Gôïi yù muïc vuï
trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt.
Ñeà taøi 6
Ñoái thoaïi xaõ hoäi
truyeàn thoâng loøng thöông xoùt
Gôïi yù muïc vuï trong Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt
Ñeà taøi 6. Ñoái thoaïi xaõ hoäi: truyeàn thoâng loøng thöông xoùt
Caàn khoâng ngöøng chieâm ngaém Dung maïo Loøng Thöông Xoùt maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa, vì ñoù laø nguoàn suoái cuûa hoan laïc, thanh bình, vaø bình an. Ôn cöùu ñoä cuûa chuùng ta tuøy thuoäc ñieàu ñoù. Thöông Xoùt toû loä chính maàu nhieäm cuûa Ba Ngoâi Ngaøn Truøng Chí Thaùnh, laø haønh ñoäng toái thöôïng vaø toái haäu cuûa Thieân Chuùa ñeán gaëp gôõ chuùng ta. Töø ñoù, Thöông Xoùt trôû thaønh luaät cô baûn trong con tim cuûa keû chaân thaønh nhìn saâu vaøo aùnh maét cuûa anh chò em mình treân haønh trình cuoäc ñôøi. Ñoù chính laø yù nghóa vaø moâi sinh trong laønh nhaát cho moïi cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi trong gia ñình vaø xaõ hoäi. Nhö theá, Thöông Xoùt vöøa laø chieác caàu noái Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, môû ra nieàm hy voïng ñöôïc yeâu thöông maõi maõi daãu chuùng ta baát xöùng vì phaïm toäi, vöøa laø thoâng ñieäp tin möøng cuoái cuøng muoán loan baùo. Ñoái vôùi Kitoâ höõu, moïi cuoäc ñoái thoaïi ôû moïi caáp ñoä thuoäc moïi laõnh vöïc (trong gia ñình, giöõa caùc gia ñình, taïi moâi tröôøng ngheà nghieäp, vôùi ngöôøi ngheøo, vôùi xaõ hoäi, vôùi vaên hoùa, lieân toân, trong kinh teá-chính trò...) ñeàu laø ñoái thoaïi cöùu ñoä.
1. Ñoái thoaïi cöùu ñoä
Töø sau Coâng Ñoàng Vatican II, quan heä giöõa Hoäi Thaùnh vaø theá giôùi hoâm nay vaãn luoân ñöôïc ñaët naëng vaø theo ñuoåi trong tinh thaàn ñoái thoaïi. Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II nhìn nhaän "tính caùch quan troïng cuûa ñoái thoaïi nhö moät theå thöùc ñaëc tröng cuûa ñôøi soáng Hoäi Thaùnh taïi chaâu AÙ"[1]. Öôùc muoán ñoái thoaïi khoâng phaûi laø moät chieán löôïc ñeå soáng chung hoøa bình giöõa caùc daân toäc, nhöng laø phaàn thieát yeáu trong söù maïng cuûa Hoäi Thaùnh[2], vì nhaèm thoâng chuyeån Tình yeâu theå hieän qua Loøng Thöông Xoùt muoán cöùu ñoä. Ñoù laø ñoái thoaïi cuûa Thieân Chuùa Cha ban ôn cöùu ñoä vôùi nhaân loaïi, qua Chuùa Con trong quyeàn naêng Chuùa Thaùnh Thaàn, theå hieän nôi Hoäi Thaùnh, Thaân Theå huyeàn nhieäm vaø laø Bí tích phoå quaùt cuûa Chuùa Kitoâ.
Hoäi Thaùnh chæ coù theå chu toaøn söù maïng theo ñöôøng loái haønh ñoäng cuûa Thieân Chuùa trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Ngöôøi ñaõ thaønh con ngöôøi, chia seû cuoäc soáng cuûa con ngöôøi vaø noùi baèng ngoân ngöõ loaøi ngöôøi ñeå truyeàn ñaït söù ñieäp cöùu ñoä. Ñoái thoaïi maø Hoäi Thaùnh ñeà xuaát cuõng theo cuøng ñöôøng loái Maàu nhieäm Nhaäp theå. Chuùng ta khoâng queân:
- Saùng kieán ñoái thoaïi laø cuûa Thieân Chuùa (1Ga 4,10). Ñeán löôït chuùng ta phaûi coù saùng kieán nôùi roäng cuoäc ñoái thoaïi ñoù ñeán moïi ngöôøi. Hoäi Thaùnh khoâng chôø ñôïi maø phaûi ñi böôùc tröôùc.
- Ñoái thoaïi baét nguoàn töø Tình Thöông, Loøng Thöông Xoùt cuûa Thieân Chuùa (Ga 3,16). Chæ coù tình yeâu, loøng nhieät thaønh voâ vò lôïi thuùc ñaåy chuùng ta, maø khoâng coù ñoäng löïc naøo khaùc.
- Ñoái thoaïi voâ caàu (khoâng ño baèng coâng traïng, hay söï ñaùp öùng xöùng hôïp), voâ giôùi haïn, khoâng tính toaùn, khoâng so hôn thieät, khoâng ñònh möùc cho ñoái thoaïi.
- Ñoái thoaïi khoâng cöôõng cheá ai ñoùn nhaän, nhöng môøi goïi yeâu thöông, khôi traùch nhieäm, ñeå con ngöôøi hoaøn toaøn töï do hay töø choái. Ñoái thoaïi coøn töï thích nghi vôùi nhu caàu vaø taâm traïng moãi ngöôøi.
