con. Nay thì anh aáy ñaõ coù giaáy ly dò phaàn ñôøi roài. Hieän taïi chuùng con muoán tieán tôùi hoân nhaân. Coù ngöôøi noùi laø neáu anh aáy vaøo ñaïo thì thuû tuïc thaùo gôõ hoân nhaân cuõ seõ ñöôïc gôûi leân xin pheùp toøa Giaùm Muïc ñòa phaän. Coøn neáu anh aáy khoâng vaøo ñaïo thì thuû tuïc huûy hoân nhaân cuõ phaûi gôûi ñeán Toøa Thaùnh ôû Roma. Con hoang mang quaù. Xin cha cho con bieát roõ caû hai tröôøng hôïp phaûi gôûi ñi ñaâu vaø thôøi gian laø bao laâu. Caùm ôn cha nhieàu laém. (Khoâng Teân, CA)

Ñaùp - Anh vaø chò muoán tieán tôùi hoân nhaân. Nhöng anh vaø chò bieát coù 2 ngaên trôû: thöù nhaát laø ngaên trôû daây hoân phoái cuõ cuûa anh (Giaùo Luaät 1085). Thöù hai laø ngaên trôû khaùc ñaïo nhö (Giaùo Luaät caùc khoaûn 1086).

(1) Neáu anh aáy vaøo ñaïo thì ngaên trôû thöù hai ñöông nhieân khoâng coøn. Mong raèng anh aáy "vaøo ñaïo" thì vaøo thaät, chöù ñöøng "vôø vaøo ñaïo" nhö caâu veø cheá gieãu:

Con thôø laïy Chuùa ba Ngoâi,

Con laáy ñöôïc vôï, con thoâi nhaø thôø.

Neáu anh aáy ñang laø ngöôøi "löông" chöa heà ñöôïc röûa toäi trong ñaïo Tin Laønh, khi trôû laïi ñaïo anh coù theå höôûng ôn roäng thaùnh Phaoloâ ban ñeå keát hoân moät laàn nöõa nhö moät ngöôøi Coâng Giaùo. Ñeå höôûng ñaëc aân naøy, haõy xin vôùi Toøa Giaùm Muïc ñieàu tra (Giaùo Luaät 1143, 1144). Neân ngaên trôû thöù nhaát cuõng khoâng coøn. Thôøi gian khoâng laâu chæ baèng thôøi gian hoïc ñaïo vaø hoïc döï bò hoân nhaân thoâi.

(2) Neáu anh aáy khoâng vaøo ñaïo, thì ngaên trôû thöù nhaát coøn ñoù. Khoâng ai coù quyeàn thaùo daây hoân phoái ñaõ thaønh söï. Chò raùn chôø coâ kia cheát roài haõy may aùo cöôùi. Moät hy voïng coûn con laø neáu tröôùc ñaây anh vaø coâ kia xem ra laáy nhau nhöng chæ soáng vôùi nhau thoâi. Nghóa laø theo luaät töï nhieân, anh vaø coâ kia khoâng cöôùi hoûi hay ít laø khoâng coù ñuû yù thöùc veà vieäc hoï laøm. Chò haõy ñeán gaëp moät linh muïc gaàn ñoù, ngaøi seõ lieân laïc vaø coù maãu cho chò laøm ñôn. Ôn chuaån naøy khoâng khoù khaên laém vaø mau choùng hôn vôùi moät ít ñieàu kieän. Thôøi gian hoïc chuaån bò hoân nhaân seõ ñuû thì giôø ñeå xin ôn chuaån naøy.

