Nöôùc Maét vaø Haïnh Phuùc
(Nhöõng baøi Suy Nieäm Vaø Caàu Nguyeän
cuûa Linh Muïc Nguyeãn Taàm Thöôøng, SJ.)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 08 -
Nhaø Thôø
Phuùc AÂm Thaùnh Mattheâu thuaät laïi Chuùa vaøo ñeàn thôø nhö sau: "Ñöùc kitoâ vaøo ñeàn thôø, Ngaøi xua ñuoåi keû buoân baùn, vaø nhöõng keû mua. Ngaøi laät nhaøo baøn gheá cuûa ngöôøi ñoåi baïc, vaø cuûa keû baùn boà caâu. Ngaøi noùi vôùi hoï: Nhaø cuûa Ta laø nhaø caàu nguyeän, coøn caùc ngöôi laøm thaønh hang troäm cöôùp" (Mt 21,12-13). Phuùc AÂm thaùnh Yoan theâm chi tieát nöõa laø Chuùa "laáy giaây thöøng laøm roi maø xua ñuoåi hoï". Vaø noùi vôùi hoï laø ñöøng bieán nhaø Cha Ta "thaønh caùi chôï" (Yn 2,13-17).
Phuùc AÂm muoán noùi gì veà haønh ñoäng cuûa Chuùa ôû ñaây? Lôøi vaên moâ taû raát ngaén nhöng moãi chöõ mang moät yù nghóa thaät saâu. Nhöõng gì ñaõ thöïc söï xaåy ra ôû Jerusalem vaøo ngaøy hoâm aáy? Theo lôøi moâ taû cuûa Phuùc AÂm, ñieàu laøm toâi chuù yù laø trong suoát cuoäc ñôøi cuûa Chuùa, khoâng khi naøo Chuùa ñoái laäp raén roûi vôùi daân chuùng nhö luùc naøy. Chuùa laät nhaøo baøn gheá. Chuùa laáy giaây thöøng laøm roi, xua ñuoåi caùc tín höõu. Chuùa ñaõ duøng nhöõng danh töø raát naëng. Ñaây laø baûng so saùnh:
Ñeàn thôø - - - - - - - - - Hang troäm cöôùp.
Nhaø caàu nguyeän - - - - - caùi chôï.
Ngöôøi trong ñeàn thôø - - - keû buoân baùn.
Cuûa leã - - - - - - - - - - - - tieàn baïc vaø suùc vaät.
Haønh ñoäng cuûa Chuùa - - laät nhaøo baøn gheá, laáy giaây thöøng quaán roi, xua ñuoåi daân chuùng.
Keát luaän cuûa Chuùa - - - Nhaø Ta laø nhaø caàu nguyeän.
Coù buoân baùn thì khoù maø traùnh ñöôïc gian doái. Coù tieàn baïc thì laøm sao traùnh ñöôïc rình moø. ÔÛ ñaâu coù suùc vaät, ôû ñoù coù muøi oâ ueá. Ñaõ laø chôï thì coù ngöôøi traû giaù, coù ngöôøi ñoâi co, coù oàn aøo. Coù troäm thì coù maát caép. Gian doái sinh caõi nhau. Nhaø Cha Ta laø nhaø caàu nguyeän! Chuùa thaát voïng bieát bao trong tieáng than thôû aáy.
Hoâm nay, neáu Chuùa vaøo nhaø thôø, Chuùa coù coøn phaûi laäp laïi lôøi noùi 2,000 naêm xöa: Nhaø Ta laø nhaø caàu nguyeän?
*
* *
Hoâm nay, coù nhaø thôø ñaõ boû hoang. Coù nhaø thôø ñaõ ñöôïc baùn laïi ñeå laøm khaùch saïn, laøm tieäm buoân. Thaùnh giaù ngaøy naøo treân thaùp cao ñaõ bò haï xuoáng. Nhöõng cöûa soå kính maàu röïc rôõ maàu nhieäm cöùu roãi khoâng coøn nöõa. Baây giôø laø hình veõ quaûng caùo. Chuùa maát nhaø thôø.
