Phuùt Caàu Nguyeän Cuoái Ngaøy (1)
(Nhöõng Baøi Suy Nieäm vaø Caàu Nguyeän Haèng Ngaøy
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 79 -
YÙ Nghóa Cuûa Chay Tònh Trong Kitoâ Giaùo
Thöïc haønh khoå cheá noùi chung vaø aên chay noùi rieâng khoâng phaûi laø ñoäc quyeàn cuûa Kitoâ giaùo, ngay töø thôøi xa xöa, ngöôøi ta ñaõ tìm thaáy söï khoå cheá vaø chay tònh trong taát caû moïi toân giaùo vaø moïi moân phaùi thaàn bí.
Khoå cheá beân ngoaøi Kitoâ giaùo thöôøng ñöôïc xaây döïng treân moät quan nieäm nhò nguyeân nôi con ngöôøi. Noùi caùch khaùc, thaân xaùc caàn phaûi ñöôïc cheá ngöï vì noù laø moät thöù tuø nguïc giam haõm linh hoàn. Moät caùch naøo ñoù, nhöõng ngöôøi thöïc haønh khoå cheá muoán choái boû thaân phaän theå xaùc cuûa mình. Do söï sieâu thoaùt trieät ñeå maø khoå cheá coù theå mang laïi, con ngöôøi daàn daàn ñaït ñeán tình traïng döûng döng ñoái vôùi theá tuïc vaø cuoäc soáng traàn theá, moät yù töôûng nhö theá thaät ñaùng ca ngôïi vì noù luoân luoân höôùng con ngöôøi ñeán nhöõng giaù trò thieâng lieâng cao quí trong cuoäc soáng. Tuy nhieân, moät thöù khoå cheá coù tính caùch mieät thò ñoái vôùi thaân xaùc nhö theá chæ coù nguy cô khieán cho con ngöôøi töï maõn, töï kieâu vaø trong nhieàu tröôøng hôïp coù theå rôi vaøo nhöõng xaùo troän taâm lyù traàm troïng.
Ñoái vôùi Kitoâ giaùo, ôn cöùu roãi khoâng heä taïi ôû nhöõng coá gaéng thoaùt tuïc ñeå ñaït ñeán moät tình traïng hoaøn toaøn caét ñöùt thaân phaän theå lyù cuûa mình. Kitoâ giaùo khoâng chuû tröông choái boû thaân xaùc maø traùi laïi, bôûi vì neàn taûng cuûa nieàm tin Kitoâ chính laø maàu nhieäm nhaäp theå, töùc söï kieän Thieân Chuùa hoùa thaân laøm ngöôøi. Söï kieän con ngöôøi caàn phaûi aên ñeå soáng ñaõ ñöôïc Kinh Thaùnh xem nhö moät theå hieän roõ raøng nhaát cuûa tính coù cuøng cuûa thaân phaän con ngöôøi. Cho daãu con ngöôøi ñaõ phaûi ñoå moà hoâi xoùt con maét môùi coù maø aên, thöùc aên töï noù vaãn laø moät aân ban cuûa Thieân Chuùa. Saùch Saùng Theá Kyù ñaõ khaúng ñònh ñieàu ñoù ngay töø nhöõng trang ñaàu tieân, chính Thieân Chuùa trao ban moïi thöù traùi caây cho oâng baø nguyeân toå cuûa loaøi ngöôøi.
Trong 40 naêm lang thang sa maïc, daân Israel ñaõ caûm nghieäm ñöôïc raèng thöùc aên laø aân ban nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa. Ngaøi ñaõ cho manna töø trôøi rôi xuoáng. Ngaøi ñaõ cho chim cuùc töø xa bay laïi. Ngaøi ñaõ cho nöôùc voït ra töø phieán ñaù. Giaùo öôùc giöõa Ngaøi vaø daân Israel laïi ñöôïc xaây döïng treân moät lôøi höùa raát cuï theå: hoï seõ ñöôïc daãn ñeán moät vuøng ñaát chaûy söõa vaø maät ong.
