Suy nieäm Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt
- Baøi 3 -
Ñoïc saùch Gioâ-na
nhaân dòp Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt
- Baøi 3 -
Ñoïc saùch Gioâ-na nhaân dòp Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt.
Saùch Gioâ-na ñöôïc xeáp vaøo haøng saùch ngoân söù. Trong saùch 2 Vua, 14, 25 coù noùi ñeán moät vò ngoân söù teân laø Gioâ-na ñöôïc Thieân Chuùa sai ñeán rao gæang ôû Sa-ma-ri vaøo thôøi vua Gia-roùp-am con vua Gio-aùt. Ñoaïn vaên trong saùch 2 Vua 14, 23-29 toùm taét trieàu ñaïi vua Gia-roùp-am naøy, neâu leân moät ñieàu nghòch lyù: moät ñaøng "vua vaãn khoâng döùt boû moïi toäi maø vua Gia-roùp-am con oâng Nô-vat ñaõ phaïm" (ngöôøi ñaõ chuû möu ly khai vôùi Gieâ-ru-sa-lem ñeå laäp vöông quoác phía Baéc, x. 1 Vua 12). Ñaøng khaùc oâng laïi laøm vua 40 naêm vaø taùi laäp bieân giôùi cuûa vöông quoác phía Baéc nhö luùc cöïc thònh. Lyù do laø vì "Ñöùc Chuùa ñaõ nhìn thaáy caûnh baàn cuøng cuûa Ít-ra-en phaûn nghòch; chaúng coù moät ai, noâ leä hay töï do ñeán cöùu giuùp Ít-ra-en. Ñöùc Chuùa ñaõ khoâng noùi laø seõ xoùa teân Ít-ra-en khoâng coøn daáu veát trong thieân haï, neân Ngöôøi ñaõ cöùu hoï, nhôø tay vua Gia-roùp-am, con vua Gioâ-aùt".
Caùi nghòch lyù dieãn ra taïi Ít-ra-en khi ngoân söù Gioâ-na ñöôïc sai ñeán rao giaûng ñaõ chuaån bò cho vieäc oâng trôû thaønh nhaân vaät huyeàn thoaïi ñeå ñoùng vai phaûn dieän trong duï ngoân daøi veà loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa vaø söï chai ñaù cuûa daân Ít-ra-en: khoâng ñoùn nhaän loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa vaø cuõng khoâng muoán cho ngöôøi khaùc ñöôïc höôûng. Coù theå ñoïc cuoán saùch naøy nhö moät vôû haøi kòch chaâm bieám saâu saéc, gaây cöôøi baèng nhöõng neùt "heà" maø ngöôøi bình daân cuõng nhö ngöôøi thoâng thaùi ñeàu coù theå thöôûng thöùc. Caøng nghó caøng cöôøi, caøng cöôøi caøng thaám thía nhöõng muõi kim "chaâm cöùu", coù veû ngoaøi da nhöng laïi thaáu taän xöông tuûy, ñoát chaùy taâm can.
Maøn thöù nhaát: Ngoân söù ñi troán nhan Ñöùc Chuùa
Caûnh thöù nhaát: Thieân Chuùa goïi ñích danh oâng Gioâ-na vaø "sai oâng ñi Ni-ni-veâ laø thaønh phoá lôùn, vaø hoâ cho daân thaønh bieát raèng söï gian aùc cuûa chuùng ñaõ leân thaáu tôùi Ta". Trong lôøi toùm taét noäi dung phaûi rao giaûng khoâng coù lôøi ñe doïa naøo caû, chæ "hoâ cho daân thaønh bieát" söï gian aùc cuûa hoï daõ leân tôùi ñaâu. Nhìn "OÂng Gioâ-na ñöùng daäy", ta töôûng laø oâng mau maén thi haønh leänh cuûa Thieân Chuùa, nhöng hoùa ra laø "ñeå troán ñi Taùc-sít". Ni-ni-veâ ôû phía cöïc ñoâng, Taùc-sít ôû phía cöïc taây. Ni-ni-veâ laø thuû ñoâ cuûa ñeá quoác AÙt-si-ri, ñeá quoác ñaõ tieâu dieät vöông quoác Ít-ra-en. Nhìn oâng ñi xuoáng thaønh phoá caûng Gia-pheâ (Gia-phoâ, Gia-pha ngaøy nay. Tröôùc khi vua Heâ-roâ-ñeâ xaây laïi caûng Xeâ-da-reâ-a thì Gia-pheâ laø thaønh phoá caûng lôùn nhaát cuûa vuøng bôø bieån naøy). Nhìn oâng chaïy ñoân chaïy ñaùo ôû caûng, hoûi heát taøu naøy ñeán taøu khaùc... "Tìm ñöôïc moät chieác taøu saép ñi Taùc-sít". May quaù! OÂng möøng rôõ, khoûi caàn maëc caû, giaù naøo cuõng ñi: "OÂng traû tieàn, xuoáng taøu ñeå cuøng ñi Taùc-sít vôùi hoï, traùnh nhan Ñöùc Chuùa".
