Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Nhieàu baïn nghe toâi noùi veà caùc khuyeát ñieåm cuûa Chuùa Gieâsu lieàn thaéc maéc: Thöa cha, neáu cöù theo Chuùa Gieâsu nhö vaäy thì ta chòu thua caû ñôøi. Hoäi thaùnh suïp ñoå maát! "Ai taùt vaøo maù phaûi, con haõy ñöa maù traùi cho hoï taùt luoân? Ai laáy aùo ngoaøi thì cho hoï caû aùo trong luoân?" - Trong Phuùc aâm Chuùa Gieâsu keâu goïi: "Haõy neân troïn laønh nhö Cha caùc con ôû treân trôøi!" Ai laøm ñöôïc, nhöng ta coá gaéng haèng ngaøy. Chuùa khuyeân nhöng khoâng buoäc. Ngaøi hay noùi "Ai hieåu ñöôïc thì hieåu" (Mt. 19, 12); "Khoâng phaûi moïi ngöôøi hieåu, chæ coù nhöõng ai ñöôïc Chuùa ban ôn cho hieåu (luaät ñoäc thaân) (Mt. 19, 11).
Toâi mong coù nhieàu baïn treû suy nghó, vaø nghe tieáng Chuùa Gieâsu, "ai hieåu ñöôïc thì hieåu". Chuùa khuyeân nhöng khoâng buoäc. Giôø ñaây toâi cho caùc baïn thaáy Chuùa Gieâsu laïi coøn raát gaàn guõi vôùi chuùng ta, ñaëc bieät Ngaøi coøn laø moät ngöôøi quaûn trò tuyeät vôøi. Coù toå chöùc naøo toàn taïi 2,000 naêm khoâng? Coù toå chöùc naøo coù cô sôû khaép theá gian khoâng? Coù toå chöùc naøo maø nhaân vieân saün saøng soáng vaø cheát vì oâng cha cuûa mình khoâng? Môøi caùc baïn xem, xeùt roài laøm.
Khi nhìn laïi cuoäc ñôøi traàn theá cuûa Chuùa Kitoâ, chuùng ta nhaän thaáy nôi Ngaøi vaø trong leà loái rao giaûng cuûa Ngaøi chöùa ñöïng nhöõng ñöùc tính caên baûn cuûa moät ngöôøi quaûn trò. Trong luùc coâng taùc treân theá giôùi, toâi ñaõ gaëp nhieàu nhaø kinh doanh Tin laønh, Coâng giaùo...hoï ñaõ noùi vôùi toâi: "Chuùng toâi daùm quaû quyeát, coù theå soáng Phuùc aâm, hoïc ôû Phuùc aâm ñeå quaûn trò toát, ngay trong thôøi ñaïi naày. Trao ñoåi vôùi hoï, toâi ñaõ xaùc tín, vaø coù theå ruùt töø Phuùc aâm 50 baøi hoïc cho ngöôøi quaûn trò thaønh coâng tuyeät vôøi, ñaây toâi chæ neâu leân 10 ñieåm thoâi.
"Saün saøng" laø chaâm ngoân cuûa moïi thaønh coâng trong baát cöù laõnh vöïc naøo. Ngöôøi Höôùng ñaïo thöôøng ñöôïc ñònh nghóa nhö laø moät ngöôøi luoân saün saøng. Nhôø khaåu hieäu "saép saün" vaén goïn maø bao nhieâu theá heä thanh thieáu nieân ñaõ trôû thaønh ngöôøi höõu duïng cho ñôøi, thaønh coâng trong xaõ hoäi.
Muoán laõnh ñaïo thaønh coâng phaûi chuaån bò saün saøng.
