Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Moät thanh nieân noï coù dòp hoïc hoûi nghieân cöùu lòch söû Vieät Nam. Trong caùc anh huøng ngöôøi Vieät, vò maø anh khoaùi nhaát laø Nguyeãn Traõi, vì tinh thaàn oâng raát duõng caûm, khí theá oâng raát kieâu huøng. Anh ta thuoäc loøng caû baøi "Bình Ngoâ ñaïi caùo" cuûa oâng.
Khi ñoïc böùc thö oâng göûi cho Töôùng laõnh Trung quoác khuyeân baûo hoï neân ruùt quaân xaâm löôïc veà, neáu khoâng seõ thaûm baïi nhuïc nhaõ, anh khoaùi nhaát laø choã vò quaân sö cuûa vua Leâ Lôïi ñaõ phaân tích söï vieäc döôùi tieâu ñeà: "Luïc ñaïi baïi vaø Luïc ñaïi thaéng", nghóa laø saùu nguyeân do baát lôïi khieán cho Trung quoác xaâm löôïc phaûi thua vaø saùu nguyeân do veà thieân thôøi, ñòa lôïi, nhaân hoaø, chính nghóa, aùi quoác khieán quaân ta seõ thaéng.
Chaøng thanh nieân aáy ñeâm ngaøy cöù traàm ngaâm suy nghó veà "Luïc ñaïi baïi vaø Luïc ñaïi thaéng" maõi cho ñeán moät hoâm anh naûy ra moät saùng kieán veà thuaät laõnh ñaïo, maø roài, thaáy hay hay, anh beøn baét chöôùc Nguyeãn Traõi ñaët teân cho laø: "Thaäp ñaïi baïi vaø Thaäp ñaïi thaéng". Anh laáy laøm thích chí vaø vui veû ñem ra giaûi thích cho caùc baïn möôøi lyù do khieán ngöôøi laõnh ñaïo thaát baïi vaø ngöôïc laïi möôøi lyù do khieán ngöôøi laõnh ñaïo thaønh coâng. Caùc baïn nghe qua cuõng taïm ñöôïc beøn taëng cho anh moät bieät hieäu khieâm toán nhöng cuõng raát oai: "Nguyeãn Traõi tí hon". Tuy laø saùng kieán cuûa moät "caäu beù tí hon" nhöng cuõng ñaùng cho chuùng ta suy nghó:
1 - Kieâu caêng, xem ngöôøi nhö maùy moùc, ñoäc ñoaùn, chaúng chòu nghe ai, baûo thuû yù kieán.
2 - Baên khoaên, bi quan, khieán cho ngöôøi khaùc cuõng ñaâm hoang mang.
3 - Khoâng bieát duøng ngöôøi, khoâng choïn ngöôøi, khoâng bieát huaán luyeän, khoâng hoaø mình, khoâng khoan dung. Soáng caùch bieät, giöõ oùc ñòa phöông.
4 - Ña nghi ñoái vôùi moïi ngöôøi, mang beänh "do döï maõn tính", sôï maát loøng, thay ñoåi yù kieán nhö chong choùng.
5 -Töï mình oâm ñoàm bao quaùt taát caû, laïc loõng trong nhöõng chuyeän vuïn vaët, phieàn toaùi khoâng phaân bieät ñaâu laø chính yeáu ñaâu laø phuï thuoäc.
6 - Mieäng noùi raát kheùo, nhöng laøm thì khaùc, cuoái cuøng chaúng ai tin. Tuyeân boá ruøm beng, nhöng soáng vaø haønh ñoäng khoâng ra gì. Gaëp khoù khaên thì buoâng xuoâi naûn loøng. Thaønh coâng thì huyeânh hoang töï ñaéc vaø cöôùp coâng, voâ ôn ñoái vôùi keû thaønh taâm giuùp mình.
7 - Daán thaân nöûa vôøi, thònh thì xu thôøi, "xoâng pha cöùu trôï ngöôøi thaéng traän" tröôùc ai heát; suy thì ruùt lui nheï nhaøng khoâng chòu traùch nhieäm vaø ñoå loãi cho keû khaùc.
8 - Khoâng coù chöông trình vaø keá hoaïch, haêng tieát theo caûm höùng, thích taán coâng, khoù chòu khi nghe söï thaät maát loøng.
9 - Ích kyû, chæ tìm danh lôïi cho baûn thaân mình, sôï ngöôøi khaùc hôn mình, giaáu kyõ nhöõng kinh nghieäm cuûa mình.
10 - Khoâng caàu nguyeän, chæ tin vaøo taøi naêng vaø möu moâ, thuû ñoaïn traàn tuïc, troâng caäy vaøo quyeàn theá.
- Ñoùn nhaän moïi yù kieán, nhöng khoâng leä thuoäc yù kieán (ÑHV. 842).
