Nhöõng Ngöôøi Löõ Haønh Treân Ñöôøng Hy Voïng
cuûa Ñöùc Hoàng Y Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän
30- Ñöùa Con Haïnh Phuùc
1. Con ñöôøng thô aáu thieâng lieâng
* Thôøi gian laø cuûa Chuùa, muoân vaät laø cuûa Chuùa, Alpha vaø Omega, caên nguyeân vaø cuøng ñích; Chuùa toaøn naêng, cao caû, nhöng ñoàng thôøi chaêm soùc chim trôøi caù bieån, thuù röøng, hoa ñoàng noäi vaø Chuùa ñeám heát toùc treân ñaàu con: Chuùa chæ keå tình yeâu. Bình an vaø haïnh phuùc cho taâm hoàn nhoû beù bieát khao khaùt voâ taän (ÑHV 734).
* Chuùng ta quan nieäm Nöôùc Trôøi khoù khaên, phöùc taïp quaù! Chuùa Gieâsu chæ ñaët moät ñieàu kieän: "Ai khoâng trôû neân nhö treû thô, thì chaúng ñaùng vaøo Nöôùc Trôøi" (ÑHV 735).
Noùi ñeán con ñöôøng thô aáu thieâng lieâng baát cöù ai cuõng nghó ngay ñeán chò thaùnh Teâreâxa Haøi Ñoàng Gieâsu. Chính Thieân Chuùa ñaõ duøng chò ñeå vaïch ra cho nhöõng taâm hoàn ñôn sô beù moïn moät ñöôøng loái tuyeät haûo ñeå ñi ñeán cuøng Thieân Chuùa. Caàn phaûi suy nieäm nghieâm tuùc toaøn boä taùc phaåm "Moät Taâm Hoàn" hay "Thuû Baûn Töï Thuaät" môùi mong hieåu ñöôïc phaàn naøo con ñöôøng ñôn sô tín thaùc aáy.
Sau ñaây chæ trích laïi moät vaøi maûnh vuïn thu nhaët ñoù ñaây ñeå chuùng ta cuøng suy nieäm vaø caàu nguyeän:
Chò thaùnh Teâreâxa vieát cho chò caû Marie du Sacreù-Coeur: "Chò yeâu daáu, em ñoaùn chò muoán nghe em keå laïi nhöõng maàu nhieäm maø Chuùa ñaõ toû cuøng em, nhöõng maàu nhieäm maø Chuùa ñaõ toû cuøng chò roài. Em chaéc theá! Vì xöa chính chò ñaõ taäp cho em bieát traàm maëc nhöõng taâm söï vôùi Chuùa. Taâm söï vôùi Chuùa töùc laø maàu nhieäm, maø maàu nhieäm thì löôõi phaøm traàn khoâng theå noùi. Chæ coù traùi tim môùi caûm ñöôïc phaàn naøo thoâi. Daàu vaäy, em cuõng xin cöù noùi moät ñoâi lôøi:
Chò ñöøng nghó raèng em ñang ñöôïc vöõng vaøng sung söôùng trong suoái an uûi. OÂi! khoâng phaûi theá ñaâu. Söï an uûi cuûa em laø ñöøng coøn ñöôïc an uûi gì ôû theá gian naøy nöõa. Trong im laëng kín ñaùo, Chuùa Gieâsu ñaõ daïy doã em. Chuùa khoâng ra maët, khoâng leân tieáng, cuõng khoâng duøng saùch vôû naøo. Vaø em chaúng hieåu saùch vôû naøo heát maëc duø coù ñoïc. Ñoïc saùch hoïa hoaèn laém em môùi gaëp ñöôïc ñoâi lôøi an uûi; chaúng haïn nhö troùt giôø ngaém saùng nay em caûm thaáy khoâ khan laém, maõi luùc gaàn xong em môùi ñöôïc caâu an uûi naøy: Ñaây laø ñieàu Cha Thaày ban ñeå daïy caùc con. Ngöôøi seõ daïy caùc con caùc vieäc phaûi laøm. Cha muoán con naêng ñoïc saùch Söï Soáng laø saùch bieân cheùp raønh maïch khoa hoïc tình yeâu vaø ngheä thuaät yeâu thöông.
OÂi! Khoa hoïc Tình yeâu! Ngheä thuaät yeâu thöông! Nhöõng tieáng du döông eâm aùi döôøng naøo! Nghe nhö maät roùt vaøo tai, laøm linh hoàn heát söùc caûm khoaùi! Em chæ öôùc ao hoïc chuyeân moân khoa aáy, vaø ñeå theo hoïc, duø ñaõ toán phí heát cô nghieäp, em cuõng coøn noùi nhö "Baïn tình" trong Nhaõ Ca; "Em chöa toán phí gì caû " (Nhaõ Ca 8,7).
