Q
Quaù Coá
(= Deùfunt)
De-functus laø ngöôøi ñaõ rôøi khoûi nhieäm vuï, ngöôøi ñaõ chaám döùt vaø ñaõ ruùt lui. Trong nhieàu toân giaùo, ngöôøi ta quan nieäm ngöôøi cheát tuy ñaõ rôøi khoûi vò trí trong cuoäc soáng naøy, nhöng hoï caàn coù söï "tröï giuùp" cuûa ngöôøi soáng, ñeå ñaït tôùi laõnh vöïc cuûa thaàn linh moät caùch chaéc chaén hôn.
Ngay khi laõnh nhaän bí tích Thaùnh Taåy, ngöôøi tín höõu ñaõ ñöôïc keát hieäp vôùi Maàu Nhieäm Vöôït Qua cuûa Ñöùc Kitoâ Töû Naïn vaø Phuïc Sinh, neân caùc tín höõu quaù coá vaãn hieän dieän trong phuïng vuï taïi theá. Ñeå giuùp cho ngöôøi quaù coá ñöôïc mau tham döï vaøo phuïng vuï thieân quoác, Hoäi Thaùnh khoâng ngöøng phoù thaùc hoï cho loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa, trong nieàm hy voïng veà cuoäc phuïc sinh cuûa heát moïi ngöôøi, khôi maøo cho phuïng vuï vónh cöûu. Ngöôøi quaù coá ñöôïc nhaéc ñeán trong kinh Taï Ôn, trong lôøi nguyeän coäng ñoàng cuûa thaùnh leã, giôø Kinh Saùng vaø Kinh Chieàu.
Phuïng vuï ñaõ qui ñònh caùc nghi thöùc an taùng ngöôøi tín höõu: canh thöùc, thaùnh leã, nghi thöùc töø bieät, ñöa tieãn ra nghóa trang, vaø caàu nguyeän tröôùc khi haï huyeät. Trong nhaø thôø, ngöôì ta ñaët caây neán Phuïc Sinh beân caïnh linh cöõu, töôïng tröng Ñöùc Kitoâ Phuïc Sinh, Ñaáng maø ngöôøi Kitoâ höõu quaù coá ñöôïc keâu môøi keát hieäp. Ngaøy 2 thaùng 11, Hoäi Thaùnh nhôù ñeán moïi ngöôøi quaù coá trong caùc cöû haønh phuïng vuï. Trong caùc cöû haønh khaùc lieân quan ñeán ngöôøi quaù coá, coù theå tuøy nghi löïa choïn trong soá nhöõng coâng thöùc thaùnh leã vaø caùc Giôø Kinh Phuïng Vuï caàu cho tín höõu quaù coá.
Quì (Tö Theá)
(= Agenouillement)
Ñaây laø thaùi ñoä töï phaùt cuûa con ngöôøi khi muoán bieåu loä söï thôø laïy, van xin hay thoáng hoái. Tin Möøng vaø Coâng Vuï Söù Ñoà ñaõ moâ taû nhieàu laàn ngöôøi ta quì goái ñeå caàu nguyeän (Mt 17,14; Mc 1,40; 10,17; Cv 7,60; 9,40; 20,36; 21,5). Chính Chuùa Gieâsu, trong luùc haáp hoái ôû vöôøn Caây Daàu, cuõng quì goái caàu nguyeän cuøng Chuùa Cha (Lc 22,4). Trong truyeàn thoáng Kinh Thaùnh, nôi maø ta coù theå gaëp thaáy aâm vang cuûa nhöõng cöû chæ nhaân loaïi heát söùc töï nhieân, ngöôøi ta thöôøng ñöùng ñeå caàu nguyeän (xc. 1V 8,22; Mt 6,5; Lc 18,11), nhöng cuõng quì goái khi lôøi caàu nguyeän trôû neân khaån thieát, hoaëc cung kính hôn (Tv 94,6; Is 45,23; Ñn 6,11).
Phuïng vuï ñoâi khi cuõng môøi goïi caùc tín höõu quì goái: lôøi keâu môøi "Chuùng ta haõy quì goái" (Flestamus genna) coù theå ñöôïc caát leân ñeàu ñaën töông öùng vôùi töøng lôøi caàu cuûa lôøi nguyeän coäng ñoàng ngaøy thöù Saùu Tuaàn Thaùnh; trong caùc dòp leã lôùn nhö leã phong chöùc, thaày phoù teá cuõng ñoïc lôøi keâu môøi töông töï tröôùc nhöõng lôøi nguyeän. Ngoaøi ra, trong leã Giaùng Sinh vaø leã Truyeàn Tin, ñeå toû loøng toân kính saâu xa tröôùc maàu nhieäm Nhaäp Theå, caùc baûn vaên phuïng vuï löu yù moïi ngöôøi phaûi quì goái khi ñoïc Kinh Tin Kính töø choã: "Bôûi pheùp Ñöùc Chuùa Thaùnh Thaàn..." tôùi choã "vaø ñaõ laøm ngöôøi". Coøn trong thaùnh leã, chuùng ta cuõng phaûi quì goái khi linh muïc truyeàn pheùp Thaùnh Theå; cuõng phaûi quì goái khi chaàu Thaùnh Theå vaø khi laõnh nhaän bí tích saùm hoái (ít laø trong phaàn xaù giaûi).