Chuùa Gieâsu laø Thieân Chuùa, Ngaøi ñuû dö khaû naêng laøm moïi vieäc. Nhöng tröôùc khi ra giaûng ñaïo Ngaøi ñaõ chuaån bò 30 naêm. 30 naêm hoïc hoûi, tu luyeän saün saøng cho moät coâng taùc chæ keùo daøi voûn veïn 3 naêm. Ñoù laø baøi hoïc quaûn trò laõnh ñaïo ñaàu tieân ta hoïc nôi Ngaøi. Chính Chuùa ñaõ ñöa ra thí duï veà söï chuaån bò, khi Ngaøi keå duï ngoân caùc coâ khôø daïi vaø khoân ngoan ñoát ñeøn thöùc suoát ñeâm ñôïi chôø chaøng reå. Nhöõng coâ saün saøng daàu ñeøn cuoái cuøng ñaõ thaønh coâng, coøn nhöõng ngöôøi kia trôû veà tay khoâng. Caâu chuyeän khoâng nhöõng coù giaù trò cho cuoäc soáng linh thieâng, maø noù thöïc teá caû cho sinh hoaït traàn theá.
Caøng chuaån bò ñaày ñuû thì caøng baûo ñaûm thaønh coâng vaø hieäu quaû trong thöïc hieän. Voán nhieàu thì lôøi cao. Voán ít lôøi ít.
Phaûi coù moät chöông trình laøm vieäc. Vaø chöông trình naøy phaûi ñöôïc hoaïch ñònh cuï theå cho caùc böôùc ngaén, trung vaø daøi haïn.
Chuùa coù moät chöông trình daøi haïn: cöùu chuoäc loaøi ngöôøi. Vaø Ngaøi ñaõ quyeát taâm ñi cho ñeán cuøng chöông trình ñoù. Giai ñoaïn ñaàu tieân cuûa Ngaøi laø keâu goïi caùc toâng ñoà. Böôùc thöù hai laø höôùng daãn hoï, cuøng vôùi hoï rao giaûng Nöôùc Trôøi. Böôùc cuoái cuøng laø cuoäc töû naïn ôû Jeârusalem. Cuoäc soáng moãi ngöôøi caàn coù tuï ñieåm (focus) ñeå nhaém tôùi, ñeå taäp trung söùc löïc vaø saùng kieán. Tuï ñieåm ñoù coøn goïi laø lyù töôûng soáng. Lyù töôûng khoâng deã gì thöïc hieän ngay ñöôïc, nhöng noù thöôøng ñöôïc thöïc thi töøng böôùc, töøng giai ñoaïn moät. Khi ñaõ coù ñieåm qui chieáu thì ôû ñaâu, luùc naøo, laøm gì mình cuõng nhôù tôùi muïc tieâu vaø do ñoù nhaän baét ñöôc nhieàu kinh nghieäm boå ích cho vieäc thöïc hieän lyù töôûng. Coù sôïi chæ ñoû höôùng daõn cuoäc ñôøi thì khi lao vaøo coâng vieäc chuùng ta raát deã chuû ñoäng trong moïi tình huoáng, môùi deã phaân bieät ñöôïc ñieàu hay leõ phaûi.
Chuùa Gieâsu ñaõ choïn ñöôïc caùc toâng ñoà giuùp vieäc ñoàng taâm ñoàng chí, neân chuùng ta môùi coù ñöôïc moät Giaùo hoäi nhö ngaøy nay.
Phaûi choïn cho ñöôïc ngöôøi coäng taùc, vaø laø ngöôøi daùm noùi söï thaät cho mình.
Saùch xöa keå truyeän moät vò vua Trung Hoa giöõa moät buoåi ngöï chaàu yeâu caàu baù quan goùp yù cho chöông trình cuûa vua. Caû trieàu ñình sôï, im phaéc. Boång moät vò quan oaø khoùc thaûm thieát. Vua hoûi taïi sao, quan traû lôøi: Thöa hoaøng thöôïng, thaàn khoùc thöông cho moät ñaát nöôùc maø caû trieàu ñình khoâng ai daùm noùi leân söï thaät.
