Nöôùc Maét vaø Haïnh Phuùc
(Nhöõng baøi Suy Nieäm Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Linh Muïc Nguyeãn Taàm Thöôøng, SJ.)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 16 -
Noãi Loøng Ngöôøi Chaên Chieân
Tình thöông thuùc ñaåy, chaøng chuaån bò löông thöïc, vôùi caây gaäy goã, chaøng daãn chieân leân ñöôøng. Ñöôøng leân nuùi chæ coù mình chaøng. Treân tröôøn nuùi meânh moâng, chaøng tieáp tuïc ñi, can ñaûm. Chaøng chæ coù moät nieàm vui: tình thöông cho baày chieân. Baày chieân gaëp coû non thì hôùn hôû. Chuùng ham aên, queân ngöôøi chaên. Chaøng ngoài ñoù, treân bôø ñaù. AÙnh naéng laøm boùng chaøng ñoå daøi treân neàn coû.
Nghó ñeán nhöõng ngaøy saép tôùi daøi daèng daëc. Coù theå laø möa. Coù theå laø gai goùc. Vaø coù theå laø meät moûi. Chaøng ngaàn ngaïi cho cuoäc soáng. Nhöng coøn baày chieân thì sao? Tình thöông daønh cho baày chieân laïi níu keùo chaøng veà vôùi boån phaän. Coõi loøng chaøng, can ñaûm, trìu meán laïi traûi roäng theo baàu trôøi.
Chaøng chaáp nhaän taát caû söông gioù, nguy hieåm, vì baày chieân. Chaøng chaáp nhaän hy sinh, noãi vaéng vaø noãi ñaéng vì baày chieân. Nhöng baày chieân chaúng bieát noãi loøng chuû mình. Chuùng cöù thaûn nhieân nhö laïnh luøng vôùi chuû.
*
* *
Sau nhöõng ngaøy ñaàu bình yeân. Chaøng ñaõ nghe tieáng soùi röøng suûa vaêng vaúng ñaâu ñoù. Baây giôø laø chieán ñaáu vôùi giao tranh. Ñeâm ñeâm, chaøng thöùc giaác moät mình nhìn nuùi laëng leõ maø nghe xao xuyeán. Rieâng chieân cöù nguû yeân voâ tö. Moãi khi gioù trôøi chuyeån möa laø chaøng öôùt laïnh. Laïnh caû thaân xaùc vaø laïnh caû taâm hoàn vì yeâu thöông chieân.
Soùi ñaõ ñeán vaøo moät toái.
Chieán ñaáu naøo maø khoâng cam go. Bôûi theá, chaúng maáy ai laø ngöôøi chaáp nhaän gian nan vì keû khaùc. "Keû laøm coâng thì khoâng maøng ñeán chieân, khi thaáy soùi ñeán thì boû chieân maø chaïy troán. Chæ coù ngöôøi chaên chieân thöông chieân mình thì môùi thí maïng soáng vì chieân" (Yn 10,1-14). Chaøng chieán ñaáu baûo veä chieân. Chaân röôùm maùu vì nuùi ñaù. Tay eâ aåm vì phaûi choáng cöï. Traän chieán naøo cuõng coù phaàn thua thieät. Lôøi Kinh Thaùnh ñaõ loan baùo: "Cöù chuû chieân maø gieát thì ñaøn chieân seõ tan taùc" (Mt 26,31). Bieát theá, soùi taán coâng chaøng, soùi muoán aên thòt chieân. Noãi ñau cuûa chaøng khoâng phaûi laø thöông tích chaøng phaûi mang, maø laø nhöõng tieáng keâu cuûa chieân con bò thöông. Nhìn vaøi con chieân nhoû phaûi ñi taäp teãnh, loøng chaøng nhö tô chieàu chuøng xuoáng. Thöông yeâu quaù ñoãi. Chieân thì chaúng bieát taâm söï chuû mình. Chuùng cöù voâ tö.
Ñoù coù laø taâm tình cuûa Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi?
*
* *
Ngöôøi chaên chieân bieát ñaâu laø coû non. Nôi naøo coù suoái trong laønh. Chieân chaúng bieát gì. Nhöng laøm sao ñeå chieân nghe lôøi chuû. Ñaáy laø noãi khoå taâm cuûa ngöôøi chaên chieân. Ñoù laø noãi khoå taâm cuûa Chuùa ñoái vôùi nhaân loaïi.
