Ngaøy 24.05.2002

 

Hieáu Töû Noùi Ngheøo

 

Coù moät ngöôøi ñi an uûi nhaø tang, vaø nghó raèng neân ñem ít ñoà ñeán giuùp ñôõ. Beøn hoûi ngöôøi khaùc:

- "Coù theå ñem theo nhöõng thöù gì?"

Moät ngöôøi kia mau maén traû lôøi:

- "Tieàn, löông thöïc, vaûi voùc, tô luïa ñeàu coù theå, caùi quan troïng laø anh coù nhöõng thöù ñoù hay khoâng, coøn cho nhö theá naøo thì cuõng ñöôïc, tuøy yù anh".

Nghe roài, ngöôøi aáy lieàn mang 10 thuøng ñaäu lôùn boû ngay tröôùc ngöôøi con coù hieáu, noùi vôùi anh ta:

- "Chaúng coù gì caû, neân ñem ít leã moïn 10 thuøng ñaäu lôùn ñeán töông trôï".

Hieáu töû nhìn thaáy ngöôøi quen, beøn vöøa khoùc vöøa noùi: "Laøm sao ñaây?"

Ngöôøi aáy lieàn nghó laø Hieáu töû muoán bieát phaûi laøm sao vôùi soá ñaäu naøy, lieàn traû lôøi:

- "Coù theå naáu vôùi côm aên".

Ngöôøi con coù hieáu vaãn coøn khoùc, vöøa khoùc vöøa noùi: "Ngheøo" - (thôøi xöa chöõ naøy coøn coù haøm chöùa yù nghóa  khaùc laø: taän cuøng, khoâng coù ñöôøng ra).

Ngöôøi aáy nghe xong lieàn noùi:

- "Vöøa bieáu anh xong sao laïi coøn noùi ngheøo, theá thì ñeå toâi ñem bieáu tieáp anh theâm 10 thuøng lôùn nöõa".

                                                                                (Tieáu laâm)

 

Suy tö:

Lôøi noùi laø ñeå dieãn ñaït tö töôûng cuûa moãi ngöôøi, vaø cuõng laø dieãn taû caù tính cuûa moãi caù nhaân.

Coù nhöõng ngöôøi hay duøng nhöõng lôøi boùng gioù ñeå chaâm chích, xoû xieân ngöôøi khaùc khi troø chuyeän; coù ngöôøi khi troø chuyeän thì hay duøng nhöõng caâu noùi tuïc tæu, haøm yù baån thæu ñeå mua vui vôùi moïi ngöôøi, ñeå ra veû ta ñaây coù "moät buïng" chuyeän tieáu laâm...; coù ngöôøi khi troø chuyeän thì "cöôùp" heát  lôøi cuûa ngöôøi khaùc; coù ngöôøi thì nöõa ngaøy khoâng noùi ra moät tieáng khi troø chuyeän...; coù ngöôøi khi troø chuyeän thì chua cay gaét goûng, noùng naûy giaän hôøn, la loái thoùa maï...

"Lôøi noùi (thì) khoâng maát tieàn mua, löïa lôøi maø noùi cho vöøa loøng nhau". Löïa lôøi maø noùi chính laø "uoán löôõi" baûy laàn, ñeå moãi moät lôøi noùi  cuûa chuùng ta trôû thaønh höõu ích cho moïi ngöôøi. Thaùnh Phaoloâ Toâng Ñoà ñaõ khuyeân baûo chuùng ta: "Chuyeän gian daâm, moïi thöù oâ ueá hay tham lam, thì duø noùi ñeán, anh em cuõng phaûi traùnh, nhö theá môùi xöùng ñaùng laø ngöôøi trong daân thaùnh" (Ep 5, 3). - Vaø ngaøi coøn nhaán maïnh ñeán ñieàu maøcon ngöôøi ta thöôøng maéc phaûi trong luùc troø chuyeän: "Ñöøng noùi lôøi thoâ tuïc, nhaûm nhí, côït nhaû: ñoù laø nhöõng ñieàu khoâng neân; traùi laïi phaûi taï ôn Thieân Chuùa thì hôn" (Ep 5, 4).

Bôûi vì taát caû nhöõng lôøi chuùng ta noùi ra, töï noù, ñeàu coù theå leân aùn chuùng ta tröôùc toøa phaùn xeùt. nhö lôøi Chuùa Gieâsu ñaõ "ngaêm ñe": "Toâi noùi cho caùc ngöôøi hay: ñeán ngaøy phaùn xeùt, ngöôøi ta seõ phaûi traû lôøi veà moïi ñieàu voâ ích mình ñaõ noùi. Vì nhôø lôøi noùi cuûa anh maø anh ñöôïc traéng aùn; vaø cuõng taïi lôøi noùi cuûa anh maø anh seõ bò keát aùn" (Mt 12, 35-37).

Moät ngöôøi bình thöôøng hay noùi lôøi tuïc tæu, thoùa maï, thì ngöôøi ta ñaõ khoù chòu vaø cheâ traùch, huoáng hoà laø moät kitoâ höõu. Khi moät kitoâ höõu maø noùi nhöõng lôøi la loái, thoùa maï, nhöõng lôøi tuïc tæu baån thæu, thì caøng laøm cho ngöôøi ta khinh cheâ, xa laùnh vaø caøng neân côù vaáp phaïm cho nhieàu ngöôøi.

 

                                                                                Lm. Giuse Maria Nhaân Taøi, csjb.

                                                                                (dòch vaø vieát suy tö)