A
A-men
(= Amen)
Lôøi tung hoâ cuûa ngöôøi Do Thaùi noùi leân söï öng thuaän. Baét nguoàn töø ñoäng töø aâman, dieãn taû tính chaát cuûa nhöõng gì coù cô sôû vöõng chaéc, nhöõng gì beàn bæ. Theo nghóa aån duï, ñoäng töø naøy vöøa aùm chæ phaåm chaát cuûa moät ngöôøi trung tín, vöøa noùi leân haønh vi qua ñoù ngöôøi ta tín thaùc nôi moät ngöôøi khaùc.
Tieáng A-men ñoâi khi ñöôïc laëp laïi ñeå keát thuùc boán trong naêm taäp thaùnh vònh (Tv 40,14; 71,19; 88,53; 105,48).
Thöa Amen coù nghóa laø baèng loøng vôùi ñieàu vöøa môùi noùi hay vöøa ñöôïc thöïc hieän. Tieáng Amen bieåu loä haønh vi ñoàng loøng cuûa daân ñoái vôùi Coâng Trình Thieân Chuùa nhö ñöôïc caùc thöøa taùc vieân theå hieän. Tieáng A-men cuõng laø haønh vi taùn ñoàng cuûa coäng ñoaøn ñoái vôùi nhöõng lôøi nguyeän do vò chuû teá daâng leân nhaân danh coäng ñoaøn. Lôøi A-men long troïng nhaát chính laø lôøi A-men ôû cuoái kinh Taï Ôn, khi caùc tín höõu tung hoâ A-men baøy toû söï taùn ñoàng vôùi Hieán Teá Thaùnh Theå, ñöôïc keát thuùc baèng Vinh Tuïng Ca "Chính nhôø Ñöùc Kitoâ..." (Per Ipsum). Söï taùn ñoàng naøy cuõng chính laø söï öng thuaän cuûa daân Ít-ra-en ñoái vôùi Giao Öôùc trong Phuïng Vuï Xi-nai (xc. Xh 24,7).
Cuõng caàn ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán lôøi thöa A-men cuûa tín höõu khi hieäp leã, ñöôïc coi nhö moät söï tin töôûng troïn veïn vaøo lôøi Mình Thaùnh Chuùa Kitoâ ñöôïc linh muïc hay thöøa taùc vieân coù thaåm quyeàn coâng boá.
A-na-pho-ra
(= Anaphore)
Töø ana trong tieáng Hy Laïp coù nghóa laø treân cao, vaø phora nghóa laø ñem theo. Nhö theá, a-na-pho-ra laø moät haønh ñoäng bieåu thò cöû chæ hieán teá. Cuõng vaäy, trong tieáng Híp-ri, hieán leã laø leã vaät daâng leân Thieân Chuùa (Ôlaâh: hy leã toaøn thieâu, bôûi ñoäng töø aâlah: ñöa leân). Ñieåm coát yeáu cuûa hy leã laø vieäc tieán daâng leã vaät leân giôùi thaàn linh, laø theá giôùi thaùnh thieâng, vieân maõn.
Trong phuïng vuï Ñoâng Phöông, kinh a-na-pho-ra bieåu thò phaàn trung taâm cuûa thaùnh leã, töông ñöông vôùi phaàn kinh Taï Ôn cuûa phuïng vuï La Tinh, khoâng chæ do caáu truùc cuûa kinh Taï Ôn, nhöng coøn do chính baûn vaên. Noùi khaùc ñi, kinh A-na-pho-ra chính laø phaàn hieán teá ñuùng nghóa nhaát trong thaùnh leã.
Caùc kinh a-na-pho-ra noåi tieáng nhaát laø kinh trong phuïng vuï do thaùnh Gioan Kim Khaåu vaø thaùnh Ba-xi-li-oâ soaïn. Nhöng cuõng phaûi keå ñeán caùc kinh cuûa Addai vaø Mari, Der Balizeh, Seùrapion, thaùnh Maùc-coâ vaø thaùnh Gia-coâ-beâ...