Khi chôït thaáy baõi coû xanh tröôùc maét, maàu xanh quyeán ruõ. Baày chieân noân nao uøa tôùi. Cuõng nhö con ngöôøi trong luùc hoang vu, buoàn chaùn, chôït thaáy boùng haïnh phuùc môø aûo, cöù ngôõ laø côn möa töôi maùt, ñaõ sa ngaõ. Ngöôøi chaên chieân thì bieát ñaùm coû xanh kia tuy coù ñeïp nhöng noù moïc treân ñaùm buøn, nôi ñoù ñaày ñæa ñoäc vaø raén xanh. Neáu chieân ñeán aên seõ sa laày, seõ bò ñæa caén, seõ bò raén ñoäc gieát cheát. Ñaèng sau maàu xanh ñeïp maét laø thuoác ñoäc. Nhöng chieân ñaâu bieát theá. Chieân cöù muoán xuoáng. Chieân chaúng nghe lôøi chuû. Vaø ngöôøi chaên chieân se saét coõi loøng khi thaáy chieân mình cheát.
Chuùa cuõng vaäy, bao laàn con ngöôøi ñaõ ñi tìm haïnh phuùc giaû trong toäi loãi. Nhöõng haïnh phuùc giaû vì baát trung trong tình nghóa vôï choàng. Nhöõng haïnh phuùc giaû vì gian tham baát chính, vì nhöõng rung caûm traùi pheùp. Chaúng ai muoán haïnh phuùc giaû. Chæ vì löôøi bieáng ñi tìm haïnh phuùc thaät neân thaáy baát cöù ñaùm coû xanh naøo cuõng chaïy laïi. Chuùa bieát roõ ñaâu laø haïnh phuùc ñem bình an. Chuùa caûn ngaên vaø con ngöôøi ñaõ than traùch. Chuùa ñau loøng. Nhöng bieát laøm sao. Vì thöông chieân mình neân vaãn phaûi ngaên caám. "Chuùa thöông ai Ngöôøi môùi söûa daïy, Ngöôøi nhaän ai laøm con, Ngöôøi môùi cho ñoøn. Vì coøn gì laø con neáu ngöôøi cha khoâng daïy" (Hr 11,5-10). Söûa daïy thì coù ñau ñôùn. Nhöng neáu khoâng söûa daïy thì ngöôøi cha khoâng coøn laø cha nöõa.
*
* *
Treân ñöôøng daãn chieân ñi, bao laàn chieân keâu gaøo oaùn than chuû. Chieân cöù muoán döøng nghæ, Nhöng chuû bieát phaûi ñi nöõa môùi coù coû toát, suoái laønh. Chuû cuõng bieát chaúng maáy choác nöõa muøa ñoâng laïi veà. Phaûi voäi vaõ maø leân ñöôøng. Chieân naøo coù hieåu vaäy. Chuùng moûi chaân. Chuùng chaùn naûn. Nhìn lòch söû cöùu ñoä, khi Maisen daãn daân qua sa maïc veà Ñaát Höùa, ñaõ chöùng minh roõ raøng ñieàu ñoù.
Cuõng treân ñöôøng ñi aáy, coù nhöõng lieân hoan cuûa baày choàn, baày heo ñöùng ca muùa beân ñöôøng. Coù nhöõng con chieân nghe tieáng cöôøi ñuøa cuûa baày choàn, vui tai, xuoâi loøng muoán ôû laïi. Nhöng chuû bieát raèng neáu con chieân naøo ôû laïi vôùi baày choàn, baày caùo, chuùng seõ suoát ñôøi coâ ñôn. Baày choàn seõ chaúng bao giôø saên soùc chuùng, maø chuùng phaûi noâ leä baày choàn. Treân ñöôøng ñôøi cuûa con ngöôøi cuõng theá. Bao laàn ñi vôùi Chuùa, nhöõng toâng ñoà cuûa Chuùa ñaõ muoán reõ loái, phaân vaân ôû ngaõ ba ñöôøng. Hoï thaáy con ñöôøng theo Chuùa sao maø daøi. Hoï chaúng theå nhìn thaáy ñoài coû ôû xa xa. Hoï muoán theo loái reõ ñeå ôû laïi vui chôi theo tieáng môøi goïi cuûa thaàn töôïng aûo aûnh. Treân ñöôøng veà Ñaát Höùa, daân Chuùa ñaõ bao laàn than traùch Maisen, hoï ñaõ döøng laïi ñeå thôø caùc töôïng thaàn maø hoï nghó laø seõ cho hoï klhoaùi laïc.