Em cuõng nhaän raèng chæ coù tình yeâu môùi ñuû laøm ta ñöôïc vöøa loøng, vöøa yù Chuùa. Vaäy tình yeâu phaûi laø taát caû cô nghieäp cuûa em, em chæ bieát say söa yeâu meán Chuùa cho troïn tình nghóa.
Chuùa Gieâsu ñaõ cho em bieát con ñöôøng duy nhaát ñöa ta ñeán beán löûa tình yeâu laø phoù thaùc mình trong tay Chuùa, töïa hoà ñöùa con nít naèm nguû treân caùnh tay Cha, khoâng coøn bieát lo sôï gì nöõa. Chuùa ñaõ phaùn qua mieäng vua Salomon theá naøy: "Ai nhoû beù nhaát haõy ñeán vôùi Ta" (Chaâm ngoân 9,4). Nôi khaùc: "Chuùa xoùt thöông nhöõng ngöôøi beù nhoû" (Khoân ngoan 6,6). Tieân tri Isaia cuõng nhaân danh Ñaáng nguoàn tình yeâu maø noùi: "Ngaøy sau heát Chuùa seõ daãn ñaøn chieân Chuùa vaøo caùnh ñoàng coû xanh rôøn. Ngöôøi seõ choïn chieân naøo beù nhoû hôn ñeå aüm beá treân ngöïc". Vaø nhö chöa thoûa loøng ñuû vôùi nhöõng caùch toû tình yeâu ñöông aáy, Chuùa laïi coøn soi cho Tieân tri Isaia noùi: "Nhö meï kia môn trôùn yeâu daáu con theá naøo, Ta cuõng seõ aüm beá an uûi chuùng con, oâm aáp vaøo loøng vaø ru treân ñaàu goái nhö vaäy" (Is 40,11)
Chò yeâu daáu hôõi, nghe nhöõng lôøi tha thieát ñoù, chuùng ta bieát noùi sao? Chuùng ta chæ coøn bieát im laëng maø khoùc vì ôn, vì nghóa, vì tình... OÂi! Neáu caùc linh hoàn yeáu ñuoái vaø thieáu thoán nhö linh hoàn em maø thaáu hieåu ñieàu em chieâm nieäm ñaây, laøm sao coøn linh hoàn naøo thaát voïng treân ñöôøng troïn laønh nöõa? Em daùm nghó: heát thaûy seõ deã daøng bay tôùi ñænh AÙi sôn, vì Chuùa chaúng buoäc ta phaûi coù nhöõng haønh ñoäng to taùt hieån haùch, phaûi laøm nhöõng vieäc caû theå, phi thöôøng, Ngöôøi chæ buoäc ta phaûi phoù troùt cho thaùnh yù Ngöôøi, vaø giöõ luoân luoân taâm loøng tri aân cho toaøn veïn. Chuùa ñaõ phaùn: "Cha chaúng caàn nhöõng ñoaøn chieân deâ cuûa chuùng con, bôûi vì taát caû nhöõng caàm thuù treân röøng xanh, nhöõng chim muoâng treân röøng nuùi laø cuûa Cha heát. Cha bieát roõ töøng con chim bay löôïn treân non nöôùc. Neáu Cha ñoùi, Cha chaúng phaûi noùi vôùi chuùng con ñaâu, bôûi vì traùi ñaát vaø moïi söï trong traùi ñaát ñeàu laø cuûa Cha. Naøo Cha phaûi caàn aên thòt boø vaø uoáng maùu deâ ö? Chuùng con haõy daâng leân Cha nhöõng lôøi khen ngôïi, nhöõng haønh ñoäng ñeàn ôn traû nghóa".
Ñoù laø taát caû nhöõng söï maø Chuùa ñoøi hoûi ôû ta. Ngöôøi chaúng caàn chi coâng vieäc ta laøm, chæ caàn ta coù loøng yeâu meán Ngaøi laø ñuû.
Thöa chò yeâu daáu, chò ñaõ ngoû yù muoán hieåu thaáu loøng em, taát caû nhöõng taâm tình em, vaø em muoán vieát laïi ñaây caùi moäng xuaân töôi ñeïp nhaát cuûa ñôøi em, cuøng caû caùi maø chò keâu laø "hoïc thuyeát cuûa em". Thì noù nhö theá ñaáy!"
