Coâ Ñôn Vaø Söï Töï Do
(Nhöõng Ñoaûn Khuùc Suy Nieäm vaø Caàu Nguyeän
cuûa Linh Muïc Nguyeãn Taàm Thöôøng, SJ.)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- Ñoaûn Khuùc 66 -
Nhöõng Ñoâi Chaân Ñau
Ma quyû ñaõ gieo vaøo loøng Giuña, con oâng Simon Ítcarioát, yù ñònh noäp Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu bieát raèng: Chuùa Cha ñaõ giao phoù moïi söï trong tay Ngöôøi, Ngöôøi bôûi Thieân Chuùa maø ñeán, vaø saép trôû veà cuøng Thieân Chuùa, neân trong moät böõa aên, Ngöôøi ñöùng daäy, rôøi baøn aên, côûi aùo ngoaøi ra, laáy khaên maø thaét löng. Roài Ñöùc Gieâsu ñoå nöôùc vaøo chaäu, baét ñaàu röûa chaân cho caùc moân ñeä vaø laáy khaên thaét löng maø lau. Ngöôøi ñeán choã oâng Simon Pheâroâ, oâng lieàn thöa vôùi Ngöôøi:
- Thaày maø laïi röûa chaân cho con sao?
Ñöùc Gieâsu traû lôøi:
- Vieäc Thaày laøm baây giôø anh chöa hieåu, nhöng sau naøy anh seõ hieåu.
OÂng Pheâroâ laïi thöa:
- Thaày maø laïi röûa chaân cho con, khoâng ñôøi naøo con chòu ñaâu.
Ñöùc Gieâsu ñaùp:
- Neáu Thaày khoâng röûa chaân cho anh, anh khoâng ñöôïc chung phaàn vôùi Thaày.
OÂng Simon Pheâroâ lieàn thöa:
- Vaäy, thöa Thaày xin cöù röûa, khoâng nhöõng chaân, maø caû tay vaø caû ñaàu con nöõa.
Ñöùc Gieâsu baûo oâng:
- Ai ñaõ taém roài khoâng caàn phaûi röûa nöõa, toaøn thaân ngöôøi aáy ñaõ saïch. Veà phaàn anh em, anh em ñaõ saïch, nhöng khoâng phaûi taát caû ñaâu!
Thaät vaäy, Ngöôøi bieát ai seõ noäp Ngöôøi, neân môùi noùi khoâng phaûi taát caû anh em ñeàu saïch. Khi röûa chaân cho caùc moân ñeä xong, Ñöùc Gieâsu maëc aùo vaøo, veà choã vaø noùi:
- Anh em coù hoûi vieäc Thaày môùi laøm cho anh em khoâng? Anh em goïi Thaày laø "Thaày" laø "Chuùa", ñieàu ñoù phaûi laém, vì quaû thaät Thaày laø Thaày laø Chuùa. Vaäy, neáu Thaày laø Chuùa laø Thaày, maø coøn röûa chaân cho anh em, anh em cuõng phaûi röûa chaân cho nhau. Thaày ñaõ neâu göông cho anh em, ñeå anh em cuõng laøm nhö Thaày ñaõ laøm cho anh em (Yn 13:1-15).
* * *
Phaân tích toaøn chöông 13, ta thaáy trong chöông naøy coù 3 baøi töôøng thuaät:
- Thöù nhaát: Chuùa röûa chaân caùc moân ñeä (caâu 1-20).
- Thöù hai: Giuña phaûn boäi (caâu 21-30).
- Thöù ba: Loan baùo Pheâroâ choái Thaày (caâu 31-38).
Nhìn chung caû chöông 13, söï kieän Chuùa röûa chaân caùc moân ñeä ñöôïc ñaët tröôùc söï kieän Giuña phaûn Thaày vaø Pheâroâ choái Thaày. Böôùc chaân cuûa caû hai ngöôøi naøy ñeàu ñi sai.
Xeùt rieâng baøi töôøng thuaät Chuùa röûa chaân caùc moân ñeä, ta thaáy nhöõng söï kieän röûa chaân ñöôïc vaây boïc chung quanh baèng nhöõng hình aûnh nhö sau:
- Giuña phaûn boäi, nhaéc laàn thöù nhaát (caâu 2)
- Röûa Chaân (caâu 6)
- Giuña phaûn boäi, nhaéc laàn thöù hai (caâu 11)
- Göông Phuïc Vuï (caâu 14)
- Giusña phaûn boäi, nhaéc laàn thöù ba (caâu 18)
Döïa vaøo toaøn maïch vaên, söï kieän Chuùa röûa chaân caùc moân ñeä bò vaây boïc chaèng chòt ba laàn baèng söï phaûn boäi cuûa Giuña vaø baøn chaân ñi sai cuûa Pheâroâ. Ngay sau ñoù, nöûa chöông 13 daønh noùi veà tieäc ly laø nhuùng mieáng baùnh trao cho Giuña. Baàu khoâng khí ôû ñaây toaøn laø nhöõng böôùc chaân ñi sai cuûa moân ñeä vaø tình bao dung cuûa Ñöùc Kitoâ. Vaäy, ñaâu laø chieàu saâu trong yù nghóa Chuùa röûa chaân caùc moân ñeä?
