Töông Lai cuûa
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam
Nhöõng suy tö veà caùc caâu traû lôøi
cho nhöõng caâu hoûi cuûa Lieamenta

Phan Ñình Cho SDB, Hoa Kyø

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Ñeå chuaån bò cho Hoäi nghò ñaëc bieät cuûa Hoäi ñoàng caùc Giaùm muïc veà chaâu AÙ do Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II trieäu taäp, caùc Giaùm Muïc Vieät Nam ñaõ ñöa ra caùc caâu traû lôøi cho moät loaït nhöõng caâu hoûi trong phaàn phuï luïc cuûa Lineamenta coâng boá ngaøy 03 thaùng chín naêm 1996. Muïc ñích cuûa nhöõng caâu traû lôøi naày laø nhaèm giuùp ñuùc keát moät taøi lieäu chính thöùc duøng ñeå laøm vieäc (instrumentum laboris) ñaõ ñöôïc coâng boá trong naêm nay.

Nhöõng suy tö cuûa toâi veà caùc caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi cuûa Lineamenta (maø trong thöïc teá hieän nay ñaõ quaù treã, bôõi leõ taøi lieäu chính thöùc ñeå laøm vieäc ñaõ ñöôïc soaïn thaûo vaø ñaõ ñöôïc coâng boá) ñöôïc keát tinh baèng vieãn caûnh maø toâi ñaõ thaáy ñöôïc trong ba tuaàn thaêm vieáng Vieät Nam vaøo naêm 1995, qua nhieàu thaäp nieân hoïc vaø daïy moân thaàn hoïc, vaø do moái quan taâm vì ngheà nghieäp cuûa toâi laø muoán phaùt trieån moät neàn thaàn hoïc Chaâu AÙ. Nhöõng suy tö ñöôïc baøy toû ôû ñaây noùi leân nhöõng nhaän thöùc cuûa caù nhaân toâi veà moät soá thaùch thöùc caáp thieát nhaát maø Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam phaûi ñöông ñaàu, ñoàng thôøi vôùi nhöõng ñeà nghò caùc phöông thöùc ñoái phoù höõu hieäu.

Phaûi thuù thöïc raèng toâi ñaõ khoâng coù cô hoäi ñöôïc ñoïc Lineamenta vaø nhöõng caâu hoûi keøm theo, tuy toâi ñaõ coù nghieân cöùu taøi lieäu chính thöùc duøng ñeå laøm vieäc. Veà nhöõng caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi cuûa Lineamenta, toâi nhaän thaáy ñaõ ñöôïc soaïn thaûo coù heä thoáng, roõ raøng, vaø raát coù söùc thuyeát phuïc. Vì vaäy, chính vì loøng bieát ôn saâu xa vaø söï ngöôõng moä ñoái vôùi nhöõng taùc giaû cuûa caùc caâu traû lôøi veà tính cöông tröïc, söï can ñaûm, vaø loøng trung thaønh vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam cuûa caùc ngaøi maø toâi ñöa ra nhöõng suy tö sau ñaây veà nhöõng caâu traû lôøi.

1. Cuõng nhö nhöõng taùc giaû cuûa caùc caâu traû lôøi, toâi voâ cuøng caùm ôn caùc vò thöøa sai trong quaù khöù - töø caùc nöôùc Boà ñaøo nha, Taây ban nha, YÙ ñaïi lôïi, Phaùp, vaø caùc nöôùc khaùc - veà loøng quaûng ñaïi vaø nhöõng noå löïc lôùn lao trong vieäc rao giaûng Tin Möøng, duø phaûi hy sinh ñeán tính maïng. Caùc ngaøi khoâng nhöõng ñaõ xaây döïng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam, maø coøn baèng nhieàu caùch vaø trong nhieàu laûnh vöïc, ñaõ laøm cho vaên hoùa Vieät Nam theâm phong phuù vaø cuoäc soáng cuûa nhieàu ngöôøi ñöôïc caûi thieän. Ñoù laø moät söï thaät maø taát caû ngöôøi Vieät Nam, duø laø Kitoâ höõu hay khoâng, ñeàu phaûi thöøa nhaän, cuõng nhö moïi ngöôøi ñeàu phaûi bieát ôn caùc toân giaùo khaùc vaø tín ñoà cuûa caùc toân giaùo aáy veà nhöõng ñoùng goùp cuûa hoï cho neàn vaên hoùa Vieät Nam. Ñeå coù söï coäng taùc vôùi nhieàu keát quaû toát giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø caùc toân giaùo khaùc, giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø chính quyeàn (baát cöù thuoäc cheá ñoä naøo, Coäng saûn hay khoâng Coäng saûn) nhöõng thaønh tích cuûa caùc vò thöøa sai Kitoâ giaùo (cuõng nhö cuûa caùc thaønh vieân cuûa caùc toân giaùo khaùc) phaûi ñöôïc thöøa nhaän vaø vinh danh vôùi taát caû loøng thaønh, loøng bieát ôn vaø söï vui möøng.

