Ngaøy 30.12.2001
Naèm Mô Bò Nhuïc Lieàn Töï Saùt
Vaøo thôøi Teà Trang coâng coù moät traùng só teân laø Taân Ti Tuï, duõng löïc hôn ngöôøi, töø tröôùc ñeán nay chöa bao giôø chòu khuaát phuïc moät ai.
Vaøo moät ñeâm khuya, oâng ta nhìn thaáy moät traùng só ñuoåi theo mình maø maéng chöûi thaäm teä, laïi coøn nhoå nöôùc boït treân maët mình. Taân Ti Tuï noä khí xung thieân, lieàn tieán leân quyeát ñaáu vôùi traùng só noï. Nhöng naøo ngôø giaät mình tænh thöùc, teù ra laø moät giaác mô, nhöng trong loøng oâng ta raát ñau khoå.
Ngaøy hoâm sau, oâng ta môøi baïn beø ñeán, ñem caâu chuyeän bò nhuïc trong giaác mô keå laïi cho baïn nghe: "Toâi, töø nhoû cho ñeán hoâm nay laø 60 tuoåi, töø tröôùc ñeán nay chöa moät ai daùm nhuïc maï toâi. Toâi nhaát ñònh phaûi tìm cho baèng ñöôïc traùng só trong giaác mô aáy ñeå ñoï söùc vôùi anh ta moät traän. Tìm ñöôïc thì toát, neáu tìm khoâng ñöôïc thì thaø raèng cheát!"
Theá laø, saùng sôùm moãi ngaøy anh ta cuøng vôùi ngöôøi baïn ñöùng beân ñöôøng ñeå nhaän dieän ngöôøi qua laïi, lieân tieáp maáy ngaøy nhö theá, maø cuõng khoâng tìm ñöôïc ngöôøi trong giaác mô; oâng ta beøn trôû veà nhaø töï saùt.
(Löõ thò xuaân thu)
Suy tö:
Töï aùi vôùi ngöôøi trong giaác mô, ñeå ñeán noåi phaûi töï saùt, thì ñuùng laø töï aùi caùch ngu xuaån, töï aùi cuûa nhöõng ngöôøi höõu doõng voâ möu.
Töï aùi ñuùng choå thì raát coù lôïi cho mình, nhöng töï aùi khoâng ñuùng choå, thì chæ haïi mình maø thoâi.
Töï aùi thì baát keå keû ngheøo ngöôøi giaøu, coù hoïc cuõng nhö khoâng coù hoïc, ai ai cuõng ñeãu coù töï aùi.
Töï aùi ñeå thi ñua trong hoïc taäp laø töï aùi laønh maïnh; töï aùi ñeå söûa ñoåi mình neân toát hôn laø töï aùi cuûa ngöôøi ñaïo ñöùc, ñoù laø nhöõng töï aùi neân töï aùi.
Töï laø mình; aùi laø yeâu. Töï aùi chính laø yeâu mình, yeâu mình thì töï troïng danh döï cuûa mình, giöõ gìn thaân theå cuûa mình. Hoaëc noùi thöïc teá hôn, töï aùi laø caùi baûn naêng töï troïng trong con ngöôøi cuûa mình ñoät nhieân buøng leân khi bò xuùc phaïm ñeán danh döï caù nhaân. Do ñoù, ngöôøi töï troïng nhieàu thì töï aùi cao, ñoù laø chuyeän töï nhieân, cho neân caàn phaûi laáy Ñöùc AÙi maø cheá ngöï töï aùi ñeå ñôøi soáng ñöôïc quaân bình.
Töï aùi, töï noù khoâng phaûi laø xaáu, laø dôû. Nhöng noù seõ xaáu ñi khi toâi khoâng coøn nhìn thaáy ngöôøi ñoái dieän laø ngöôøi thaân caän cuûa toâi, laø anh chò em toâi.
Lm. Nhaân Taøi, csjb.
(dòch vaø vieát suy tö)