* * *
* Khi ngöôøi ta xin ñieàu gì, ngöôøi ta khai khaû naêng vaø coâng traïng... nhöng em beù, caùch ñôn sô, chæ khai: "Con laø con oâng.., con baø..., ôû treân xoùm..." Ñoù laø taát caû ñôn töø cuûa noù. Con haõy hieân ngang vaø caàu nguyeän nhö vaäy: "Con laø con Chuùa, con Ñöùc Meï..." (ÑHV 719).
* Ñöùa beù ñeán quaùn mua ñoà cho meï, quaùn ñaõ ñoùng cöûa, noù goõ maõi, chuû quaùn töùc toái môû cöûa, saün saøng maéng noù moät traän, nhöng thaáy em beù ñôn sô, chuû ñaàu haøng vaø töôi cöôøi aâu yeám: "Toäi nghieäp, con gioûi quaù, ñi ñaâu giôø naøy?..." vaø noù ñöôïc taát caû, haõy soáng nhö treû thô (ÑHV 720).
* Treû con khoâng caàn bieát cha meï giaøu hay ngheøo chæ bieát coù cha meï laø ñuû, duø coù bom ñaïn, duø coù ñoùi raùch, hieåm nguy, mieãn laø coù cha meï, treû nguû thieáp ñi baèng an. Noù truù ôû tình yeâu haàu nhö toaøn naêng cuûa cha meï. Con haõy phoù thaùc nhö vaäy! (ÑHV 721).
* Beù con laàm laãn bao nhieâu laàn, cha meï cöù thöông vì bieát ñöùa beù khoâng coù loøng xaáu. Noù doác loøng maõi vaø noù sa ngaõ maõi. Khoâng heà gì! Chæ thieän chí cuûa noù. Maëc duø cha meï noù yeáu ñuoái khoâng laøm gì ñöôïc: "Con ñöøng daïi nöõa nghe con!..." - "Daï." - "Con coù thöông ba maù ngaøn laàn khoâng?" - "Coù." - "Vaïn laàn khoâng?" - "Coù." - "Trieäu laàn khoâng?" - "Coù." - Chuùa chæ caàn thieän chí cuûa con. Ôn Chuùa seõ giuùp con (ÑHV 722).
Vaø töø taâm tình ñoù phaùt xuaát ra "Lôøi nguyeän xin caùc linh hoàn thô aáu" sau ñaây:
"Laïy Chuùa Gieâsu, chôù gì con noùi ñöôïc cuøng caùc linh hoàn thô aáu caùch Chuùa thöông yeâu chieàu ñaõi chuùng con laï luøng döôøng naøo! Con tin thaät raèng, vì duø Chuùa gaëp moät linh hoàn naøo yeáu ñuoái hôn linh hoàn con, nhöng bieát hoaøn toaøn hy voïng ôû tình yeâu haûi haø Chuùa, thì haún Chuùa seõ vui loøng thi aân giaùng phuùc cho linh hoàn aáy phong phuù hôn, lôùn lao hôn ngaøn laàn nöõa.
"Nhöng laïy Chuùa Ñaáng chí thieát, Baïn Tình chí aùi, taïi sao con laïi öôùc ao coå voõ huyeàn nhieäm tình yeâu haûi haø Chuùa nhö theá? Naøo chính Chuùa, Ñaáng ñaõ daïy con tình yeâu, haù laïi chaúng bieát choïn ngöôøi khaùc ñeå sai ñi coå voõ maàu nhieäm naøy sao? Thoâi, con hieåu roài, con xin im laëng vaâng theo yù Chuùa ñònh ñoaït.
"Con chæ tha thieát naøi xin Chuùa ñoaùi nhìn ñeán soá ñoâng nhöõng linh hoàn thô aáu, naøi xin Chuùa choïn laáy trong theá gian moät ñoaøn quaân goàm heát thaûy nhöõng linh hoàn ñôn sô beù moïn, haàu laøm cuûa leã xöùng ñaùng daâng teá tình yeâu haûi haø Chuùa!
"OÂi Chuùa Gieâsu! xin nhaäm lôøi con cuøng".
* * *
* Caàu nguyeän, con ñöøng ngaïi xin Chuùa, con cöù ñôn sô thaønh thöïc, nhö ñöùa beù: bieát ñöôïc yeâu thöông, noù xoû tay vaøo tuùi aùo cha, môû xaùch cuûa meï ñeå kieám quaø. Chuùa khoâng noùi duï ngoân "ñöùa con xin cha baùnh vaø caù sao?" (ÑHV 723).