Chuùa röûa chaân caùc moân ñeä coù laø haønh vi khieâm nhöôøng ñeå caùc moân ñeä baét chöôùc, phuïc vuï nhau khoâng? Chaéc chaén laø coù, vì Phuùc AÂm noùi ñeán. Nhöng xeùt theo maïch vaên, chæ voûn veïn coù caâu 14 vaø 15 noùi veà vaán ñeà phuïc vuï: "Neáu Thaày laø Chuùa laø Thaày maø coøn röûa chaân cho anh em, thì anh em cuõng phaûi röûa chaân cho nhau. Thaày ñaõ neâu göông cho anh em, ñeå anh em cuõng laøm nhö Thaày ñaõ laøm cho anh em" (Yn 13:14-15).
Hai caâu naøy deã keùo söï chuù yù cuûa ngöôøi ñoïc. Nhöng xeùt theo toaøn baøi, söï noåi baät naøy mang tính caùch laïc loõng, chöa chaéc laø tö töôûng chính. Cuoäc ñoái thoaïi giöõa Chuùa Gieâsu vaø pheâroâ cho thaáy söï kieän röûa chaân khoâng lieân quan ñeán vaán ñeà Chuùa haï mình phuïc vuï, neâu göông cho caùc moân ñeä noi theo.
Chuùa tieán ñeán Pheâroâ, oâng co chaân laïi töø choái. OÂng khoâng theå hình dung Thaày laïi cuùi xuoáng röûa chaân hoïc troø. Ñieàu aáy ñoái vôùi Pheâroâ laø xuùc phaïm. Troø khoâng theå ñeå Thaày laïi röûa chaân troø! Chính theá oâng keâu leân: "Khoâng ñôøi naøo con chòu ñeå Thaày röûa chaân cho con ñaâu" (Yn 13:8). Pheâroâ nhìn haønh ñoäng röûa chaân laø phuïc vuï. OÂng khoâng thaáy chieàu saâu khaùc laø chaân oâng caàn ñöôïc thanh taåy vì chaân oâng böôùc sai.
Caâu traû lôøi cuûa Chuùa cho thaáy vieäc röûa chaân Pheâroâ mang moät chieàu kích saâu xa khaùc, khoâng laø phuïc vuï nhö Pheâroâ nghó: "Neáu Thaày khoâng röûa chaân cho anh, anh khoâng ñöôïc chung phaàn vôùi Thaày" (Yn 13:8).
Ñoâi chaân Pheâroâ:
Taïi sao Ñöùc Kitoâ khoâng röûa chaân Pheâroâ, thì oâng khoâng ñöôïc "chung phaàn" vôùi Ngaøi?
Ñaây laø chìa khoùa môû yù nghóa ñoaïn Phuùc AÂm Chuùa röûa chaân naøy vaøo chieàu kích saâu hôn. Pheâroâ phaûi ñöôïc Chuùa röûa chaân ñeå ñöôïc thoâng phaàn cöùu ñoä. Trong yù nghóa naøy, Chuùa khoâng röûa chaân Pheâroâ ñeå neâu göông khieâm nhöôøng phuïc vuï, maø röûa chaân ñeå Pheâroâ ñöôïc chung phaàn ôn cöùu roãi. taïi sao?
Pheâroâ ñaõ ñi vôùi Chuùa moät haønh trình raát daøi, bao nhieâu laàn ngang doïc theo bieån hoà Galileâ, bao nhieâu ñeâm döôùi aùnh traêng. Troø ñaõ theo Thaày böôùc ngang qua nhöõng vöôøn oâ liu im laëng. Chaân ñi beân chaân, chaân vaøo sa maïc, chaân leân nuùi. Thaày troø coù nhau. Nhöng khi Ñöùc Kitoâ toû cho Pheâroâ maàu nhieäm cöùu ñoä, Ngaøi phaûi veà Jeârusalem chòu töû naïn thì Pheâroâ khoâng chaáp nhaän ñi cuøng böôùc chaân aáy nöõa. OÂng keùo Chuùa ra, leân tieáng traùch Ngaøi (Mc 8:32).
Baây giôø môùi roõ nhöõng böôùc chaân!
OÂi! Nhöõng böôùc chaân ñi sai!
Töø giaây phuùt loan baùo cuoäc töû naïn naøy, böôùc chaân Pheâroâ raát khaùc. OÂng böôùc nhöõng böôùc xieâu veïo. OÂng nghieâng ñoå vì ñoâi chaân ñau. OÂng nguû li bì trong luùc Chuùa caàu nguyeän thoáng khoå nhö Tin Möøng ghi laïi. "Simon, anh nguû aø? Anh khoâng thöùc noåi moät giôø sao?" (Mc 14:37). Lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa nhö thöông chính mình, xoùt xa cho moät lieân heä maø nhöõng böôùc chaân kia thôø ô. Pheâroâ khoâng caàu nguyeän duø Chuùa ñaõ caûnh giaùc tænh thöùc keûo sa chöôùc caùm doã. OÂng saém saün moät thanh göôm vaø vung tay cheùm (Yn 18:10).