AÙ Phuïng Vuï
(= Paraliturgie)
AÙ phuïng vuï laø taát caû nhöõng haønh vi ñaïo ñöùc mang tính coäng ñoaøn, khoâng thuoäc veà phuïng vuï theo nghóa chaët (vieäc cöû haønh thaùnh leã, caùc bí tích, caùc phuï tích hay caùc Giôø kinh Phuïng vuï) chaúng haïn nhö Chaàu Thaùnh Theå (xc. Chaàu Thaùnh Theå), vieäc chuaån bò saùm hoái maø khoâng cöû haønh bí tích Saùm hoái, Chaëng ñaøng Thaùnh giaù vaø laàn chuoãi Maân Coâi coäng ñoaøn vaø taát caû nhöõng hình thöùc ñaïo ñöùc taäp theå khaùc nhö thaùng kính Ñöùc Meï, caùc Kinh Caàu...
Caàn ghi nhaän raèng vieäc phaùt trieån moät soá hình thöùc ñaïo ñöùc bình daân coù theå laøm sai laïc tinh thaàn Kitoâ giaùo ñích thöïc, laø tinh thaàn caàn ñöôïc nuoâi döôõng baèng phuïng vuï ñuùng nghóa hôn laø nhöõng vieäc suøng kính ít nhieàu coù tính caùch chuû quan, gaén lieàn vôùi nhöõng tình caûm mau qua. Khi pheâ chuaån nhöõng vieäc ñaïo ñöùc hoaëc vieäc thaùnh thieän aáy, Coâng ñoàng Va-ti-ca-noâ II theâm: "Phaûi chieáu theo caùc muøa phuïng vuï maø xeáp ñaët caùc vieäc aáy cho hoøa hôïp vôùi phuïng vuï, ñeå coù theå ñöôïc coi laø phaùt xuaát töø phuïng vuï vaø ñeå tieán daãn Daân Chuùa ñeán vôùi phuïng vuï, vì töï baûn chaát, phuïng vuï vöôït xa caùc vieäc aáy" (PV soá 13).
Am-Roâ-Xi-OÂ (Nghi thöùc)
(= Ambrosien)
(Xc. Phuïng vuï)
An-Pha
(= Alpha)
Chöõ hoa ñaàu tieân trong maãu töï Hy-Laïp. Vaøo luùc baét ñaàu nghi thöùc Phuïc Sinh, troïng taâm cuûa naêm phuïng vuï, vò linh muïc vöøa veõ chöõ An-pha phía treân ñaàu caây thaùnh giaù vaø chöõ OÂ-meâ-ga (chöõ cuoái cuûa baûng maãu töï) phía döôùi thaùnh giaù, vöøa ñoïc:
"Chuùa Kitoâ, hoâm qua vaø hoâm nay, nguyeân thuûy vaø cuøng ñích, An-pha, OÂ-meâ-ga, thôøi gian laø cuûa Chuùa vaø moïi theá heä laø cuûa Chuùa, vinh quang vaø vöông quyeàn laø cuûa Chuùa, qua moïi theá heä cho ñeán muoân ñôøi. A-men" (xc. Kh 1,8; OÂ-meâ-ga).
Ngay ñaàu cuoán Töï ñieån phuïng vuï naøy, caàn nhaán maïnh raèng moïi Coâng trình Thieân Chuùa ñeàu coù Ñöùc Kitoâ laø trung taâm, Ngöôøi laø lôøi môû ñaàu vaø keát thuùc cho taát caû caùc buoåi cöû haønh phuïng vuï. Vöøa laø Con Thieân Chuùa, vöøa laø Con loaøi ngöôøi, neân duy chæ mình Ngöôøi, qua vai troø trung gian vaø hy teá cuûa mình, môùi coù theå ñoùng aán treân Giao öôùc môùi vaø vónh cöûu, moät Giao öôùc trong ñoù chuùng ta ñöôïc thaùp nhaäp vaøo nhôø vieäc tham döï thaùnh leã, caùc bí tích, caùc phuï tích vaø caùc Giôø kinh phuïng vuï.
An Taùng
(= Seùpulture)
Ñoù laø vieäc choân caát ngöôøi quaù coá taïi nghóa trang, coù laøm pheùp huyeät, raûy nöôùc thaùnh vaø xoâng höông. Khi haï huyeät, vò chuû söï noùi vaøi lôøi, coù theå trieån khai thaønh lôøi nguyeän giaùo daân, keát thuùc baèng kinh Laïy Cha vaø lôøi nguyeän (xc. Quaù coá, Cheát, Tang leã).
