Phuùt Caàu Nguyeän Cuoái Ngaøy (1)
(Nhöõng Baøi Suy Nieäm vaø Caàu Nguyeän Haèng Ngaøy
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 113 -
OÙc Khoâi Haøi
Ñöùc coá Giaùo Hoaøng Gioan XXIII khoâng nhöõng ñaõ ñöôïc thöông meán trong Giaùo Hoäi maø coøn ñöôïc caû theá giôùi nhaéc ñeán nhö moät vò Giaùo Hoaøng hieàn töø, nhaân haäu vaø nhaát laø coù oùc khoâi haøi. Ngaøi luoân bieát duøng nuï cöôøi hoaëc moät caâu noùi khoâi haøi ñeå ñaùnh tan baàu khí caêng thaúng, hoaëc naâng ñôõ tinh thaàn cuûa nhöõng ngöôøi naûn chí thaát voïng.
Ngaøy kia, coù moät vò Giaùm Muïc ñeán xin yeát kieán vaø noùi leân taát caû nhöõng nhoïc nhaèn lo aâu maát nguû vì traùch nhieäm chuû chaên cuûa mình. Sau khi nghe bieát taâm söï cuûa vò Giaùm Muïc, Ñöùc Gioan XXIII nôû nuï cöôøi vaø noùi nhö sau:
- Khi môùi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng, toâi cuõng lo aâu vaø maát nguû nhö Ñöùc Cha. Theá roài, moät ñeâm kia trong giaác nguû, coù moät thieân thaàn hieän ñeán vôùi toâi, voã vaøo caùi buïng to cuûa toâi vaø noùi: "Gioan ôi! Chôù coù lo laéng thaùi quaù, haõy phoù thaùc moïi söï trong tay Chuùa vaø nghæ ngôi cho khoûe". Theá laø töø hoâm ñoù trôû ñi toâi cöù sôø vaøo caùi buïng to cuûa mình vaø töï nhuû nhö theá, töø ñoù toâi khoâng maát nguû nöõa".
OÙc khoâi haøi laø moät trong nhöõng nhaân ñöùc cao quí cuûa con ngöôøi. OÙc khoâi haøi laø bieåu toû cuûa haïnh phuùc vaø an toaøn. Ngöôøi coù oùc khoâi haøi cuõng coù theå laøm cho ngöôøi khaùc ñöôïc haïnh phuùc vaø nhö theá mang laïi cho chính mình söï thoûa maõn vì laøm cho ngöôøi khaùc ñöôïc haïnh phuùc. OÙc khoâi haøi laø daáu chæ cuûa söï tröôûng thaønh, moät ngöôøi ñöôïc goïi laø tröôûng thaønh phaûi laø ngöôøi bieát cöôøi trong luùc haïnh phuùc cuõng nhö trong ñaéng cay cuûa cuoäc soáng.
Khoâi haøi laø daáu toû cuûa moät ngöôøi baïn chaân thaønh. Ngöôøi coù oùc khoâi haøi laø ngöôøi coù theå cöôøi tröôùc nhöõng vaáp phaïm vaø thieáu soùt cuûa ngöôøi khaùc maø khoâng cheá nhaïo hoaëc laøm cho ngöôøi khaùc maát maët.
Ngöôøi coù oùc khoâi haøi coøn bieát nhìn ñôøi moät caùch laïc quan thay vì chæ döøng laïi ôû nhöõng ñoå vôõ vaø khuyeát ñieåm.
Ngöôøi coù oùc khoâi haøi chæ thaáy moät cô may coù theå laøm laïi, moät dòp khaùc ñeå thaønh coâng.
OÙc khoâi haøi nhö laø khí chuùng ta thôû, xoa dòu nhöõng noãi ñau vaø caêng thaúng trong cuoäc soáng, cuoäc soáng trôû thaønh phaán khôûi, trôû thaønh ñaùng soáng. ÔÛ ñaây chuùng ta ñöøng laàm laãn oùc khoâi haøi vôùi söï cöôøi côït loá bòch. Moät ngöôøi coù daùng veû nghieâm nghò, ít noùi, ít cöôøi nhöng coù theå laø ngöôøi coù nhieàu oùc khoâi haøi hôn nhöõng ngöôøi nheï daï cöôøi côït loá bòch. Theo chaâm ngoân cuûa ngöôøi Hy Laïp, nhaân ñöùc thöôøng ñöùng ôû baäc trung dung. Ngöôøi AÙ Ñoâng chuùng ta noùi: Khoâng baát caät, khoâng thaùi quaù. Ngöôøi chæ bieát cöôøi côït khoâi haøi suoát ngaøy vaø cöôøi côït khoâng ñuùng choã khoâng theå laø ngöôøi tröôûng thaønh ñöôïc.