2. Veà ñaïi theå, toâi cuõng ñoàng yù vôùi nhöõng taùc giaû cuûa caùc caâu traû lôøi khi caùc ngaøi nhaán maïnh raèng ngöôøi Vieät Nam noåi tieáng veà ñôøi soáng taâm linh phong phuù, ñöôïc nhaøo luyeän bôõi ñaïo Khoång, ñaïo Laõo, ñaïo Phaät, ñaïo thôø cuùng oâng baø, vaø caùc ñaïo baûn xöù khaùc; tính hieáu khaùch; saün saøng tieáp nhaän nhöõng ngöôøi khaùc; loøng hieáu thaûo ñoái vôùi oâng baø cha meï, söï kính troïng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi cao nieân; taâm hoàn yeâu thích tónh mòch vaø chieâm nieäm. Nhöõng ñöùc tính naày phaûi laø boái caûnh cho moät phöông thöùc ñöôïc ñoåi môùi trong vieäc rao giaûng Tin Möøng, vì leõ taát caû ñoù ñaõ laø nhöõng giaù trò cuûa Phuùc aâm chôù khoâng phaûi chæ laø moät söï chuaån bò ñeå ñoùn nhaän Phuùc aâm (preparatio evangelii) nhö ñaõ ñöôïc quan nieäm trong quaù khöù.

3. Veà ñaïi theå, toâi cuõng ñoàng yù vôùi söï phaân tích cuûa nhöõng taùc giaû cuûa caùc caâu traû lôøi veà tình traïng hieän nay cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam. Cuoäc thaêm vieáng môùi ñaây cuûa toâi ñaõ xaùc nhaän söï thaät cuûa böùc aûnh maø caùc ngaøi ñaõ phaùc hoïa. Theo nhöõng ñieàu maø toâi coù theå quan saùt, ngoaøi nhöõng haïn cheá do nhaø nöôùc aùp ñaët cho caùc hoaït ñoäng cuûa Giaùo hoäi, ñieàu maø Giaùo hoäi ôû Vieät Nam phaûi ñoái phoù gay go nhaát laø naïn thieáu ñaøo taïo vaø giaùo duïc giaùo lyù ñaày ñuû cho caû giaùo só laãn giaùo daân. Toâi tin raèng, khi lòch söû thôøi gaàn ñaây cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam, ít nhaát laø taïi mieàn nam, ñöôïc vieát leân, ngöôøi ta seõ phaûi coâng nhaän söï ñoùng goùp voâ cuøng lôùn lao cuûa caùc nöõ tu vaø cuûa giaùo daân trong vieäc daïy giaùo lyù cho daân chuùng. Tuy nhieân, maëc duø söï ñoùng goùp voâ giaù cuûa hoï, nhu caàu giaùo duïc giaùo lyù cho caû giaùo só laãn giaùo daân thaät laø bao la.