- Coù voâ soá yù kieán maø khoâng quyeát ñònh laø voâ ích. Coù ít tö töôûng maø thöïc hieän taát caû môùi laø laõnh ñaïo thöïc söï (ÑHV. 845).
- Bieát giöõ kyû luaät caù nhaân, bieát toå chöùc ñôøi soáng, bieát phaân giaù trò moïi vieäc. Ñoù laø nhöõng ñieàu kieän giuùp con laõnh ñaïo caùch hieân ngang, anh huøng, ñem laïi tin töôûng luùc moïi ngöôøi rung ñoäng, loaïn laïc... (ÑHV. 854).
- Con ñöøng queân raèng tuøy vieân cuûa con laø ngöôøi, laø moät nhaân vò, laø con Chuùa, neân chæ coù hoï vaø Thieân Chuùa coù quyeàn ñoái vôùi hoï. Khoâng ai ñöôïc coi nheï nhö vaät sôû höõu, nhö maùy moùc saûn xuaát (ÑHV. 867).
- Laõnh ñaïo khoâng göông saùng ñöôïc vaâng phuïc maø khoâng kính phuïc. Laõnh ñaïo chæ neâu göông saùng trong nhieäm vuï ñöôïc kính phuïc maø khoâng meán phuïc. Laõnh ñaïo neâu göông saùng trong moïi laõnh vöïc ñöôïc vaâng phuïc, kính phuïc, meán phuïc vaø toaû ra moät taàm aûnh höôûng raát saâu roäng (ÑHV. 869).
- Ñaëc ñieåm cuûa laõnh ñaïo thieân taøi: Tìm hoï, khaùm phaù hoï, tieáp ñoùn hoï, choïn hoï, huaán luyeän hoï, tín nhieäm hoï, xöû duïng hoï, meán yeâu hoï. Khoâng ai laø nhaø laõnh ñaïo lyù töôûng cuõng nhö khoâng ai laø coäng taùc vieân thaäp toaøn (ÑHV. 870).
- Laõnh ñaïo phaûi trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi, trong baát cöù tröôøng hôïp naøo, chaáp nhaän moïi thöù coâng vieäc, meät nhoïc, choáng ñoái vaø khi caàn phaûi hy sinh caû maïng soáng coøn ñeå möu ích cho ñoaøn theå, nhöng ñöøng bao giôø laøm giaûm suùt söï lo laéng cho chính linh hoàn con (ÑHV. 881).
Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa Ñöùc cha Hsu, Giaùm muïc giaùo phaän Hoàng-Koâng.
Laø moät ngöôøi ngoaïi ñaïo, goác ôû Thöôïng Haûi, Francis Hsu ñaõ hoïc taïi Ñaïi hoïc Oxford, Anh quoác, roài veà laøm moät coâng chöùc cao caáp taïi Hoàng Koâng. Nhôø ôn Chuùa soi saùng vaø höôùng daãn, ngaøi ñaõ trôû laïi ñaïo Coâng giaùo, daâng mình laøm linh muïc, sang hoïc Ñaïi chuûng vieän daønh cho nhöõng ngöôøi tu muoän ôû Roâma.
Sau khi thuï phong linh muïc, ngaøi trôû veà Hoàng Koâng, laøm Giaùm ñoác Caritas. Coâng vieäc ñang phaùt trieån toát ñeïp thì moät ngaøy kia, Ñöùc cha Biauchi thuoäc Hoäi Truyeàn giaùo Pime ñaõ giaø yeáu, muoán choïn cha laøm giaùm muïc phuï taù cho ngaøi.
Ña soá giaùo só Hoàng Koâng, ñeàu toû thaùi ñoä phaûn ñoái kòch lieät. Hoï ñöa ra nhieàu lyù leõ thaät vöõng chaéc:
- Chuùng toâi khoâng muoán chaáp nhaän moät ngöôøi môùi vaøo ñaïo laøm Giaùm muïc cuûa chuùng toâi. Francis Hsu môùi hoâm qua ñaây laø coâng chöùc cuûa Nhaø Nöôùc Hoàng Koâng ai cuõng coøn nhôù caû! Hôn nöõa, ngaøi laø ngöôøi Thöôïng haûi, maø taïi Hoàng koâng ña soá laø ngöôøi Quaûng Ñoâng, noùi tieáng Quaûng Ñoâng; cha Francis Hsu noùi tieáng Quaûng Ñoâng vôùi gioïng Thöôïng Haûi, ngaøi giaûng thì ai nghe cho ñöôïc!
Ngöôøi khaùc laïi baûo:
- Hoàng Koâng thieáu gì linh muïc ñaïo ñöùc, anh taøi maø laïi choïn ngöôøi môùi laøm linh muïc coù maáy naêm, chöa bieát coâng vieäc trong giaùo xöù... leân laøm Giaùm muïc!
