Nhöõng Quy Luaät Toång Quaùt
veà Naêm Phuïng Vuï vaø Nieân Lòch
UÛy Ban Phuïng Töï tröïc thuoäc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam 18/06/2009
Toâng Thö Döôùi Hình Thöùc Töï Saéc
Pheâ chuaån nhöõng qui taéc chung veà Naêm Phuïng vuï
vaø Lòch chung môùi cuûa Hoäi Thaùnh Roâma
Phaoloâ VI Giaùo Hoaøng
Maàu Nhieäm Vöôït Qua chieám moät vò trí heát söùc quan troïng trong Phuïng töï Kitoâ giaùo vaø ñöôïc khai trieån trong suoát caû naêm traûi roäng qua caùc ngaøy vaø caùc tuaàn leã. Ñoù laø ñieàu chuùng ta ñöôïc Thaùnh Coâng ñoàng Vaticanoâ II daïy baûo roõ raøng. Do ñoù, khi canh taân naêm phuïng vuï, caàn phaûi laøm cho maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Kitoâ ñöôïc noåi baät hôn, trong vieäc saép ñaët Phaàn Rieâng, nhö quen goïi, caû veà caùc Muøa laãn veà caùc Thaùnh, cuõng nhö trong vieäc duyeät laïi Nieân lòch Roâma, theo nhöõng tieâu chuaån chính Thaùnh Coâng ñoàng ñaõ ban boá1.
I
Thaät vaäy, ñaõ xaûy ra laø, qua bao nhieâu theá kyû, caùc ngaøy voïng, caùc leã toân giaùo keøm theo tuaàn baùt nhaät, cuõng nhö nhöõng phaàn khaùc nhau trong naêm phuïng vuï daàn daàn ñöôïc ñöa vaøo; do ñoù, caùc tín höõu nhieàu khi söû duïng chuùng laøm nhöõng vieäc ñaïo ñöùc rieâng tö, khieán cho taâm trí hoï xem ra phaàn naøo laõng xa nhöõng maàu nhieäm chính yeáu cuûa coâng trình cöùu chuoäc.
Nhöng khoâng ai laïi khoâng bieát raèng caùc vò Tieàn nhieäm cuûa chuùng toâi, laø thaùnh Pioâ X vaø Ñöùc Gioan XXIII ñaùng kính nhôù, ñaõ coâng boá moät soá chæ thò nhaèm traû laïi cho ngaøy Chuùa nhaät phaåm giaù ban ñaàu ñeå moïi ngöôøi coi ngaøy naøy nhö ngaøy leã haøng ñaàu2, ñoàng thôøi nhaèm caûi toå laïi vieäc cöû haønh muøa Chay thaùnh. Cuõng khoâng ñöôïc coi nheï, vieäc Ñöùc Pioâ XII, vò Tieàn nhieäm ñaùng kính nhôù cuûa chuùng toâi, ñaõ ban saéc leänh3 truyeàn cho Hoäi Thaùnh phöông Taây phaûi taùi laäp vieäc canh thöùc long troïng Ñeâm Vöôït Qua, trong ñeâm canh thöùc aáy, trong khi cöû haønh caùc bí tích gia nhaäp Kitoâ giaùo, daân Thieân Chuùa laëp laïi giao öôùc thieâng lieâng cuûa mình vôùi Chuùa Kitoâ phuïc sinh.
Theo saùt lôøi daïy cuûa caùc thaùnh Giaùo Phuï vaø giaùo huaán coå truyeàn cuûa Hoäi Thaùnh Coâng giaùo, caùc vò Giaùo Hoaøng naøy caûm nghieäm caùch chí lyù raèng trong chu kyø naêm phuïng vuï khoâng chæ töôûng nieäm caùc bieán coá, qua ñoù Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ traûi qua caùi cheát ñeå mang laïi ôn cöùu ñoä cho chuùng ta, hoaëc chæ nhaéc laïi nhöõng haønh ñoäng quaù khöù, nhaèm daïy doã vaø nuoâi döôõng taâm hoàn caùc tín höõu, keå caû nhöõng taâm hoàn ñôn sô chaát phaùc, khi hoï suy gaãm caùc vieäc ñoù. Hôn theá, caùc ngaøi coøn daïy raèng vieäc cöû haønh naêm phuïng vuï coù söùc maïnh vaø hieäu naêng ñaëc bieät coù tính bí tích ñeå nuoâi döôõng ñôøi soáng Kitoâ höõu4. Ñoù cuõng chính laø ñieàu chuùng toâi caûm nghó vaø tuyeân xöng.