Trong Taân Öôùc khi nhaân baùnh vaø caù ñeå nuoâi soáng treân 5,000 ngöôøi ñoùi laõ. Khi hoùa 6 chum nöôùc thaønh röôïu haûo haïng. Khi cho caùc moân ñeä baét ñöôïc meõ caù gaàn raùch löôùi, Chuùa Gieâsu ñaõ thöïc söï muoán noùi leân söï quan taâm vaø loøng öu aùi cuûa Ngaøi ñoái vôùi söï soáng theå lyù cuûa con ngöôøi. Trong Kinh Thaùnh, nhöõng daáu chæ cuûa giao öôùc giöõa Thieân Chuùa vaø loaøi ngöôøi luoân luoân dieãn taû ra trong caùi cuï theå cuûa lòch söû, trong beà daøy cuûa thaân phaän con ngöôøi. Söï leä thuoäc cuûa con ngöôøi veà cuûa aên thaân xaùc ñaët noù vaøo moät söï leä thuoäc cô baûn. Ñoù laø söï leä thuoäc cuûa thuï taïo ñoái vôùi Ñaáng taïo Hoùa. Do ñoù, söï ñoùi khaùt cuûa aên nuoâi soáng thaân xaùc töôïng tröng vaø khôi daäy moät söï ñoùi khaùt cô baûn hôn. Ñoù laø söï ñoùi khaùt chính Thieân Chuùa. Ñaây laø ñieàu maø daân Israel ñaõ caûm nghieäm ñöôïc trong 40 naêm lang thang trong sa maïc. Trong côn ñoùi khaùt, traùi tim con ngöôøi böøng tænh ñeå caûm nghieäm ñöôïc söï ñoùi khaùt nhöõng giaù trò tinh thaàn.
Quaû thöïc, nhö lôøi Kinh Thaùnh ñaõ noùi: con ngöôøi khoâng chæ soáng baèng côm baùnh, maø coøn bôûi moïi lôøi töø mieäng Thieân Chuùa phaùn ra. Thieáu söï khao khaùt veà Thieân Chuùa, choái boû thaân phaän thuï taïo vaø caét ñöùt moïi giaây lieân laïc vôùi Ngaøi, con ngöôøi seõ ñi vaøo moïi thöù thaùi quaù vaø leäch laïc. Khoâng laø thaùi quaù vaø leäch laïc laø gì khi ngöôøi ta coù theå aên uoáng say söa cheø cheùn maø vaãn coù theå döûng döng tröôùc vaø beân caïnh nhöõng keû ñoùi khoå. Khoâng laø thaùi quaù vaø leäch laïc laø gì khi ngöôøi ta coù theå tieâu pha phung phí ñeå chaêm soùc cho thaân xaùc maø coù theå nhaém maét laøm ngô tröôùc noãi khoå cuûa ngöôøi ñoàng loaïi cuûa mình. Con ngöôøi chæ coù theå soáng nhö theá laø bôûi vì noù ñaõ choái boû thaân phaän thuï taïo cuûa mình vaø caét ñöùt söï leä thuoäc vaøo Ñaáng Taïo Hoùa maø thoâi.