* Con meät moûi, con caàm trí laâu khoâng ñöôïc, con chaùn naûn. Mieãn con yeâu meán Chuùa laø ñuû. Moät ñöùa beù chôi tröôùc maët cha meï, ngoài treân chaân cha meï, hay nhìn cha meï, hoaëc nguû ngon laønh, cha meï cuõng sung söôùng naâng niu noù (ÑHV 724).
Chò thaùnh Teâreâxa ñaõ soáng tinh thaàn thô aáu nhö theá naøy trong caùch caàu nguyeän:
"Caàu nguyeän ñeå ñöôïc nhaäm lôøi, thì khoâng caàn phaûi ñoïc moät caâu kinh ñaët thaät hay vaø thaät ñuùng hoaøn caûnh. Ngoaøi nhöõng kinh nguyeän chung haèng ngaøy, toâi khoâng coù can ñaûm laät töøng trang saùch ñeå tìm nhöõng kinh hay; laøm nhö theá chæ theâm nhöùc ñaàu roái trí bôûi kinh naøo cuõng thaáy hay caû. Thaønh thöû, vì khoâng theå ñoïc heát caùc kinh, toâi laøm nhö maáy ñöùa nhoû khoâng bieát ñoïc saùch: chæ noùi ñôn sô vôùi Chuùa nhöõng ñieàu toâi muoán noùi, vaø luoân luoân Chuùa hieåu toâi. Ñoái vôùi toâi, caàu nguyeän laø moät caùi gì ñôn sô höôùng leân trôøi, laø moät söï nhaéc loøng leân vôùi Chuùa, laø moät tieáng keâu bieát ôn vaø ñaày loøng yeâu meán luùc gaëp thöû thaùch cuõng nhö ñöôïc vui thoûa. Toùm laïi, caàu nguyeän laø moät caùi gì cao caû, sieâu nhieân, laøm cho taâm hoàn môû ra vaø keát hôïp vôùi Chuùa".
* * *
* Cha meï xin keïo cuûa em beù, noù thu tay laïi, noù khoâng cho, cha meï naên næ, noù coøn tieác, noù ñöa tay ra, môû tay daàn daàn vaø cho cha meï. Cha meï möøng vui, hoân con ñaõ quaûng ñaïi, thaéng taùnh ích kyû vaø cho con theâm nöõa. Chuùa vui söôùng vì nhöõng hy sinh nhoû moïn cuûa con (ÑHV 726).
* Taâm hoàn treû con khoâng bieát caêm thuø, vöøa bò cha meï söûa phaït, noù khoùc loùc nhöng noù queân lieàn, noù thiu thiu nguû treân tay vöøa ñaùnh phaït noù. Con haõy queân taát caû böïc töùc, aùc caûm, ôû treân tay dòu hieàn cuûa cha meï con, con haïnh phuùc quaù roài! (ÑHV 728).
Trong cuoäc soáng haèng ngaøy, chò thaùnh Teâreâxa khoâng boû qua moät dòp naøo maø khoâng hieán teá mình moät caùch vöøa ñôn sô nhö moät ñöùa con yeâu meán Cha, vöøa cao caû, vöøa teá nhò. Chò thuaät laïi:
"Trong nhaø coù moät chò thöôøng luùc naøo cuõng laøm con phaät yù. Töø caùch cö xöû, lôøi aên tieáng noùi cho tôùi tính khí cuûa chò, caùi gì xem ra cuõng gaây khoù chòu caû. Tuy vaäy, chò laø moät nöõ tu ñaïo ñöùc vaø coù leõ raát ñeïp loøng Chuùa. Con khoâng muoán chieàu theo tính aùc caûm töï nhieân ñoái vôùi chò aáy neân con thaàm nhuû: Baùc aùi khoâng heä ôû tình caûm nhöng ôû vieäc laøm. Vaø con ra söùc ñoái xöû vôùi chò naøy nhö ñoái vôùi moät ngöôøi thaân yeâu nhaát. Moãi khi gaëp chò, con laïi caàu nguyeän cho chò, daâng cho Chuùa moïi nhaân ñöùc vaø coâng nghieäp cuûa chò. Laøm nhö theá con thaáy Chuùa Gieâsu ñöôïc haøi loøng laém, vì khoâng coù nhaø ngheä só naøo laïi khoâng muoán ñöôïc nghe ngöôøi ta ca tuïng taùc phaåm cuûa mình, vaø Chuùa Gieâsu, nhaø ngheä só saùng taïo caùc taâm hoàn seõ sung söôùng khi thaáy ngöôøi ta boû qua caùi veû beân ngoaøi cuûa taâm hoàn, ñeå ñi vaøo taän thaâm cung nôi Chuùa ngöï maø chieâm ngaém vaø ca tuïng veû ñeïp cuûa noù. Caàu nguyeän cho keû laøm mình böïc boäi maø thoâi, con chöa laáy laøm ñuû. Moãi khi coù theå, con coøn coá gaéng giuùp ñôõ chò vaø khi con böïc boäi muoán ñoái chaát vôùi chò moät caùch baát nhaõ, con laïi nôû moät nuï cöôøi heát söùc aâu yeám, roài tìm caùch ñaùnh troáng laûng sang chuyeän khaùc. Saùch Göông Phöôùc coù daïy: "Thaø ñeå ngöôøi ta nghó sao tuøy yù coøn hôn laø caõi laãy".