4. Ngoaøi tình traïng yeáu keùm trong vieäc giaùo duïc giaùo lyù, coøn coù nhöõng thaùch thöùc khaùc maø Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam ñang phaûi ñöông ñaàu, nhö chính toâi cuõng ñaõ ghi nhaän hoaëc ñaõ ñöôïc baùo caùo. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngöôøi ta ñang quan taâm nhieàu ñeán vieäc taùi thieát hoaëc xaây caát caùc nhaø thôø. Nhöõng soá tieàn to lôùn, ñoâi khi quaù ñaùng, ñaõ ñöôïc chi tieâu vaøo caùc khoaûn ít caáp baùch nhö mua saém chuoâng, ñoà trang bò aâm thanh noåi, ñaøn döông caàm, hoaëc nhöõng coâng trình taân trang khoâng caàn thieát. Vieät kieàu ôû haûi ngoaïi thöôøng ñöôïc yeâu caàu ñoùng goùp cho caùc döï aùn naày. Nhieàu luùc hoï trôû thaønh muïc tieâu cuûa caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo ôû Vieät Nam vì tröôùc ñaây hoï ñaõ töøng tröïc thuoäc giaùo phaän hoaëc giaùo xöù cuûa caùc vò aáy. Vaø, noùi chung thì Vieät kieàu Coâng giaùo ôû haûi ngoaïi ñaõ ñaùp öùng nhöõng lôøi keâu goïi naày moät caùch haøo hieäp. Vieäc laøm naày voâ tình ñaõ ñöa ñeán haäu quaû laø Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam hieän nay coù theå khoe khoang veà nhöõng ngoâi nhaø thôø môùi hoaëc roäng lôùn, trong khi caùc toân giaùo khaùc khoâng theå coù ñöôïc vì soá tín ñoà cuûa hoï ôû nöôùc ngoaøi ít hôn hoaëc keùm giaøu coù hôn khoâng theå giuùp ñôõ hoï. Söï cheânh leäch veà kinh teá naày caøng ñaøo saâu theâm hoá caùch bieät giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø caùc toân giaùo khaùc vaø laøm roõ neùt hôn aán töôïng cho raèng Giaùo hoäi Coâng giaùo laø moät toå chöùc ñöôïc yeåm trôï taøi chaùnh töø nöôùc ngoaøi. Hôn nöõa, gaàn ñaây, moät soá giaùm muïc, linh muïc, vaø tu só töø Vieät Nam ñeán thaêm vieáng caùc coäng ñoaøn Coâng giaùo Vieät Nam taïi Hoa Kyø nhaèm gaây quó cho caùc giaùo phaän, giaùo xöù hoaëc tu vieän rieâng cuûa mình. Nhöõng hoaït ñoäng gaây quó rieâng tö naày tuy coù theå coù lyù do chính ñaùng do nhöõng nhu caàu taøi chaùnh khaùc nhau, nhöng noù cuõng coù theå taïo neân tình traïng bò tai tieáng laø ñeå maëc cho moãi giaùo phaän, moãi giaùo xöù hoaëc doøng tu caïnh tranh cho chính mình, chöa keå ñeán tình traïng thieáu keá toaùn ñaày ñuû veà nhöõng soá tieàn quyeân goùp ñöôïc.

5. Cuøng vôùi nieàm vui chieán thaéng beà ngoaøi naày ñaõ naûy sinh ra moät hình thöùc môùi vaø tinh teá cuûa chuû nghóa giaùo só trò (clericalism). Nhöõng linh muïc coù giaùo daân tröôùc ñaây thuoäc giaùo xöù mình nay ñang soáng ôû nöôùc ngoaøi, nhaän ñöôïc söï yeåm trôï taøi chaùnh nhieàu hôn baèng tieàn xin leã vaø quaø bieáu khi nhöõng ngöôøi naày veà nöôùc ñeán thaêm. Hôn nöõa, vì soá linh muïc ñöôïc phong chöùc bò nhaø nöôùc haïn cheá khaét khe, neân nhöõng ngöôøi coù ñöôïc giaáy pheùp cho phong chöùc, ñoâi khi nhôø söï giao dòch rieâng, coù xu höôùng xem chöùc linh muïc nhö laø moät söï thaêng tieán trong ngheà nghieäp hôn laø moät phöông tieän ñeå phuïc vuï.