Thaät vaäy, khi chuùng ta cöû haønh maàu nhieäm Giaùng sinh cuûa Chuùa Kitoâ5 vaø vieäc Ngöôøi toû mình ra trong theá gian, chuùng ta caàu xin ñeå nhôø Ñaáng maø chuùng ta nhaän thaáy beân ngoaøi gioáng nhö chuùng ta, thì chuùng ta cuõng ñaùng ñöôïc ñoåi môùi töø beân trong6. Vaø khi chuùng ta laøm laïi cuoäc vöôït qua cuûa Chuùa Kitoâ, chuùng ta caàu xin Thieân Chuùa toái cao cho nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc taùi sinh vôùi Ñöùc Kitoâ bieát soáng bí tích hoï ñaõ laõnh nhaän vôùi loøng tin7. Vì chöng, ñeå duøng chính lôøi Coâng ñoàng Chung Vaticanoâ II: Khi kính nhôù caùc maàu nhieäm cöùu chuoäc, Hoäi Thaùnh môû ra cho caùc tín höõu kho taøng phong phuù caùc nhaân ñöùc vaø coâng nghieäp cuûa Chuùa mình, nhö laøm cho kho taøng aáy ñöôïc hieän dieän moät caùch naøo ñoù qua moïi thôøi ñaïi, neân caùc tín höõu ñöôïc tieáp caän vôùi kho taøng aáy vaø ñöôïc ñaày traøn ôn cöùu ñoä8.
Vì theá, vieäc duyeät laïi naêm phuïng vuï vaø caùc quy taéc chi phoái vieäc caûi toå naêm phuïng vuï khoâng coù muïc ñích naøo khaùc ngoaøi vieäc giuùp caùc tín höõu, nhôø tin, caäy, meán maø hieäp thoâng caùch haêng say hôn vôùi maàu nhieäm cuûa Ñöùc Kitoâ ñöôïc khai trieån qua chu kyø haèng naêm9.
II
Coøn veà caùc leã kính Ñöùc Trinh Nöõ Maria laø Ñaáng ñöôïc lieân keát vôùi coâng trình cuûa Con mình baèng moät quan heä baát khaû phaân ly10 vaø caùc leã töôûng nhôù caùc thaùnh, laø nhöõng leã ñöôïc coi nhö nhöõng ngaøy sinh nhaät treân trôøi cuûa caùc Ñaáng Töû Ñaïo vaø caùc vò chieán thaéng11 ñang toûa ra moät luoàng saùng choùi chang, thì chuùng toâi nghó raèng chuùng toâi khoâng heà xa rôøi ñieàu trình baøy ôû treân; thaät vaäy leã caùc thaùnh giuùp tuyeân döông nhöõng kyø coâng cuûa Ñöùc Kitoâ nôi caùc toâi tôù Ngöôøi, vaø neâu leân nhöõng taám göông thích hôïp ñeå caùc tín höõu noi theo12. Vì chöng, Hoäi Thaùnh Coâng giaùo luoân khaúng ñònh vöõng vaøng vaø chaéc chaén raèng maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Kitoâ ñöôïc coâng boá vaø laëp laïi qua nhöõng leã kính caùc thaùnh13.
