Tính Luaân Lyù Cuûa Vieäc Taïo Sinh
Phoù Teá Nguyeãn Vaên Taâm, DCCT
Prepare for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chöông III: Moät Soá Vaán Naïn (Tieáp Theo)
I. Baøo Thai
Ñaõ Laø Söï Soáng Con Ngöôøi Chöa? (Tieáp Theo)
2. Quan ñieåm cuûa caùc thaàn hoïc gia vaø caùc hoïc giaû
Thaàn hoïc gia B. Haring ñaõ phaùt bieåu raèng: “Khoâng coù daáu hieäu khaû giaùc naøo veà söï hieän dieän saùng taïo cuûa Thieân Chuùa trong theá giôùi naøy roõ reät hôn söï khôûi ñaàu vaø phaùt trieån cuûa con ngöôøi. Tröùng chín theo nhòp ñoä moãi thaùng moät caùi beân trong buoàng tröùng cuûa ngöôøi phuï nöõ, haøng traêm trieäu tinh truøng saûn xuaát ra moãi thaùng chöa phaûi laø söï soáng con ngöôøi. Tuy nhieân, chuùng mang trong mình nhöõng thoâng tin phong phuù. Vieäc phoái hôïp cuûa 2 yeáu toá naøy taïo ra moät ñieàu môùi meû vaø ñaùnh daáu söï khôûi ñaàu cuûa moät söï soáng con ngöôøi môùi”.
Thaàn hoïc gia Theùodore Rey - Mermet cuõng khaúng ñònh raèng:
“Chæ caàn ñoïc taøi lieäu ñaùng khaâm phuïc cuûa Claude Edelmann vaø J-M Baufle veà “nhöõng ngaøy ñaàu cuûa söï soáng” ñeå nghieäm thaáy raèng giöõa luùc thuï thai vaø sinh nôû, coù moät söï lieân tuïc hoaøn toaøn. Ñuùng giaây phuùt khi maø caùi tröùng vöøa ñöôïc thuï tinh chia laøm ñoâi laø luùc baét ñaàu cuoäc hieän höõu cuûa moät con ngöôøi môùi: ñoái vôùi con ngöôøi aáy, thôøi ñieåm noùi treân laø khoâng giôø cuûa ngaøy ñaàu tieân cuûa mình. Ñoù laø yù kieán chung cuûa caùc nhaø sinh hoïc. Taát caû nhöõng lôøi baøn coøn laïi chæ laøm vaên chöông hay luaän trieát hoïc”.
Thaät theá, ngaøy nay quan ñieåm cuûa hai thaàn hoïc gia treân ñaây cuõng ñöôïc caùc nhaø sinh hoïc ñoàng thuaän. Nhö nhaø sinh hoïc Jean Pierre Changeux nhaéc nhôû raèng noaõn vaø tinh truøng cuõng ñaõ laø nhöõng teá baøo soáng roài. OÂng keát luaän: “Söï soáng khoâng ñöôïc taïo neân maø chæ truyeàn ñi maø thoâi”. Vaø caùc nhaø khoa hoïc haàu nhö hoaøn toaøn ñoàng yù vôùi nhau raèng: Söï thuï tinh laø moät giai ñoaïn troïng yeáu. Chính töø söï phoái hôïp caùc nhaân cuûa noaõn vaø cuûa tinh truøng maø moät di saûn sinh hoïc duy nhaát laø ñöùa treû seõ ra ñôøi.
OÂng Claude Sureau, giaùo sö thai saûn, chuû tòch Haøn Laâm Y Hoïc Phaùp noùi raèng:
“Khoâng laøm gì coù thôøi gian "t" töø ñoù söï soáng ñöôïc phuù baåm vaøo baøo thai. Phaûi coù luùc hai giao töû dính vaøo nhau, töùc laø luùc hai haït nhaân chan hoaø laøm moät chaêng? Hay phaûi ñôïi ñeán luùc boä gien ñôn boäi cuûa baøo thai baét ñaàu hoaït ñoäng, nghóa laø vaøo khoaûng hai ngaøy sau khi thuï tinh?”.