OÂng coù böôùc chaân rieâng cuûa oâng!
OÂi! nhöõng böôùc chaân ñi sai!
Caùi nghieâng ngaû bi ñaùt nhaát treân ñoâi chaân oâng laø ñaõ choái Chuùa. Choái laàn thöù nhaát xong, boû ñoáng löûa ñoù ñi ra phía tieàn ñöôøng (Mc 14:68). Böôùc ra phía tieàn ñöôøng laø böôùc ra phía ngoaøi, nhö theá böôùc chaân aáy laïi ñöa oâng xa Chuùa hôn moät ñoaïn nöõa.
OÂng tìm böôùc chaân chaïy troán.
OÂi! nhöõng böôùc chaân ñi sai!
Trong ñôøi, böôùc chaân toâi cuõng nghieâng ngaû vaäy thoâi. Ñöôøng veà thaùnh thieän nhieàu gian nan. Loái ñeán nhaân ñöùc laém buïi söông. Linh hoàn hay meät moûi hoang vu. Chaân ñi seõ ñau. Loái ñi coù thöông tích vaø ngaøy thaùng nhieàu khi thaát voïng.
OÂi! nhöõng böôùc chaân thaân phaän laøm ngöôøi!
Ñöùc Kitoâ bieát böôùc chaân nhöõng ngöôøi hoïc troø mình. Böôùc chaân cuûa chuùng laø ñôïi troâng Thaày coù vöông quoác vinh quang, vôùi ñaát ñai, vôùi thaønh quaùch. Nhöõng böôùc chaân aáy sai nhieàu laém. Nhöõng böôùc chaân aáy caàn phaûi ñöôïc thanh taåy, neáu khoâng laøm sao böôùc theo ñöôøng loái cuûa Thaày ñöôïc. Noù phaûi ñöôïc röûa.
Chính Maisen cuõng phaûi boû deùp môùi ñöôïc böôùc ñeán gaàn Yaveâ. Thaáy löûa böøn chaùy trong buïi gai, gai khoâng heà bò thieâu huûy, oâng muoán laïi gaàn xem. Thieân Chuùa ñaõ goïi oâng töø buïi gai maø raèng: "Maisen! chôù laïi gaàn, côûi deùp khoûi chaân ñi vì choã ngöôi ñang ñöùng laø thaùnh ñòa ñoù" (Xh 3:5).
* * *
Laïy Chuùa, böôùc theo Chuùa vaøo tuaàn thaùnh, vaøo tuaàn töû naïn laøm Pheâroâ nghieâng ngaû. Chæ coù nhöõng ñoâi chaân thaùnh môùi böôùc vaøo choán thaùnh ñöôïc. Caùc moân ñeä chaïy troán. Coù keû chaïy vung aùo tìm ñöôøng thoaùt thaân. Choáng ñoái ñöôøng veà Jeârusalem. Vì theá, Chuùa môùi noùi: "Neáu Thaày khoâng röûa cho anh, anh seõ khoâng ñöôïc chung phaàn vôùi Thaày". Böôùc chaân Pheâroâ yeáu ñuoái, neáu Chuùa khoâng naâng ñôõ laøm sao oâng ñi ñöôïc.
Ñoâi chaân con teâ daïi vì yeáu ñuoái cuûa toäi.
EÂ aåm löôøi bieáng khoâng muoán leân ñöôøng.
Ñoâi chaân con böôùc vaøo nhöõng vuøng hoang daïi cuûa aûo aûnh. Neáu Chuùa khoâng röûa chaân, laøm sao con böôùc vaøo tuaàn thöông khoù Chuùa ñi qua.
Ñoâi chaân con ñau vì thaát voïng trong ñôøi soáng. Neáu Chuùa khoâng röûa chaân cho con, laøm sao con coøn nghò löïc böôùc ñi.
Ñoâi chaân con taät nguyeàn vì laàm ñöôøng.neáu Chuùa khoâng röûa chaân con, laøm sao con saïch daáu aán vì ñaõ böôùc vaøo laõnh ñòa taø thaàn.
Cuoäc soáng caàn böôùc ñi. Böôùc vaøo nôi thaùnh. Böôùc chaân aáy ñöa con ñeán haïnh phuùc, nhöng laøm sao con böôùc vöõng ñöôïc treân coõi ñôøi naøy.
Cuõng nhö vôï choàng böôùc ñi beân nhau trong ñôøi. Nhöõng böôùc chaân daãm leân ñôøi nhau raát ñau ñôùn. Neáu khoâng laáy yeâu thöông maø röûa chaân cho nhau, laøm sao ñi vôùi nhau noåi trong hoân nhaân.
Laïy Chuùa, böôùc chaân con mang nhieàu thöông khoù cuûa cuoäc ñôøi, mang nhieàu toäi loãi cuûa thaân phaän con.
Xin Chuùa laáy loøng xoùt thöông röûa chaân con. Ñoâi chaân con xa caùch, neáu Chuùa khoâng laáy tha thöù röûa chaân con laøm sao con ñi veà.