Buø laïi, nhieàu nôi laïi xaây nhaø thôø. Muoán xaây nhaø thôø thì phaûi coù tieàn. Khoâng coù tieàn thì tìm caùch kieám tieàn. Tieàn coù theå laøm maát söï trong saùng cuûa taâm hoàn, laøm cuûa leã vöông khoùi traàn gian. Lòch söû Giaùo Hoäi ñaõ traûi qua nhöõng ñoaïn ñöôøng taêm toái vì nhaø thôø. Khoâng thôøi kyø naøo Giaùo Hoäi xaây nhieàu nhaø thôø, xaây huy hoaøng nhö thôøi trung coå. Caàn tieàn xaây nhaø thôø, nhieàu nôi trong Giaùo Hoäi ñaõ baùn aân xaù laáy tieàn. Ai caøng mua nhieàu thì caøng ñöôïc baûo ñaûm phaàn roãi linh hoàn. Luther nhaän thaáy ñöôøng loái sai laàm aáy, ñaõ choáng laïi, ñaõ tranh luaän, ñaõ chia reõ. Coù nhieàu lyù do ñeå Luther ly khai khoûi Giaùo Hoäi, nhöng moät trong nhöõng lyù do lôùn ñoù cuõng chæ vì caàn tieàn ñeå xaây nhaø thôø.
*
* *
Coù raát nhieàu loaïi nhaø thôø. Nhaø thôø cuûa nhöõng nöôùc giaøu thì nguy nga. Nhaø thôø cuûa nhöõng daân toäc ngheøo thì lôïp laù, vaùch ñaát, möa doät. Coù nhaø thôø Coâng Giaùo, coù nhaø thôø Tin Laønh. Theá giôùi hoâm nay vaãn ngöôõng moä Ganhdhi vì tinh thaàn baát baïo ñoäng cuûa oâng. Tinh thaàn hoøa bình naøy chaúng xa gì tinh thaàn cuûa Chuùa Kitoâ. Gandhi ñaõ suy tö raát nhieàu veà Kitoâ giaùo. Tieåu söû vieát veà ñôøi oâng keå laïi laø coù moät laàn kia Gandhi ñeán nhaø thôø. Khi oâng ñeán cöûa thì ngöôøi ñöùng chaøo ôû cuoái nhaø thôø lòch söï chaøo oâng, roài noùi vôùi oâng raèng, oâng ñeán nhaø thôø laø ñieàu chuùng toâi raát möøng, nhöng xin oâng ñeán nhaø thôø daønh cho ngöôøi da ñen. Gandhi aâm thaàm, cuùi ñaàu ñi vaø khoâng bao giôø trôû laïi nhaø thôø nöõa. Hoâm nay, bieát ñaâu cuõng coù nhöõng ngöôøi ñang maát nieàm tin vaøo Chuùa cuõng chæ vì nhaø thôø.
*
* *
Neáu nhaø thôø laø nôi ñoâng ngöôøi tuï hoïp nhaát thì cuõng laø nôi nhieàu ma quûy nhaát. ÔÛ chôï buùa thì ma quûy thöôøng chæ caùm doã ngöôøi ta gian doái thoâi. Nhöng nhaø thôø laø nôi ma quûy coù theå caùm doã ñuû moïi thöù. Coù theå ñeán nhaø thôø ñeå laøm ñeïp loøng ngöôøi khaùc. Coù theå ñeán nhaø thôø vì sôï bò cheâ laø thieáu ñaïo ñöùc. Nhaø thôø laø nhaø caàu nguyeän. Nhöng cuõng coù theå xaây nhaø thôø ñeå noåi danh. Coù theå xaây nhaø thôø vì töï aùi, giaùo xöù beân caïnh xaây ñöôïc thì mình cuõng phaûi xaây cho xong. Nhaø thôø laø nôi nghe Lôøi Chuùa: "Caùc ngöôi ñöøng xeùt ñoaùn nhau" (Yc 4,11-12). Nhöng chính nhaø thôø laïi trôû neân tieâu chuaån xeùt ñoaùn. Nhìn keû naøy, troâng keû kia coù ñi nhaø thôø khoâng ñeå ñaùnh giaù loøng ñaïo ñöùc cuûa hoï. Coù ngöôøi ñeán nhaø thôø ñeå chuù yù ñeán mình, coù theå laø nhan saéc, taøi naêng, chöùc vuï trong xaõ hoäi. Ngaøy leã laø luùc nhaø thôø nhoän nhòp ñaøn ca, quaàn aùo. Nhöng coù maáy ai nghe thaáy noãi vaéng, nhìn thaáy caùi ngheøo cuûa Chuùa treân thaäp giaù.