(Trích Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï Soá Thaùng 7 naêm 1992)

Giaûi ñaùp raéc roái veà hoân phoái: Giaû vôø keát hoân

Hoûi - Kính thöa Linh Muïc

Tröôùc tieân, xin kính chuùc Linh Muïc söùc khoûe doài daøo ñeå phöïng söï Chuùa vaø phuïc vuï nhaân loaïi. Thöa Linh Muïc, toâi coù moät vieäc sau ñaây xin Linh Muïc giaûi ñaùp giuùp cho:

Toâi coù moät ngöôøi chaùu khoâng coù ñaïo Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc baûo laõnh töø Vieät Nam sang UÙc theo dieän vôï choàng (chæ treân danh nghóa maø thoâi, chöù thöïc teá ngöôøi chaùu chöa bao giôø soáng chung vôùi ngöôøi ñöùng ñôn baûo laõnh moät ngaøy naøo caû, cuõng nhö tröôùc ñoù chöa heà laäp gia ñình bao giôø).

Sau hai naêm ôû UÙc, ngöôøi chaùu toâi ñaõ laäp thuû tuïc ly dò theo luaät phaùp veà maët ñôøi vaø nay trôû thaønh moät ngöôøi hoaøn toaøn ñoäc thaân.

Hieän taïi ngöôøi chaùu toâi ñang yeâu thöông moät ngöôøi khaùc phaùi, ñoäc thaân vaø laø moät tín ñoà Coâng Giaùo. Caû hai ñeàu coù yù muoán tieán ñeán hoân nhaân, nhöng khoâng bieát chaéc laø chuyeän ly dò cuûa chaùu toâi coù aûnh höôûng hay trôû ngaïi gì ñeán chuyeän keát hoân vôùi ngöôøi Coâng Giaùo khoâng, do ñoù kính xin Linh Muïc höôùng daãn veà nhöõng thuû tuïc phaûi ñöôïc tieán haønh caên cöù theo Giaùo Luaät vaø Hoân Nhaân ñeå ñoâi treû coù theå ñöôïc keát hoân tröôùc Thieân Chuùa.

Xin chaân thaønh caùm ôn Linh Muïc raát nhieàu vaø xin ñöôïc kính thö döôùi teân goïi:

L.S.P. Kính thö.

Ñaùp - Kính thaêm anh L.S.P.,

Sau ñaây laø phaàn giaûi ñaùp theo nhö anh yeâu caàu veà tröôøng hôïp ngöôøi chaùu cuûa anh:

Chaùu anh (chöa laäp gia ñình vôùi ai bao giôø - ñoäc thaân hoaøn toaøn) kyù giaáy hoân thuù vôùi moät ngöôøi (chæ ñeå baûo laõnh maø thoâi) vaø roài sau ñoù ñaõ ly dò vôùi ngöôøi aáy. Nhö theá, baây giôø, chaùu anh theo giaáy tôø khoâng phaûi laø moät ngöôøi ñoäc thaân hoaøn toaøn (spinster hay bachelor) nhö anh vieát trong thö, nhöng hieän chaùu anh laø ngöôøi ñaõ li dò (divorced).

- Giaùo Hoäi Coâng Giaùo cho raèng trong tröôøng hôïp hai ngöôøi khoâng phaûi laø Coâng Giaùo, khi hoï kyù giaáy hoân thuù tröôùc maët chính quyeàn tröôùc söï hieän dieän cuûa hai nhaân chöùng, thì hoân öôùc cuûa hoï höõu hieäu. Nhö theá, theo caùi nhìn cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, chaùu anh ñaõ kyù keát giao öôùc hoân thuù, vaø nhö theá chaùu anh laø moät ngöôøi ñaõ töøng coù choàng hay coù vôï (duø chæ theo phöông dieän giaáy tôø) vaø baây giôø chaùu anh ñaõ ly dò. Nhöng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laïi khoâng chaáp nhaän ly dò.

- Trong thöïc teá, vieäc kyù keát giao öôùc chæ laø vaán ñeà giaû taïo.