Baùc só A.A. Tomatis cuõng khaúng ñònh:
“Khôûi ñieåm ñích thöïc cuûa cuoäc maïo hieåm cuûa con ngöôøi maø baøo thai daán thaân vaøo, ñaõ ñöôïc quyeát ñònh ngay luùc vieäc thuï thai ñöôïc thöïc hieän trong tröùng vöøa thuï tinh... Giaây phuùt aáy laø khoaûnh khaéc baét ñaàu thöïc thuï cuûa moãi con ngöôøi. Noù laø khôûi ñieåm thaät ñaùnh daáu cho nhöõng söï daán thaân cuûa mình. Nhöõng haønh ñoäng keá tieáp ñoù, theo danh nghóa laø chuyeån tieáp, thì seõ chæ laø nhöõng moâ phoûng mô hoà. Chính vì theá maø söï sinh ra ñöôïc xem nhö laø moät trong nhöõng cuoäc vöôït qua troïng yeáu, cuøng vôùi söï cheát. Söï cheát ñaùnh daáu söï chaám döùt cuoäc haønh trình treân ñôøi naøy, traùi laïi, söï thuï thai ñaùnh daáu khôûi ñieåm cuûa cuoäc haønh trình, coøn hôn laø vieäc sinh ra, maø ngöôøi ta thöôøng coù thoùi quen döïa vaøo ñeå chæ veà söï xuaát hieän naøy. Ñaõ coù söï soáng vaøo luùc aáy, luùc baét ñaàu”.
Tuy cho ñeán nay, caâu hoûi “khi naøo thì baøo thai ñöôïc coi laø moät höõu theå coù nhaân tính troïn veïn?” ñang laø vaán ñeà tranh caõi vaø chöa coù caâu traû lôøi naøo chính xaùc. OÂng Claude Humeau phaùt bieåu:
“Caùc nhaø sinh hoïc khoâng ñònh ñöôïc luùc naøo thì xaûy ra choã ngaét cuûa moät caâu thô, töùc laø luùc naøo thì xuaát hieän moät höõu theå coù nhaân tính. Ñoù laø vaên baûn hieän ñaïi cuûa nghòch lyù ñoáng caùt: cöù nhaån nha löôïm töøng haït caùt vaát ñi, ñeán luùc naøo thì ñoáng caùt heát laø ñoáng caùt?”.
Theá nhöng quan ñieåm chung cuûa caùc thaàn hoïc gia cuõng nhö caùc hoïc giaû noùi chung vaø caùc nhaø sinh - y hoïc noùi rieâng, ñeàu nhìn nhaän raèng sau khi tröùng ñöôïc thuï tinh maãu di truyeàn ñaõ ñöôïc xaùc ñònh. Coù moät söï soáng con ngöôøi taùch bieät khoûi söï soáng cuûa cha vaø meï, vôùi moät boä maõ di truyeàn (DNA) ñoäc nhaát, khoâng bao giôø laëp laïi, maëc daàu heä thoáng DNA cuûa noù chöa hoaït ñoäng.
Rey-Mermet cuõng coù cuøng quan ñieåm nhö theá:
“Ñuùng giaây phuùt khi maø caùi tröùng vöøa ñöôïc thuï tinh chia laøm ñoâi laø luùc baét ñaàu cuoäc hieän höõu cuûa moät con ngöôøi môùi... vaø töø luùc ñoù, moät con ngöôøi ñaõ baét ñaàu söï soáng rieâng cuûa noù, moät con ngöôøi ñaõ ñöôïc phaùc thaûo hoaøn toaøn, ñöôïc phuû cho moät di saûn ñaày ñuû, khoâng nhöõng veà nhöõng gì caàn thieát ñeå laøm neân moät con ngöôøi, maø caû nhöõng ñaëc tính phuï khaùc ñeå hình thaønh moät con ngöôøi xaùc ñònh naøo ñoù, nhö laø toùc ñen hay ñoâi maét xanh... Tuy caùi tröùng vöøa ñöôïc thuï tinh coøn leä thuoäc vaøo söï soáng cuûa ngöôøi meï, nhöng duø sao noù cuõng coù moät söï töï laäp ñeán ñoä coù theå gheùp noù vaøo moät töû cung khaùc töû cung ngöôøi meï noù vaø noù coù theå lôùn leân nôi ñoù maø di saûn nhaän ñöôïc töø giaây phuùt ñaàu tieân vaãn khoâng bò thay ñoåi chuùt naøo. Töø luùc aáy ñaõ coù moät con ngöôøi beù con, rieâng bieät, moät caù nhaân”.