AÙo Caùc Pheùp
(= Surplis)
AÙo caùc pheùp coù maøu traéng, nheï, hôi roäng vaø daøi quaù ñaàu goái. Caùc giaùo só maëc aùo naøy beân ngoaøi aùo chöùc khi tham döï caùc buoåi cöû haønh troïng theå. Ngaøy nay aùo naøy ít ñöôïc duøng, vaø ñöôïc thay theá baèng aùo traéng daøi. Vò chöôûng nghi, keå caû caùc tu só, ñoâi khi maëc moät aùo caùc pheùp daøi vaø thaúng goïi laø aùo Gheâ-goâ-ri-oâ (xc. AÙo ren).
AÙo Choaøng
(= Chape)
Ñoù laø aùo khoaùc daøi phuû heát thaân ngöôøi, duøng trong caùc cuoäc leã, may baèng moät taám vaûi hình baùn nguyeät. Hai vaït aùo khoaùc ñöôïc giöõ thaúng tröôùc caùc khuy caøi.
AÙo choaøng ñöôïc duøng trong caùc buoåi cöû haønh phuïng vuï long troïng ngoaøi thaùnh leã. Thoâng thöôøng, ñoù laø y phuïc cuûa vò chuû söï, nhöng ñoâi khi caû ngöôøi tham döï cuõng maëc, goïi laø nhöõng ngöôøi maëc aùo choaøng. Trong nhöõng dòp troïng theå, caùc ca vieân cuõng maëc aùo choaøng ñoù.
AÙo Choaøng Vai
(= Camail)
Nguyeân thuyû laø moät chieác muõ truøm ñaàu ñan theo kieåu maét löôùi. Sau bieán thaønh loaïi phaåm phuïc cuûa giaùm muïc, caùc kinh só vaø moät soá phaåm chöùc khaùc trong Hoäi thaùnh. Loaïi aùo naøy phuû kín vai, ngöïc vaø tay, ñöôïc maëc beân ngoaøi aùo ren khi tham döï caùc giôø kinh thaàn vuï long troïng (xc. Khaên phuû ngöïc).
AÙo Daøi Coù Muõ
(= Coule)
Luùc ñaàu, ñaây laø moät loaïi aùo khoaùc cuûa caùc daân queâ ñeå che möa naéng. Sau ñoù, noù trôû thaønh aùo rieâng cuûa caùc ñan só: moät loaïi aùo daøi roäng, tay aùo cuõng roäng, coù muõ truøm ñaàu, gioáng nhö aùo daøi maëc khi laõnh nhaän bí tích Röûa toäi, döïa theo lôøi thaùnh Phaoloâ: "Khi ñöôïc dìm vaøo nöôùc Thaùnh taåy ñeå neân moät vôùi Ñöùc Ki-toâ, thì taát caû anh em ñöôïc maëc laáy Ñöùc Ki-toâ" (Gl 3,27). Ñan só laõnh nhaän aùo daøi naøy khi khaán troïng, vaø seõ maëc aùo naøy ít laø trong caùc giôø kinh chính. AÙo naøy maëc baèng caùch truøm qua ñaàu. Caùc linh muïc trieàu cuõng coù theå söû duïng aùo naøy thay cho aùo daøi traéng.
AÙo Leã
(= Chasuble)
Vaøo nhöõng theá kyû ñaàu, ñaây laø loaïi aùo choaøng ñöôïc duøng nhö thöôøng phuïc. Coøn trong caùc nghi leã phuïng vuï, ngöôøi ta söû duïng moät loaïi aùo choaøng ñaëc bieät, daàn daàn trôû thaønh moät loaïi aùo daønh rieâng cho caùc giaùo só, thuoäc moïi caáp baäc, keå caû caùc thaøy giuùp leã. Chæ maõi sau naøy, aùo choaøng môùi trôû thaønh leã phuïc daønh rieâng cho giaùm muïc vaø linh muïc.
AÙo leã ngaøy nay laáy laïi hình thöùc vaø kích thöôùc nhö ban ñaàu. Trong vaøi theá kyû gaàn ñaây, noù töøng ñöôïc thu goïn laïi nhö caùi hoäp ñöïng ñaøn violon. Hình thöùc hoäp ñöïng ñaøn naøy ñaõ laø cô hoäi cho ngheä thuaät theâu laøm neân nhieàu kieät taùc. Ngaøy nay, nhieàu nöôùc, trong ñoù coù YÙ, vaãn coøn söû duïng kieåu aùo ñoù.
