Gôïi yù muïc vuï
trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt.
Ñeà taøi 9
Loøng Thöông xoùt:
ñoäng löïc cuûa taân Phuùc-AÂm-hoaù
neàn kinh teá - chính trò
Gôïi yù muïc vuï trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt
Ñeà taøi 9. Loøng Thöông xoùt: ñoäng löïc cuûa taân Phuùc-AÂm-hoaù neàn kinh teá - chính trò.
1. Ñöùc aùi thuùc ñaåy thaêng tieán con ngöôøi trong lónh vöïc kinh teá-chính trò
Khoâng coù gì lieân quan ñeán coäng ñoàng nhaân loaïi maø naèm ngoaøi coâng cuoäc Phuùc-aâm-hoùa. Vieäc Loan baùo Tin möøng seõ thieáu soùt neáu khoâng xeùt tôùi caùc ñoøi hoûi lieân tuïc cuûa Tin Möøng ñoái vôùi ñôøi soáng caù nhaân vaø xaõ hoäi cuï theå cuûa con ngöôøi.[1] Giöõa vieäc Loan baùo Tin möøng vaø vieäc thaêng tieán con ngöôøi coù nhöõng moái lieân heä saâu xa, "trong ñoù coù moái lieân heä thuoäc phaïm vi thaàn hoïc, vì chuùng ta khoâng theå taùch rôøi bình dieän saùng taïo vôùi bình dieän cöùu chuoäc. Bình dieän cöùu chuoäc ñuïng chaïm tôùi chính nhöõng tình huoáng baát coâng cuï theå caàn phaûi ñaáu tranh vaø nhöõng tình huoáng coâng baèng cuï theå caàn phaûi ñöôïc khoâi phuïc. Trong ñoù coøn coù moái lieân heä noåi baät thuoäc phaïm vi Tin Möøng, töùc laø phaïm vi ñöùc aùi: laøm sao coù theå coâng boá ñieàu raên môùi maø khoâng tìm caùch thaêng tieán con ngöôøi moät caùch ñích thöïc trong coâng lyù vaø hoøa bình?"[2] Bôûi theá, Tình yeâu - Loøng thöông xoùt phaûi laø ñoäng löïc cuûa coâng cuoäc Phuùc-aâm-hoùa môùi caû treân lónh vöïc vaên hoùa-xaõ hoäi, kinh teá-chính trò.
2. "Cuûa Ceâsar, traû veà cho Ceâsar. Cuûa Thieân Chuùa, traû veà cho Thieân Chuùa" (Mc 12, 16-17).
Ñöùc Gieâsu khoâng chaáp nhaän ñoàng hoùa Ceâsar vôùi Thieân Chuùa, maø yeâu caàu taùch bieät Ceâsar vôùi Ñaáng Sieâu Vieät. Khoâng theå ñoàng hoùa hay laãn loän hai lónh vöïc, traùi laïi phaûi chu toaøn moät nghóa vuï keùp: Traû laïi cho Ceâsar nhöõng gì cuûa Ceâsar vaø traû veà cho Thieân Chuùa nhöõng gì thuoäc veà Ngaøi. Khi phaân bieät nhö theá, Ñöùc Gieâsu cuõng ñoàng thôøi coâng nhaän söï hieän höõu vaø tính ñoäc laäp töông ñoái cuûa thöïc taïi traàn theá. Nhaø Nöôùc vaø caùc thöïc taïi traàn theá coù vai troø vaø yù nghóa ñaëc bieät trong lónh vöïc rieâng cuûa mình. Nhaân danh coâng ích, Nhaø Nöôùc coù quyeàn ban haønh luaät phaùp, thu thueá vaø ñoøi hoûi coâng daân nghieâm chænh chaáp haønh.[3] Beân treân Nhaø Nöôùc vaãn coøn moät thaåm quyeàn khaùc ñoù laø Thieân Chuùa.[4] Nhaø Nöôùc khoâng theå tieám quyeàn hay ñoøi hoûi ngöôøi coâng daân nhöõng gì maø hoï chæ phaûi traû laïi cho moät mình Thieân Chuùa maø thoâi. Nhaø Nöôùc khoâng theå choáng laïi quyeàn lôïi cuûa Thieân Chuùa, caám ñoaùn vieäc thôø phöôïng Ngaøi hoaëc ñi ngöôïc laïi chöông trình cuûa Ngaøi.