- Neáu chaùu anh muoán laäp gia ñình trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, thì nhöõng tröôøng hôïp sau ñaây coù theå xaûy ra:

(1) Neáu ngöôøi ñaõ kyù giaáy hoân thuù vôùi chaùu anh tröôùc ñaây laø moät ngöôøi theo ñaïo Coâng Giaùo. Ngöôøi aáy seõ lieân heä vôùi Toøa AÙn hoân phoái ñeå xin tuyeân boá hoân thuù ñaõ kyù vôùi chaùu anh laø voâ hieäu theo Giaùo Luaät, ñaët caên baûn treân vieäc hoân öôùc ñaõ kyù keát khoâng theo qui ñònh cuûa Giaùo Luaät (Defect of Form). Khi Toøa AÙn ñaõ tuyeân boá roài, thì chaùu anh töï do, khoâng bò ngaên trôû trong vieäc laäp gia ñình trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo.

(2) Neáu ngöôøi ñaõ kyù hoân thuù vôùi chaùu anh tröôùc ñaây khoâng phaûi laø moät ngöôøi Coâng Giaùo: Baây giôø chaùu anh (seõ gia nhaäp Giaùo Hoäi Coâng Giaùo) muoán laäp gia ñình trong Giaùo Hoäi vôùi moät ngöôøi Coâng Giaùo, thì coâ hay anh aáy seõ xin giaùo quyeàn ban Ñaëc AÂn Thaùnh Phaoloâ. Sau khi ñöôïc chaáp thuaän roài, ñoâi treû seõ khoâng coøn bò ngaên trôû.

(3) Neáu ngöôøi ñaõ kyù hoân thuù vôùi chaùu anh tröôùc ñaây khoâng phaûi laø moät ngöôøi Coâng Giaùo: Baây giôø chaùu anh (seõ khoâng gia nhaäp Giaùo Hoäi Coâng Giaùo) muoán laäp gia ñình trong Giaùo Hoäi vôùi moät ngöôøi Coâng Giaùo, thì coâ hay anh aáy phaûi xin Toøa AÙn hoân phoái tuyeân boá hoân thuù ñaõ kyù laø voâ hieäu vôùi lyù do hoân thuù ñaõ kyù laø giaû vôø (simulation hay total simulation). Sau khi toøa aùn tuyeân boá hoân thuù ñaõ kyù laø voâ hieäu, thì ñoâi treû seõ khoâng coøn bò ngaên trôû.

Trong caû ba tröôøng hôïp neâu treân, chaùu anh neân lieân laïc vôùi Toøa AÙn Hoân Phoái ñòa phöông ñeå xin ñöôïc giuùp ñôõ.

Vaøi haøng giaûi ñaùp ñeán anh, neáu coøn thaéc maéc gì theâm, xin anh cho bieát. Töôûng raèng thaéc maéc cuûa anh coù theå giuùp ñôõ cho moät vaøi hoaøn caûnh töông töï, khoâng bieát anh coù cho pheùp chuùng toâi ñaêng treân nguyeät san chaêng? (dó nhieân laø döôùi nhöõng teân goïi vaø nôi choán khaùc ñi).

Caùm ôn anh veà nhöõng lôøi chuùc. Thaân kính.

(Trích Muïc Giaûi Ñaùp Hoân Phoái cuûa LM Buøi Ñöùc Tieán, Thaåm Phaùn Toøa AÙn Hoân Phoái TGP Melbourne)

Giaûi ñaùp vaán ñeà leã cöôùi ôû nhaø thôø sau khi ñaõ tieâu hoân: moät coâ ôû Vieät Nam ñaõ coù choàng