Trong nghi leã truyeàn chöùc, linh muïc nhaän aùo leã sau khi ñöôïc xöùc daàu treân tay. AÙo leã maëc ngoaøi aùo traéng daøi vaø daây caùc pheùp. Ñoù laø aùo cuûa vò chuû söï thaùnh leã. Khi ñoàng teá, ít nhaát vò chuû söï phaûi maëc aùo leã.
Khi maëc aùo leã, vò linh muïc mang laáy Ñöùc Ki-toâ, vaø haønh ñoäng trong tö caùch cuûa Ngöôøi.
AÙo Nhaø Taïm - AÙo Phuû Bình Ñöïng Thaùnh Theå
(= Pavillon)
AÙo nhaø taïm laø taám vaûi phuû treân nhaø taïm (xc. Khaên phuû nhaø taïm). AÙo phuû bình ñöïng Thaùnh Theå laø taám vaûi hình troøn phuû treân bình ñöïng Thaùnh Theå.
AÙo Phoù Teá
(= Dalmatique)
Ñoù laø loaïi aùo khoaùc ngoaøi, coù nguoàn goác töø vuøng Dalmatia (ngaøy nay laø moät phaàn cuûa Nam Tö) ñöôïc söû duïng khaù phoå bieán trong ñeá quoác La Maõ ôû nhöõng theá kyû ñaàu. Ñoù laø moät aùo leã tay ngaén, nhöng ñöôïc xeû ra ôû phía döôùi caùnh tay.
Khoaûng theá kyû IV hay V, aùo naøy trôû thaønh y phuïc rieâng cuûa caùc phoù teá maëc beân ngoaøi aùo daøi traéng vaø daây caùc pheùp. Trong nhöõng buoåi leã ñaïi trieàu, caùc giaùm muïc coù theå maëc aùo naøy beân trong aùo leã: y phuïc naøy aùm chæ giaùm muïc laø phoù teá ñích thöïc, nghóa laø daáu chæ bí tích cuûa Ñöùc Ki-toâ. Ngöôøi Toâi tôù (xc. Phuïc vuï). Chöùc phoù teá laø söï tham döï vaøo söù vuï cuûa giaùm muïc vaø nhöõng coäng taùc vieân cuûa ngöôøi, trong moái daây phuïc vuï.
AÙo Ren
(= Rochet)
AÙo ren laø loaïi aùo caùc pheùp coù ren, caùc giaùm muïc, caùc kinh só vaø moät soá phaåm chöùc maëc ngoaøi aùo chuøng, khi tham döï nhöõng buoåi leã long troïng caùc vò khoâng ñích thaân cöû haønh. (xc. AÙo caùc pheùp).
AÙo Traéng Daøi
(= Aube)
Trong caùc toân giaùo, vieäc cöû haønh nghi leã ñöôïc hieåu nhö moät söï moâ phoûng hoaït ñoäng cuûa thaàn linh. Ngöôøi haønh leã, ñaëc bieät laø vò tö teá hay vò chuû söï, phaûi giöõ mình tinh saïch theo nghi tieát ñoøi buoäc, ñöôïc bieåu tröng baèng y phuïc traéng. Vì vaäy, caùc thôï deät cuûa Ít-ra-en ñaõ laøm cho tö teá A-a-ron vaø caùc con oâng "nhöõng aùo daøi baèng vaûi gai mòn, moät khaên chít baèng vaûi gai mòn, muõ teá baèng vaûi gai mòn, quaàn baèng vaûi gai mòn se, ñai löng baèng sôïi gai mòn se..." (Xh 9,27-29).
Trong Taân öôùc, y phuïc traéng laø daáu chæ ñaëc bieät cuûa söï phuïc sinh, cuûa ñôøi soáng môùi do maàu nhieäm Phuïc sinh ñem laïi cho chuùng ta. Theo boán taùc giaû Tin möøng, caùc thieân thaàn xuaát hieän trong bieán coá Phuïc sinh maëc aùo daøi traéng: "Thieân thaàn Chuùa töø trôøi xuoáng vaø ñeán laên taûng ñaù roài ngoài treân ñoù. Ngöôøi coù dieän maïo röïc rôõ vaø aùo ngöôøi traéng nhö tuyeát" (Mt 28,3; Xc. Mc 16,5; Lc 24,4; Ga 20,12).