Maëc daàu vieäc phaân chia teá baøo trong thôøi gian khoaûng 14 ngaøy ñaàu chæ laø nhaân baûn, taïo ra nhöõng teá baøo môùi coù cuøng ñaëc tính, coù khaû naêng sinh ñoâi vaø moãi teá baøo trong soá ví duï 32 teá baøo coù ñöôïc sau khi phaân ñoâi ñeàu coù theå taùch rôøi vaø trong ñieàu kieän thuaän lôïi, coù theå phaùt trieån thaønh moät caù nhaân, nhöng khoâng vì theá maø coi nheï söï soáng ñang tieán trieån cuûa noù. Franz Boeckle khuyeán caùo raèng: “Höõu theå vöøa phaùt trieån, ngay töø ñaàu, ñaõ ñaùng ñöôïc baûo veä. Veà ñieåm naøy khoâng theå baøn caõi”.
Theo cha B. Haring thì ngay trong thôøi gian söï nhaân baûn hoaëc taïo song sinh coøn coù theå dieãn ra, chuùng ta ñaõ ñöùng tröôùc söï soáng con ngöôøi thöïc söï. Neáu ngöôøi ta thaønh thöïc xaùc tín raèng chaéc chaén chöa coù söï soáng con ngöôøi ôû möùc nhaân vò, thì vieäc giaùn ñoaïn tieán trình söï soáng luùc aáy vaãn laø moät vaán ñeà luaân lyù nghieâm troïng. Bôûi vì, töø luùc aáy, söï soáng cuûa con ngöôøi ñaõ ñöôïc phaân bieät roõ raøng. Giaùo sö Jeùroâme Lejeune noùi: “Keå töø giai ñoaïn ñoù, moät sinh vieân ngaønh y maø khoâng phaân bieät ñöôïc moät con ngöôøi vôùi moät con khæ tinh tinh (chimpanzeù) thì chaéc chaén seõ bò ñaùnh rôùt trong kyø thi...” . Vaø do ñoù, Thomas A. Shannon khaúng ñònh:
“Neáu huûy moät maàm phoâi ngöôøi vaøo thôøi ñieåm naøy- töùc laø khoaûng ba tuaàn sau khi thuï tinh, thì chaéc chaén seõ keát thuùc söï soáng vaø chaám döùt söï ñoäc nhaát voâ nhò veà maët di truyeàn cuûa maàm phoâi... Vì theá, maàm phoâi laø moät sinh theå coù söï soáng, laïi ñöôïc ban cho khaû naêng ñoäc nhaát voâ nhò veà maët di truyeàn, neân caàn ñaët ra caùc qui luaät baûo veä söï soáng cho maàm phoâi”.
Chuùng ta coøn coù moät soá chöùng cöù cuûa caùc nhaø sinh hoïc ñaõ coù kinh nghieäm khi tröïc tieáp quan saùt tieán trình phaùt trieån cuûa baøo thai. Edelmam thuaät laïi raèng: “Moät ngaøy noï, khoaûng ba tuaàn sau khi thuï tinh, boãng nhieân, chuùng toâi nín thôû: traùi tim ñöùa beù ñaäp. Tröôùc maét chuùng toâi, em beù maùy ñoäng trong caùi boïc baèng maùu thòt maøu ñoû hoàng ñaõ hieän trong saùng, xuyeân qua caùc duïng cuï cuûa chuùng toâi. Em beù aáy tuy chæ lôùn baèng moät caùi phaåy treân tôø giaáy traéng, nhöng ñaõ laø moät con ngöôøi tieàm taøng”.
