Thöôïng Ñeá Seõ Hoûi
(Nhöõng Chia Seû Muïc Vuï vaø Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ
Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän haèng ngaøy)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 173 -
Laéng Nghe Tieáng Noùi Cuûa Löông Taâm
Laéng Nghe Tieáng Noùi Cuûa Löông Taâm
Duy An
(RVA News 04-06-2022) - Chuyeän keå raèng: Moät ngöôøi ñaøn oâng ñeán ngaân haøng ñeå ruùt tieàn tieát kieäm. Khi ñeám laïi soá tieàn nhaän ñöôïc, anh ta nhaän ra thay vì 120,000 rupee, thì giao dòch vieân ñaõ ñöa nhaàm cho anh ta tôùi 140,000 rupee. Ngöôøi ñaøn oâng thaáy giao dòch vieân khoâng coù bieåu hieän gì laø ñaõ nhaän ra sai soùt, thì laúng laëng cho tieàn vaøo tuùi, im laëng rôøi ñi. Vöøa ñi, anh ta vöøa nghó ra ñuû lyù do ñeå khoâng phaûi traû laïi soá tieàn thöøa ñoù: "Ngaân haøng naøy lôùn nhö vaäy, maát coù hai möôi ngaøn rupee thì coù laø bao. Ñaây cuõng khoâng phaûi loãi cuûa mình maø laø sai soùt cuûa hoï. Thænh thoaûng, mình cuõng traû nhaàm tieàn cho ngöôøi khaùc, nhöng coù ai traû laïi ñaâu. Cho neân, mình chaúng caàn phaûi traû tieàn laïi cho ngaân haøng laøm gì..."
Nhöng roài, ngöôøi ñaøn oâng laïi nhôù ñeán thaùi ñoä hoøa nhaõ, lòch söï cuûa giao dòch vieân. "Khoâng bieát coâ ta coù phaûi ñeàn soá tieàn naøy cho ngaân haøng khoâng nhæ?" Ngöôøi ñaøn oâng baét ñaàu caûm thaáy hôi coù loãi. "Hai möôi ngaøn rupee khoâng phaûi soá tieàn quaù lôùn, nhöng cuõng chaúng phaûi soá tieàn nhoû." Nghó ñeán ñaây, anh ta baét ñaàu caûm thaáy aùy naùy vaø quyeát ñònh ñem hai möôi ngaøn rupee quay laïi ngaân haøng. Giao dòch vieân luùc naõy vaãn ngoài ôû ñoù. Anh ta tieán ñeán vaø trao soá tieàn thöøa laïi cho coâ. Coâ nhaân vieân aáy möøng rôõ, caûm ôn anh roái rít:
- "Caûm ôn anh raát nhieàu. Toâi ñang lo seõ phaûi buø tieàn löông cuûa mình vaøo choã tieàn bò nhaàm laãn. Thaät hieám coù ngöôøi naøo trung thöïc nhö anh".
Ngöôøi ñaøn oâng vöøa xuùc ñoäng vöøa coù chuùt hoå theïn. Chaúng phaûi ban ñaàu, anh ñaõ ñònh laáy luoân hay sao? May maén laø cuoái cuøng, löông taâm cuûa anh ñaõ chieán thaéng.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán,
Löông taâm laø moät trong nhöõng phaïm phuø, vaán ñeà lôùn maø con ngöôøi luoân suy tö vaø truy tìm yù nghóa. Trong söï nghieäp laøm ngheä thuaät vaø kinh nghieäm soáng cuûa mình, nhaïc só ngöôøi Ñöùc Paul Hindemith ñaõ phaùt bieåu raèng coù hai thöù ñaùng theo ñuoåi, ñoù laø nhaïc hay vaø löông taâm trong saïch. Danh hoïa ngöôøi Hoøa Lan Vincent Van Gogh thì khaúng ñònh: "Löông taâm laø la baøn cuûa con ngöôøi". Theo nhöõng nhaän ñònh ñoù, löông taâm coù vai troø voâ cuøng quan troïng trong ñôøi soáng cuûa con ngöôøi. Theo ñònh nghóa cuûa Töø ñieån Tieáng Vieät, löông taâm laø yeáu toá noäi taâm taïo cho moãi ngöôøi khaû naêng töï ñaùnh giaù haønh vi cuûa mình veà maët ñaïo ñöùc ñeå töï ñieàu chænh moïi haønh vi cuûa mình. Ñoái vôùi Kitoâ giaùo thì löông taâm laø "nôi con ngöôøi hieän dieän moät mình vôùi Thieân Chuùa vaø tieáng noùi cuûa Ngöôøi vang doäi trong thaâm taâm hoï" (GS 16). Tieáng noùi cuûa löông taâm aâm vang trong taâm hoàn cuûa con ngöôøi, keâu goïi hoï phaûi yeâu meán, thi haønh ñieàu thieän vaø traùnh ñieàu aùc, theo leà luaät ñöôïc Thieân Chuùa khaéc ghi trong taâm hoàn (GLCG, soá1776).