- Ñoái thoaïi daønh cho moïi ngöôøi, khoâng phaân bieät (Cl 3,11).
- Ñoái thoaïi cöùu ñoä laø moät haønh trình tieäm tieán, kieân nhaãn, khôûi ñaàu khieâm toán, vì "thôøi gian lôùn hôn khoâng gian"[3]: caàn thôøi gian cho söï chín muoài veà taâm lyù, veà lòch söû, bieát chôø ñôïi "thôøi gian vieân maõn", nhöng khoâng trieån haïn ñeán ngaøy mai caùi coù theå laøm hoâm nay. Nhaïy caûm vôùi thôøi cô thích hôïp vaø yù thöùc giaù trò thôøi gian. Moãi ngaøy chuùng ta moät ñoåi môùi, baét ñaàu laïi, khoâng chôø ñôïi beân ñoái taùc.
2. Ñöùc tính caàn cho ñoái thoaïi
Ñoái thoaïi cöùu ñoä coù theå noùi laø moät ngheä thuaät truyeàn thoâng thieâng lieâng, neân chuû theå ñoái thoaïi caàn coù nhöõng ñöùc tính sau ñaây trong khi tieán haønh ñoái thoaïi: minh baïch, dòu daøng, tin töôûng, khoân ngoan.
- Tröôùc tieân laø söï minh baïch. Ñoái thoaïi vôùi nhau laø ñeå hieåu nhau. Do ñoù noäi dung trao ñoåi phaûi roõ raøng, deã hieåu, khoâng mô hoà, khoâng uùp môû, daãu phaûi heát söùc teá nhò. Ñoái thoaïi laø caùch truyeàn ñaït tö töôûng môøi goïi vaän duïng nhöõng khaû naêng cao nhaát cuûa con ngöôøi.
- Keá ñeán laø söï dòu daøng. Nhö Chuùa Gieâsu daïy "haõy hoïc cuøng toâi, vì toâi hieàn laønh vaø khieâm nhöôïng trong loøng" (Mt 11,29). Lôøi leõ ñoái thoaïi khoâng ñöôïc toû ra kieâu caêng, chaâm chích, gaây phaät loøng ngöôøi khaùc. Söùc thuyeát phuïc do uy quyeàn töï beân trong cuûa chaân lyù ñöôïc trình baøy, töø tình yeâu - thöông xoùt maø noù toûa ra, töø göông soáng ñoäng cuûa ngöôøi ñoái thoaïi.
- Ñöùc tính thöù ba laø tin töôûng. Tin vaøo söùc maïnh cuûa lôøi noùi cuûa mình, tin vaøo söï côûi môû vaø khaû naêng ñoùn nhaän cuûa ñoái taùc. Loøng tin töôûng khôi gôïi môû loøng, taâm söï, taïo tình thaân. Tin töôûng keát noái caùc taâm trí, cuøng taâm tình, gaén boù vôùi ñieàu toát ñeïp, loaïi tröø ích kyû.
- Sau cuøng laø söï khoân ngoan. Bieát löu taâm ñeán taâm traïng vaø tinh thaàn cuûa ngöôøi ñoái thoaïi (Mt 7,6). Thích öùng tuøy theo ñoái töôïng: coù khi laø ñöùa treû con, coù luùc vôùi keû khoâng coù vaên hoùa, khi thì vôùi ngöôøi trí thöùc # löu yù ñeán nhöõng ñieåm nhaïy caûm.
Caâu hoûi chia seû vaø thaûo luaän
1. Trong gia ñình, trong khu xoùm, laøng xaõ, tröôøng hoïc, trong giaùo xöù anh chò, ñaõ vaø ñang coù nhöõng loaïi gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi naøo? Coù nhöõng "nôi" naøo caàn thuùc ñaåy, coå voõ ñoái thoaïi hôn nöõa?
2. Anh chò coù caûm thaáy nieàm vui cuûa tình yeâu cöùu ñoä thuùc ñaåy mình ñi ra gaëp gôõ ñoái thoaïi vôùi moïi ngöôøi, vôùi caû "keû thuø gheùt" mình khoâng?
3. Ngöôøi laõnh ñaïo coäng ñoaøn cuûa anh chò, vaø chính anh chò thaáy caàn chuù yù reøn luyeän vaø taäp soáng ñöùc tính naøo nhaát trong nhöõng ñöùc tính caàn cho ñoái thoaïi?
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
[1] Gioan Phaoloâ II, Ecclesia in Asia, 3.
[2] Ibid., 29.
[3] ÑGH Phanxicoâ, Evangelii Gaudium (Nieàm Vui Tin möøng), 222-223. "Thôøi gian lôùn hôn khoâng gian" laø moät trong boán nguyeân taéc cuûa ÑGH Phanxicoâ ñöa ra trong Toâng huaán. Nguyeân taéc naøy giuùp ta laøm vieäc chaäm maø chaéc chaén, khoâng ñeå bò chi phoái quaù möùc bôûi keát quaû töùc thôøi. Noù giuùp ta kieân trì chòu ñöïng khoù khaên vaø nghòch caûnh, nhöõng ñoåi thay baét buoäc trong keá hoaïch cuûa ta. Noù môøi goïi ta ñoái dieän vaø chaáp nhaän söùc caêng thaúng giöõa caùi vieân maõn vaø hoaøn caûnh giôùi haïn hieän taïi, vaø öu tieân cho yeáu toá thôøi gian (soá 223).
Vaên phoøng HÑGMVN