Hoûi - Gaàn giaùo xöù con coù moät coâ maø ôû Vieät Nam coâ ñaõ coù choàng. Qua ñònh cö ôû ñaây ñöôïc vaøi naêm coâ ñaõ laáy choàng khaùc maø con thaáy cuõng ñöôïc voâ nhaø thôø laøm leã cöôùi. Con vaø nhieàu ngöôøi khaùc thaéc maéc thì cha traû lôøi: Laàn tröôùc coâ thaønh hoân laø vì gia ñình gaëp khoù khaên neân phaûi laáy choàng ñeå cöùu vôùt gia ñình. Anh ta coù ñòa vò vaø tieàn baïc. Vaäy laø hoân nhaân khoâng thaønh neân ñöôïc thaùo môû. Thöa cha con thaáy nhö vaäy coù phaûi Hoäi Thaùnh roäng raõi ra quaù phaûi khoâng? Neáu nhö vaäy thì theo con ai muoán laáy vôï, laáy choàng khaùc thì coù raát nhieàu lyù do. Nhaát laø ôû Vieät Nam thì nhieàu caëp cha meï ñaët ñaâu con ngoài ñaáy, hoaëc sau 1975 thì nhieàu caëp laáy nhau nhö chaïy nöôùc ruùt; coù coâ 15 ñaõ laáy choàng, laáy cho leï vì sôï bò baét laáy thaèng queø. Neáu thaät deã daøng nhö vaäy thì thaät laø moät thaûm hoïa cho theá giôùi. Con xin cha giaûi ñaùp cho. Xin Chuùa traû coâng boäi haäu cho cha hoàn an xaùc maïnh ñeå phuïng söï vaø laøm saùng danh Chuùa. Con caùm ôn cha nhieàu. (Tuyeát Döông)

Ñaùp - Chò Tuyeát Döông thaân meán,

Tröôùc khi traû lôøi tröïc tieáp vaøo vaán naïn cuûa Chò, chuùng toâi xin ñöôïc nhaéc laïi maáy nguyeân taéc caên baûn:

1) Nhöõng chaân lyù thuoäc Ñöùc Tin, Giaùo Hoäi khoâng coù quyeàn thay ñoåi, traùi laïi coù traùch nhieäm phaûi baûo veä veïn toaøn nhöõng chaân lyù aáy. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng khoâng coù quyeàn tuyeân boá raèng Chuùa Gieâsu khoâng phaûi laø Thieân Chuùa. Giaùo Hoäi khoâng coù quyeàn noùi raèng lôøi Chuùa Gieâsu phaùn daïy veà hoân nhaân: "Söï gì Thieân Chuùa ñaõ phoái hôïp con ngöôøi khoâng ñöôïc phaân ly" (Mt 19,6) khoâng coøn hieäu löïc nöõa.

2) Giaùo Hoäi coù quyeàn ban haønh nhöõng luaät leä vaø cuõng coù quyeàn thay ñoåi caùc luaät theo lôïi ích cho coäng ñoaøn Daân Chuùa hay mieãn chuaån aùp duïng luaät cho caù nhaân tín höõu trong tröôøng hôïp höõu lyù naøo ñoù. Giaùo Hoäi coù nhieàu luaät lieân quan ñeán hoân nhaân vaø cuõng thay ñoåi nhöõng luaät leä aáy theo thôøi gian vaø nhu caàu.

Giaùo Hoäi luoân toân troïng söï vöõng beàn cuûa hoân nhaân theo nieàm tin vaøo Lôøi Chuùa. Giaùo Hoäi cuõng ban haønh nhöõng luaät leä ñeå baûo veä söï baát khaû phaân ly ñöôïc kieän toaøn nhôø Bí Tích Hoân Phoái trong hoân nhaân Kitoâ giaùo.

"Hoân phoái thaønh töïu do söï öng thuaän cuûa ñoâi beân, ñöôïc phaùt bieåu hôïp leä giöõa nhöõng ngöôøi coù khaû naêng phaùp luaät; söï öng thuaän aáy khoâng theå thay theá bôûi baát cöù moät theá löïc nhaân loaïi naøo" (Giaùo luaät khoaûn 1057 #1). Luaät Giaùo Hoäi xaùc ñònh khi naøo Giaùo Hoäi coù theå nhìn nhaän söï keát hôïp cuûa hai ngöôøi laø hoân nhaân thöïc söï. Luaät veà hoân phoái lieân quan ñeán söï thaønh hieäu cuûa hoân nhaân ñöôïc xeùt qua ba ñeà muïc chính:

- Ngaên trôû hoân phoái (impediments): Luaät Chuùa vaø luaät Giaùo Hoäi xaùc ñònh moät soá tröôøng hôïp moät ngöôøi hay caû hai ngöôøi khoâng ñöôïc töï do keát hoân. Ví duï: chöa ñuû tuoåi, baát löïc, hoï maùu gaàn...