Trong theá giôùi tuïc hoùa hoâm nay, ñôøi soáng cuûa con ngöôøi chòu aûnh höôûng vaø bò taùc ñoäng bôûi caùc traøo löu theá tuïc raát maïnh meõ. Do vaäy, vieäc laéng nghe vaø laøm theo tieáng noùi cuûa löông taâm khoâng phaûi laø ñieàu deã daøng. Raát nhieàu ngöôøi xem thöôøng caùc chuaån möïc luaân lyù neân soáng töï do, buoâng thaû, khoâng coøn khaû naêng caûm nhaän ñöôïc söï thoâi thuùc laøm ñieàu laønh, traùnh ñieàu döõ trong löông taâm cuûa mình. Khi boû ngoaøi tai tieáng noùi cuûa löông taâm, con ngöôøi deã daøng phaïm toäi, ñôøi soáng luaân lyù vaø ñaïo ñöùc cuõng ngaøy caøng sa suùt, nhöng khi bieát laéng nghe vaø laøm theo nhöõng gì löông taâm maùch baûo, con ngöôøi coù theå traùnh ñöôïc dòp toäi vaø ñôøi soáng ngaøy caøng höôùng veà söï thieän. Ngöôøi ñaøn oâng trong caâu chuyeän ôû treân ñaõ phaûi chieán ñaáu vôùi tieáng noùi cuûa söï tham lam baûo anh haõy truïc lôïi treân söï nhaàm laãn cuûa ngöôøi khaùc, nhöng tieáng noùi löông taâm laïi thoâi thuùc anh haõy haønh ñoäng moät caùch trung thöïc, theo leõ coâng baèng. Söï giaèng co giöõa ñoâi beân khieán anh ñaõ phaûi noã löïc chieán ñaáu, vaø cuoái cuøng anh ñaõ quyeát ñònh laøm theo tieáng noùi cuûa löông taâm mình.
Giöõa moät theá giôùi maø tieáng noùi cuûa löông taâm bò laán aùt bôûi tieáng oàn cuûa bao aâm thanh theá tuïc, ngöôøi Kitoâ höõu chuùng ta phaûi trôû neân göông saùng cho moïi ngöôøi veà loái soáng ñeïp cuûa nhöõng ngöôøi coù löông taâm ngay laønh. Ñeå coù ñöôïc moät löông taâm ngay laønh vôùi nhöõng phaùn quyeát phuø hôïp vôùi chaân lyù vaø leà luaät Thieân Chuùa, chuùng ta phaûi ñeå cho löông taâm cuûa mình ñöôïc Lôøi Chuùa soi saùng vaø noã löïc laøm theo söï höôùng daãn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Trong taâm tình höôùng veà Ñaïi leã Hieän Xuoáng, ngaøy maø Chuùa Gieâsu thöïc hieän lôøi höùa cuûa Ngöôøi ñoù laø xin Chuùa Cha ban Chuùa Thaùnh Thaàn - Thaàn Chaân Lyù ñeán ñeå daïy chuùng ta bieát söï thaät toaøn veïn laø chính Thieân Chuùa, chuùng ta xin Chuùa Thaùnh Thaàn ban ôn giuùp chuùng ta bieát chaân nhaän söï thaät vaø laéng nghe tieáng noùi cuûa löông taâm mình. Nhôø ñoù, chuùng ta coù theå mau maén nhaän ra nhöõng loãi laàm maø löông taâm maùch baûo ñeå kòp thôøi söûa ñoåi vaø soáng ñeïp loøng Chuùa.
Laïy Chuùa, xin tha thöù cho chuùng con vì khoâng ít laàn chuùng con ñaõ giaû ñieác laøm ngô, thaäm chí laø boùp ngheït tieáng noùi cuûa löông taâm mình tröôùc söï thaät vaø coâng lyù. Xin ban Thaùnh Thaàn Chuùa ñeán ñeå Ngöôøi daïy doã vaø thaùnh hoùa loøng trí chuùng con, ñeå chuùng con luoân laøm theo tieáng Chuùa noùi trong löông taâm mình vaø can ñaûm caát leân tieáng noùi cuûa söï thaät vaø coâng baèng trong cuoäc soáng hoâm nay. Amen.
Duy An