6. Chuû nghóa giaùo só trò naày coù xu höôùng ñöôïc theå cheá hoaù. Nhöõng chuûng vieän (khi ñöôïc nhaø nöôùc cho pheùp môû) nôi maø caùc thanh nieân ñöôïc ñaøo taïo vaø huaán luyeän, ít ra laø nhöõng ngöôøi toâi ñaõ thaáy, ñöôïc soáng thoaûi maùi, thaäm chí coøn xa hoa so vôùi cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi chung quanh. Do nôi aên choán ôû vaø caùch ñaøo taïo, caùc chuûng sinh vaø nhöõng linh muïc töông lai naày ñöôïc taùch ra khoûi quaàn chuùng nhö laø moät giai caáp coù ñaëc quyeàn.

7. Vì nhu caàu muïc vuï caáp baùch, ñoâi khi caùc giaùm muïc buoäc loøng phaûi phong chöùc quaù nhanh cho caùc öùng vieân, duø hoï chöa ñöôïc huaán luyeän ñaày ñuû veà thaàn hoïc. Nhöõng vieäc phong chöùc naày, duø coâng khai hay bí maät, coù theå laø nhöõng bieän phaùp caàn thieát ñeå laáp choã troáng, nhöng seõ trôû neân moät tai hoïa trong theá heä tieáp sau, khi maø nhöõng linh muïc thieáu ñöôïc huaán luyeän ñaày ñuû veà thaàn hoïc naày seõ leân naém quyeàn laõnh ñaïo giaùo hoäi.

8. Moät thaùch thöùc nghieâm troïng khaùc ñöôïc ñaët ra cho Giaùo hoäi Coâng giaùo Vieät Nam do söï traøn vaøo môùi ñaây cuûa chuû nghóa tö baûn vaø heä thoáng thò tröôøng kinh teá töï do. Moät giaùm muïc Vieät Nam ñaõ noùi vôùi toâi raèng Giaùo hoäi Vieät Nam ñaõ hoïc ñöôïc caùch ñoái phoù vôùi chuû nghóa Coäng saûn vaø seõ thoaùt khoûi moái ñe doïa cuûa noù, nhöng ñöùng tröôùc söï taán coâng oà aït cuûa chuû nghóa tö baûn, Giaùo hoäi ôû caû baéc laãn nam, cuõng nhö nhöõng cô caáu truyeàn thoáng cuûa gia ñình vaø xaõ hoäi, noùi chung laø khoâng ñöôïc chuaån bò ñeå ñoái phoù vôùi nhöõng thaùch thöùc veà maët taâm linh vaø muïc vuï ñaët ra do söùc quyeán ruõ maïnh meõ, nhaát laø ñoái vôùi giôùi treû, cuûa chuû nghóa tö baûn coi troïng chuû nghóa caù nhaân, chuû nghóa tieâu thuï, chuû nghóa vaät chaát, vaø söï töï do phoùng tuùng. Nhöõng vaán ñeà nhö du lòch tình duïc, naïn maõi daâm, lao ñoäng treû em, buoân laäu vaø nghieän ma tuùy, beänh lieät khaùng, naïn phaù huûy sinh thaùi, vaø hoái loä ñang lan traøn.