Söï khaúng ñònh phoâi thai laø moät con ngöôøi tieàm naêng cuõng ñaõ ñöôïc Thaùnh Greâgoârioâ thaønh Nysse quaû quyeát: “Ngöôøi ta khoâng goïi phoâi laø ngöôøi, vì noù baát toaøn, nhöng laø moät caùi gì ñoù ôû daïng tieàm naêng, maø neáu hoaøn thaønh, seõ ñöa ñeán söï hình thaønh con ngöôøi”. Ñieàu naøy cuõng ñaõ ñöôïc UÛy ban quoác gia Phaùp veà ñaïo ñöùc ñònh nghóa “phoâi laø con ngöôøi tieàm naêng”. Nhö vaäy, ta thaáy coù nhöõng ñoàng quy saâu saéc. Ngöôøi ta coøn cho thaáy caùi baøo thai khôûi ñaàu ñoù ñaõ coù yù thöùc vaø coù ñôøi soáng thieâng lieâng. Toaøn boä con ngöôøi sau khi sinh ra cho ñeán khi cheát cuõng chaúng khaùc gì con ngöôøi ôû traïng thaùi baøo thai. Lm. Henri Crouzel, giaùo sö Ñaïi hoïc Thaàn hoïc ôû Toulouse, ñaõ vieát trong baùo La Croix ngaøy 9.2.1972 raèng:
“Söï thuï thai laø khôûi ñaàu ñoäc nhaát cuûa con ngöôøi... Luùc aáy noù khoâng chæ laø moät teá baøo cöù gia taêng leân maõi, nhöng noù ñaõ laø khôûi ñaàu coù yù thöùc vaø coù ñôøi soáng thieâng lieâng. Caùi yù thöùc cuûa baøo thai ñi töø choã hö voâ ñeán hieän höõu seõ xaûy ra luùc naøo khaùc hôn laø luùc naøy nöõa? Ñaõ haún laø noù phaûi phaùt trieån, nhöng söï taêng tröôûng seõ keùo daøi suoát ñôøi, maø khoâng bao giôø seõ ñaït tôùi tình traïng hoaøn thieän, laø öôùc mô khoâng theå kìm cheá ñöôïc cuûa con ngöôøi. Tröôùc tình traïng aáy, chuùng ta khoâng theå coù gì khaùc hôn laø nhöõng con ngöôøi ôû traïng thaùi baøo thai maø thoâi”.
|
Bôûi vì, khi baøo thai ñöôïc hai thaùng tuoåi, em beù môùi ño ñöôïc chöøng 3 cm, coù theå naèm goïn trong loøng baøn tay naém laïi, thì baèng phöông tieän toái taân cuûa khoa hoïc, ngöôøi ta khaùm phaù ra baøo thai luùc naøy ñaõ laø moät con ngöôøi haàu nhö hoaøn taát.
Giaùo sö Baùc só Jeùroâme Lejeune, ngöôøi töøng ñoaït giaûi Kennedy, thaønh vieân Haøn Laâm Vieän Giaùo Hoaøng veà caùc moân khoa hoïc khaùc nhau, thaønh vieân Hoïc Vieän Quoác Gia Phaùp, laø ngöôøi baïn taâm giao heát söùc thaân thieát vôùi Ñöùc Gio-an Phao-loâ II, ñaõ noùi trong khoùa hoïp ngaøy 23.4.1981 cuûa UÛy Ban Thöôïng Vieän Hoa Kyø veà Döï AÙn Luaät raèng:
“Maïng soáng con ngöôøi phaûi ñöôïc coâng nhaän ngay töø khi môùi thuï thai”. Trong baøi trình baøy daøi cuûa oâng taïi khoùa hoïp treân, coù ñoaïn khaúng ñònh raèng: “Luùc ñöôïc 2 thaùng, em beù chöa lôùn baèng moät ngoùn tay caùi, theá maø moïi boä phaän ñeàu ñaõ coù ñaày ñuû chænh teà, ñaâu vaøo ñoù: Tay, chaân, ñaàu, caùc cô quan beân trong, naõo boä,... Traùi tim em ñaõ ñaäp töø moät thaùng tröôùc. Nhìn gaàn hôn, chuùng ta thaáy ñöôïc caùc neáp baøn tay cuûa em vaø ñoaùn ñöôïc soá meänh töông lai cuûa con ngöôøi tí hon aáy. Baèng moät kính hieån vi khueách ñaïi, ta coù theå thaáy ñöôïc caùc daáu chæ ngoùn tay hieän leân roõ raøng cuûa em, taát caû moïi tö lieäu caàn thieát ñeàu saün saøng ñeå laäp theû caên cöôùc coâng daân cho em. Coâng daân X..., con ngöôøi lôùn thua ngoùn tay caùi cuûa toâi, ñaõ hieän höõu thaät söï... Nhö vaäy, ngay sau khi vöøa thuï thai, moät maïng soáng con ngöôøi ñaõ baét ñaàu hieän höõu. Ñoù laø moät söï kieän ñöôïc khaúng ñònh, chöù khoâng coøn laø chuyeän tuøy yù thích hay khoâng thích, chaáp nhaän hay khoâng chaáp nhaän, hay laø coøn ñeå tuøy dö luaän baøn taùn nöõa. Nhaân tính con ngöôøi töø khi ñöôïc thuï thai cho ñeán khi veà giaø, khoâng coøn laø moät giaû thuyeát sieâu hình maø thaät söï laø moät söï kieän hieån nhieân vaø ñaõ ñöôïc thöïc nghieäm”.