Caû moät phong traøo noåi leân raàm roä. Hoï coøn vieát thænh nguyeän thö göûi sang Toaø thaùnh, laïi coøn xin caùc Giaùm muïc ôû Ñaøi Loan can thieäp giuøm ñeå traùnh ñöôïc söï khoán naïn laø ñöôïc moät ngöôøi "nöôùc röûa toäi treân traùn chöa raùo" leân laøm Giaùm muïc cuûa moät giaùo phaän lôùn lao vaø phöùc taïp nhö Hoàng Koâng.
Sau khi caân nhaéc kyõ caøng, Toaø thaùnh cöông quyeát phong cha Francis Hsu laøm Giaùm muïc Hoàng Koâng. Ngaøi laøm phuï taù hai naêm roài leân chaùnh toaø. Vì ñöùc tin vaø loøng vaâng phuïc, haøng giaùo só Hoàng Koâng phaûi chaáp nhaän nhöng trong thaâm taâm ngöôøi naøo cuõng ñaày thaát voïng, lo laéng. Ai cuõng chôø xem oâng "ñaïo môùi" haønh ñoäng ra sao... Moät ít laâu sau, hoï baét ñaàu thaáy Ñöùc cha Hsu baét tay vaøo vieäc.
Ngaøi truøng tu ngoâi nhaø thôø Chaùnh toaø cho khang trang vaø myõ thuaät, phuø hôïp vôùi phuïng vuï môùi, phaân phoái laïi caùc giaùo xöù, môû theâm nhieàu trung taâm Caritas ñeå phuïc vuï giôùi ngheøo, taïo ñieàu kieän cho giôùi treû hoïc ngheà, hoïc vaên hoaù boå tuùc.
Caùc toå chöùc trong giaùo phaän nhö Hoäi ñoàng Linh muïc, Hoäi ñoàng Muïc vuï, Toâng ñoà Giaùo daân ñeàu hoaït ñoäng soâi noåi, theo saùt caùc saùng kieán vaø chæ thò cuûa Taân Giaùm muïc. Ngaøi laéng nghe moïi ngöôøi, hoïc hoûi vôùi nhöõng nhaø chuyeân moân, ñi ñeán nhöõng xoùm ngheøo, nhöõng khu lao ñoäng ñeå tìm hieåu thao thöùc nguyeän voïng cuûa giaùo daân. Ngaøi tieáp ñoùn moïi ngöôøi. Phaân phoái cho ai naáy tuyø khaû naêng vaø thieän chí. Taát caû ñeàu dieãn tieán moät caùch toát ñeïp, khieán cho moïi linh muïc phaûi thoát leân: "Tröôùc ñaây ngöôøi ta phaûn ñoái vieäc taán phong Giaùm muïc cho Ñöùc cha Hsu bao nhieâu thì ngaøy nay ngöôøi ta laïi phuïc saùt ñaát caùc coâng vieäc vaø con ngöôøi cuûa ngaøi baáy nhieâu!"
Thaät theá giaùo phaän Hoàng Koâng laø moät giaùo phaän voâ cuøng phöùc taïp: Phöùc taïp töø vieäc nhieàu linh muïc Trung quoác töø Luïc ñòa ñi ra thuoäc ñuû moïi giaùo phaän, gaây laém khoù khaên cho söï hoaø ñoàng, ñeán chuyeän caùc tu só thuoäc caùc doøng vöøa bò truïc xuaát cuõng töø Luïc ñòa Trung quoác ra maø ña soá laø nhöõng thöøa sai ngoaïi quoác, nhöõng nhaø chuyeân moân vôùi trình ñoä kieán thöùc cao, raát khoù ñieàu khieån! Hôn nöõa, trong giaùo phaän laïi coù voâ soá doøng nam, doøng nöõ, caùc Hoäi truyeàn giaùo cuõng nhieàu, chæ caàn keå ñeán moät ít toå chöùc lôùn cuõng ñuû thaáy bao nhieâu laø khoù khaên, phöùc taïp: Doøng teân, doøng Ña Minh, Doøng Maristes, Hoäi Thöøa sai MEP (Phaùp), Hoäi Thöøa sai PIME (YÙ), Hoäi Thöøa sai Maryknoll (Myõ)...Theá maø, vôùi moät voùc ngöôøi nhoû thoù, lanh leï, Ñöùc cha Hsu ñaõ laøm noåi baät taøi laõnh ñaïo saùng suoát, söï bình tónh phi thöôøng trong taát caû caùc buoåi hoïp. Vaán ñeà naøo ngaøi cuõng am töôøng, caâu hoûi hoùc buùa naøo cuõng ñöôïc ngaøi giaûi quyeát caùch deã daøng, thöïc teá, vaø cho nhöõng quyeát ñònh thaät saùng suoát hay ho. Khoâng moät ai qua maét ngaøi noåi! Caùc linh muïc ngoaïi quoác heát lôøi ca tuïng ngaøi, daân Taây cuõng nhö daân Taøu ñeàu toû ra caûm phuïc, quyù meán ngaøi. Giaùo phaän Hoàng Koâng thöïc söï höôùng ñeán moät töông lai huy hoaøng, ñaày laïc quan vaø tin töôûng.