- Nghi thöùc (form): Hoân phoái ñöôïc cöû haønh tröôùc söï chöùng kieán cuûa thöøa taùc vieân Coâng Giaùo coù naêng quyeàn, vaø hai nhaân chöùng.

Öng thuaän (consent): Chính lôøi theà hoân phoái laøm cho hoân phoái hieän höõu, do ñoù, neáu thieáu söï öng thuaän seõ laøm cho hoân phoái baát thaønh. Coù nhieàu yeáu toá chi phoái laøm cho söï öng thuaän khieám khuyeát nhö sôï haõi, thieáu tröôûng thaønh, bò löøa, v.v...

Do ñoù trong thöïc teá, coù nhöõng tröôøng hôïp pheùp cöôùi, hoân leã, vaø nhieàu khi caû Bí Tích Hoân Phoái ñaõ ñöôïc cöû haønh nhöng thöïc chaát, vì moät hay nhieàu lyù do naøo ñoù, pheùp hoân phoái khoâng thaønh. Söï kieän naøy chaúng phaûi laø ñieàu môùi meû gì. Chuùa Gieâsu trong Phuùc AÂm Thaùnh Gioan cuõng noùi veà tröôøng hôïp cuûa ngöôøi phuï nöõ xöù Samarita beân bôø gieáng Giacoùb: "Ngöôøi ñaøn oâng ñang ôû vôùi chò khoâng phaûi laø choàng chò" (Jn 4,17-18).

Giaùo Hoäi ñaõ ban haønh nhöõng luaät leä vaø xaùc ñònh caùc thuû tuïc phaûi theo ñeå giaûi quyeát nhöõng tröôøng hôïp naøy. Toøa aùn trong caùc giaùo phaän laø nôi thoâng thöôøng coù nhieäm vuï cöùu xeùt vaø quyeát ñònh caùc tröôøng hôïp lieân quan ñeán söï voâ hieäu cuûa hoân nhaân. Khi toøa aùn tuyeân boá tieâu hoân moät cuoäc hoân nhaân naøo ñoù chæ coù yù nghóa laø toøa aùn, ñaïi dieän Giaùo Hoäi, xaùc nhaän raèng cuoäc hoân nhaân ñöôïc cöùu xeùt ñaõ khoâng thaønh söï. Noùi caùch khaùc, tröôùc maët Giaùo Hoäi, hai ngöôøi phoái ngaãu ñaõ khoâng thöïc söï laáy nhau vaø do ñoù, baây giôø hoï ñöôïc töï do ñeå ñi ñeán moät hoân nhaân thaønh söï.

Nhöõng lôøi Cha Xöù traû lôøi Chò veà tröôøng hôïp "moät coâ ñaõ coù choàng taïi Vieät Nam" chæ laø nhöõng lôøi giaûi thích vaén taét vaø ñôn giaûn. Nhöng chaéc chaén nhöõng vò höõu traùch ñaõ phaûi cöùu xeùt moät caùch tæ mæ vaø ñaày ñuû ñeå coù theå ñi ñeán keát luaän veà moät hoân nhaân voâ hieäu. Söï tieâu hoân ngaøy nay ñöôïc caùc toøa aùn ban nhieàu hôn vì nhieàu lyù do, nhöng ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø ngaøy nay Giaùo Hoäi "roäng raõi quaù." (Lm Phi Quang traû lôøi).