Khí cuï toát nhaát laø ngöôøi coäng taùc. Öu tieân cuûa chuùng ta khi laäp ñoaøn, laäp hoäi thöôøng laø tìm ñaâu ra choã laøm vaên phoøng. Tìm ñöôïc vaên phoøng roài thì laïi hoûi ñaøo ñaâu ra tieàn ñeå ñieàu haønh, quaûn trò, mua maùy moùc. Laàm laãn thaät tai haïi! Caùi öu tieân nhaát, quyeát ñònh söï soáng coøn vaø thaønh coâng cuûa ñoaøn theå khoâng phaûi nôi vaên phoøng, tieàn baïc, maùy moùc, maø laø nôi nhaân söï coäng taùc. Ngöôøi coäng taùc khoâng ñoàng taâm thì vaên phoøng maùy moùc coù theå phaù tan maáy hoài.
Toâi sang Canada tìm tôùi moät cô quan trung öông veà coâng giaùo tieán haønh noåi tieáng quoác teá taïi Ottawa, coù chi nhaùnh khaép theá giôùi. Gaëp vò saùng laäp, hoûi ngaøi: cha khôûi söï trung taâm naøy vôùi nhöõng phöông tieän naøo? - "Baét ñaàu ôû choã haàm caàu thang vôùi moät maùy ñaùnh chöõ; ngoaøi ra vôùi söï coäng taùc cuûa maáy baø giaø, moãi tuaàn moãi baø cho toâi moät ñoâ la". Ngaøi teân laø cha Guay, ngöôøi laäp ra Trung taâm Coâng giaùo ñaàu tieân treân theá giôùi. Ngaøi baûo toâi: "Du papier et une machine aø eùcrire".
Ngöôøi coäng taùc, ñeán löôït hoï, cuõng coù quyeàn choïn löïa keû coäng taùc theo yù rieâng cuûa hoï. Nhaø quaûn trò laõnh ñaïo gioûi laø ngöôøi bieát giuùp yù kieán cho thuoäc vieân trong vieäc löïa choïn ngöôøi coäng taùc cuûa hoï, chöù khoâng eùp buoäc hoï choïn ngöôøi theo yù mình.
Sai laàm lôùn nhaát cuûa moät ngöôøi, moät haõng xöôûng, moät toå chöùc laø khoâng doàn heát taâm löïc vaøo muïc tieâu then choát cuûa mình.
Caùc hoäi ñoaøn, chính ñaûng cuûa chuùng ta coù toå chöùc naøo maø chaúng coù chöông trình! Nhieàu chöông trình, keá hoaïch hay; nhöng ña soá khoâng ñi tôùi ñaâu caû laø vì khoâng coù quyeát taâm thöïc hieän. Chæ caàn trong moãi toå chöùc, coäng ñoàng coù moät ñoâi ngöôøi quyeát taâm soáng cheát thöïc hieän chöông trình ñaõ ñeà thì coäng ñoàng, toå chöùc ñoù soáng, thaønh coâng.
Phao-loâ laø moät ñieån hình loaïi ngöôøi quyeát taâm. Khi ñaõ ñöôïc Chuùa choïn vaø trao phoù traùch vuï quan troïng, ngaøi ñaõ khoâng ngaïi gian lao, vaø ngay caû caùi cheát ñau ñôùn, ñeå thöïc hieän cho ñöôïc traùch vuï giao phoù.
Loaïi ngöôøi quyeát taâm thaät hieám. Hoï nhö chim öng, khoâng bay thaønh ñaøn, nhöng bay töøng con moät ñôn leû. Phaûi bieát tuøy caùch, tuøy tröôøng hôïp maø môøi goïi. Chuùa goïi Pheâ-roâ, Phao-loâ, Gia-coâ-beâ, Gio-an... moãi ngöôøi moät caùch khaùc nhau. Traâu hay laø traâu coù chöùng. Phaûi bieát duøng chöùng ñoù ñeå bieán thaønh thuaän lôïi. Vaø khi ñaõ tìm thaáy ñöôïc daáu chim öng thì ngöôøi laõnh ñaïo coá gaéng moïi caùch maø môøi hoï, baát chaáp dö luaän.