Caùc vaán ñeà ñoái ngoaïi cuõng ñöôïc Ñöùc cha Hsu giaûi quyeát caùch toát ñeïp. Ngaøi laø moät trong nhöõng uûy vieân uy tín nhaát cuûa ban laõnh ñaïo Ñaøi phaùt thanh Veritas ôû Phi luaät Taân. Chính ngaøi laø ngöôøi ñaõ toå chöùc caùc buoåi hoïp Ban Thöôøng vuï Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu ôû Hoàng Koâng.
Laøm sao moät mình ngaøi laïi coù theå cuøng moät luùc thöïc hieän ñöôïc nhieàu coâng vieäc thuoäc nhieàu laõnh vöïc nhö theá? Thöa vì ngaøi bieát duøng ngöôøi, tin ngöôøi vaø phaân phoái coâng vieäc cho moãi ngöôøi, moãi Doøng caùch hôïp lyù vaø chính xaùc. Thaønh quaû roõ raøng nhaát laø ngaøi ñaõ toå chöùc, ñieàu haønh caùch toát ñeïp, thoaûi maùi, ñaâu vaøo ñaáy, nhieàu phieân hoïp cuûa Ban Thöôøng vuï Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙ chaâu taïi Hoàng Koâng. Hoàng y, Giaùm muïc naøo ñeán tham döï cuõng ñeàu thoaû maõn, khaâm phuïc.
Naêm 1973, taïi Hoàng Koâng xaûy ra moät vuï toång ñình coâng cuûa toaøn theå giaùo sö, giaùo vieân trong nhieàu thaùng maø chình quyeàn boù tay baát löïc, giaûi quyeát khoâng noåi. Cuoái cuøng caû hai beân ñeàu nhaát trí môøi Ñöùc cha Hsu ñöùng ra laøm ngöôøi hoaø giaûi trung gian. Neân nhôù ñaïi ña soá giaùo sö, giaùo vieân ôû Hoàng Koâng ñeàu laø ngöôøi ngoaøi Coâng giaùo, ñieàu aáy chöùng toû uy tín cuûa Ñöùc cha Hsu lôùn bieát chöøng naøo. Suoát nhieàu ñeâm ngaøy, ngaøi ñaõ vaát vaû hoäi hoïp, gaëp gôõ rieâng töøng nhoùm giaùo sö, giaùo vieân, nghieân cöùu caùc yeâu caàu cuûa hoï roài thöông löôïng vôùi Nhaø Nöôùc. Coâng vieäc ñang tieán haønh toát ñeïp, hai beân ñaõ ñi ñeán choã thoaû thuaän, ngaøy thaønh coâng huy hoaøng saép ñeán thì ñuøng moät caùi: tröa hoâm aáy sau khi duøng côm taïi khaùch saïn Lee's Gardens trong moät buoåi hoïp maët vui veû vôùi caùc giaùo sö, luùc ñöùng daäy ra veà boång nhieân Ñöùc cha Hsu ngaõ nhaøo xuoáng. Moät giaùo sö baùc só Y khoa coù maët trong buoåi hoïp maët voäi chaïy ñeán tìm caùch caáp cöùu. Nhöng than oâi, quaû tim Ñöùc cha Hsu ñaõ ngöng ñaäp! Vì tinh thaàn hy sinh, baùc aùi hoaø giaûi; vì xoùt thöông bieát bao con em hieän ñang thaát hoïc; vì quaù lao nhoïc trong suoát nhöõng ngaøy vöøa qua, neân quaû tim cuûa nhaø laõnh ñaïo taøi ba phaûi ngöng ñaäp moät caùch mau choùng, loâi keùo theo bao nieàm ñau ñôùn, tieác thöông.
Khoâng moät ñaùm tang naøo troïng theå nhö ñaùm tang cuûa Ñöùc cha Hsu: ngoaøi giaùo só, tu só, giaùo daân trong giaùo phaän khoùc thöông ngaøi, ngöôøi ta coøn thaáy söï hieän dieän cuûa ñoâng ñaûo caùc giaùo sö, nhöõng ngöôøi ngoaøi Coâng giaùo ñaõ ñöôïc tieáp xuùc, hieåu bieát ngaøi. Ai ai cuõng thöông tieác moät vò thaày, moät ngöuôøi baïn, moät nhaø laõnh ñaïo saùng suoát vaø trìu meán cuûa xöù Hoàng Koâng.
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page