Taâm Söï Cuûa Gaõ
Rev. Hoaøng Tieán Ñoaøn, S.J.
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Ngoài baám ñoát ngoùn tay gaõ nhaåm tính ra töø ngaøy caát böôùc theo thaøy ñeán nay ñaõ ñöôïc ngoùt möôøi boán nieân roài! Coøn nhôù daïo naøo, khi gaõ coøn ñang thaáp thoûm böôùc chaân vaøo nhaø tu thì,... moät laàn noï khi ñi thaêm Thaày Phan, Doøng Chuùa Cöùu Theá ñang naèm ñieàu trò taïi beänh vieän thaùnh nöõ Teâreâsa ôû Fujisawa, moät mieàn phuï caän cuaû Tokyo thì coù moät coâ noï thaät duyeân daùng deã thöông, nhí nhaûnh nheo maét hoûi gaõ:
- Anh aáy ôi, taïi sao anh ñi tu?
Gaõ ngaây ngöôøi ñöùng thoän maët ra! Thaät chöa bao giôø gaõ gaëp moät coâ gaùi deã thöông ñeán theá, maø hoûi moät caâu khoù "giaû nhôøi" nhö vaäy. Gaõ coøn ñang taàn ngaàn ngaãm nghó xem phaûi traû lôøi theá naøo cho hôïp tình hôïp lyù, thì coù baø chò noï mau maén traû lôøi hoä ngay cho raèng:
- Khoâng ai thöông, khoâng ai laáy thì ñi tu chöù bieát ñi ñaâu!
Choaùng vaùng caû maët maøy, laäp töùc gaõ ngoaùc moàm oâng oång la töôùng leân:
- OÂi giôøi, töôûng ñi tu deã laém ñaáy! Chò naøo hay coâ naøo eá choàng hay laø,... thaát tình thì cöù taø taø ñi vaøo nhaø tu thöû xem, coù huyønh huîch chaïy ra khoâng?
Noùi xong, gaõ môùi bieát mình ñaõ thaát leã! Nhöng caùc coâ caùc chò ñeàu laø nhöõng ngöôøi deã tính caû. Sau moät hoài cöôøi roä, moïi söï ñöôïc xem nhö laø hueà, caâu noùi ñi coù lôøi ñaùp laïi.
Nhöng rieâng gaõ, gaõ khoâng cho laø hueà! Trong loøng gaõ aám öùc laém! Vì neáu thieân haï (dó nhieân thieân haï ôû ñaây chæ laø moät vaøi ngöôøi quen bieát gaõ), cho raèng ñi tu chæ vì khoâng kieám ñöôïc vôï thì thaät laø hieåu nhaàm moät caùch khuûng khieáp quaù! Gaõ ñaâu ñeán noãi "xí giai" laém, vaø cuõng khoâng phaûi laø haïng ngöôøi "cuø laàn ñaàn ñoän." Vì theá neáu gaõ heát loøng heát söùc ñaùnh saùt laù caø vôùi caùc chaøng moùt vôï, thì theá naøo gaõ cuõng "phoãng" ñöôïc traùi tim cuûa moät naøng! Ít ra laø gaõ töï nghó cho mình nhö vaäy! Caùc baïn beø laøm chung haõng vôùi gaõ ñaõ töøng gaùn gheùp gaõ vôùi coâ noï coâ kia, vaø cuõng coù ngöôøi saün saøng ñöùng ra laøm mai moái chæ caàn gaõ OK ñoù sao?
Sau hai naêm taäp taønh töø boû heát moïi söï ñeå ñi theo Ngaøi, khi trôû veà Tokyo gaëp laïi baïn beø cuõ, hoï keå cho gaõ nghe chuyeän tình cuûa ngöôøi naøy keû noï. Ñaëc bieät, hoï nöùc nôû khen moät anh chaøng kia ñaõ tieán boä moät caùch vöôït böïc. Ñaõ ñi moät böôùc quaù ñoä, ñang töø thaønh phaàn thöù ba nhaûy toït leân ñeán thaønh phaàn thöù nhaát. Gaõ ngô ngaùc chaúng hieåu gì raùo! Ngöôøi ta cho gaõ laø daân nhaø queâ, vaø thuyeát giaûng cho gaõ hieåu raèng: Thaønh phaàn thöù ba ôû ñaây laø nhöõng keû voâ gia cö, chöa ñöôïc maét xanh cuûa naøng quaûn lyù! Coøn thaønh phaàn thöù nhaát laø nhöõng keû ñang coù vôï hoaëc ñaõ kieám ñöôïc vôï!