Khi tìm maãu ngöôøi treân, ñöøng queân nhöõng ngöôøi ñaõ tranh ñua vôùi mình. Vieäc Chuùa choïn Phao-loâ laïi cuõng laø moät ñieån hình. Phao-loâ laø tay baét ñaïo kheùt tieáng, laø moät ñoái thuû lôïi haïi. Song Chuùa ñaõ choïn oâng, vì Ngaøi bieát sôû dó Phao-loâ öùng duïng caùi quyeát taâm cuûa mình sai choå laø bôûi vì oâng chöa bieát Chuùa maø thoâi. Phao-loâ laïi laø ngöôøi ñeán sau nhöng laïi ñöôïc ñöa leân vai troø quan troïng. Duø vaäy caùc toâng ñoà chaúng ai phaân bì ñoá kò.
Ñöa ñöôïc moät ñoái thuû naêng noã vaøo haøng nguõ mình, phía ñoái laäp yeáu ñi, ñoàng thôøi phía mình caøng maïnh hôn nhôø coù theâm moät laõnh ñaïo gioûi.
Khoâng neân khoan nhöôïng vôùi tham nhuõng ñaõ ñaønh. Maø coøn phaûi haønh ñoäng kòp thôøi. Neáu khoâng, tai hoïa seõ tôùi vaø cô sôû seõ ñoå vôõ. Caøng naán naù, thieät haïi caøng naëng. Tuyeät ñoái khoâng bao che khi ñaõ coù baèng chöùng cuï theå veà tham nhuõng.
Khi Chuùa thaáy ñaùm con buoân xaâm chieám Ñeàn thaùnh, Ngaøi ra tay ñuoåi ngay. Chaúng caàn phaûi hoïp hay laøm ñôn xin yù kieán caùc thöôïng teá! Laøm nhö Chuùa, haún coù ngöôøi seõ gheùt Ngaøi, nhöng chaéc chaén nhöõng ngöôøi thieän chí seõ caûm thoâng vaø phuïc Ngaøi.
Chuyeän xaåy ra caùch ñaây khoâng laâu beân Ñaïi Haøn, nôi phong traøo choáng tham nhuõng leân cao. Chính phuû naém ñöôïc baèng chöùng tham nhuõng cuûa moät soá töôùng laõnh, môøi töøng vò tôùi baïch hoaù vaán ñeà vaø yeâu caàu töø chöùc. Söï vuï xaåy ra eâm thaém, vöøa giöõ ñöôïc theå dieän cho caùc töôùng ñoàng thôøi ngaên ngöøa theâm tai haïi cho quoác gia. Vieäc keát aùn hai cöïu toång thoáng cuûa nöôùc naøy veà toäi tham nhuõng cuõng laø nhöõng söï kieän ñaùng khaâm phuïc.
Trong Kinh Thaùnh, thaùnh Gio-an tieàn hoâ laø maãu göông tuyeät ñeïp veà vieäc xaây döïng quan heä toát. OÂng ñaõ ñoùng hoaøn haûo vai troø môû ñöôøng (tieàn hoâ) cuûa mình khi chuaån bò khu vöôøn tình caûm cho keû ñeán sau mình: "Ngöôøi aáy ñeán sau toâi nhöng toâi khoâng ñaùng côûi daây giaøy cho Ngaøi". OÂng ñaõ khoâng tìm caùch lôïi duïng uy tín hoaëc theá ñöùng cuûa mình ñeå haï thaáp keû maø oâng coù nhieäm vuï vaän ñoäng, tuyeân truyeàn.
Quan heä toát coù theå vun troàng ñöôïc qua nhöõng chuyeän raát nhoû nhaët haèng ngaøy, baèng cöû chæ vaø lôøi leõ khieâm toán trong ñoái thoaïi, thaùi ñoä teá nhò trong giao tieáp, tö caùch ñaïo ñöùc trong cuoäc soáng...
Thaùi ñoä cuûa Chuùa Gieâ-su ñoái vôùi treû nhoû khi caùc moân ñeä vì ñaùm ñoâng chen laán khoâng muoán ñeå caùc baø beá con tôùi vôùi Ngaøi laø moät baøi hoïc: "Haõy ñeå caùc em ñeán vôùi Ta, vì nöôùc thieân ñaøng laø cuûa nhöõng ngöôøi nhö chuùng noù".