Soùi röøng bao giôø cuõng khoân ngoan. Chuùng mang boä maët cuûa nhöõng con thoû hieàn töø. Chôø chieân ñeán gaàn, chuùng seõ voà baèng raêng nhoïn. Chuùng ñöùng beân ñöôøng nhôûn nhô noâ ñuøa. Baày chieân phaûi theo chuû hoaøi thì naûn loøng, muoán boû ñoài coû xanh ôû ñaøng kia. Chuùng muoán ñeán laøm baïn vôùi baày soùi. Rieâng chuû thì bieát ñaèng sau tieáng cöôøi laø nöôùc maét. Beân naøy laø noãi vui, beân kia laø cheát choùc. Ngöôøi chaên chieân thöông chieân mình thì phaûi ngaên caûn. Nhöng baày chieân ñaâu hieåu theá. Khoâng nghe lôøi thì ngöôøi chaên chieân phaûi duøng roi maø ñaùnh. Moãi veát roi laø loøng chuû laïi theâm ñau. Taâm hoàn chuû chieân thì tan taùc maø chieân cöù oaùn than.
Ñôøi ngöôøi cuõng vaäy. Coù ngöôøi cha naøo khoâng lo aâu khi thaáy con mình ñuøa vôùi vöïc thaúm. Chuùa bieát con ngöôøi ngheøo ñoùi haïnh phuùc. Chuùa bieát trong thöïc teá, cuoäc soáng cuûa con ngöôøi coù nhieàu noãi ñaéng, con ngöôøi deã bò caùm doã aên nhöõng ñaùm coû daïi. Chuùa bieát con ngöôøi khoâng muoán bò söûa trò vì coù ñau ñôùn. Bieát vaäy, Chuùa ñaõ caên daën: "Bò söûa phaït thì chaúng coù vui, chæ coù buoàn, nhöng nhôø ñoù maø ñöôïc luyeän taäp vaø veà sau môùi thaáy sinh lôïi: töùc hoa quaû cuûa bình an" (Hr 11,11).
*
* *
Tuy nhieân vaãn coù nhöõng con chieân boû ñaøn, ôû laïi vôùi baày choàn, baày caùo vaø nhaän queâ höông ñoù laøm cuûa mình. Ñaõ bao laàn Chuùa ngaäm nguøi xoùt thöông maø chaúng laøm gì ñöôïc. Khi moät taâm hoàn muoán boû chieân ñaøn maø ñi, Chuùa xoùt thöông cho Chuùa vì ñaõ maát moät ngöôøi con. Ñeå cöùu vaõn, Chuùa duøng gaäy maø ñe doïa. Nhöng Chuùa khoâng theå ñaùnh cheát chieân mình ñöôïc. Noù quyeát ñònh ñi thì Chuùa chæ bieát ñöùng nhìn, nuoái tieác maø thoâi. Ngöôøi chaên chieân thaät thì thöông chieân cuûa mình.
Ngöôøi chaên chieân bao giôø cuõng khoân ngoan. Bieát nôi naøo coù theå cho chieân döøng nghæ, uoáng nöôùc. Ngöôøi chaên chieân bieát töøng con suoái: "Ta ñeán ñeå chieân Ta coù söï soáng vaø coù moät caùch doài daøo" (Yn 10,10). Khi baát haïnh laøm con ngöôøi khoå thì baát cöù an uûi naøo cuõng nhö suoái trong. Ngöôøi ta deã bò caùm doã boû ñôøi soáng ñöùc tin, muoán baùm víu vaøo thuù vui cuûa traàn theá. Chæ coù Chuùa thaáy roõ, ñaáy khoâng phaûi laø boùng maùt haïnh phuùc, suoái trong bình an. Ñaáy chæ laø boùng ñen cuûa nhöõng côn möa saép ñoå xuoáng. Thay vì phaûi ñi nhanh, phaûi chaïy troán, con ngöôøi laïi muoán aån truù trong nhöõng boùng ñen aáy. Roài töø ñoù, baát haïnh laïi naåy sinh baát haïnh. Tuùng thieáu laïi naåy sinh tuùng thieáu.