(Trích muïc Hoûi Ñeå Soáng Ñaïo cuûa Baùo Traùi Tim Ñöùc Meï soá 272, thaùng 8, naêm 2000)

Coâng Chuùa Caroline ñöôïc Huûy Tieâu Hoân Nhaân

Vatican City - Sau 10 naêm cöùu xeùt, Toøa Thaùnh Vatican noùi raèng ñaõ caáp giaáy huûy tieâu hoân nhaân cho Coâng Chuùa Caroline, xöù Monaco, vì söï "öng thuaän thieáu ñaày ñuû" (insufficient consent) cuûa cuoäc hoân nhaân. Moät phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh nhaán maïnh raèng quyeát ñònh naøy coù nghóa laø cuoäc hoân nhaân "ñaõ khoâng heà hieän höõu töø luùc khôûi ñaàu". Giaùo hoäi giöõ laäp tröôøng hoân nhaân thaønh söï khoâng theå huûy tieâu ñöôïc.

Toøa Thaùnh Vatican ñaõ loan baùo quyeát ñònh ngaøy 1 thaùng 7 naêm 1992 sau moät giôø hoïp baùo baát thöôøng cho caùc kyù giaû. Ñôn xin huûy tieâu hoân nhaân cuûa Coâng Chuùa Caroline naêm 1978 vôùi Philippe Junot ñaõ laø ñeà taøi noåi baät trong theá giôùi baùo chí. Khoaûng 2 naêm sau hoï ly dò. Coâng Chuùa keát hoân vôùi moät thöông gia ngöôøi YÙ, Stefano Casiraghi trong cuoäc leã phaàn ñôøi naêm 1983. Hoï coù 3 con, Kho Casiraghi bò cheát trong moät tai naïn du thuyeàn naêm 1990.

(Tin Vatican ngaøy 1/7/1992)

Giaûi ñaùp raéc roái veà Hoân Phoái vaø Chöùc Thaùnh

Hoûi - Xin ñöôïc hoûi Cha moät caâu hoûi teá nhò: moät linh muïc ñaõ hoài tuïc coù ñöôïc trôû veà thi haønh thaùnh chöùc laïi khoâng? Con coù moät ngöôøi baïn... (Cao Duõng)

Ñaùp - Linh Muïc laø linh muïc ñôøi ñôøi: Tu es sacerdos in aeternum. Cho daãu coù boû chöùc, coù ra laáy vôï, quyeàn naêng do aán tích vaãn coøn ñoù, nhöng Giaùo Hoäi caám thi haønh thaùnh chöùc, ñieàu maø giaùo daân chuùng ta goïi laø "treo cheùn".

Chính saùch hieän nay cuûa Toøa Thaùnh veà caùc linh muïc ñaõ hoài tuïc nhö sau:

(1) Neáu chöa ñöôïc pheùp hoài tuïc hoaëc chöa thaønh hoân, coù theå trôû laïi chöùc deã daøng.

(2) Neáu ñaõ thaønh hoân vaø ñöôïc pheùp hoài tuïc, vieäc trôû laïi chöùc raát khoù khaên.

Chuùng ta bieát caâu chuyeän cuûa Cha Ted Stone ôû Chicago. Ngöôøi chòu chöùc naêm 1952. Naêm 1969, xin hoài tuïc vaø ñöôïc chaáp nhaän. Naêm 1970, thaønh hoân vôùi coâ Judy O'Shell vaø ñöôïc hai con laø Tim (17 tuoåi) vaø Bethanne (19 tuoåi). Naêm 1983, hai naêm sau khi vôï qua ñôøi, ngöôøi xin trôû laïi vôùi Giaùo Hoäi vaø xin ñöôïc tieáp tuïc phuïc vuï Giaùo Hoäi. Ngöôøi phaûi chôø 7 naêm môùi ñöôïc chaáp nhaän. Hieän nay ngöôøi laøm Cha Sôû hoï ñaïo Ñöùc Meï taïi Chicago, coù hai con ôû cuøng.

(Trích Muïc Hoäp Thö Tìm Hieåu cuûa LM Hoàng Phuùc, CSsR)

Back to Home Page