Khoâng neân phuû nhaän raèng, qua caùc theá kyû, soá leã kính caùc thaùnh ñaõ ñöôïc theâm vaøo quaù nhieàu. Vì theá, Coâng ñoàng Chung ñaõ khuyeán caùo: ñeå nhöõng leã kính thaùnh khoâng laán aùt nhöõng leã töôûng nieäm caùc maàu nhieäm cöùu ñoä, thì nhieàu leã phaûi daønh laïi cho moãi Giaùo Hoäi ñòa phöông, moãi quoác gia, hay moãi gia ñình doøng tu möøng kính; Hoäi Thaùnh toaøn caàu chæ möøng nhöõng leã kính thaùnh naøo thöïc söï coù taàm quan troïng toaøn caàu14.
Vaäy ñeå cho caùc saéc leänh cuûa Coâng ñoàng Chung ñaït keát quaû thì, moät ñaøng, teân moät soá thaùnh ñaõ ñöôïc ñöa ra khoûi lòch chung, moät ñaøng, Coâng ñoàng ban quyeàn taùi laäp caùch xöùng hôïp vieäc cöû haønh leã nhôù caùc thaùnh vaø vieäc toân suøng caùc ngaøi trong nhöõng mieàn caùc vò aáy ñaõ soáng. Do ñoù teân moät soá vò thaùnh khoâng ñöôïc khaép toaøn caàu bieát ñeán ñaõ ñöôïc xoùa khoûi lòch chung Roâma, ñang khi laïi thaâu nhaän theâm vaøo ñoù teân moät soá vò töû ñaïo thuoäc nhöõng mieàn môùi ñoùn nhaän Tin Möøng sau naøy. Nhö vaäy, cuøng moät danh saùch, moät soá vò döôøng nhö ñaïi dieän cho moïi daân nöôùc ñöôïc ñeà cao ngang nhau, vì ñaõ ñoå maùu mình ra vì Ñöùc Kitoâ, hoaëc vì ñaõ coù nhöõng nhaân ñöùc troåi vöôït.
Vì nhöõng lyù do ñoù, chuùng toâi thieát töôûng Lòch chung môùi, soaïn ra ñeå duøng trong Nghi leã Latinh, seõ vöøa thích hôïp hôn vôùi caûm nghó vaø taâm tình ñaïo ñöùc cuûa thôøi ñaïi naøy, vöøa noùi leân caùch thích ñaùng hôn ñaëc tính cuûa Hoäi Thaùnh laø phoå quaùt.
Laïi nöõa cuoán lòch môùi cuõng neâu ra danh tính cuûa nhöõng baäc vó nhaân, ñem laïi cho toaøn theå daân Thieân Chuùa nhöõng maãu göông thaùnh thieän saùng ngôøi vaø ña daïng. Thaät vaäy, ñieàu ñoù seõ ñem laïi nhieàu ích lôïi thieâng lieâng cho taát caû caùc Kitoâ höõu.
Vaäy sau khi ñaõ caån thaän caân nhaéc caùc lyù do nhö theá tröôùc maët Chuùa, chuùng toâi laáy quyeàn Toâng Toøa maø pheâ chuaån Nieân lòch chung môùi cuûa Hoäi Thaùnh Roâma, do Hoäi ñoàng thöïc thi Hieán cheá soaïn, vaø cuõng pheâ chuaån caùc quy taéc chung lieân quan ñeán vieäc saép xeáp naêm phuïng vuï. Caùc vaên kieän naøy seõ baét ñaàu coù hieäu löïc töø ngaøy moàng 1 thaùng gieâng naêm 1970, chieáu theo caùc saéc leänh do Thaùnh boä Nghi leã lieân keát vôùi Hoäi ñoàng noùi treân seõ ban haønh; caùc saéc leänh ñoù seõ coù hieäu löïc cho ñeán khi xuaát baûn Saùch Leã vaø Saùch Nguyeän caûi toå theo ñuùng quy taéc.
Chuùng toâi muoán raèng taát caû nhöõng ñieàu chuùng toâi ñaõ quyeát ñònh vaø ban haønh trong Töï saéc naøy, töø nay trôû ñi baét ñaàu coù giaù trò vaø hieäu löïc, neáu caàn, thì huûy boû nhöõng Toâng hieán vaø nhöõng chæ thò Toâng Toøa do caùc vò Tieàn nhieäm chuùng toâi ñaõ ban haønh, maø traùi vôùi Töï saéc naøy, keå caû nhöõng quy ñònh khaùc duø ñaùng löu yù vaø coù hieäu löïc söûa ñoåi.