"Thöôøng khi con khoâng ra chôi (con coù yù noùi ñeán giôø laøm vieäc), neáu coù chuyeän gì vôùi chò ñoù maø con thaáy khoù coù theå chòu ñöïng ñöôïc, con lieàn ñaùnh baøi chuoàn nhö moät ngöôøi lính ñaøo nguõ. Vì chò khoâng bieát con nghó theá naøo veà chò, neân chò khoâng heà ngôø ñöôïc taïi sao con xöû söï nhö theá, chò cöù töôûng con öa chò laém. Moät hoâm vaøo giôø chôi, chò toû veû ñaéc yù vaø noùi vôùi con moät caâu ñaïi khaùi nhö sau: "Naøy chò Teâreâxa Haøi Ñoàng Gieâsu, chò coù theå cho toâi bieát taïi sao chò meán toâi khoâng? Khoâng hieåu taïi sao heã cöù nhìn toâi laø y nhö chò tuûm tæm cöôøi?" AØ! Caùi laøm cho con yeâu meán chò chính laø Chuùa Gieâsu naùu trong ñaùy loøng chò vaäy... Chuùa Gieâsu laø Ñaáng bieán ñoåi söï cay ñaéng neân eâm aùi ngoït ngaøo (Göông Phöôùc III, 5,3). Con baûo chò: sôû dó con cöôøi laø vì con thích chò laém. (Dó nhieân con khoâng noùi theâm laø con thích chò chæ trong phaïm vi thieâng lieâng thoâi)".
2. Vinh danh Cha laø haïnh phuùc cuûa con
* Taâm hoàn treû thô ñaây khoâng phaûi laø thô ngaây. Nhöng laø yeâu thöông khoâng giôùi haïn, phoù thaùc cho cha meï taát caû; cha meï baûo gì, laøm taát caû; theo cha meï, boû taát caû; tin töôûng cha meï hôn taát caû. Huøng duõng, vöõng vaøng, xöng ñaïo laøm con cuûa ngöôøi Kitoâ höõu (ÑHV 730).
Cha Charles de Foucauld ñaõ ñeå laïi khoâng bieát bao nhieâu buùt tích laøm ích cho caùc taâm hoàn taän hieán, cho caùc linh hoàn ao öôùc hoaøn toaøn phoù thaùc trong tay Chuùa laø Cha töø nhaân. Maáy gioøng vaén taét sau ñaây giuùp ta suy nieäm moät ít taâm tình saâu xa nhaát cuûa ngaøi:
"Laïy Cha laø Chuùa Trôøi con, caùi naøy hay caùi khaùc cuõng ñöôïc, khoâng quan heä laém. Caùi ñaùng keå hôn heát chính laø söï vinh hieån Cha. Xin Cha haõy laøm saùng danh Cha. Xin Cha haõy ban cho con söï gì laøm saùng danh Cha hôn caû. Chính söï ñoù con muoán xin Cha, chöù khoâng söï gì khaùc.
"Xin Cha ñöøng chuù troïng ñeán lôøi con caàu xin... Con ñaõ caàu xin vaø con phaûi caàu xin, bôûi vì Cha laø Cha cuûa con vaø bôûi vì trình baøy cho Cha bieát nhöõng thieáu thoán cuûa con ñoù laø nhieäm vuï con phaûi laøm... Nhöng sau khi con ñaõ ñôn sô noùi cho Cha bieát nhöõng nhu caàu cuûa con, thì con xin nhaéc laïi cho Cha, con xin laëp laïi, con noùi vaø con xin noùi laïi cho Cha bieát laø con coøn moät nhu caàu khaùc, ngaøn laàn lôùn lao hôn, ngaøn laàn mong öôùc hôn, ñoù laø nhu caàu thaáy Cha ñöôïc vinh hieån, ñoù laø nhu caàu ñích thöïc vaø duy nhaát cuûa con. Nhu caàu ñoù con xin Cha laøm cho con ñöôïc thoûa maõn.