Laém khi ngöôøi ta laàm laãn oùc khoâi haøi vôùi oùc tieáu laâm, ñaønh raèng traøo phuùng laø moät trong nhöõng phöông theá giuùp con ngöôøi coù theå soáng tröôøng toàn tröôùc nhöõng aùp löïc baát coâng cuûa ngöôøi khaùc, nhöng moät khi noù bieán thaønh moät thöù tieáu laâm thì noù chæ laø moät thöù beänh hoaïn ñaùng thöông maø thoâi. Ña soá caùc caâu chuyeän tieáu laâm thöôøng gaém lieàn vôùi tình duïc. Nhöng thieát töôûng cha meï naøo cuõng bieát raèng keå chuyeän tieáu laâm khoâng laønh maïnh cho con caùi nghe laø voâ tình ñaàu ñoäc vaø gieát haïi chuùng.
Nhieàu ngöôøi cuõng laàm laãn oùc khoâi haøi vôùi söï chaâm choïc. Söï chaâm choïc coù theå laøm cho ngöôì naøy cöôøi nhöng laïi laøm cho ngöôøi khaùc ñau khoå. Noùi chung, söï chaâm choïc cheá dieãu naøo duø nheï nhaøng vaø kín ñaùo ñeán ñaâu cuõng laø moät xuùc phaïm ñeán ngöôøi khaùc.
Nhöng lieäu söï khoâi haøi coù theå toát cho moïi ngöôøi, moïi luùc, moïi hoaøn caûnh hay khoâng? Moät caùi cöôøi coù theå laøm cho ngöôøi naøy vui nhöng laïi laøm cho ngöôøi khaùc khoù chòu. Moät caâu chuyeän vui, moät caùi cöôøi coù theå laøm cho baàu khí hoâm nay bôùt caêng thaúng nhöng laïi khoâng thích hôïp cho ngaøy mai. Ngöôøi ta coù theå vui ñuøa trong tieäc cöôùi nhöng khoâng ai laïi cöôøi trong ñaùm ma. Trong moät hoaøn caûnh naøo ñoù söï vui cöôøi laøm cho baàu khí töôi maùt nhöng laïi cuõng coù theå noù laøm cho ngöôøi khaùc khoù chòu.
Do ñoù, bieát haøi ñuùng luùc laø caû moät söï teá nhò maø ngöôøi ta caàn phaûi trau doài ñaén ño. Noùi chung, söï chu yù, moái quan taâm cuûa mình ñoái vôùi ngöôøi khaùc ñoù phaûi laø moät nguyeân taéc haáp daãn quan heä cuûa chuùng ta ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Ñoù laø nguyeân taéc maø Thaùnh Phaoloâ ñaõ dieãn taû moät caùch teá nhò qua caâu: "Haõy vui vôùi ngöôøi vui. Haõy khoùc vôùi ngöôøi khoùc".
- Haõy chaáp nhaän cuoäc ñôøi, chaáp nhaän baûn thaân vaø chaáp nhaän tha nhaân. Ñoù laø thaùi ñoä coù theå giuùp chuùng ta taïo ñöôïc eâm aám trong gia ñình.
- Chaáp nhaän cuoäc ñôøi laø bieát ñoùn nhaän moïi bieán coá xaûy ñeán trong cuoäc soáng vôùi taát caû tin töôûng vaø phoù thaùc cho Thieân Chuùa.
- Chaáp nhaän baûn thaân laø chaáp nhaän nhöõng giôùi haïn vaø baát toaøn cuûa mình. Chaáp nhaän baûn thaân coù theå giuùp ta thaéng vöôït ñöôïc söï baát maõn vaø mong vöôït ñöôïc söï baát maõn ñoái vôùi chính baûn thaân chuùng ta cuõng deã daøng mang laïi nieàm vui, hay ít ra boä maët luoân vui töôi seõ laøm phaán khôûi cho tha nhaân.
- Chaáp nhaän cuoäc ñôøi, chaáp nhaän baûn thaân chuùng ta deã daøng chaáp nhaän tha nhaân, Chaáp nhaän tha nhaân coù nghóa laø chaáp nhaän nhöõng söï khaùc bieät cuûa hoï cuõng nhö chính nhöõng giôùi haïn vaø laàm loãi cuûa hoï. Vôï choàng, cha meï, con caùi soáng chung vôùi nhau deã daøng nhaän ra nhöõng khuyeát ñieåm, nhöõng thieáu soùt vaø nhöõng giôùi haïn cuûa nhau neáu khoâng coù caùi nhìn laïc quan. Neáu khoâng coù nuï cöôøi khoâi haøi chuùng ta seõ chæ thaáy toaøn nhöõng ñaéng cay chua xoùt. Khi ñöôïc thieân thaàn baùo tin mình saép thuï thai, laõo baø Sara, vôï oâng Abraham ñaõ cöôøi. Caùi cöôøi aáy quaû laø moät caùi cöôøi cuûa tin töôûng vaø phoù thaùc vaøo moät Thieân Chuùa laø chuû teå cuûa söï soáng, cuûa cuoäc ñôøi.
- Haõy ñeå cho nuï cöôøi laïc quan cuûa Chuùa ñöôïc luoân töôi nôû trong gia ñình.
- Haõy ñeå cho nuï cöôøi cuûa Thieân Chuùa luoân töôi nôû qua söï chaáp nhaän laãn nhau, tha thöù cho nhau vaø baèng taát caû nhöõng nuï cöôøi trìu meán caûm thoâng giöõa moïi ngöôøi vôùi nhau.