Vì baûn tính cuûa chieân laø chieân, neân nhöõng con chieân boû ñaøn ñi, noù seõ chaúng bao giôø tìm ñöôïc caên tính cuûa mình. Töø ñoù, cuoäc ñôøi seõ troâi daït, haïnh phuùc seõ laø nhöõng boùng maây chôït qua. Khi toâi lìa xa Giaùo Hoäi laø ñaøn chieân Chuùa, toâi seõ thao thöùc, baát an.
*
* *
Treân ñöôøng ñi ñeán ñoàng coû, chaéc chaén soùi seõ ñeán. Chaéc chaén coù giao tranh, Nhöng haïnh phuùc cuûa baày chieân laø chuû chieân khoâng bao giôø boû beâ. "Chieân cuûa mình, Ta goïi teân töøng con moät" (Yn 10,3). Soùi röøng chæ baét ñöôïc nhöõng con chieân boû ñaøn ñi rong chôi moät mình. Giaùo Hoäi laø nhieäm theå coù löûa cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn söôûi aám. Nhöõng vieân than naèm rieâng reõ chaúng bao laâu gioù seõ laøm nguoäi taét. Noù töï laøm cho ñôøi soáng mình neân khoâ caèn vaø cuõng laøm cho beáp than keùm hoàng vì maát ñi moät phaàn töû.
Cuõng treân ñöôøng ñi ñeán ñoàng coû, nuùi ñaù coù theå laøm ñau chaân chieân con. Noù coù theå mang thöông tích vaø chaúng theå kòp vôùi ñaøn chieân. Nhöng chæ caàn caát tieáng keâu laø chuû seõ ñeán vaø boàng noù treân vai maø daãn ñi. Ngöôøi chuû thöông chieân mình thì chaúng bao giôø vì chieân con yeáu ñuoái khoâng ñi kòp ñaøn chieân maø boû rôi noù. Chuû chieân haõnh dieän vì nhöõng con chieân khoûe maïnh nhöng laïi thöông nhöõng con chieân beù boûng, yeáu söùc. Chuùa cuõng vaäy, moät taâm hoàn mang nhieàu thöông tích laø taâm hoàn ñöôïc Chuùa yeâu thöông ñaëc bieät: "Coù caàn löông y, haún khoâng phaûi laø ngöôøi laønh maïnh, maø laø ngöôøi ñau oám" (Lc 5,13). Khi ngöôøi ta traùch Chuùa taïi sao laïi ngoài chung baøn aên vôùi ngöôøi toäi loãi. Chuùa ñaõ traû lôøi nhö theá. Caâu traû lôøi aáy cho toâi nhieàu an uûi.
Trong cuoäc soáng, Chuùa chaúng bao giôø queân nhöõng taâm hoàn laïc loõng. "Ai trong caùc oâng giaû söû coù moät traêm con chieân vaø laïc maát moät con, haù ngöôøi aáy laïi khoâng boû 99 con coøn laïi maø ruoåi theo con laïc cho ñeán khi tìm ra con chieân laïc ñoù sao?" (Lc 15,4-7). Chính vì theá maø Chuùa ñaõ ñeán. Chæ caàn caát tieáng keâu, Chuùa seõ ñeán nhö ngöôøi chaên chieân boàng chieân mình treân vai maø ñi. Trong voøng tay chuû chieân, con chieân ñaõ mang thöông tích seõ ñöôïc nguû bình yeân vì ngöôøi chaên chieân quaù thöông noù.
Ngöôøi chaên chieân möøng vui bieát bao khi tìm thaáy chieân mình. Nhöng neáu chieân khoâng veà thì sao?
- Noãi nhôù thöông seõ haèn saâu trong tim vaø ngöôøi chaên chieân seõ maõi maõi thao thöùc. Sôï noù cheát treân ñöôøng coâ ñoäc, ngöôøi chaên chieân seõ doõi theo veát chaân noù, vì noù vaãn thuoäc ñaøn chieân mình.
Ñoù laø noãi loøng cuûa Chuùa, ngöôøi chaên chieân toát laønh.