AÁy theá maø moät soá nhaø Sinh hoïc, nhö oâng Claude Sureau cuõng nhö oâng Claude Humeau chaúng haïn, tuy xaùc tín chaéc chaén phoâi thai coù nhaân tính, vaãn ra tay laøm vieäc treân noù. OÂng Humeau noùi:
“Nhieàu nhaø khoa hoïc ñaõ ñaët ra nhöõng töø ngöõ nhö tieàn phoâi, phoâi hôïp töû, teá baøo phoâi. Nhöõng teân goïi naøy chæ coù moät muïc ñích: Giuùp löông taâm ta taïm yeân oån. Trong phoøng thí nghieäm cuûa toâi, toâi laøm vieäc treân nhöõng caùi phoâi. Toâi khoâng theå neùp mình sau nhöõng teân goïi, nhöõng töø ngöõ. Toâi laøm vieäc treân nhöõng con ngöôøi soáng. Phaûi laõnh traùch nhieäm thoâi. Töø choái, khoâng nhaän moät phoâi laø moät sinh vaät, thaønh vieân toaøn veïn cuûa loaøi ngöôøi, theo toâi, laø môû ñöôøng cho laàm laïc”.
Nhö vaäy, vaán ñeà khôûi ñaàu söï soáng con ngöôøi, ngay sau khi moät noaõn ñaõ ñöôïc thuï tinh, quan ñieåm chung cuûa caùc nhaø thaàn hoïc, khoa hoïc hay sinh-y hoïc, ñeàu quaû quyeát phoâi thai hay baøo thai ñaõ coù söï soáng, moät söï soáng tieàm naêng cuûa con ngöôøi. Do ñoù, noù phaûi ñöôïc toân troïng vaø baûo veä tuyeät ñoái, duø nghi ngôø noù ñaõ laø moät höõu theå coù nhaân tính hay chöa.
Cha B. Haring keát luaän raèng:
“Vaán ñeà thai baøo coù moät quyeàn soáng tuyeät ñoái, ngay caû khi ngöôøi ta nghi ngôø ñaáy coù phaûi laø moät con ngöôøi nhaân linh hay khoâng thì khaùc vôùi vaán ñeà xeùt xem haønh vi phoái hôïp hoân nhaân coù neân cöù boû ngoõ cho vieäc sinh saûn ngay caû khi truyeàn sinh laø voâ traùch nhieäm (...). Thaät laø hôïp lyù khi nghó raèng phaù vôõ moät noaõn ñaõ thuï tinh laø moät haønh vi saùt nhaân, nhö toäi saùt nhaân cuûa thôï saên boùp coø maø khoâng bieát chaéc laø mình ñang ngaém moät con thuù röøng chöù khoâng phaûi laø moät ngöôøi. Söï nghi ngôø cuûa oâng ta khoâng mieãn thöù cho toäi phaïm gieát ngöôøi”.