Caùi ngheøo cuûa Chuùa coù khi vaãn deã thaáy. Nghe noãi vaéng, thaáy caùi ngheøo nôi con ngöôøi môùi khoù. Khoâng ai maëc aùo raùch ñeán nhaø thôø. Vì theá, ñeå thaáy caùi noãi khoå, caùi ngheøo nôi con ngöôøi, phaûi ra khoûi nhaø thôø, ñi vaøo nhaø thôø trong cuoäc soáng laàm than cuûa hoï. Luùc ñoù, phaûi xaây nhaø thôø laø cuoäc ñôøi.
*
* *
Nhaø Cha Ta laø nhaø caàu nguyeän. Nhöng nhaø thôø cuõng laø nhöõng veát thöông ñau ñôùn nôi thaân theå Chuùa Kitoâ. Nhaø thôø laø nôi moïi ngöôøi chung moät böõa tieäc, aên cuøng moät baùnh, chia seû cuøng moät cheùn thaùnh. Nhaø thôø laø nôi noái keát moïi phaàn töû trong moät thaân theå. Nhöng nhaø thôø ñaõ trôû thaønh chia reõ.
Beân bôø gieáng, ngöôøi ñaøn baø Samari hoûi Chuùa: "Laïy Ngaøi, toâi thaáy Ngaøi laø tieân tri... cha oâng chuùng toâi thôø phöôïng treân nuùi naøy, coøn caùc oâng thì laïi baûo Jerusalem môùi laø nôi thôø phöôïng" (Yn 4,19). Ñöùc Kitoâ noùi vôùi baø aáy: "Naøy baø, haõy tin Ta, seõ ñeán giôø khoâng phaûi treân nuùi naøy hay taïi Jerusalem maø caùc ngöôi thôø phöôïng Cha" (Yn 4,21). Ngöôøi ñaøn baø baên khoaên khoâng bieát phaûi thôø Chuùa ôû ñaâu. Chuùa noùi vôùi baø: "Giôø seõ ñeán, vaø laø ngay baây giôø, nhöõng keû thôø phöôïng ñích thöïc seõ thôø Cha trong Thaàn Khí vaø Söï Thaät, vì Cha chæ muoán gaëp nhöõng keû thôø phöôïng Ngaøi nhö theá" (Yn 4,23). Ngöôøi Do Thaùi coù ñeàn thôø treân ñoài Jerusalem. Ngöôøi Samari coù ñeàn thôø ôû nuùi Gerizim. Hoï khoâng ñöôïc pheùp vaøo nhaø thôø cuûa nhau. Hai beân ñaõ thaønh thuø ñòch cuõng vì nhaø thôø.