Khi Ñöùc Ki-toâ vinh quang hieän ra vôùi thaùnh Gio-an trong phaàn môû ñaàu saùch Khaûi huyeàn, Ngöôøi maëc moät chieác aùo daøi (podeøreøs trong tieáng Hy Laïp coù nghóa laø aùo daøi phuû tôùi chaân). Ñoù laø y phuïc cuûa vò thöôïng teá (1,13; Hc 50,11). Ngöôøi höùa ban cho nhöõng tín höõu thoâng phaàn chieán thaéng cuûa Ngöôøi ñöôïc maëc aùo traéng: "Hoï seõ maëc aùo traéng cuøng ñi vôùi Ta, vì hoï xöùng ñaùng. Nhö theá, ai thaéng seõ ñöôïc maëc aùo traéng; Ta seõ khoâng xoùa teân ngöôøi aáy khoûi soå tröôøng sinh" (3,4-5; xc. c.18). Thöïc vaäy, ñoaøn luõ ñoâng ñaûo nhöõng ngöôøi ñöôïc choïn xuaát hieän trong y phuïc hoaøn toaøn traéng: "Ñöùng tröôùc ngai vaø tröôùc Con Chieân, tay caàm nhaønh laù thieân tueá, hoï lôùn tieáng tung hoâ: Chính Thieân Chuùa chuùng ta, Ñaáng ngöï treân ngai, vaø chính Con Chieân ñaõ cöùu ñoä chuùng ta" (7,9-10).
Thaùnh Gio-an ñöôïc nghe giaûi thích raèng nhöõng ngöôøi maëc aùo traéng naøy laø "nhöõng ngöôøi ñaõ ñeán sau khi traûi qua côn thöû thaùch lôùn lao. Hoï ñaõ giaët saïch vaø taåy traéng aùo mình trong maùu Con Chieân. Vì theá, hoï ñöôïc chaàu tröôùc ngai Thieân Chuùa, ñeâm ngaøy thôø phöôïng trong Ñeàn thôø cuûa Ngöôøi; Ñaáng ngöï treân ngai seõ caêng leàu cuûa Ngöôøi cho hoï truù aån" (14,15). Khi vò Hoân theâ xuaát hieän, saün saøng vaøo döï tieäc cöôùi Con Chieân, veû xinh ñeïp cuûa naøng ñöôïc ñieåm toâ baèng maàu traéng: "Naøng ñaõ ñöôïc maëc aùo vaûi gai saùng choùi vaø tinh tuyeàn; vaûi gai ñaây chæ nhöõng vieäc laønh cuûa caùc Thaùnh" (19,8).
Nhö vaäy, aùo traéng laø y phuïc cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc taùi sinh, nhöõng ngöôøi ñaõ giaët aùo mình trong maùu Con Chieân: nhöõng ngöôøi ñaõ chòu Thaùnh taåy coi nhö ñang soáng phuïng vuï Nöôùc trôøi vaø ñaõ böôùc vaøo ñôøi soáng thaàn linh. Chính vì theá, khi laõnh bí tích Thaùnh taåy, caùc treû nhoû vaø ngöôøi lôùn ñeàu maëc aùo traéng tröø ngaøy Thöù baûy vaø Chuùa nhaät in albis. (xc. Baøi ca Quasimodo). Trong ngaøy leã bao ñoàng, caùc thieáu nieân cuõng maëc aùo traéng.
Trong nhöõng cuoäc cöû haønh phuïng vuï, caùc linh muïc, caùc vò chuû söï, cuõng nhö caùc ngöôøi tham döï, maëc aùo traéng nhö daáu chæ söï thaùp nhaäp cuûa hoï vaøo ñôøi soáng Thieân Chuùa, ñöôïc phuïng vuï theå hieän nhôø nhöõng nghi thöùc thaùnh. Maøu traéng laø maøu cuûa phuïng vuï vónh cöûu, laø lôøi keâu goïi ta soáng thaùnh thieän tinh tuyeàn ñeå böôùc vaøo aùnh vinh quang.
Caàn ghi nhaän raèng, ñoái vôùi Hoäi thaùnh Ñoâng phöông, maøu traéng laø maøu cuûa tang cheá.