Gaõ hoûi: "Theá coøn thaønh phaàn thöù hai?"
- Thì maáy anh thaøy tu chöù ai!
- Uaû?
- Töùc laø nhöõng keû khoâng kieám ñöôïc vôï, ñi nöông thaân ôû caùc choán vieän tu chuøa chieàn.
Gaõ phì cöôøi, mieäng meùo xeäch moät beân! Noùi ñuùng ra, gaõ vöøa meáu vöøa cöôøi! Gaõ toan caõi laïi; "Tôù coù kieám vôï ñaâu cô chöù. Taïi sao laïi xeáp haïng moät caùch baát coâng nhö vaäy ñöôïc!" Nhöng chôït moät yù nghó thoaùng qua: "Thoâi toäi nghieäp cho tuïi noù, ñang moùt vôï maø chaúng coù ai thöông cho! Mình neân goùp maët cho coù ñoàng minh ñeå an uûi chuùng noù ñoâi chuùt!" Phaûi chaêng sau hai naêm theo Thaøy, caùi tinh thaàn hieàn hoaø vaø yeâu thöông cuaû Thaøy ñaõ thaám vaøo taâm trí gaõ. Chöù neáu khoâng thì gaõ ñaõ gaân coå oang oang caõi laïi roài!
Tuy nhieân duø sao, neáu baïn beø gaõ xu bæ, æ oâi nhö theá thì thaät laø loã laõ cho gaõ vaø ñoàng boïn thaøy tu cuaû gaõ quaù. Vì theá gaõ caûm thaáy caàn phaûi leân tieáng thanh minh ñeå moïi ngöôøi vaø ngay caû caùc "nöôøng" nöõa, hieåu ñöôïc phaàn naøo noãi loøng cuaû nhöõng keû nhö gaõ, vaø nhaän ra ñöôïc raèng: Ñaâu laø söùc thuùc ñaåy vaø söï haáp daãn ñaõ khieán gaõ vaø ñoàng boïn töø boû cuûa caûi, töø boû nhöõng tieän nghi vaät chaát, töø boû söï aám cuùng cuûa moät gia ñình ñeå trôû thaønh moät ngöôøi cho moïi ngöôøi, ñeå soáng cuoäc ñôøi phuïc vuï, ñeå tìm nieàm vui vaø haïnh phuùc cuaû mình nôi haïnh phuùc cuûa nhöõng ngöôøi khaùc!
Ñaâu laø söï thuùc ñaåy khieán gaõ quyeát ñònh chaáp nhaän xeách beách sang bang theo Ngaøi? Khi töï hoûi ñieàu naøy, gaõ raàu raàu nhôù laïi coù laàn ñoïc trong moät tôø baùo noï qua maáy baøi thô, trong ñoù ngöôøi ta nghó toát khen hay, vaø thaàn töôïng hoaù boïn thaøy tu cuûa gaõ moät caùch quaù ñaùng! Chaúng haïn nhö hoï coi boïn gaõ nhö laø nhöõng ngöôøi quaû caûm bieát hy sinh moái tình nhoû nhen vuïn vaët theá gian, ñeå coù ñöôïc moät tình yeâu bao la quaûng ñaïi! Nhöõng ngöôøi huøng duõng hieân ngang löôùt thaéng moïi caùm doã cuûa ma quæ, theá gian, xaùc thòt ñeå hieán thaân phuïng söï hoäi thaùnh vaø nhaân quaàn xaõ hoäi. Gaõ cöôøi buoàn, ai thì gaõ khoâng bieát, chöù rieâng ñoái vôùi gaõ, gaõ yeáu nhö seân deã vaáp ngaõ, laøm gì coù ñöôïc nhöõng taâm tö cao thöôïng vaø thaùnh thieän nhö theá. Sôû dó gaõ coøn ñi ñöùng vaø theo Ngaøi ñöôïc cho ñeán ngaøy hoâm nay, hoaøn toaøn laø caäy nhôø vaøo söùc löïc cuûa Ngaøi vaäy!