Ban haønh taïi Roâma, caïnh ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, ngaøy 14 thaùng 2 naêm 1969, naêm thöù saùu, trieàu ñaïi giaùo hoaøng cuûa chuùng toâi,
Phaoloâ VI - Giaùo Hoaøng
- - - - - - - - - - -
1 x. CÑ. Vaticanoâ II, Hieán cheá veà Phuïng vuï thaùnh, Thaùnh Coâng ñoàng, (Sacrosanctum Concilium), caùc soá 102-111: AAS 56 (1964), tr. 125-128.
2 x. Sñd., soá 106: AAS 56 (1964), tr. 126.
3 x. Thaùnh Boä Nghi Leã, Saéc leänh Söï soáng laïi cuûa Chuùa, (Dominicae Resurrectionis), ngaøy 09.12.1951: AAS 43 (1951), tr. 128-129.
4 Thaùnh Boä Nghi Leã, Saéc leänh chung Maxima Redemtionis Nostrae Mysteria, ngaøy 16.11.1965: AAS 47 (1955), tr. 839.
5 Thaùnh Leâoâ Caû, Baøi giaûng XXVII veà leã Chuùa Giaùng sinh 7,1: PL 54, 216.
6 x. Saùch leã Roâma, Lôøi nguyeän nhaäp leã, leã Chuùa chòu pheùp röûa.
7 x. Saùch leã Roâma, Lôøi nguyeän nhaäp leã, thöù hai tuaàn baùt nhaät Phuïc sinh.
8 CÑ. Vaticanoâ II, Hieán cheá veà Phuïng vuï thaùnh, Thaùnh Coâng ñoàng, (Sacrosanctum Concilium), soá 102: AAS 56 (1964), tr. 125
9 x. Sñd.
10 x. Sñd., soá 103.
11 x. Breviarium Syriacum (theá kyû V), Nhaø xuaát baûn B. Mariani, Roâma 1956, tr. 27.
12 x. CÑ. Vaticanoâ II, Hieán cheá veà Phuïng vuï thaùnh, Thaùnh Coâng ñoàng, (Sacrosanctum Concilium), soá 111: AAS 56 (1964), tr. 127.
13 Thaùnh Boä Nghi Leã, Saéc leänh chung Maxima Redemtionis Nostrae Mysteria, ngaøy 16.11.1965: AAS 47 (1955), tr. 839.
13 Thaùnh Leâoâ Caû, Baøi giaûng XXVII veà leã Chuùa Giaùng sinh 7,1: PL 54, 216.
13 x. Saùch leã Roâma, Lôøi nguyeän nhaäp leã, leã Chuùa chòu pheùp röûa.
13 x. Saùch leã Roâma, Lôøi nguyeän nhaäp leã, thöù hai tuaàn baùt nhaät Phuïc sinh.
13 CÑ. Vaticanoâ II, Hieán cheá veà Phuïng vuï thaùnh, Thaùnh Coâng ñoàng, (Sacrosanctum Concilium), soá 102: AAS 56 (1964), tr. 125
13 x. Sñd.
13 x. Sñd., soá 103.
13 x. Breviarium Syriacum (theá kyû V), Nhaø xuaát baûn B. Mariani, Roâma 1956, tr. 27.
13 x. CÑ. Vaticanoâ II, Hieán cheá veà Phuïng vuï thaùnh, Thaùnh Coâng ñoàng, (Sacrosanctum Concilium), soá 111: AAS 56 (1964), tr. 127.
13 x. Sñd., soá 104, tr. 125 tt.
14 x. CÑ. Vaticanoâ II, Hieán cheá veà Phuïng vuï thaùnh, Thaùnh Coâng ñoàng, (Sacrosanctum Concilium), soá 111: AAS 56 (1964), tr. 127.