Suy nieäm Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt
Caàn ñöôïc thöông xoùt
Caàn ñöôïc thöông xoùt.
Con ngöôøi thaät nhoû beù vaø mong manh yeáu ñuoái giöõa vuõ truï roäng lôùn meânh moâng. Ñeå tröôûng thaønh vaø lôùn leân töøng ngaøy, chuùng ta caàn coù söï naâng ñôõ cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh. Ñeå coù theå trôû neân veïn toaøn thaùnh thieän, chuùng ta caàn coù ôn phuï trôï cuûa Chuùa. Khoâng coù ôn Chuùa, chuùng ta chaúng laøm ñöôïc gì. YÙ thöùc ñöôïc söï höõu haïn baát toaøn cuûa mình, chuùng ta caàn ñeán loøng thöông xoùt cuûa Chuùa. Caûm nhaän mình caàn ñöôïc xoùt thöông, laø moät ñieàu kieän caàn thieát ñeå ñoùn nhaän loøng thöông xoùt. Khao khaùt ñoùn nhaän tình thöông cuûa Ñaáng Toái cao ñaõ trôû thaønh nhu caàu khoâng theå thieáu trong ñôøi soáng con ngöôøi. Ñoù laø lyù do taïi sao yù nieäm veà Thöôïng ñeá ñaõ hình thaønh töø raát sôùm, khi con ngöôøi baét ñaàu hieän höõu treân traùi ñaát.
Ñoïc Tin Möøng, chuùng ta thaáy nhöõng ai xöùng ñaùng ñoùn nhaän ôn laï cuûa Chuùa ñeàu laø nhöõng ngöôøi ñang caàn ñeán Chuùa, vaø hoï theå hieän söï caàn thieát aáy baèng nhöõng lôøi van xin. Hoï ñaõ thaát voïng nôi nhöõng giaûi phaùp cuûa traàn theá. Ngöôøi muø thaønh Gieâricoâ laø moät ví duï trong nhöõng tröôøng hôïp töông töï. Khi thaáy Chuùa Gieâsu ñi ngang qua, anh keâu lôùn tieáng: "Laïy oâng Gieâsu, con vua Ñavít, xin ruû loøng thöông toâi!" (Mc 10, 47). Lôøi caàu xin aáy dieãn taû moät khaùt voïng ñöôïc chöõa laønh. Loøng khao khaùt ñöôïc thöông xoùt cuõng thoâi thuùc raát nhieàu ngöôøi ñeán gaëp Chuùa. Ñoù laø tröôøng hoïp oâng Nicoâñeâmoâ, moät thaønh vieân cuûa Coâng nghò Do Thaùi; coâ Mañaleâna, moät ngöôøi coù tieáng laø toäi loãi; ngöôøi phuï nöõ Samaritanoâ beân bôø gieáng Giacoùp; ngöôøi ñaøn oâng muø baåm sinh; ñaùm ñoâng daân chuùng sau khi ñöôïc chöùng kieán pheùp laï hoaù baùnh ra nhieàu. Moãi ngöôøi moät caùch, taát caû ñaõ noùi leân nieàm khao khaùt cuûa mình laø ñöôïc chöõa laønh, ñöôïc hoäi nhaäp cuoäc soáng nhö nhöõng ngöôøi bình thöôøng. Ñeán vôùi Chuùa, hoï khoâng chæ ñöôïc chöõa laønh theå xaùc, maø coøn ñöôïc chöõa laønh taâm hoàn vaø saün saøng ñi theo Chuùa, trôû neân moân ñeä cuûa Ngöôøi.