"Laïy Cha con, xin haõy laøm saùng danh Cha nôi con, xin haõy laøm saùng danh Cha nôi con, xin haõy laøm saùng danh Cha...
"Ñieàu con ao öôùc laø laøm sao cho Cha ñöôïc vinh hieån. Ñoù laø khaùt voïng cuûa con.
"Laïy Cha, xin haõy laøm nôi con söï gì ñeïp loøng Cha hôn caû, söï gì cuõng ñöôïc. Laïy Cha, xin haõy cöù laøm saùng danh Cha..."
Ngaøi coøn saùng taùc moät baøi kinh raát hay quen goïi laø kinh phoù thaùc, cuõng goàm nhöõng taâm tình nhö vöøa thaáy:
"Laïy Cha con phoù maëc con cho Cha, xin duøng con tuøy sôû thích Cha. Cha duøng con laøm chi, con cuõng xin caùm ôn. Con luoân luoân saün saøng, con ñoùn nhaän taát caû. Mieãn laø yù Cha thöïc hieän nôi con, nôi moïi loaøi Cha taïo döïng, thì, laïy Cha, con khoâng öôùc muoán chi khaùc nöõa. Con trao linh hoàn con veà tay Cha. Con daâng linh hoàn con cho Cha. Laïy Chuùa Trôøi con, vôùi taát caû tình yeâu cuûa loøng con. Vì con yeâu meán Cha, vì loøng yeâu meán thuùc ñaåy con phoù daâng mình cho Cha, thuùc ñaåy con trao troïn baûn thaân veà tay Cha, khoâng so ño, vôùi moät loøng tin caäy voâ bieân vì Cha laø Cha cuûa con".
3. Taâm hoàn ñôn sô treân ngai Giaùo Hoaøng
* Soáng tinh thaàn con Chuùa khoâng phaûi laø uûy mò, thuï ñoäng, nhöng laø moät linh ñaïo: Deã daøng trong söï khoù khaên, Ñôn sô trong söï phöùc taïp, Dòu daøng trong söï cöông quyeát, Huøng duõng trong söï yeáu ñuoái, Khoân ngoan trong söï ñieân daïi. "Neáu caùc con khoâng trôû neân nhö treû thô, caùc con khoâng ñöôïc vaøo Nöôùc trôøi." (ÑHV 727).
* Nhaø taïm Chuùa Thaùnh Theå vaø Meï Maria laø bí quyeát cuûa söùc maïnh con treân ñöôøng hy voïng. Taát caû caùc tinh tuù duø xaùn laïn, bao la ñeán ñaâu, cuõng khoâng saùnh vôùi quaû ñaát nhoû heïp naøy ñöôïc (ÑHV 733).
Ñöùc Gioan XXIII maø chuùng ta coù dòp nhaéc ñeán nhieàu laàn, tuy ôû treân ngoâi Giaùo Hoaøng raát ñoãi cao sang, nhöng vaãn luoân giöõ moät taâm hoàn ñôn sô, khieâm nhöôøng nhö moät treû thô tröôùc maët Thieân Chuùa.
Ngaøi ñaõ ghi laïi ngaøy 11.8.1961 trong "Taâm hoàn nhaät kyù":
"Xöng toäi haèng tuaàn laø vieäc toâi laøm suoát ñôøi...
"Toäi nghòch ñöùc trong saïch? Suoát ñôøi khoâng bao giôø coù loãi troïng, hoaëc vì caù nhaân hoaëc vì thaân thieän vôùi ai. Duø do maét, duø do tay chaân, duø do hình aûnh caùm doã khoâng bao giôø coù. Ñoù laø ôn Chuùa naâng ñôõ söï yeáu heøn cuûa toâi, vaø toâi tin ôû Chuùa seõ tieáp tuïc baûo veä toâi ñeán giaây phuùt sau cuøng.
"Toäi nghòch ñöùc khieâm nhöôøng? Toâi toân thôø vaø haèng thöïc hieän ñöùc naøy. Tuy nhieân, khi bò coi thöôøng, thaâm taâm vaãn coøn phaûn öùng. Phaûn öùng naøy toâi xin aâm thaàm giöõ trong buïng ñeå hoïc taäp theâm ñöùc nhaãn naïi, ñeå theâm dòp ñeàn toäi, vaø cuõng laø phöông theá ñeå ñeàn toäi theá gian.
"Ñoái vôùi ñöùc baùc aùi? Tuy ít gaëp khoù khaên veà ñieåm naøy, theá nhöng laém luùc cuõng laø dòp haõm mình, vì laém luùc suyùt maát nhaãn naïi vaø do ñoù, coù theå coù moät hai keû voâ tình ñaõ phaûi gaùnh chòu ñau khoå.