AÂm Nhaïc
(= Musique)
AÂm nhaïc ñöôïc coi laø ngaønh ngheä thuaät cao nhaát. Phuïng vuï nhaèm qui tuï vaø hieán daâng toaøn theå nhaân loaïi leân Thieân Chuùa, neân khoâng theå khoâng daønh cho aâm nhaïc moät vò trí quan troïng, vì aâm nhaïc coù khaû naêng raát lôùn trong vieäc giuùp cho nhöõng lôøi thaùnh thieâng cuõng nhö nhöõng taâm tình caàu nguyeän ñaït tôùi heát taàm möùc cuûa mình; ñoàng thôøi aâm nhaïc cuõng laø moät yeáu toá hieäp nhaát coäng ñoaøn ñang ca haùt vaø laéng nghe.
Coâng ñoàng Va-ti-ca-noâ II nhaán maïnh ñeán vò trí öu tieân cuûa aâm nhaïc trong phuïng vuï: "Truyeàn thoáng aâm nhaïc cuûa Hoäi thaùnh toaøn caàu ñaõ laøm neân moät kho taøng voâ giaù, vöôït haún moïi ngaønh gheä thuaät khaùc, nhaát laø vì ñieäu nhaïc thaùnh ñi lieàn vôùi lôøi ca laøm neân thaønh phaàn coát yeáu vaø troïn veïn cuûa Phuïng vuï long troïng" (PV soá 112 vaø nhöõng soá tieáp theo) (xc. Tieáng haùt, Bình ca, Ngheä thuaät).
AÂn Xaù
(= Indulgence)
AÂn xaù laø ôn Hoäi thaùnh ban ñeå tha hình phaït do toäi loãi gaây ra, qua vieäc thöïc thi moät vaøi haønh vi cuï theå. Ban ñaàu, aân xaù ñöôïc gaén lieàn vôùi caùc cuoäc haønh höông Ñaát Thaùnh, sau ñoù ñöôïc phaùt trieån nhaân cô hoäi thaùnh Phan-xi-coâ xin Toøa thaùnh ban ôn toaøn xaù cho nhöõng ngöôøi vieáng ñeàn Portiuncula. Ñeán cuoái thôøi Trung coå, vieäc gia taêng aân xaù moät caùch thaùi quaù, cuøng vôùi vieäc laõnh nhaän döôøng nhö maùy moùc, laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân ñöa ñeán cuoäc Caûi caùch cuûa oâng Luther.
Sau Coâng ñoàng Va-ti-ca-noâ II, ñöùc Giaùo hoaøng Phaoloâ VI ñaõ ban haønh toâng hieán Giaùo lyù veà AÂn xaù (01/01/1967). Caàn ghi nhaän raèng: vieäc ban aân xaù khoâng phaûi laø loãi thôøi, nhöng ñöôïc gaén lieàn vôùi tín ñieàu Hieäp thoâng caùc thaùnh. Thöïc vaäy, aân xaù laø vieäc tha thöù troïn veïn hay moät phaàn nhöõng hình phaït taïm thôøi do caùc toäi ñaõ phaïm, duø caùc toäi naøy ñaõ ñöôïc tha veà phöông dieän loãi phaïm. Ngöôøi tín höõu nhaän ñöôïc aân xaù khi coù loøng chaân thaønh thöïc hieän moät soá ñieàu kieän ñöôïc quy ñònh, qua söï can thieäp cuûa Hoäi thaùnh. Laø Thöøa taùc vieân ban phaùt ôn cöùu ñoä, Hoäi thaùnh coù quyeàn ban phaùt kho taøng ñeàn boài cuûa Ñöùc Ki-toâ vaø cuûa caùc thaùnh. Caùc aân xaù, ñaïi xaù hay tieåu xaù, ñöôïc ban cho caùc tín höõu. Coù theå giöõ laïi cho mình hay nhöôøng cho ngöôøi ñaõ qua ñôøi, nhöng khoâng theå nhöôøng cho ngöôøi coøn soáng.
Trong phuïng vuï, caàn löu yù raèng: linh muïc coù quyeàn ban ôn toaøn xaù cho ngöôøi haáp hoái (in articulo mortis), ñaëc bieät khi ban bí tích Xöùc daàu hoaëc ban Cuûa AÊn ñaøng. Ai tham döï nghi thöùc Suy toân Thaùnh giaù ngaøy thöù saùu tuaàn Thaùnh cuõng ñöôïc laõnh nhaän ôn toaøn xaù, neáu coù yù muoán laõnh nhaän.