Neáu coù nhieàu ngöôøi caûm nhaän söï caàn thieát ñöôïc Chuùa ruû loøng thöông, thì moät soá khaùc laïi thôø ô laõnh ñaïm hoaëc khoâng caàn ñeán loøng thöông xoùt cuûa Chuùa. Ñaây laø tröôøng hôïp nhöõng ngöôøi luaät só vaø bieät phaùi. Ñoái laïi nhöõng lôøi xaàm xì cuûa hoï veà vieäc Chuùa Gieâsu ñoùn tieáp nhöõng ngöôøi thu thueá, Chuùa ñaõ so saùnh hoï vôùi nhöõng ngöôøi töï cho laø khoeû maïnh neân khoâng caàn thaày thuoác (x. Mt 9,12). Nôi khaùc, Chuùa ñaõ tuyeân boá roõ raøng vaø maïnh meõ hôn: "Vaäy, toâi noùi cho caùc oâng hay: treân trôøi cuõng theá, ai naáy seõ vui möøng vì moät ngöôøi toäi loãi aên naên saùm hoái, hôn laø vì chín möôi chín ngöôøi coâng chính khoâng caàn phaûi saùm hoái aên naên" (Lc 15,7). Ñuùng hôn, nhöõng ngöôøi naøy töï cho laø coâng chính, chöù thöïc ra hoï ñang laø nhöõng keû giaû hình, chuyeân saêm soi pheâ phaùn ngöôøi khaùc vaø laáy mình laøm tieâu chuaån cho nhöõng ngöôøi xung quanh. Hoï thaáy mình khoâng caàn ñeán loøng thöông xoùt cuûa Chuùa.
Linh muïc Antonio Spadaro, chuû nhieäm baùo La Civiltaø Cattolica cuûa Doøng Teân taïi Italia, ñaõ thöïc hieän moät cuoäc phoûng vaán Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vaøo thaùng 8-2013, töùc laø 5 thaùng sau khi ngaøi ñöôïc baàu laøm Giaùo hoaøng. Vò linh muïc naøy ñaõ chia seû nhö sau: "Toâi hoûi thaúng Ñöùc giaùo hoaøng Phanxicoâ raèng: 'Jorge Mario Bergoglio laø ai?' Ngaøi chaêm chaêm nhìn vaøo toâi moät caùch traàm laëng. Toâi hoûi ngaøi xem toâi coù ñöôïc hoûi ngaøi caâu naøy hay chaêng. Ngaøi gaät ñaàu vaø traû lôøi raèng: 'Toâi khoâng bieát phaûi dieãn taû laøm sao cho thích ñaùng nhaát ñaây... Toâi laø moät toäi nhaân. Ñoù laø moät ñònh nghóa chính xaùc nhaát. Noù khoâng phaûi laø moät lôøi noùi boùng gioù, moät kieåu noùi vaên chöông. Toâi laø moät toäi nhaân'."
"Toâi laø moät toäi nhaân!", vò Chuû chaên toái cao cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo ñaõ khoâng ngaàn ngaïi quaû quyeát nhö theá. Khi laàn ñaàu tieân xuaát hieän tröôùc coâng chuùng taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ vöøa sau khi ñöôïc baàu laøm Giaùo hoaøng, tröôùc khi ban pheùp laønh cho daân chuùng, ngaøi ñaõ khieâm toán xin moïi ngöôøi caàu nguyeän cho mình. Trong giaùo huaán cuõng nhö ñôøi soáng haèng ngaøy, Ñöùc Thaùnh Cha vaãn luoân theå hieän söï khieâm toán, hoaø ñoàng, nhaát laø gaàn guõi nhöõng nhöõng ngöôøi baát haïnh. Khi khieâm toán nhaän mình laø moät toäi nhaân, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñaùnh ñoäng trieäu trieäu con tim, khieán caùc taùc giaû ñaïo ñôøi ñeàu coi ngaøi nhö moät hieän töôïng hay moät ngoân söù trong thôøi ñaïi raát caàn ñeán tình thöông.
Moãi chuùng ta ñeàu laø nhöõng toäi nhaân. Chuùng ta deã daøng chaáp nhaän ñieàu ñoù treân lyù thuyeát, nhöng trong thöïc teá thì khoâng deã daøng chuùt naøo. Khoâng chaáp nhaän thaân phaän thöïc cuûa mình laø caên nguyeân cuûa moïi toäi loãi vaø moïi chia reõ xung ñoät. Caâu chuyeän Añam vaø Evaø ôû ñaàu lòch söû ñaõ chöùng minh ñieàu ñoù. OÂng Baø nguyeân toå muoán töø choái thaân phaän thuï taïo cuûa mình ñeå muoán bieát moïi söï gioáng nhö Thieân Chuùa. Chính chuùng ta vaãn thöôøng coù taâm traïng nhö cuûa Añam vaø Evaø, muoán ngang haøng vôùi Thieân Chuùa, thay vì thôø phöôïng yeâu meán vaø tuaân phuïc thaùnh yù cuûa Ngaøi.