3. Loøng thöông xoùt thuùc ñaåy daán thaân
Theo tinh thaàn nhaäp theá vaø Nhaäp theå cuûa Ñöùc Kitoâ, Hoäi Thaùnh Coâng giaùo coi haønh ñoäng daán thaân ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi phaùt trieån, coâng baèng vaø nhaân aùi nhö thaønh phaàn cuûa söù vuï Loan baùo Tin Möøng.[5] Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan XXIII khuyeán khích ngöôøi Kitoâ höõu tham gia vaøo sinh hoaït chính trò, caàn phaûi haêng say thaâm nhaäp vaøo cô cheá cuûa cuoäc soáng, khoâng chæ veà kinh teá maø caû chính trò vaø haønh ñoäng caùch höõu hieäu trong ñoù.[6]
Tröôùc nhöõng phöùc taïp cuûa boái caûnh kinh teá ngaøy nay, ngöôøi tín höõu giaùo daân caàn ñöôïc höôùng daãn bôûi caùc nguyeân taéc cuûa Huaán Quyeàn veà xaõ hoäi trong hoaït ñoäng, treân heát laø nguyeân taéc con ngöôøi phaûi laø troïng taâm cuûa moïi hoaït ñoäng kinh teá. "Caùc nhaø kinh teá, nhöõng ngöôøi laøm vieäc trong lónh vöïc naøy vaø nhöõng nhaø laõnh ñaïo chính trò phaûi yù thöùc ñöôïc nhu caàu caáp baùch laø phaûi xem xeùt laïi neàn kinh teá, moät maët laø xeùt ñeán söï ngheøo tuùng bi thaûm veà vaät chaát cuûa haøng tæ ngöôøi, vaø maët khaùc, xeùt ñeán moät söï thaät laø "caùc cô caáu kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa hieän nay khoâng ñöôïc trang bò ñaày ñuû ñeå ñaùp öùng nhöõng ñoøi hoûi cuûa söï phaùt trieån chính ñaùng"[7]. Nhöõng tieâu chuaån phaûi gôïi höùng cho ngöôøi giaùo daân trong hoaït ñoäng chính trò cuûa hoï phaûi laø: theo ñuoåi coâng ích trong tinh thaàn phuïc vuï, phaùt trieån coâng lyù vôùi söï quan taâm ñaëc bieät ñeán nhöõng tình traïng ñoùi ngheøo vaø ñau khoå, toân troïng quyeàn töï trò cuûa caùc thöïc taïi traàn theá, nguyeân taéc boå trôï, coå vuõ ñoái thoaïi vaø hoøa bình trong tình lieân ñôùi.[8]
Sau cuøng, cuõng caàn nhaéc laïi raèng söù maïng cuûa Ñöùc Kitoâ, xuaát phaùt töï Loøng Thöông Xoùt, truyeàn laïi cho Hoäi Thaùnh, khoâng phaûi thuoäc phaïm vi chính trò, kinh teá hay xaõ hoäi, nhöng laø muïc tieâu Ngöôøi trao cho Hoäi Thaùnh laø muïc tieâu toân giaùo. Nhöng söù maïng toân giaùo naøy coù theå laø nguoàn ñoäng löïc ñöa tôùi nhöõng daán thaân, ñöôøng höôùng vaø söùc soáng ñeå Hoäi Thaùnh tìm caùch thieát laäp vaø cuûng coá coäng ñoàng nhaân loaïi cho ñuùng vôùi luaät Chuùa.[9]
Caâu hoûi chia seû vaø thaûo luaän
1. Taïi sao ngöôøi Kitoâ höõu phaûi quan taâm ñeán ñôøi soáng chính trò-xaõ hoäi-kinh teá cuûa ñaát nöôùc, cuûa theá giôùi?
2. Caù nhaân vaø coäng ñoaøn (gia ñình, giaùo hoï, giaùo xöù, giaùo phaän#) cuûa anh chò ñaõ vaø ñang laøm gì ñeå loan baùo Tin Möøng caùch môùi meû trong lónh vöïc xaõ hoäi, chính trò, ngheà nghieäp, kinh teá?
3. Anh chò coù yù kieán gì cho Hoäi Thaùnh trong vuøng, vaø Hoäi Thaùnh toaøn caàu trong moái quan taâm ñeán caùc thöïc taïi xaõ hoäi naøy?
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] X. Phaoloâ VI, Toâng huaán Evangelii Nuntiandi, 29.
[2] Ibid. 33.
[3] Baát chaáp kinh nghieäm ñaéng cay ñoái vôùi nhaø caàm quyeàn Do thaùi vaø Roâma,, thaùnh Phaoloâ vaãn khuyeán khích caùc Kitoâ höõu tuaân phuïc nhaø caàm quyeàn, vì lyù do löông taâm. Vì moïi quyeàn bính hieän höõu laø do Thieân Chuùa thieát laäp. X. Rm 13,1-2.
[4] Ñöùc Gieâsu noùi vôùi Philatoâ: "OÂng khoâng coù quyeàn gì ñoái vôùi toâi, neáu Trôøi chaúng ban cho oâng" (Ga 19, 9-11).
[5] CÑ Vatican II, Gaudium et Spes, 1.
[6] X. Gioan XXIII, Pacem in Terris 174.
[7] Toùm löôïc Hoïc thuyeát Xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo, 564.
[8] Ibid.
[9] X. Gaudium et Spes, 42.
Vaên phoøng HÑGMVN