Taïi sao gaõ theo Ngaøi? Gaõ coù theå traû lôøi moät caùch heát söùc ñôn giaûn: "Taïi vì rieâng ñoái vôùi gaõ, Ngaøi coù moät söùc haáp daãn, moät söùc thu huùt ñaëc bieät khoâng theå dieãn taû ñöôïc baèng ngoân ngöõ cuaû con ngöôøi!" Ñoù laø moät caûm nghieäm noäi taâm, moät kinh nghieäm toân giaùo coù tính caùch thieâng lieâng ñaëc bieät maø ngöôøi ta vaãn thöôøng goïi noâm na raèng: Ñoù laø Ôn Goïi.
Ôn Goïi laø caùi gì chính gaõ cuõng khoâng hieåu! Nhöng gaõ linh caûm raèng gaõ seõ uoång phí ñaùnh maát cuoäc ñôøi neáu gaõ khoâng gaén boù vôùi Ngaøi, khoâng soáng cho Ngaøi. Kinh nghieäm trong ñôøi cho gaõ hieåu raèng: khoâng gì coù theå ñem laïi cho gaõ ñöôïc nieàm vui troïn veïn, khoâng ai coù theå taïo cho gaõ ñöôïc haïnh phuùc ñaày ñuû! Chæ khi gaõ ñeán vôùi Ngaøi trong traàm maëc tónh nieäm, gaõ tìm ñöôïc söï bình an thaät dòu eâm, thaät bình laëng trong taâm hoàn. Moät ñoâi khi gaõ linh caûm Ngaøi ñang coù ñoù thaät gaàn guõi, caän keà ngay beân gaõ, trong loøng gaõ traøo daâng moät nieàm vui chaát ngaát traøn ngaäp haïnh phuùc khoâng theå dieãn taû ñöôïc! Nhöõng luùc aáy, gaõ caûm thaáy töï ñaùy loøng, moät tình thöông yeâu traøn ra ñeán heát thaûy moïi ngöôøi, vaø gaõ khao khaùt moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc haïnh phuùc nhö gaõ. Gaõ hieåu Ngaøi muoán choïn gaõ laøm duïng cuï cuûa Ngaøi. Ngaøi muoán hieän dieän qua baûn thaân vaø cuoäc ñôøi gaõ ñeå thöïc hieän coâng vieäc cuûa Ngaøi. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi moät loái soáng ñaëc bieät cho gaõ. Moät loái soáng quyeát lieät vaø döùt khoaùt chæ daønh rieâng cho moät mình Ngaøi! Gaõ hieåu vaø gaõ quyeát ñònh chaáp nhaän.
Vaøo nhaø tu roài, gaõ môùi thaáy nhöõng nhieâu kheâ, nhöõng gian khoå maø ñôøi soáng tu trì caàn phaûi vöôït qua. Ñieåm tröôùc heát laøm cho gaõ chao ñaûo, coù khi teù laên loùc neáu khoâng coù söùc maïnh vaø tình thöông cuûa Ngaøi, coù leõ gaõ ñaõ khoâng theå göôïng daäy noåi. Ñoù chính laø quan heä giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi trong moät coäng ñoàng tu vieän. Beân caïnh nhöõng ngöôøi deã meán hôïp vôùi tính tình cuûa gaõ maø baát cöù luùc naøo gaõ cuõng coù theå taâm söï hoaëc tìm nôi ngöôøi ñoù söï an uûi cuûa tình baïn, thì cuõng coù nhöõng ngöôøi khoù thöông, khoù tính, khoù chòu. Beân caïnh nhöõng ngöôøi aáy, gaõ caûm thaáy ñôøi soáng tu trì trôû neân ngoät ngaït, naëng neà vaø khoù thôû. Nhöng roài nhöõng naêm taäp qua ñi, gaõ caûm thaáy tröôûng thaønh hôn trong ñôøi soáng tu, vaø tìm thaáy ñöôïc tình anh em, tình gia ñình trong moät coäng ñoàng doøng. Caøng ngaøy gaõ laïi caøng nhaän ra ñöôïc raèng: tình anh em laø moät trôï löïc lôùn trong neáp soáng toâng ñoà vaø caàu nguyeän. Tuy nhieân, tình anh em vaãn chöa ñaùp öùng ñöôïc ñaày ñuû nhöõng khaùt mong trong taâm tö gaõ. Bôûi vì gaõ thao thöùc tìm kieám moät tình thaân thöông tha thieát thaät quaûng ñaïi vaø beàn bæ, baát bieán vaø tröôøng toàn chöù khoâng hôøi hôït mau qua, deã thay ñoåi vaø ñoâi khi raát phöùc taïp vaø khoù hieåu nhö tình caûm cuûa con ngöôøi! Vaø roài, trong caàu nguyeän, gaõ hieåu ra raèng: chæ coù moät mình Ngaøi môùi laø Ngöôøi Baïn thaân tình, chí thieát nhaát trong cuoäc ñôøi cuûa gaõ maø thoâi.