"Xuùc phaïm? Ai bieát ñöôïc bao laàn mình ñaõ loãi luaät Chuùa vaø luaät Hoäi Thaùnh. Thöïc nhieàu voâ keå! Tuy nhieân, toâi khoâng caû loøng trong söï naëng ngay caû trong söï nheï. Loøng trí toâi haèng quyù meán luaät cuûa Chuùa, luaät Hoäi Thaùnh vaø luaät ñôøi; nhaát laø toâi haèng caån thaän giöõ gìn ñeå laøm göông cho thuoäc haï, ñeå "xaây döïng giaùo só vaø giaùo daân",
"Neáu coù loãi, toâi ñaõ xöng toäi, ñaõ doác loøng söûa chöõa, vaø caøng cao tuoåi, toâi caøng haèng coá gaéng giöõ caùc thöù luaät caùch chính chaén.
"Sô suaát? Theá naøo cuõng laém sô suaát vì bao nhieäm vuï cuûa ñôøi muïc vuï vaø hieän nay cuûa moät Giaùo Hoaøng keá vò thaùnh Pheâroâ. Caû cuoäc soáng daøi 80 tuoåi vôùi bao nhieâu "loãi laàm sô suaát", toâi ñaõ thuù nhaän taát caû hoài saùng nay vôùi Ñöùc Giaùm muïc Cavagna, ngöôøi giaûi toäi thöôøng xuyeân cuûa toâi, ngay nôi phoøng naøy, nôi maø caùc vò tieàn nhieäm Pioâ XI, Pioâ XII ôû, vaø rieâng Ñöùc Pioâ XII ñaõ cheát, ngaøy 9.10.1958...
"Xin Chuùa Gieâsu haèng thöông xoùt con laø keû coù toäi, con haèng tin töôûng ôû söï ñaïi töø bi vónh cöûu cuûa Chuùa".
4. Theá naøo laø ñöùa con haïnh phuùc
* Baïo daïn vì ôn Chuùa laø ñieàu kieän ñeå neân thaùnh, haõy baïo daïn nhö treû thô, vui töôi chaáp nhaän yù Chuùa, saün saøng theo yù Chuùa baát cöù ñeán ñaâu, yeâu meán Chuùa taän tình. Treû thô saün saøng leân maët traêng, tình nguyeän ñi phi thuyeàn, mieãn laø coù söï hieän dieän cuûa cha meï (ÑHV 729).
Coù ngöôøi hoûi chò Chiara Lubich laøm sao chò coù theå theo doõi haèng traêm ngaøn ngöôøi treân theá giôùi, laøm sao chò coù theå höôùng daãn taát caû moïi ngöôøi theo cuøng moät linh ñaïo? Chò mæm cöôøi traû lôøi: "Toâi khoâng theo doõi ai caû. Toâi chæ theo doõi Thieân Chuùa töøng giaây phuùt, vaø neáu toâi theo doõi Thieân Chuùa thì ñaùm ñoâng seõ theo toâi!"
Cha Antoine Weber ñaõ thuaät laïi moät kinh nghieäm soáng töông töï nhö theá. "Khi toâi laøm vieäc ôû Braxin, toâi coù quen bieát moät chò beáp ngöôøi Phi chaâu. Chò muø chöõ nhöng laø moät ñaàu beáp gioûi, haèng tuaàn ñöôïc gôûi ñi naáu côm cho moät traïi lính. Chính trong coâng vieäc naøy, chò ñaõ khaùm phaù ra chieàu saâu cuûa Phuùc AÂm. Chò thaàm hieåu phaûi thöïc hieän yù Chuùa trong töøng giaây phuùt, yeâu Chuùa trong moãi anh chò em, phuïc vuï Chuùa trong heát moïi ngöôøi. Ñôøi soáng chò, chò xem laø moät cuoäc phieâu löu kyø thuù, vì moãi ngaøy chò laïi khaùm phaù theâm moät khuoân maët môùi cuûa Chuùa, hieåu theâm moät khía caïnh môùi cuûa tình yeâu Chuùa Kitoâ muoán trao cho moãi ngöôøi anh chò em. Moät ngaøy kia, chò keå laïi cuoäc soáng chò vaø ñaõ ñaùnh ñoäng ñöôïc nhieàu ngöôøi. Chò trôû neân moät nguoàn suoái nöôùc töôùi maùt phong phuù cho nhöõng ai ñöôïc chò thoâng truyeàn kinh nghieäm soáng cho. Moät giaùo sö thaàn hoïc sau khi gaëp ñöôïc chò ñaõ noùi raèng ngaøi hoïc ñöôïc nôi chò nhieàu hôn nhöõng naêm ôû ban thaàn hoïc. Moät nhaø taâm lyù hoïc cuõng baûo: chò khoâng coù maëc caûm vôùi ngöôøi khaùc, chò soáng nhö moät ngöôøi con cuûa Thieân Chuùa, chò ñaõ toû ra hoaøn toaøn töï do".