Xeùt cho cuøng, con ngöôøi choái boû Ñaáng Taïo Hoùa cho neân cuõng ngoaûnh maët laøm ngô tröôùc noåi khoå cuûa ngöôøi ñoàng loaïi cuûa mình. Nhö vaäy, trong yù nghóa ñích thöïc cuûa noù, chay tònh nhaéc nhôû cho con ngöôøi veà thaân phaän thuï taïo cuûa noù, ñoàng thôøi thuùc ñaåy noù toû tình lieân ñôùi vôùi ngöôøi ñoàng loaïi cuûa mình. Ñaây chính laø yù nghóa maø caùc tieân tri trong Cöïu Öôùc khoâng ngöøng chæ roõ cho daân Israel. Ñieån hình laø tieân tri Isaia maø Giaùo Hoäi cho caùc tín höõu Kitoâ nghe nhö sau:
Hoï hoûi Ta veà qui taéc vaø öôùc mong ñeán gaàn Thieân Chuùa. Taïi sao chuùng toâi aên chay maø Chuùa khoâng thaáy? Taïi sao chuùng toâi haõm mình maø Chuùa khoâng hay bieát? Phaûi, trong ngaøy aên chay, caùc ngöôi lo daøn xeáp coâng vieäc laøm aên, caùc ngöôi hoái thuùc moïi ngöôøi laøm coâng. Phaûi, caùc ngöôi aên chay trong söï caõi vaû aåu ñaû. v.v... caùc ngöôi ñöøng aên chay nhö xöa nay laø coá la lôùn tieáng cho ngöôøi ta nghe. Coù phaûi ñoù laø vieäc aên chay maø Ta mong muoán? Coù phaûi nhö theá laø ngaøy haõm mình khoâng? Guïc ñaàu nhö boâng saäy, maëc aùo thoâ, naèm treân ñoáng tro. Coù phaûi laø ngaøy aên chay laø ngaøy laøm cho Chuùa haøi loøng khoâng? Naøo, aên chay nhö Ta mong muoán khoâng phaûi nhö theá naøy sao? laø huûy boû xieàng xích baát coâng, thaùo gôõ aùch naëng, traû töï do cho ngöôøi bò aùp böùc, deïp boû moïi gaùnh naëng, haõy chia côm baùnh cho keû ñoùi, tieáp röôùc nhöõng keû phieâu baïc khoâng nhaø. Neáu ngöôi gaëp moät ngöôøi traàn truoàng haõy cho hoï aùo maëc, ngöôøi ñöøng khi bæ ngöôøi cuøng xaùc thòt nhö mình. Ngay töø nhöõng theá kyû ñaàu cuûa Kitoâ giaùo, nhöõng vò chuû chaên trong Giaùo Hoäi ñaõ neâu baät yù nghóa cuûa chay tònh nhö ñöôïc tieân tri Isaia chæ roõ treân ñaây. YÙ nghóa aáy ñöôïc ngaøy nay Giaùo Hoäi nhaéc nhôû cho caùc tín höõu trong caùc kinh Tieàn Tuïng cuûa muøa chay:
Cha muoán chuùng con duøng vieäc haõm mình ñeå taï ôn Cha, nhôø ñoù chuùng con laø nhöõng ngöôøi toäi loãi giaûm bôùt ñöôïc tính kieâu caêng vaø khi giuùp nuoâi döôõng nhöõng ngöôøi thieáu thoán, chuùng con bieát noi theo loøng nhaân haäu cuûa Cha.
Trong moät baøi huaán giaùo hoài thaùng 3 naêm 1979, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi ñeán yù nghóa cuûa söï chay tònh nhö sau: khöôùc töø khoaùi caûm, caùc kích thích laïc thuù vaø ngay caû thöùc aên cuûa uoáng töï noù khoâng phaûi laø muïc ñích, noù phaûi môû ñöôøng cho nhöõng giaù trò saâu xa hôn maø con ngöôøi noäi taâm caàn phaûi ñöôïc nuoâi döôõng. Moät söï khöôùc töø, moät söï haõm xaùc nhö theá phaûi giuùp taïo neân trong con ngöôøi nhöõng ñieàu kieän ñeå coù theå soáng nhöõng giaù trò cao caû maø noù haèng khao khaùt.
Quaû thöïc, con ngöôøi chæ thöïc söï ñöôïc sung maõn vaø tröôûng thaønh khi noù bieát khao khaùt nhöõng giaù trò cao caû aáy. Vaø söï tröôûng thaønh thöïc söï maø con ngöôøi ñaït ñöôïc qua söï chay tònh khoâng chæ laø thaéng vöôït ñöôïc nhöõng duïc voïng vaø ñam meâ thaáp heøn cuûa baûn thaân maø chính laø ñöa con ngöôøi ñeán gaàn vôùi tha nhaân hôn.
Xeùt cho cuøng, chay tònh thöïc söï cuõng chính laø soáng cho ra ngöôøi töû teá vaäy.