9. Laøm caùch naøo ñeå Giaùo hoäi Vieät Nam coù theå chu toaøn traùch nhieäm muïc vuï cuûa mình trong ñieàu kieän hieän nay? Theo toâi, caâu traû lôøi laø phaûi coù moät hình thöùc môùi cho vieäc rao giaûng Tin Möøng hay söù maïng truyeàn giaùo. Nhö Lieân Hoäi ñoàng caùc giaùm muïc chaâu AÙ (FABC) ñaõ laëp laïi nhieàu laàn keå töø khi thaønh laäp vaøo naêm 1974, söù maïng truyeàn giaùo ôû Chaâu AÙ phaûi mang ba hình thöùc lieân keát vôùi nhau: vieäc giaûi phoùng, cuoäc ñoái thoaïi giöõa caùc toân giaùo, vaø söï hoäi nhaäp vaên hoùa (inculturation). Nhöõng taùc giaû cuûa caùc caâu traû lôøi ñaõ nhaéc ñeán lôøi giaùo huaán naày cuûa FABC. Trong caùch rao giaûng Tin Möøng môùi naày, muïc tieâu vaø chuû ñích cuûa söù maïng truyeàn giaùo khoâng phaûi laø keùo caøng ñoâng caøng toát nhöõng "ngöôøi ngoaïi giaùo" vaøo Giaùo hoäi qua bí tích röûa toäi ("söï cöùu roãi caùc linh hoàn") vaø thieát laäp caøng nhieàu caøng toát caùc giaùo phaän vaø giaùo xöù (plantatio ecclesiae, söï gieo troàng cuûa Giaùo hoäi). Thay vaøo ñoù, chuû ñích cuûa söù maïng truyeàn giaùo laø chuaån bò cho söï xuaát hieän cuoái cuøng cuûa vöông quoác hay quyeàn thoáng trò cuûa Thieân Chuùa. Trung taâm ñieåm cuûa söù maïng truyeàn giaùo khoâng phaûi laø Giaùo hoäi vaø söï baønh tröôùng cuûa Giaùo hoäi maø laø vöông quoác cuûa Thieân Chuùa. Giaùo hoäi khoâng theå ñoàng hoùa vôùi vöông quoác cuûa Thieân Chuùa maø chæ laø haït gioáng hoaëc daáu chæ cuûa vöông quoác aáy maø thoâi. Laø moät daáu chæ cuûa vöông quoác Thieân Chuùa, Giaùo hoäi ñoâi khi che giaáu vaø laøm lu môø vöông quoác aáy, vaø nhieäm vuï cuûa chuùng ta trong söù maïng truyeàn giaùo laø phaûi ngaên chaën khoâng ñeå ñieàu naày xaûy ra vaø giuùp cho Giaùo hoäi baøy toû vöông quoác cuûa Thieân Chuùa moät caùch heát söùc trong saùng.

10. Hình thöùc thöù nhaát vaø yeáu toá caên baûn cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng laø hoaït ñoäng cho coâng lyù vaø hoaø bình. Giaùo hoäi ôû Vieät Nam phaûi laø "Giaùo hoäi cuûa ngöôøi ngheøo". Khoâng coøn sôï raèng söï löïa choïn ñöùng veà phía ngöôøi ngheøo, nhaân danh Chuùa Gieâsu, seõ bò giaûi thích laàm nhö laø moät söï ñaàu haøng chuû nghóa töï do xaõ hoäi hoaëc chuû nghóa Maùc xít. Traùi laïi, Giaùo hoäi taïi Vieät Nam phaûi trieät ñeå choáng chuû nghóa coäng saûn vaø chuû nghóa tö baûn coå ñieån chính laø vì söï cam keát möu caàu coâng lyù vaø hoøa bình cuûa Giaùo hoäi vaø söï quyeát taâm tranh ñaáu choáng laïi moïi hình thöùc aùp böùc xaõ hoäi, chính trò, kinh teá vaø toân giaùo. Ñoù laø lyù do taïi sao aán töôïng cho raèng Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Vieät Nam lieân keát vôùi quyeàn löïc kinh teá nöôùc ngoaøi laø tai haïi cho söù maïng truyeàn giaùo cuûa Giaùo hoäi vaø phaûi ñính chính caøng sôùm caøng toát vaø baèng moïi phöông tieän.