Tuy nhieân, cuõng ñoâi luùc gaõ khao khaùt moät caùi gì ñoù hieän thöïc, vaät chaát. Moät caùi gì ñoù coù theå ñuïng chaïm, coù theå sôø moù ñöôïc, coù theå oâm ghì chaët laáy ñeå yeâu thöông! Ñoàng thôøi gaõ caûm thaáy moät noãi buoàn da dieát, moät söï troáng vaéng khoâng thoaû meânh mang trong taâm hoàn. Nhöõng luùc aáy gaõ hieåu raèng mình ñang traûi qua moät traïng thaùi taâm lyù raát phöùc taïp maø nhöõng ngöôøi soáng baäc hoân nhaân khoâng theå naøo hieåu noåi! Gaõ nhaän bieát vaø thaâm tín raèng: Taát caû nhöõng ñieàu aáy chính laø caùi giaù maø gaõ phaûi traû ñeå theo Ngaøi, ñeå soáng cuoäc ñôøi taän hieán. Gaõ thích suy gaãm veà söï Thöông Khoù vaø söï Phuïc Sinh cuaû Thaøy. Vì ñieàu naøy giuùp gaõ hieåu ñöôïc tình thöông cuaû Ngaøi, vaø ñoù cuõng chính laø söùc maïnh, laø hy voïng, vaø laø nieàm caäy troâng cuaû gaõ.
Ñoâi luùc gaõ tìm ñöôïc söï an uûi vaø nieàm vui beân treû thô. Gaõ say meâ aùnh maét thieân thaàn cuaû chuùng, hay nhöõng vui töôi haân hoan trong coâng vieäc, beân baïn beø. Nhöng taát caû nhöõng ñieàu ñoù chæ laø taïm bôï mau qua! Chæ duy nhaát moät mình Ngaøi môùi coù theå ñoå ñaày nhöõng khoaûng troáng khaéc khoaûi, khaùt mong trong taâm hoàn gaõ. Vôùi nhöõng kinh nghieäm thieâng lieâng vaø trong caàu nguyeän, moät caùi gì ñoù huyeàn bí kyø dieäu noái keát Ngaøi vôùi gaõ, gaây neân trong taâm tö gaõ nhöõng rung caûm noäi taâm baét ñöôïc nhöõng laøn soùng yeâu thöông töø Traùi Tim Ngaøi.
Theo Ngaøi, con ñöôøng daøi thaêm thaúm! Coù nhöõng buoåi bình minh naéng ñeïp, chim hoùt vui töôi roän raõ; Coù nhöõng chieàu heø noùng böùc oi aû, ve saàu reàn ró ai oaùn; Coù nhöõng ñeâm ñen mòt muøng möa sa baõo taùp! Nhöng taát caû ñoái vôùi gaõ ñeàu ñeïp. Ñeïp, vì ñoù chính laø cuoäc ñôøi gaõ! Vaø trong cuoäc ñôøi aáy: coù Ngaøi ôû beân gaõ, coù Ngaøi cuøng böôùc ñi vôùi gaõ.
Trong taâm hoàn gaõ vaêng vaúng nhöõng vaàn thô ngaøy naøo ñaõ thuoäc, trong nhöõng buoåi ñaàu "Uyeân Öông AÂn Tình vôùi Thaøy Chí Thaùnh", nhö gaõ vaãn thöôøng tình töù aâu yeám goïi theá, ñeå noùi veà nhöõng ngaøy maø gaõ ñaõ nhaän ñònh vôùi xaùc tín raèng: Mình coù Ôn Goïi!
Tieáng
Chuaù thuùc duïc hoàn con,
Baêng
mình theo Chuaù con coøn tieác chi?
Gian
lao khoå cöïc xaù gì,
Moät
nieàm taän hieán khaéc ghi taâm hoàn!
Moät Buoåi Chieàu Heø Oi AÛ
Chí-Taâm (Hoaøng Tieán Ñoaøn, S.J.)