Theo truyeàn thoáng, vieäc tham döï thaùnh leã vaø caùc bí tích khoâng ñem laïi aân xaù, vì thaùnh leã vaø bí tích ñaõ coù hieäu quaû troåi vöôït laø thaùnh hoùa vaø taåy luyeän. Trong nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät (röôùc leã laàn ñaàu, leã môû tay, caùc cuoäc leã möøng kyû nieäm) neáu coù ban aân xaù thì khoâng phaûi vì do tham döï thaùnh leã hay bí tích, nhöng laø vì nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät ñi keøm vôùi vieäc cöû haønh thaùnh leã hoaëc bí tích. Moïi vieäc laønh, neáu ñöôïc höôûng aân xaù, chæ vì coù lieân heä vôùi ñôøi soáng phuïng vuï, nguoàn maïch vaø ñænh cao cuûa toaøn boä ñôøi soáng Ki-toâ giaùo (xc. Soáng).
AÁn Tích
(= Caraeteøre)
AÁn tích laø hieäu quaû ñaàu tieân vaø beàn bæ cuûa caùc bí tích chæ laõnh nhaän moät laàn: Thaùnh taåy, Theâm söùc vaø Truyeàn chöùc. Coù theå laøm maát aân suûng laø hieäu quaû cuoái cuøng cuûa moïi bí tích, nhöng khoâng theå maát daáu tích thieâng lieâng in vaøo taâm hoàn qua ba bí tích vöøa noùi treân. AÁn tích laø moät moät naêng quyeàn thaùnh ñöôïc ban cho ñeå cöû haønh phuïng vuï. Chæ coù con caùi Thieân Chuùa ñöôïc ghi daáu Thaùnh Thaàn ñeå trôû thaønh nghóa töû (2 Cr 1,12; EP 1,13) môùi ñöôïc cöû haønh Giao öôùc chung cuïc trong Böûu huyeát Ñöùc Ki-toâ, ñöôïc tieán vaøo coâng cuoäc ngôïi khen Vinh quang (Ep 1,14) nhôø tham döï vaøo ñòa vò cuûa Con Thieân Chuùa. Chæ nhöõng ngöôøi ñöôïc ñoùng aán cuûa Thieân Chuùa treân traùn (Kh 7,3tt; 9,4) môùi ñöôïc tham döï phuïng vuï thieân quoác. Khi tham döï phuïng vuï döôùi theá, ñoù cuõng laø tham döï tröôùc phuïng vuï treân trôøi.
Nhôø aán tích Thaùnh taåy vaø Theâm söùc, moïi Ki-toâ höõu ñöôïc tham döï phuïng vuï moät caùch sung maõn, lieân keát vôùi Ñöùc Ki-toâ nhö Hoân theâ vôùi Hoân phu, vaø nhö theá, ñöôïc tham döï vaøo ñôøi soáng cuûa Ba Ngoâi Thieân Chuùa, trong ñòa vò laø ngöôøi con, AÁn tích Truyeàn chöùc ñoàng hoùa Ki-toâ höõu saâu xa hôn vôùi söù vuï cuûa Con Thieân Chuùa nhaäp theå, ñeå phuïc vuï ôn cöùu ñoä (phoù teá) vaø ñeå teá töï (giaùm muïc vaø linh muïc), vì lôïi ích cuûa toaøn Daân Chuùa. Linh muïc khoâng phaûi chæ laø ngöôøi haønh ñoäng hieäp nhaát vôùi Ñöùc Kitoâ ñeå daâng leân Chuùa Cha moïi danh döï vaø vinh quang, nhöng coøn laø ngöôøi haønh ñoäng nhö chính Ñöùc Ki-toâ (in persona Christi). Khi ñöùng tröôùc coäng ñoaøn, linh muïc laø hieän thaân soáng ñoäng cuûa Ñöùc Ki-toâ trong Hoäi thaùnh, daáu tích cuûa chính Hoân phu. Neáu khoâng coù aán tích Truyeàn chöùc ghi treân moät soá phaàn töû cuûa Daân Chuùa, thì aán tích cuûa Thaùnh taåy vaø Theâm söùc seõ maát ñi naêng quyeàn quan yeáu nhaát: töùc laø vieäc lieân keát coù tính khaùch quan vaø bí tích vôùi Ñöùc Ki-toâ, vaø vieäc tham döï sung maõn vaøo Hy teá cuûa Ngöôøi (xc. Coäng ñoaøn Phuïng vuï, Tö Teá).