11. Hình thöùc thöù hai cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng ôû Vieät Nam laø cuoäc ñoái thoaïi giöõa caùc toân giaùo. Cuoäc ñoái thoaïi naày vôùi ba toân giaùo: Phaät giaùo, Khoång giaùo, Laõo giaùo, ñaïo thôø cuùng oâng baø, vaø caùc toân giaùo baûn xöù khaùc (ví duï nhö Cao ñaøi giaùo) khoâng neân giôùi haïn ôû vieäc thaûo luaän lyù thuyeát maø phaûi bao goàm "cuoäc ñoái thoaïi trong ñôøi soáng", baèng caùch tham gia caùc buoåi caàu nguyeän, caùc luyeän taäp tu haønh, caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi vaø chính trò, vaø ñôøi soáng haèng ngaøy cuûa tín ñoà caùc toân giaùo khaùc. Chuùng ta phaûi hieåu raèng Giaùo hoäi taïi Vieät Nam, ñaëc bieät vì laø thieåu soá vaø taøi nguyeân ít oûi, khoâng theå töï mình hoaøn thaønh söù maïng rao giaûng Tin Möøng, neáu vieäc rao giaûng Tin Möøng baét buoäc phaûi bao goàm caû vieäc giaûi phoùng vaø hoäi nhaäp vaên hoùa. Nhöõng nhieäm vuï rao giaûng Tin Möøng naày cuûa Giaùo hoäi chæ coù theå hoaøn thaønh coù hieäu quaû baèng caùch hôïp taùc vôùi caùc toân giaùo khaùc. Vì vaäy, nhöõng keá hoaïch cuï theå cuûa cuoäc ñoái thoaïi thöïc söï giöõa caùc toân giaùo vaø söï hôïp taùc vôùi caùc thaønh vieân cuûa caùc toân giaùo khaùc neân ñöôïc khaûo saùt tæ mæ vaø theå cheá hoùa, ôû caáp quoác gia, caáp giaùo phaän vaø giaùo xöù.

12. Hình thöùc thöù ba laø söï hoäi nhaäp vaên hoaù (inculturation). Nhöõng taùc giaû cuûa caùc caâu traû lôøi coù lyù khi nhaán maïnh ñeán söï caàn thieát phaûi dieãn ñaït ñöùc tin Kitoâ giaùo baèng thuaät ngöõ cuûa vaên hoùa Vieät Nam vaø quan ñieåm trieát hoïc toaøn caàu. Caùc ngaøi ñaõ choïn giaùo thuyeát veà Thieân Chuùa, moân Kitoâ hoïc, vaø giaùo hoäi hoïc ñeå laøm thí duï. Toâi hoaøn toaøn ñoàng yù vôùi nhöõng ñeà nghò cuûa caùc ngaøi vôùi hai ñieàu kieän. Thöù nhaát, chuùng ta neân thaän troïng ñöøng quaù thoåi phoàng nhöõng khaùc bieät giöõa Ñoâng vaø Taây, vaø ñaùnh giaù thaáp taàm quan troïng vaø söï höõu ích cuûa neàn thaàn hoïc phöông Taây vì nhieäm vuï hoäi nhaäp vaên hoùa cuûa chuùng ta. Thaät theá, moät söï nghieân cöùu kyû löôõng vaø thaáu ñaùo truyeàn thoáng thaàn hoïc Phöông Taây, keå caû thaàn hoïc Kinh vieän, seõ ñem laïi cho chuùng ta nhieàu ñieàu höõu ích trong vaán ñeà hoäi nhaäp vaên hoùa. Thöù hai, vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa phaûi ñöôïc môû roäng ñeán caû nhöõng leã nghi phuïng vuï vaø bí tích. Ví duï, vieäc thôø cuùng oâng baø phaûi ñöôïc ñöa vaøo trong caùc buoåi leã röûa toäi, hoân phoái, vaø leã tang. Noùi chung, phaûi chuù yù nhieàu hôn nöõa tôùi nhöõng toân giaùo cuûa quaûng ñaïi quaàn chuùng trong noã löïc hoäi nhaäp vaên hoùa cuûa chuùng ta. Trong boái caûnh naày, toâi xin ñeà nghò caùc linh muïc vaø tu só ñöôïc pheùp ra nöôùc ngoaøi ñeå du hoïc neân naém laáy cô hoäi naày ñeå hoïc khoâng nhöõng moân giaùo luaät (caàn thieát, nhöng ít giuùp ích trong nhieäm vuï rao giaûng Tin Möøng theo phöông thöùc môùi), maø caû nhöõng moân hoïc khaùc quan troïng hôn nhö Kinh Thaùnh, thaàn hoïc lòch söû, thaàn hoïc tín lyù vaø thaàn hoïc luaân lyù. Nhöõng moân hoïc naày ñoøi hoûi phaûi suy nghó saâu saéc veà ñöùc tin. Chæ vôùi moät söï hieåu bieát thaáu ñaùo veà ñöùc tin Kitoâ giaùo, keát hôïp vôùi moät kieán thöùc thaønh thaïo veà caùc coã ngöõ (Heâbrô, Hy laïp, vaø La tinh), caùc ngoân ngöõ chaâu AÙ (Haùn vaø Noâm), vaø vaên hoùa Vieät Nam, thì nhieäm vuï hoäi nhaäp vaên hoùa môùi coù theå thöïc hieän moät caùch nghieâm chænh vaø coù hieäu quaû. Chuùng ta haõnh dieän raèng, cuoái cuøng, sau boán traêm naêm rao giaûng Tin Möøng, chuùng ta ñaõ coù ñöôïc moät baûn dòch coù tính hoïc thuaät cuûa cuoán Taân Öôùc (coâng taùc cuõng ñang tieán haønh cho cuoán Cöïu öôùc). Tuy nhieân, coâng vieäc aáy chæ môùi laø böôùc ñaàu. Coøn raát nhieàu vieäc phaûi laøm, khoâng nhöõng trong vieäc nghieân cöùu Kinh Thaùnh maø coøn nhöõng nghieân cöùu khaùc veà Thaùnh truyeàn nöõa...

