Vaøi caûm nghó veà baøi goùp yù
cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam

Ñan-Minh O. Cist, Thuïy Só

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Taäp taøi lieäu ñöôïc duøng nhö moät moâ hình cho Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu saép nhoùm hoïp taïi Roâma vaøo cuoái thaùng Tö naày coù töïa ñeà laø: "Ñöùc Gieâsu Kitoâ Ñaáng Cöùu Theá: Söù maïng tình thöông vaø phuïc vuï cuûa Ngöôøi taïi AÙ chaâu. Ñeå hoï ñöôïc soáng vaø soáng doài daøo".

Baûn vaên naày ñaõ ñöôïc soaïn thaûo bôûi UÛy ban chuaån bò Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu. UÛy ban naày goàm coù 16 ngöôøi: Ñöùc Hoàng y Jan Schotte, Toång thö kyù, Ñöùc Hoàng y Josef Tomko, Toång tröôûng Boä Truyeàn giaùo vaø 14 vò khaùc thuoäc caùc Giaùo hoäi ñòa phöông, trong ñoù coù Ñöùc cha Phaoloâ Nguyeãn Vaên Hoaø, giaùm muïc Nha Trang. Ñeå boå tuùc vaø söûa chöõa taäp taøi lieäu cuûa UÛy ban naày, môùi ñaây Hoäi Ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam ñaõ göûi moät Baûn goùp yù maø chuùng toâi thaáy caàn vieát ít doøng nhaän ñònh.

Ñaây laø moät baûn goùp yù raát thaønh thaät vaø cuï theå. Baûn goùp yù naày coù hai phaàn: Phaàn thöù nhaát goàm nhöõng nhaän xeùt, pheâ bình vaø ñeà nghò söûa ñoåi baûn vaên ñaõ ñöôïc UÛy ban soïan thaûo. Phaàn thöù hai laø nhöõng caâu traû lôøi cho caùc caâu hoûi gôïi yù cuûa UÛy ban. Caû hai phaàn lieân quan vôùi nhau, noùi leân nhöõng ñeà nghò thieát thöïc vaø phaùc hoïa ñöôøng höôùng truyeàn giaùo môùi taïi AÙ chaâu noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng. Khoâng hieåu vì lyù do gì Baùo EÙglise d'Asie cuûa Hoäi Thöøa Sai Nöôùc Ngoaøi Paris soá 260 chæ cho ñaêng phaàn thöù hai cuûa Baûn goùp yù naày maø thoâi?!

Thaät ra toaøn theå Baûn goùp yù cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam raát ñaùng cho moïi ngöôøi chuù yù; bôûi vì noù noùi leân nhöõng ñieàu phaûi noùi vaø ñoàng thôøi môû ra vieãn töôïng môùi ñaày hy voïng.

Theo tinh thaàn Vaticanoâ II, trong nhöõng naêm gaàn ñaây ngöôøi ta thaáy Hoäi Thaùnh Coâng giaùo khoâng nhöõng coù Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc Theá giôùi, maø coøn coù caùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc naêm chaâu. Ñoù laø nhöõng Ñaïi hoäi nghò qui tuï moät soá ñoâng caùc giaùm muïc vaø chuyeân vieân ñaïi dieän caùc quoác gia cuûa moãi luïc ñòa ñeå baøn veà nhöõng vaán ñeà muïc vuï... Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi cuõng nhö Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc naêm chaâu khoâng phaûi laø moät "Coâng Ñoàng" maø cuõng khoâng phaûi laø moät "Dieãn Ñaøn Töï Do", trong ñoù caùc nghò phuï coù theå noùi taát caû moïi söï vaø quyeát ñònh taát caû moïi vaán ñeà. Neáu nhìn vaøo caùch thöùc vaø ñöôøng loái laøm vieäc cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc tröôùc ñaây, ngöôøi ta coù caûm giaùc nhö Giaùo trieàu Roâma trieäu taäp caùc nghò phuï veà ñeå tham khaûo yù kieán ngoõ haàu soaïn ra moät baûn vaên (thöôøng raát laø lyù thuyeát) roài ñeå ñoù, ít ai coù thì giôø ñeå ñoïc! Caùc giaùm muïc AÂu chaâu ñaõ nhoùm hoïp Thöôïng Hoäi ñoàng ñoâi ba laàn roài, nhöng neáu ai muoán tìm keát quaû cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng aáy thì khoâng coù caùch naøo hôn laø vaøo caùc thö vieän tìm caùc vaên kieän maø ñoïc. Naêm ngoaùi Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc Myõ chaâu cuõng ñaõ dieãn ra taïi Vöông Cung Thaùnh ñöôøng Pheâroâ vôùi chuû ñeà "Gaëp gôõ Chuùa Gieâsu haèng soáng: Con ñöôøng hoaùn caûi, hieäp thoâng vaø lieân ñôùi taïi Myõ Chaâu". Trong suoát boán tuaàn leã hoäi hoïp, nghóa laø töø ngaøy 16.11.1997 ñeán 12.12.1997, caùc nghò phuï ñaõ nghe thuyeát trình, phaùt bieåu, baøn luaän vaø neâu leân moät soá vaán ñeà lieân quan ñeán caùc nöôùc ôû Myõ chaâu. Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc beá maïc, caùc nghò phuï ra veà, roài ñaâu cuõng vaøo ñoù! Caùc vaán ñeà lyù thuyeát thì naèm trong saùch vôû vaên kieän, vaø caùc vaán ñeà thöïc teá cuï theå cuõng chaúng giaûi quyeát ñöôïc vì coøn tuøy thuoäc caùc chính quyeàn ñòa phöông. Thieát nghó raèng: Maëc duø Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc khoâng phaûi laø "Thöôïng Nghò Vieän" cuûa Giaùo trieàu Roâma, caùc nghò phuï phaûi coù thaåm quyeàn phaùt bieåu vaø quyeát ñònh thöïc söï, neáu khoâng muoán trôû thaønh hình thöùc phoâ tröông.

Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu coù leõ roài ñaây cuõng ñi theo con ñöôøng moøn ñoù, neáu caùc nghò phuï cuûa luïc ñòa naày khoâng yù thöùc vaø choïn con ñöôøng rieâng cuûa ngöôøi AÙ chaâu. Caùc nghò phuï ñeán Roâma khoâng phaûi ñeå hoïc theâm giaùo lyù veà Chuùa Kitoâ vaø Hoäi thaùnh Coâng giaùo, nhöng laø ñeå cuøng nhau tìm laïi caên tính cuûa mình, hoïc hoûi vaø chia seû nhöõng kinh nghieäm soáng ñaïo vaø truyeàn ñaïo cuûa moãi ñòa phöông, ñeå töø ñoù tìm ra moät höôùng ñi môùi vöõng chaéc vaø höùa heïn hôn cho caùc Giaùo hoäi ñòa phöông taïi AÙ chaâu. Veà ñieåm naày, ñeà nghò cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam trong baûn goùp yù raát thích hôïp. Caùc giaùm muïc Vieät Nam ñeà nghò neân taäp trung suy tö vaøo ba phaàn chính: "Boái caûnh AÙ chaâu - Keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa - Ñöôøng höôùng muc vuï cuï theå".

Trong khi ñoù Baûn vaên ñaõ ñöôïc soaïn thaûo cho Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu coù khuynh höôùng töø treân xuoáng: Sau khi noùi veà Chuùa Kitoâ laø Ñaáng Cöùu ñoä duy nhaát, baûn vaên nhaán maïnh veà vieäc Chuùa thaønh laäp Hoäi thaùnh, vaø sau cuøng môùi baøn tôùi traùch nhieäm cuûa Hoäi thaùnh trong thöïc traïng AÙ chaâu (Tín lyù veà Chuùa Gieâsu trung gian cöùu ñoä vaø Hoäi thaùnh Coâng giaùo ngöôøi ta coù theå ñoïc trong baát cöù saùch giaùo khoa thaàn hoïc naøo. Hai vaên kieän cuûa Boä Truyeàn giaùo vaø UÛy ban Thaàn hoïc Quoác teá môùi coâng boá vaø ñaõ ñöôïc Phong traøo Giaùo daân Vieät Nam Haûi ngoaïi chuyeån sang Vieät ngöõ vaø xuaát baûn, thaùng 3 naêm 1998 vôùi töïa ñeà: "Ñoái thoaïi vaø Rao truyeàn Kitoâ Giaùo vaø caùc Toân giaùo" cuõng nhaán maïnh giaùo lyù ñoù). Coù leõ caùc vò toå chöùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu muoán cho caùc nghò phuï naém chaéc tín lyù veà Chuùa Kitoâ vaø Hoäi thaùnh môùi cho hai phaàn ñoù vaøo chöông trình nghò söï, tröôùc khi baøn ñeán nhöõng vaán ñeà coát loõi cuûa Hoäi thaùnh taïi AÙ chaâu. Vieäc raøo ñoùn vaø ngaên ngöøa coù leõ cuõng khoâng voâ ích, nhöng noù seõ chieám maát nhieàu thì giôø cuûa chöông trình nghò söï, vaø vì theá phaàn cuoái laø phaàn quan troïng raát coù theå seõ bò ruùt ngaén vaø giaûn löôïc!

