Ngaøy 23.11.2001
Nho Sinh Ñaøo Maû AÊn Troäm
Ñeâm noï, coù hai nhaø nho ñi ñaøo maû aên troäm.
Nho sinh lôùn noùi: "Phía ñoâng saùng roài, laøm sao ñaây?"
Nho sinh nhoû noùi: "Ngöôøi cheát aùo chöa côûi, trong mieäng noù coù ngaäm vieân ngoïc ñaáy".
Nho sinh lôùn noùi: "Thö kinh coå ñaõ vieát: 'Luùa mì xanh xanh, moïc treân ñaát doác". Luùc coøn soáng thì noù khoâng laøm ôn cho moïi ngöôøi; cheát ñi, taïi sao laïi ngaäm vieân ngoïc trong mieäng chöù?! Maëc keä ngöôøi cheát, chuùng ta mau keùo môù toùc daøi maø ñen cuûa noù, nhoå raâu noù, duøng ñoà saét töø töø caïy hai caùi maù cuûa noù ra, nhöng duø sao cuõng ñöøng laøm hoûng vieân ngoïc trong mieäng noù".
(Trang töû)
Suy tö:
Nhaïc só Trònh Coâng Sôn (1) trong thôøi chieán ñaõ coù saùng taùc moät baøi haùt, trong ñoù coù ñoaïn: "....ngöôøi cheát hai laàn, thòt da naùt tan...". Cheát hai laàn laø vì ngöôøi cheát sau khi choân xong laïi bò bom ñaïn caøy leân, neân goïi laø cheát hai laàn. Cheát hai laàn thì thôøi xöa hay thôøi nay ñeàu coù, chæ khaùc nhau laø hoaøn caûnh: thôøi nay laø vì chieán tranh, thôøi xöa laø vì loøng tham (ñaøo maû troäm ñeå laáy vaøng baïc), hoaëc laø vì loøng tham vaø thuø haän (nhö Baù vöông Haïng Vuõ quaät moä Taàn Thuûy Hoaøng (2). Ngöôøi ñôøi cho ñoù laø quaû baùo, vì khi coøn soáng hoï (ngöôøi cheát) ñaõ laøm nhieàu chuyeän taøn aùc.
Ñoù laø chuyeän cuûa thaân xaùc, duø cheát maáy laàn cuõng chaúng sao, vì cheát roài thì thaân xaùc ra tro ra buïi. Nhöng caùi ñaùng sôï nhaát laø linh hoàn phaûi "cheát" hai laàn, cheát ôû ñaây khoâng phaûi nhö caùi cheát cuûa thaân xaùc, bôûi vì linh hoàn thì baát töû, laøm sao maø cheát ñöôïc. Cheát hai laàn cuûa linh hoàn chính laø chòu phaùn xeùt hai laàn (phaùn xeùt chung vaø phaùn xeùt rieâng), neáu linh hoàn chuùng ta coøn maéc toäi troïng, thì moãi laàn bò phaùn xeùt laø moãi laàn bò xaáu hoå vaø nhuïc nhaõ, vì toäi cuûa chuùng ta seõ ñöôïc caû baøn daân thieân haï töø oâng Adong cho ñeán ngöôøi soáng cuoái cuøng ñeàu bieát, chuùng ta thöû nghó xem, neáu chuùng ta phaïm moät toäi naëng, nhö toäi gieát ngöôøi hoaëc nhö toäi hieáp daâm, duø chæ moät ngöôøi bieát thoâi, thì chuùng ta cuõng maéc côû xaáu hoå suoát ñôøi, huoáng chi laø caû baøn daân thieân haï ñeàu bieát. Moät laàn phaùn xeùt rieâng cuõng ñuû laøm cho chuùng ta xaáu hoå tröôùc maët Chuùa, huoáng chi laø phaùn xeùt chung tröôùc maët moïi ngöôøi.
Cheát hai laàn laø chuyeän "may ruûi" cuûa ngöôøi cheát. Nhöng phaùn xeùt chung vaø phaùn xeùt rieâng thì moïi ngöôøi ñeàu phaûi chòu khoâng tröø moät ai.
Toâi phaûi soáng theá naøo ñeå trong hai laàn phaùn xeùt, toâi ñöôïc möøng rôõ haân hoan cuøng vôùi nhöõng ngöôøi laønh thaùnh vui höôûng haïnh phuùc vónh cöõu treân thieân ñaøng ./.
Lm. Nhaân Taøi, csjb.
(dòch vaøvieát suy tö)
--------------------------------------------
Ghi chuù:
(1) - Nhaïc só Trònh Coâng Sôn qua ñôøi ngaøy 1.4.2001 taïi Saigon.
(2) - Xem trong "Haùn Sôû tranh huøng", hoài thöù möôøi moät.