3. Laäp tröôøng cuûa Giaùo Hoäi
Ñoái vôùi Giaùo Hoäi, maëc daàu vaãn thöøa nhaän vaán ñeà thôøi ñieåm khôûi ñaàu maïng soáng con ngöôøi chöa theå giaûi quyeát ñöôïc, xeùt theo phöông dieän lyù thuyeát, nhöng trong thöïc teá, Giaùo Hoäi vaãn duy trì laäp tröôøng cho raèng maïng soáng con ngöôøi hieän höõu ngay töø luùc thuï tinh, töùc laø khi moät tinh truøng keát hôïp vôùi moät tröùng. Sôû dó Giaùo Hoäi giöõ vöõng laäp tröôøng ñoù laø vì lyù do khi phaûi ñoái dieän vôùi moät söï hoà nghi veà söï kieän (tröôøng hôïp ôû ñaây laø baøo thai ñaõ coù söï soáng con ngöôøi chöa?), Giaùo Hoäi muoán daïy chuùng ta caàn tuaân theo luaät an toaøn. Theá neân, trong tröôøng hôïp naøy, giaûi phaùp an toaøn nhaát laø phaûi nhìn nhaän phoâi thai ñaõ coù söï soáng ngay töø khi tröùng ñöôïc thuï tinh, thay vì laø vaøo moät thôøi ñieåm naøo ñoù trong tieán trình phaùt trieån cuûa phoâi thai. Nhieàu vaên kieän cuûa Giaùo Hoäi cho ta thaáy roõ laäp tröôøng ñoù cuûa Giaùo Hoäi.
Trong baøi dieãn vaên tröôùc Lieân Hieäp Y Sinh Hoïc “Thaùnh Lu-Ca” ngaøy 22.11.1944, Ñöùc Giaùo Hoaøng Pi-oâ 11 ñaõ noùi: “Phaûi loaïi tröø moïi hoaït ñoäng tröïc tieáp daãn ñeán vieäc huûy dieät söï soáng con ngöôøi chöa sinh ra, duø söï huûy dieät ñoù ñöôïc quyeát ñònh nhö moät muïc ñích hay chæ nhö moät phöông theá nhaém tôùi muïc ñích”. Ngaøi cuõng nhaéc laïi laäp tröôøng naøy trong dieãn vaên tröôùc Lieân Hieäp caùc Baø Hoä Sinh Coâng Giaùo Italia (ngaøy 29.10.1951).
Chính Ñöùc Gio-an 23 cuõng ñaõ khaúng ñònh laïi raèng: “Söï soáng con ngöôøi laø thaùnh thieâng, vì ngay töø trong coäi nguoàn cuûa noù, noù ñoøi hoûi haønh ñoäng saùng taïo cuûa Thieân Chuùa”.
Taïi Coâng ñoàng Vatican 2, Giaùo Hoäi ñaõ trình baøy laïi laäp tröôøng Giaùo huaán lieân tuïc vaø vöõng chaéc cuûa mình raèng: “Söï soáng ngay töø luùc thuï thai ñaõ phaûi ñöôïc giöõ gìn heát söùc caån thaän; phaù thai vaø saùt nhi laø nhöõng toäi aùc gheâ tôûm”. Môùi ñaây, Toøa Thaùnh ñaõ taùi khaúng ñònh ñieàu ñoù trong “Hieán Chöông caùc quyeàn cuûa gia ñình”, soá 4, raèng: “Söï soáng con ngöôøi phaûi ñöôïc toân troïng vaø baûo veä moät caùch tuyeät ñoái, ngay töø luùc thuï thai”. Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, trong Tuyeân Ngoân Veà Vieäc Coá YÙ Phaù Thai (ngaøy 8.11.1974), soá 12 - 13, ñaõ khaúng ñònh:
“Ngay töø khi tröùng thuï tinh ñaõ khôûi ñaàu moät söï soáng môùi voán khoâng phaûi laø söï soáng cuûa ngöôøi cha cuõng khoâng phaûi laø söï soáng cuûa ngöôøi meï, nhöng laø cuûa moät con ngöôøi môùi, noù coù theå töï mình phaùt trieån. Noù seõ khoâng bao giôø trôû thaønh ngöôøi, neáu noù khoâng laø ngöôøi ngay töø luùc aáy (...). Ñieàu hieån nhieân muoân thuôû ñoù ñaõ ñöôïc khoa di truyeàn hoïc hieän ñaïi xaùc nhaän vaø cho thaáy raèng, ngay töø giaây phuùt ñaàu tieân, chöông trình phaùt trieån trong töông lai cuûa sinh theå ñoù ñaõ ñöôïc ñònh ñoaït: moät con ngöôøi, moät con ngöôøi caù bieät vôùi nhöõng ñaëc tính ñaõ ñöôïc xaùc ñònh raát roõ raøng. Cuoäc phieâu löu cuûa söï soáng trong moät con ngöôøi baét ñaàu ngay töø luùc thuï tinh; vôùi thôøi gian caùc khaû naêng to lôùn cuûa söï soáng seõ laàn löôït xuaát hieän vaø saün saøng hoaït ñoäng”.
Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc chính Ñöùc Gio-an Phao-loâ 2 trích laïi trong Thoâng Ñieäp Evangelium Vitae, soá 60, ñöôïc coâng boá ngaøy 30.3.1995, nhö laø moät laäp tröôøng vöõng chaéc vaø khoâng thay ñoåi trong Giaùo Huaán cuûa Giaùo Hoäi.
Laäp tröôøng treân ñaây cuûa Giaùo Hoäi laïi moät laàn nöõa ñöôïc Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin laëp laïi nhö moät Giaùo Huaán, trong Huaán Thò Donum Vitae, ban haønh ngaøy 22.2.1987. Huaán Thò Donum Vitae, I, 1, khaúng ñònh:
“Giaùo Lyù naøy vaãn coøn coù giaù trò; vaõ laïi, noù ñaõ ñöôïc xaùc nhaän, neáu caàn, bôûi nhöõng thaønh töïu môùi ñaây cuûa khoa sinh hoïc con ngöôøi. Khoa naøy nhìn nhaän raèng nôi hôïp töû, coù ñöôïc nhôø söï thuï tinh, ñaõ thaønh hình chaân tính sinh hoïc cuûa moät con ngöôøi caù bieät môùi... Vì theá, keát quaû cuûa vieäc sinh haï con ngöôøi ngay töø giaây phuùt ñaàu tieân hieän höõu cuûa noù, nghóa laø luùc hôïp töû ñöôïc caáu taïo, ñoøi hoûi con ngöôøi phaûi ñöôïc toân troïng vaø ñoái xöû nhö moät nhaân vò ngay töø luùc thuï thai, vaø do ñoù, ngay töø giôø phuùt aáy, phaûi nhìn nhaän nôi noù, nhöõng quyeàn cuûa nhaân vò, trong soá ñoù, phaûi keå tröôùc tieân quyeàn ñöôïc soáng cuûa moïi con ngöôøi voâ toäi, ñaây laø moät quyeàn baát khaû xaâm phaïm”.
Vaø cuoái cuøng, chuùng ta thaáy laäp tröôøng döùt khoaùt vaø maïnh meõ cuûa Giaùo Hoäi ñöôïc theå hieän qua Thaùnh Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin, trong Huaán Thò Donum Vitae, raèng:
“Nhöõng quyeàn baát khaû nhöôïng cuûa con ngöôøi phaûi ñöôïc xaõ hoäi vaø chính quyeàn nhìn nhaän vaø toân troïng. Nhöõng quyeàn ñoù khoâng tuøy thuoäc vaøo caùc caù nhaân hay cha meï vaø cuõng khoâng phaûi laø moät söï nhaân nhöôïng cuûa xaõ hoäi hay cuûa Nhaø nöôùc, chuùng thuoäc baûn tính con ngöôøi vaø ñöôïc gaén lieàn vôùi nhaân vò, vì nhaân vò baét nguoàn töø haønh vi taïo döïng. Trong soá nhöõng quyeàn cô baûn ñoù, phaûi nhìn nhaän quyeàn cuûa moïi ngöôøi ñöôïc soáng vaø ñöôïc toaøn veïn theå xaùc töø luùc thuï thai tôùi luùc cheát... Do ñoù, luaät phaùp khoâng theå nhaân nhöôïng, luaät phaùp coøn phaûi nghieâm caám tình traïng nhöõng con ngöôøi, duø môùi ôû chaëng phoâi thai ñi nöõa, bò ñoái xöû nhö nhöõng vaät thí nghieäm maø ngöôøi ta coù theå caét xeùn hay loaïi boû, vieän côù raèng chuùng voâ ích hoaëc khoâng coù khaû naêng phaùt trieån bình thöôøng”.
Phoù Teá Nguyeãn Vaên Taâm, DCCT
(Trích daãn töø Ephata Vieät Nam soá 87 naêm 2002)