Trong ñòa haït toân giaùo, ngöôøi AÙ chaâu voán khoâng thích lyù luaän daøi doøng cöùng ngaéc, nhöng ñaët naëng nieàm tin vaø cuoäc soáng cuï theå. Baûn traû lôøi vaø goùp yù cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam noùi leân nhöõng neùt ñaëc thuø ñoù cuûa con ngöôøi AÙ Ñoâng. Nhöõng nhaän ñònh coù tính caùch tieâu cöïc trong vieäc "taây hoaù" thuoäc ñòa haït phuïng töï, xaây caát, caùch soáng vaø suy tö khoâng phaûi laø khoâng höõu ích trong boái caûnh lòch söû Vieät Nam hieän nay. Ñem vieäc nhaø ra noùi giöõa chôï laø ñieàu chaúng neân. Nhöng neáu caàn ñeå cho moïi ngöôøi yù thöùc söûa ñoåi, thì cuõng caàn coù ngöôøi can ñaûm laøm vieäc ñoù. Ñoïc baûn traû lôøi vaø ñeà nghò cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam ngöôøi ta thaáy raèng caùc giaùm muïc Vieät Nam baét ñaàu coù nhöõng thao thöùc veà vieäc hoäi nhaäp ñöùc tin Kitoâ giaùo vaøo neàn vaên hoaù AÙ Ñoâng cuûa mình. Caùc ngaøi muoán coù "moät neàn thaàn hoïc AÙ chaâu mang saéc thaùi nhaân baûn vaø hieän sinh hôn". Ñeà nghò "xaây döïng moät Hoäi thaùnh nhö moät gia ñình con caùi Thieân Chuùa, hôn laø phaåm traät vôùi nhöõng cô cheá vaø luaät phaùp kieän toaøn" xem ra taùo baïo, nhöng khoâng phaûi laø moät ñeà nghò taàm thöôøng voâ giaù trò. Ñoù laø moät ñeà nghò raát coù neàn taûng Kinh Thaùnh. Khoâng bieát ñeà nghò naày coù ñöôïc baøn caõi trong Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu saép tôùi hay khoâng? Neáu Hoäi thaùnh Chuùa Kitoâ, töø thöôïng taàng cho tôùi haï caáp laø caùc giaùo xöù, soáng nhö moät gia ñình vôùi tinh thaàn meán yeâu hieáu thaûo cuûa con caùi Thieân Chuùa, thì theá giôùi naày seõ "töù haûi giai huynh ñeä". "Thieân Chuùa laø Cha cuûa taát caû moïi ngöôøi vaø Ñöùc Gieâsu laø Ñaáng cöùu chuoäc nhaân loaïi", ñoù laø maëc khaûi cuûa Taân Öôùc. Hoäi thaùnh saép möøng hai ngaøn naêm bieán coá nhaäp theå cuûa Ñöùc Kitoâ, Con Thieân Chuùa haèng soáng. Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu phaûi laø moät söï chuaån bò ñaëc bieät cho luïc ñòa lôùn lao naày böôùc vaøo ngaøn naêm thöù ba moät caùch vöõng tin vaø hy voïng. YÙ thöùc traùch nhieäm rao truyeàn Tin Möøng cöùu ñoä cho löông daân seõ thuùc baùch caùc nghò phuï nhìn nhaän nhöõng sai laàm lòch söû quaù khöù vaø tìm kieám nhöõng phöông theá môùi thích hôïp cho moãi ñòa phöông trong vieäc soáng ñaïo vaø truyeàn ñaïo. Chuùng ta tin chaéc raèng Chuùa Thaùnh Thaàn luoân luoân laøm vieäc trong Hoäi thaùnh vaø trong moãi nghò phuï vì phaàn roãi caùc linh hoàn. Vì theá chuùng ta haõy caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn soi saùng höôùng daãn caùc nghò phuï can ñaûm phaùt bieåu vaø kieân trì thöïc thi chaân lyù. Öôùc mong raèng Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu seõ mang laïi moät caùi gì thieát thöïc cho Daân Chuùa ôû luïc ñòa naày vaø caùch rieâng cho Hoäi thaùnh Vieät Nam!

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page