Nhaän ra mình caàn ñöôïc thöông xoùt, cuõng laø khieâm toán nhìn nhaän nhöõng baát toaøn cuûa mình, ñeå deã thoâng caûm vôùi nhöõng ngöôøi xung quanh. Bôûi leõ heát thaûy chuùng ta ñeàu laø "nhaân voâ thaäp toaøn", trong ngoân ngöõ, haønh ñoäng cuõng nhö suy töôûng. Chuùng ta caàn ñeán Chuùa ñeå höôùng daãn, caàn coù anh chò em ñeå ñoàng haønh, giuùp chuùng ta treân con ñöôøng hoaøn thieän.
Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt saép khôûi ñaàu. Ñaây ñoù ñaõ coù nhöõng chöông trình cöû haønh Naêm Thaùnh theo höôùng daãn cuûa Toaø Thaùnh. Chuùng ta mong öôùc Naêm Thaùnh seõ laø cô hoäi ñeå chuùng ta taùi khaùm phaù loøng thöông xoùt cuûa Chuùa ñoái vôùi chuùng ta, trong cuoäc ñôøi cuï theå cuûa moãi caù nhaân, moãi coäng ñoaøn. Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh: "Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa khoâng phaûi laø moät yù töôûng tröøu töôïng, nhöng laø moät thöïc taïi cuï theå, qua ñoù Ngaøi maïc khaûi tình yeâu cuûa Ngaøi nhö cuûa moät ngöôøi cha hay cuûa moät ngöôøi meï, rung ñoäng ñeán taän nhöõng saâu thaúm cuûa tình yeâu daønh cho con caùi mình" (Toâng chieáu veà Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt, soá 6).
Nhaän ra mình caàn ñöôïc Chuùa thöông xoùt, ñoù cuõng laø lôøi keâu môøi vaø gôïi yù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Lôøi keâu môøi naøy ñöôïc göûi ñeán moïi tín höõu trong Giaùo hoäi: "Chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñeå toû loøng thöông xoùt, vì loøng thöông xoùt ñaõ ñöôïc theå hieän ra cho chuùng ta tröôùc" (Tcñd, soá 9). Quaû theá, chuùng ta chæ coù theå trôû neân chöùng nhaân cuûa loøng Chuùa thöông xoùt, neáu chuùng ta tröôùc heát laø ngöôøi ñaõ ñoùn nhaän aân ban tuoân chaûy töø tình thöông bao la haûi haø cuûa Chuùa. Rieâng ñoái vôùi caùc linh muïc giaûi toäi, Ñöùc Thaùnh Cha löu yù: "Toâi seõ khoâng bao giôø meät moûi nhaán maïnh raèng, caùc cha giaûi toäi laø daáu chæ xaùc thöïc cho loøng thöông xoùt cuûa Chuùa Cha. Chuùng ta khoâng töï ñoäng trôû thaønh nhöõng cha giaûi toäi toát. Chuùng ta chæ trôû thaønh cha giaûi toäi toát khi treân taát caû moïi söï, chuùng ta ñeå cho mình thaønh nhöõng hoái nhaân tìm kieám loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi" (Tcñd, soá 17).
Caàn ñöôïc thöông xoùt, ñoù laø taâm tình moãi tín höõu chuùng ta caàn coù, khi chuaån bò khai maïc Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt. Khi nhaän thaáy thaân phaän trô truïi ñôùn heøn cuûa mình tröôùc maët Chuùa vaø nhöõng khuyeát ñieåm höõu haïn ñoái vôùi tha nhaân, chuùng ta seõ môû roäng taâm hoàn ñeå coù theå ñoùn nhaän aân suûng cuûa Chuùa, laø Cha giaøu loøng thöông xoùt, ñeå roài khôûi ñi töø ñoù, chuùng ta coù loøng thöông xoùt ñoái vôùi tha nhaân.
Gm Giuse Vuõ Vaên Thieân