Chuùa khoâng caàn nhaø thôø. Chæ coù con ngöôøi caàn nhaø thôø. Con ngöôøi cuõng khoâng caàn nhaø thôø neáu soáng rieâng leû. Ñieàu aáy haøm yù, nhaø thôø chæ laø nhaø thôø khi nhaø thôø laø trung taâm ñieåm ñeå daân Chuùa hieäp thoâng. Ñaùnh maát söï hieäp thoâng, nhaø thôø khoâng coøn yù nghóa. Lòch söû hoâm qua laø theá, hoâm nay cuõng vaäy, nhieàu nhaø thôø ñaõ laøm maát bình an trong gia ñình. Nhaø thôø gaây ñoå vôõ trong Giaùo Hoäi. Nhaø thôø ñem ñeán phaân ly. Chuùa Kitoâ vaãn giang tay treân thaäp giaù. Moãi phe caàm moät tay ñeå keùo Chuùa veà phe mình thì Chuùa seõ bò raùch ñoâi. Ñau ñôùn, nhöng Chuùa bieát laøm sao, Chuùa phaûi thöông caû hai, vì taát caû ñeàu laø con cuûa mình.
*
* *
Laïy Chuùa, khoâng coù nhaø thôø naøo ñeïp baèng ñeàn thôø cuûa toå phuï chuùng con xaây cho Chuùa ôû Jerusalem. OÂi Jerusalem ñeàn thaùnh thaønh vaøng. Coâng trình roøng raõ xaây caát trrong boán möôi saùu naêm (Yn 2,20). Chuùa ñi qua, caùc moân ñeä töï haøo chæ cho Chuùa thaáy söï huy hoaøng cuûa ñeàn thôø, sao Chuùa laïi noùi: "Nhìn ngaém coâng trình aáy ö? ÔÛ ñoù, seõ khoâng coøn hoøn ñaù naøo treân ñaù naøo, taát caû seõ bò phaù tan taønh" (Mt 24,1-2).
Chuùa bò caùc ñaïo só keát aùn vì Chuùa baûo phaù ñeàn thôø aáy ñi, Chuùa seõ döïng laïi trong ba ngaøy. Sôï chuùng con khoâng hieåu, neân thaùnh Yoan ñaõ phaûi vieát roõ: "Coøn Ngaøi, Ngaøi noùi veà ñeàn thôø Thaân Mình Ngaøi" (Yn 2,21). Laïy Chuùa, neáu vaäy thì con phaûi heát söùc caån thaän. Vì chæ lo xaây nhaø thôø cho Chuùa maø queân ñi raèng Chuùa laø nhaø thôø cuûa con. Khi xaây nhaø thôø thì ma quyû cuõng coù theå vaøo truù nguï vaø gaây neân bieát bao göông xaáu. Nhöng neáu laáy Thaân Theå Chuùa laøm nhaø thôø thì khoâng ma quyû naøo vaøo ñöôïc. Vaø, trong nhaø thôø aáy con seõ soáng bình an.
Neáu hoâm nay Chuùa hoûi: "Shopping center ôû ñaâu?" Con coù theå chæ loái cho Chuùa. Neáu Chuùa hoûi: "Laøm sao ñeán hyù vieän?" Con cuõng coù theå bieát ñöôøng. Neáu Chuùa hoûi: "Ñöôøng naøo ñeán nhaø thôø? " Thì con baét ñaàu phaân vaân, vì coù quaù nhieàu nhaø thôø, nhaø thôø Tin Laønh, nhaø thôø Coâng Giaùo, nhaø thôø da ñen, nhaø thôø da traéng, nhaø thôø Do Thaùi, nhaø thôø cuûa nhoùm naøy, nhoùm kia, con khoâng bieát Chuùa choïn nhaø thôø naøo. Tuy nhieân, con vaãn coù theå chæ lieàu cho Chuùa moät ngoâi. Nhöng neáu Chuùa hoûi: "Nôi naøo Cha coù theå nguû troï ñeâm nay?" Thì con thöïc söï phaân vaân. Chính trong traùi tim mình, con cuõng khoâng bieát chaéc ñaõ saün saøng cho Chuùa ôû chöa. Traùi tim mình laø nôi gaàn mình nhaát maø coøn khoâng bieát thì laøm sao bieát nhöõng gì ôû xa mình.
Nôi naøo Cha coù theå nguû troï ñeâm nay?
Caâu hoûi cuûa Chuùa ngaén nguûi, maø caâu traû lôøi thì nghe xa xoâi, hiu haét quaù.