Ñieàu ñaùng tieác laø ña soá anh em Kitoâ höõu ñaõ khoâng thöïc hieän thaùnh yù Chuùa trong giaây phuùt hieän taïi. Moãi ngöôøi thaønh laäp chöông trình rieâng cho mình. Hoï thaát voïng vì ñôøi soáng quaù bình laëng, voâ danh vaø ñoäc ñieäu cuûa hoï. Hoï khoâng soáng ñôøi soáng cuûa hoï caùch saâu xa. Hoï soáng trong giaác mô, trong hoaøi nieäm, trong töông lai nhöng khoâng soáng trong giaây phuùt hieän taïi cuûa mình.
5. Haïnh phuùc laøm con Chuùa
* Ngöôøi moà coâi ñöôïc sung tuùc phuù quyù laø ngöôøi haïnh phuùc, nhöng khoâng phaûi laø ngöôøi con haïnh phuùc. Ngheøo khoù maáy maø coù cha yeâu, meï meán laø ngöôøi con haïnh phuùc. Con coù yù thöùc con laø ñöùa con voâ cuøng haïnh phuùc vì laøm con Chuùa Cha, con Meï Maria khoâng? (ÑHV 718).
Chuùng ta ñaõ coù dòp tìm hieåu ñôøi soáng vui töôi cuûa Vieän phuï Dom Columban Marmion (1858-1923). Ngaøi ñaõ giaûng daïy vaø ñaõ vieát raát nhieàu saùch. Troïng taâm ñöôøng höôùng cuûa ngaøi laø "laøm theá naøo ñeå soáng ñaïo laøm con Chuùa moät caùch vui töôi haïnh phuùc".
Taùc phaåm cuûa ngaøi ñöôïc vieát raát ñaày ñuû, trong saùng. Môøi caùc baïn coù thôøi giôø haõy tìm ñoïc hoaëc ñoïc kyõ laïi ít laø ba cuoán sau ñaây, theo thöù töï töø treân xuoáng döôùi:
1- Soáng Ñöùc Kitoâ (Le Christ vie de l'aâme).
2- Thaàn töôïng ñôøi tu (Le Christ ideùal du religieux).
3- Dom Columban Marmion, nhaø linh höôùng theá kyû (Dom Columban Marmion, un maitre de vie spirituelle, D.R. Thibaut).
Thieát nghó ba taùc phaåm aáy noùi leân ñaày ñuû ñöôøng loái cuûa ngaøi, moät ñöôøng loái maø ngaøi ñaõ thöïc hieän qua chính cuoäc soáng baûn thaân. Heã thieáu moät trong ba cuoán aáy thì chöa hieåu roõ tinh thaàn cuûa Dom Columban Marmion ñöôïc.
Ngoaøi ra coøn coù nhöõng taùc phaåm boå tuùc hoaëc quaûng dieãn ñöôøng höôùng treân moät caùch saâu roäng hôn:
4- Ñeán maø xem (Le Christ dans ses mysteøres).
5- Ñôøi thaàn duyeân (L'Union aø Dieu dans le Christ d'apreøs les lettres de direction de Dom Columban Marmion, D.R. Thibaut).
6- Soáng ñau khoå (Face aø souffrance).
7- Soáng taän hieán (La Vierge consacreùe au Christ),
8- Thaàn töôïng linh muïc (Le Christ ideùal du preâtre).
Vieän phuï Dom Columban Marmion coøn laø vò linh höôùng, laø baïn thaân tình, laø ngöôøi coá vaán tín caån cuûa Ñöùc Hoàng Y Mercier (1851-1926), Giaùo chuû nöôùc Bæ. Do ñoù, coù theå noùi raèng hoïc thuyeát cuûa Dom Columba Marmion ñaõ ñöôïc phaûn aûnh trong lôøi giaûng huaán cuûa caùc taùc phaåm cuûa Ñöùc Hoàng Y Mercier, ñaëc bieät trong hai cuoán:
1- Tónh taâm linh muïc (A mes preâtres).
2- Tónh taâm chuûng sinh (A mes seùminaristes).