Ngöôøi quaûn trò laõnh ñaïo thaønh coâng laø ngöôøi bieát quan taâm tôùi gia ñình, ñaëc bieät con caùi cuûa nhaân vieân mình. Ñaây laø ñieåm taâm lyù raát quan troïng. Khi gia ñình, con caùi cuûa hoï ñöôïc ñoaùi hoaøi thì ngöôøi nhaân vieân caûm thaáy an taâm vaø hieäu naêng laøm vieäc cuûa hoï do ñoù taêng. Coù nhieàu phöông caùch toû loä söï quan taâm ñoù: thu xeáp giôø giaác laøm vieäc thuaän lôïi cho caùc baø meï coù con nhoû, naêng hoûi thaêm söùc khoeû caùc chaùu, giuùp hoïc boång cho con caùi nhaân vieân mình, ghi tin töùc gia ñình cuûa ngöôøi trong sôû leân baûn tin xí nghieäp...
Quan taâm tôùi con caùi cuûa nhaân vieân, nhöng cuõng ñöøng boû beâ chính con caùi mình.
Chuyeän moät em beù nhaø giaøu nhaân leã Giaùng sinh ñöôïc boá meï daãn ra phoá tìm mua quaø. Qua cöûa haøng quaàn aùo, meï hoûi, beù laéc ñaàu baûo quaàn aùo beù ñaõ coù nhieàu roài. Haøng giaøy deùp, haøng buùp beâ, cuõng vaäy! Boá meï ñang thaát voïng thì beù daãn vaøo quaùn thuoác laù vaø ñoøi mua cho baèng ñöôïc moät oáng ñieáu. Ngôõ ngaøng, boá baûo coøn nhoû sao laïi ñoøi thöù naøy, ñeå laøm gì? - Con muoán laøm quaø taëng cho oâng thôï moäc beân caïnh nhaø mình. Taïi sao? - Vì oâng aáy thöông con. Moãi laàn boá meï baûo baän vieäc, khoâng coù giôø thì con sang oâng aáy chôi; oâng noùi chuyeän vôùi con; oâng nhôø con laáy baøo, laáy ñuïc, queùt nhaø cho oâng.
Cuoäc kinh doanh coù luùc leân luùc xuoáng. Ñoù laø moät ñònh luaät. Nhìn veà phöông Ñoâng ta coù ngay thí duï: Môùi naêm tröôùc ñaây caû theá giôùi coøn ngôõ ngaøng thaùn phuïc ñaø bay boång cuûa "5 con roàng AÙ chaâu". Nay thì hôõi oâi caû 5 con ñang thi nhau loän nhaøo nhö dieàu ñöùt daây.
Sinh hoaït coäng ñoàng, hoäi ñoaøn, toå chöùc cuõng vaäy. Seõ coù luùc khuûng hoaûng. Neân thaùi ñoä nhìn xa vaø ñuùng ñaén cuûa ngöôøi laõnh ñaïo laø phaûi bieát tieân lieäu vaø chuaån bò ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng giai ñoaïn vaø hoaøn caûnh ñoù. Nghóa laø phaûi coù moät chöông trình khuûng hoaûng. Trong cuoäc khuûng hoaûng kinh teá vöøa qua ôû AÙ chaâu, Ñaøi Loan laø nöôùc ít bò ñieâu ñöùng nhaát. Laø nhôø nöôùc naøy ñaõ chuaån bò ñöôïc moät löôïng taøi chaùnh döï tröû lôùn ñuû ñeå ñöông ñaàu vôùi khoù khaên.
Caùc baûn Phuùc AÂm cho chuùng ta hay Chuùa Gieâsu luoân noùi vôùi caùc moân ñeä veà cuoäc töû naïn, vaø taát caû chöông trình cöùu ñoä cuûa Ngaøi qui veà Thaùnh giaù. Ngaøi nhaén nhuû caùc Toâng ñoà, nhaát laø Pheâroâ, veà nhöõng khoù khaên hoï phaûi ñöông ñaàu trong töông lai: "Hoï seõ khai tröø caùc con khoûi hoäi ñöôøng. Hôn nöõa, seõ ñeán giôø maø keû gieát anh em cuõng töôûng ñoù laø phuïng thôø Thieân Chuùa" (Gio-an 16,2).