Trong khi thöïc hieän ba nhieäm vuï cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng naày, chuùng ta phaûi luoân luoân ñaët ra tröôùc maét hình aûnh cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ngöôøi Anh cuûa chuùng ta, ngöôøi ñaõ töø boû quyeàn löïc kinh teá (bieán nhöõng hoøn ñaù thaønh baùnh), quyeàn löïc chính trò (sôû höõu caû theá gian), vaø quyeàn löïc thieâng lieâng (gieo mình töø noùc Ñeàn thaùnh) nhö laø phöông tieän ñeå thöïc hieän söù maïng cuûa Ngaøi. Chuùng ta phaûi tin raèng haønh ñoäng töï truùt boû, maø Con Thieân Chuùa ñaõ duøng ñeå trôû thaønh con ngöôøi nhö chuùng ta haàu ñem laïi cho chuùng ta söï giaûi phoùng vaø ôn cöùu ñoä, cuõng laø con ñöôøng maø Giaùo hoäi phaûi ñi ñeå trôû neân nhaân chöùng cho Tin Möøng vaø söï hieän dieän, ñoâi khi ñaõ bò che giaáu, cuûa Vöông quoác Thieân Chuùa ôû giöõa daân toäc chuùng ta.

Laø moät ngöôøi may maén coù ñöôïc cô hoäi vaø coù thì giôø raûnh rang ñeå hoïc vaø daïy thaàn hoïc taïi haûi ngoaïi vôùi nhöõng tieän nghi töông ñoái (ñieàu maø toâi seõ khoâng thích laøm neáu toâi ñaõ ôû laïi Vieät Nam) toâi töï caûm thaáy raát hoå theïn tröôùc söï khao khaùt hoïc haønh maø toâi ñaõ thaáy nôi nhieàu tu só vaø linh muïc trong thôøi gian toâi veà thaêm Vieät Nam. Toâi cuõng ñaõ hoïc ñöôïc baøi hoïc thaâm thuùy tröôùc nhöõng taám göông cuûa söï taän tuïy vaø loøng nhieät thaønh toâng ñoà cuûa nhieàu linh muïc, tu só, vaø giaùo daân ñaõ ôû laïi vaø ñaõ laøm vieäc vôùi loøng quaûng ñaïi, trong aâm thaàm, giöõa nhöõng khoù khaên to lôùn ñeå phuïc vuï Giaùo hoäi vaø ñaát nöôùc. Nhöõng thaùch thöùc maø Giaùo hoäi ñang phaûi ñöông ñaàu vaø nhöõng coâng vieäc tröôùc maét caàn phaûi thöïc hieän coøn choàng chaát. Tuy nhieân, söï duõng caûm, tính cöông tröïc, vaø loøng trung thaønh, thaáy ñöôïc qua nhöõng caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi cuûa Lineamenta laø nhöõng baûn chæ ñöôøng ñaùng tin caäy cho cuoäc haønh trình cuûa chuùng ta böôùc vaøo thieân nieân kyû tôùi.

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page