Ngaøy 7-2-2002
Ngoãng Trôøi Kieâu Ngaïo
Ngoãng trôøi töø luùc du hoïc trôû veà nöôùc, caøng ngaøy caøng caûm thaáy cha meï laø ñaïo ñöùc giaû, khoù maø khôi thoâng..., nhöõng lôøi cuûa baïn beø thì nhaït nheõo, xaõ hoäi thì loãi thôøi... ...Quaû thaät noù khoâng theå chòu ñöïng, vaø khoâng ngöøng chæ trích traùch moùc:
- "Trôøi aï ! Theá giôùi naøy sao laïi trôû thaønh ngu ñaàn, voâ tri nhö theá chöù?"
- "Beù con, söûa ñoåi laïi khoâng phaûi laø theá giôùi naøy, maø chính laø nhaø ngöôi ñoù". - Chuùa Taïo Vaät nheï lôøi noùi tieáp: -"Neáu tri thöùc ñeå cho ngöôøi kieâu ngaïo, thì tri thöùc seõ laøm cho hoï teù nhaøo. Neáu hoïc vò ñeå cho ngöôøi hö vinh, thì hoïc vò gioáng nhö moät böùc töôøng, ñem ngöôøi ta ñoùng kín ôû beân trong vaäy!"
(Haïnh Laâm Töû)
Suy tö:
Coù ngöôøi ñöôïc may maén ñi hoïc ôû nöôùc ngoaøi, vinh vang töï ñaéc coi baïn beø khoâng ra gì.
Coù ngöôøi ra nöôùc ngoaøi hoïc ñöôïc vaøi chöõ, thì khoe khoang khaép cuøng bôø coõi traùi ñaát: "Toâi hoïc ôû moät ngoâi tröôøng noåi tieáng, ôû ñaây giaùo sö daïy gioûi...". Nhöng thöïc chaát hoï hoïc haønh chaúng ra caùi gioáng gì caû.
Caùc baïn treû thöôøng coù tính sính ngoaïi, ñoàng yù laø caùc nöôùc aáy vaên minh tieán boä. Nhöng ta neân hoïc nhöõng caùi hay cuûa hoï, ñeå aùp duïng cho mình, cho coäng ñoaøn vaø cho toå quoác...
Coù ngöôøi môùi hoïc ñöôïc vaøi chöõ, noùi noâm na bình daân theo kieåu noùi Vieät Nam mình laø "chöõ nghóa khoâng ñaày laù mít", maø ñaõ cheâ saùch naøy vieát chaúng ra gì, saùch kia vieát chaúng ra hoàn..., cheâ luoân caû nhöõng taùc phaåm coù giaù trò veà vaên hoïc, toân giaùo vaø khoa hoïc.
Toâi nghieäm thaáy raèng, hoï cheâ vì hoï khoâng ñuû trình ñoä ñeå hieåu, ñoïc maø chaúng hieåu gì, ñoïc nhö treû em tieåu hoïc ñoïc saùch ñaïi hoïc, ñoïc ñöôïc maët chöõ, coøn yù nghóa thì nhö ngöôøi muø sôø voi.
- Khieâm toán maø hoïc hoûi thì nhö than hoàng aâm æ chaùy maõi khoâng thoâi.
- Hoïc hoûi trong khieâm toán, thì nhö maët trôøi töø töø loù daïng ôû phöông ñoâng, cho ñeán luùc toûa saùng, ñem laïi aùnh quang cho moïi ngöôøi.
Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: Nöôùc Trôøi khoâng maïc khaûi cho nhöõng keû thoâng thaùi vaø khoân ngoan.
Ñoá caùc baïn bieát taïi sao? - Ñôn giaûn laø vì taâm hoàn cuûa hoï ñaõ chöùa ñaày moïi thöù thoâng thaùi vaø khoân ngoan cuûa theá gian roài, coøn choå ñaâu nöõa maø chöùa söï vó ñaïi cuûa Nöôùc Trôøi chöù!
Lm. Nhaân Taøi, csjb.
(dòch vaø vieát suy tö)