Trong sinh hoaït caù nhaân hoaëc coäng ñoàng chuùng ta thöôøng bò ngaäp traøn bôûi bao coâng vieäc. Vieäc naøo xem ra cuõng caàn, cuõng toát. Vieäc quyeát ñònh cuûa chuùng ta khoù khaên vì chuùng ta khoâng löu taâm ñeán söï caàn thieát cuûa vieäc choïn löïa öu tieân. Noùi caùch khaùc laø chuùng ta chöa xaùc ñònh ñöôïc giaù trò thieát yeáu cuûa ñôøi chuùng ta, coâng vieäc chuùng ta ñeå ñònh höôùng cho ñuùng.
Thaùnh Luca keå laïi caâu chuyeän Chuùa traåy hoäi ñeán Gieârusalem möøng leã Vöôït qua luùc 12 tuoåi, Ngaøi ñaõ taùch khoûi Cha Meï ñeå thaûo luaän vôùi caùc baäc thaày ôû Ñeàn thôø; vaø khi Meï Ngaøi phieàn traùch, Ngaøi ñaõ nhaéc ñeán coâng vieäc öu tieân maø Ngaøi phaûi choïn löïa laø laøm theo yù Chuùa Cha. ÔÛ trong Vöôøn caây daàu Ngaøi cuõng ñaõ choïn löïa öu tieân thöïc hieän yù Cha Ngaøi. Choïn löïa öu tieân giuùp cho keû ñoàng haønh vôùi mình an taâm, tin töôûng vaøo loái quaûn lyù coâng vieäc cuûa mình; giuùp cho coâng vieäc laøm cuûa mình coù chuû ñích, ñöôøng höôùng, ñem laïi thaønh quaû.
Ñaây laø moät ñieåm voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi ngöôøi laõnh ñaïo. Theá nhöng taâm lyù ngöôøi ñôøi, vì ích kyû vaø tham voïng, neân moät khi naém ñöôïc vai troø laõnh ñaïo roài laø cöù töôûng mình cai trò suoát ñôøi. Maø thöïc teá cuoäc soáng moãi caù nhaân coù bao nhieâu ñaâu. Hôn nöõa, chaéc gì baùm truï ñöôïc maõi caùi gheá ñoù. Ñoâng taây, kim coå nhan nhaûn thí duï veà chuyeän naøy.
Moät toå chöùc, moät xí nghieäp coù khaû naêng phaùt trieån laâu daøi vaø saâu roäng hay khoâng tuøy thuoäc vaøo söï chuaån bò lôùp ngöôøi thöøa keá. Cha oâng chuùng ta ñaõ khoâng noùi "Con hôn cha laø nhaø coù phuùc" hay sao! Chuùa Gieâsu laø maãu möïc tuyeät vôøi veà coâng vieäc chuaån bò ngöôøi keá nghieäp "coâng trình cöùu ñoä" cuûa Ngaøi. Ngaøi ñaõ chuaån bò 12 vò, roài ñaëc bieät trao quyeàn cho Pheâroâ. Ba naêm laøm söù maïng rao truyeàn Nöôùc Trôøi cuõng laø ba naêm chuaån bò nhöõng ngöôøi thöøa keá mình. Nhôø ñöôøng loái ñoù maø qua bao côn baõo taùp, suoát 3 theá kyû ñaàu caùc vò Giaùo hoaøng ñeàu töû ñaïo, vaây maø vieäc keá vò Chuùa Gieâsu tieáp tuïc coâng trình cöùu ñoä vaãn lieân tuïc vôùi 267 vò Giaùo hoaøng.
(Ghi laïi buoåi noùi chuyeän cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän vôùi giôùi treû Coâng Giaùo Vieät Nam taïi AÂu Chaâu, saùng Chuùa Nhaät ngaøy 13.09.98 taïi truï sôû Coäng Ñoaøn La-Vang Strasbourg).
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page