Ngaøy 16.05.2002
Nöôùc Daï Lang Töï Ñaïi
Thôøi nhaø Haùn, ôû taây nam boä Trung Quoác coù moät tieåu quoác goïi laø nöôùc Daï Lang.
Nöôùc naøy chæ lôùn khoaûng baèng moät huyeän cuûa Trung Quoác.
Nhaø vua nöôùc naøy töø tröôùc ñeán nay chöa heà ñi qua moät ñòa phöông khaùc, neân cho raèng thieân haï coù to chi laém thì cuõng chæ lôùn baèng nöôùc Daï Lang maø thoâi, bôûi vaäy neân thöôøng ñaéc yù.
Coù moät laàn, söù giaû cuûa Haùn trieàu ñeán thaêm nöôùc Daï Lang, theá maø nhaø vua khoâng bieát trôøi cao ñaát thaáp, hoûi:
- "Haùn trieàu vaø quoác gia cuûa toâi, ai lôùn hôn?"
Söù giaû chæ cöôøi cöôøi, khoâng tieän traû lôøi.
(Haùn thö)
Suy tö:
Caùi töï ñaïi cuûa nhaø vua nöôùc Daï Lang cuõng gioáng nhö truyeän con eách ngoài ñaùy gieáng nghó raèng: thieân haï chæ lôùn baèng caùi mieäng gieáng.
Ngöôøi töï cao töï ñaïi cuõng gioáng nhö theá, hoï nghó raèng söï hieåu bieát cuûa mình thì bao la, taøi trí cuûa mình thì vöôït treân moïi ngöôøi, chöù khoâng bieát raèng trong thieân haï coøn coù ngöôøi gioûi hôn mình traêm ngaøn laàn. Kieán thöùc coù ñöôïc laø nhôø khoâng ngöøng hoïc hoûi vaø nghieân cöùu, kinh nghieäm coù ñöôïc laø nhôø nhöõng laàn thaát baïi chua cay, vaø coù khi phaûi ñoåi baèng maùu, do ñoù môùi coù caâu noùi: kinh nghieäm xöông maùu.
Toâi thaáy coù raát nhieàu ngöôøi treû môùi ra tröôøng, cuõng thoâng minh hoïc gioûi laém. Haäu sinh khaû uùy. Theá giôùi phaûi tieán leân, ñoù laø leõ thöôøng. Toâi cuõng thaáy coù moät soá khoâng ít nhöõng ngöôøi treû khaùc môùi ra tröôøng, taøi gioûi chaúng ñeán ñaâu, mai sau khoâng bieát coù giuùp gì ñöôïc cho ñôøi chaêng, nhöng kieåu caùch ta ñaây, thaùi ñoä keânh kieäu, chæ bieát chæ trích, cheâ bai caùc baäc lôùn tuoåi ñaùng baäc... cha, oâng cuûa mình laø coå huû, laø laïc haäu vaø cho raèng quan nieäm cuûa caùc ngaøi laø... xöa roài, khoâng hôïp vôùi thôøi ñaïi!? Nhöõng ngöôøi treû naøy ñaõ queân maát raèng, moät ngaøy naøo ñoù mình cuõng seõ giaø ñi, vaø cuõng seõ coù nhöõng lôùp treû ñaøn em khaùc cheâ bai mình laø laïc haäu, laø xöa hôn caû traùi ñaát...
Caùi xöa, caùi laïc haäu chính laø do taâm hoàn cuûa mình coù soáng phuø hôïp vôùi tinh thaàn Baùc AÙi maø Chuùa Kitoâ ñaõ daïy doã mình khoâng? Bôûi vì tinh thaàn Baùc AÙi cuûa Chuùa Kitoâ thì muoân ñôøi vaãn theá, chæ coù khaùc nhau veà phöông caùch thöïc haønh, cho neân noù ñoåi môùi moãi ngaøy, hôïp vôùi moïi thôøi ñaïi. Vaø tinh thaàn Baùc AÙi lôùn nhaát, gaàn guûi chuùng ta nhaát, chính laø heát mình phuïc vuï, ñeán noåi gioáng nhö Chuùa Gieâsu, daùm hy sinh maïng soáng mình cho ngöôøi mình yeâu... Neáu mình khoâng theo kòp, töùc laø khoâng thöïc haønh Lôøi Chuùa, thì laø laïc haäu, laø... xöa nhö traùi ñaát roài chöù coøn gì nöõa.
EÁch ngoài ñaùy gieáng laø ôû ñoù vaäy !
Lm. Giuse Maria Nhaân Taøi, csjb.
(dòch vaø vieát suy tö)