Caûnh thöù hai: Taøu môùi caêng buoàm ra khôi thì "Ñöùc Chuùa tung ra moät côn gioù to treân bieån vaø lieàn coù moät traän baõo lôùn ngoaøi khôi, khieán taøu töôûng chöøng nhö saép vôõ tan". Phaûn öùng cuûa ngöôøi treân taøu: hoaûng loaïn, keâu cöùu, "moãi ngöôøi keâu leân thaàn cuûa mình vaø neùm haøng hoùa treân taøu xuoáng bieån cho nheï bôùt". Moïi ngöôøi chæ coøn lo cöùu laáy maïng soáng. Trong khi ñoù ta khoâng thaáy oâng Gioâ-na ñaâu caû vaø cuõng chaúng nghe thaáy oâng keâu leân Chuùa cuûa oâng.
Caûnh thöù ba: Trong luùc ngöôøi ta lo neùm haøng hoùa xuoáng bieån cho nheï bôùt, vieân thuyeàn tröôøng phaùt hieän oâng Gioâ-na naèm nguû giöõa ñoáng haøng hoùa döôùi haàm taøu, oâng nguû say nhö khoâng coù gì xaûy ra. Thuyeàn tröôûng ngoaïi ñaïo ñaùnh thöùc Gioâ-na vaø baûo oâng ñi caàu nguyeän. Hy voïng cuoái cuøng, vì moãi ngöôøi ñaõ keâu caàu thaàn cuûa mình maø baõo chaúng yeân: "Sao laïi nguû theá naøy? Daäy, keâu caàu thaàn cuûa oâng ñi! May ra vò thaàn aáy seõ nghó ñeán chuùng ta vaø chuùng ta khoûi maát maïng."
Caûnh thöù boán: Gioâ-na bò loä toâng tích. Chöa thaáy noùi oâng Gioâ-na coù caàu nguyeän hay khoâng, nhöng oâng loä dieän thì moïi ngöôøi treân taøu ñeàu coù maët. Hoï truy luøng thuû phaïm gaây ra tai hoïa baèng caùch gieo queû: "Naøo, chuùng ta haõy baét thaêm cho bieát taïi ai maø chuùng ta gaëp tai hoïa naøy". Hoï gieo queû vaø queû rôi truùng oâng Gioâ-na. Hoï baûo oâng: "Vì oâng laø ngöôøi ñaõ ñem tai hoïa naøy ñeán cho chuùng ta, thì xin oâng cho chuùng toâi bieát: "OÂng laøm ngheà gì? OÂng töø ñaâu ñeán, queâ ôû nöôùc naøo, vaø thuoäc daân naøo?" Baûn ñieàu tra lyù lòch oaùi oaêm baét ñaàu töø ngheà nghieäp! OÂng Gioâ-na bò bí ngay caâu hoûi ñaàu tieân neân oâng baét ñaàu töø caâu hoûi cuoái cuøng vaø tuyeân xöng "thaàn" cuûa oâng laø ai: " Toâi laø ngöôøi Hip-ri, Ñaáng toâi kính sôï laø Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa caùc taàng trôøi, Ñaáng ñaõ laøm ra bieån khôi vaø ñaát lieàn". OÂng loä ra caùi maâu thuaãn ñaàu tieân: oâng kính sôï Ñöùc Chuùa laø Ñaáng ñaõ laøm ra bieån khôi vaø ñaát lieàn, theá maø oâng laïi khoâng laøm theo meänh leänh cuûa Ngaøi. "Nhöõng ngöôøi aáy sôï, sôï laém; hoï noùi vôùi oâng: "OÂng ñaõ laøm gì theá?" Nhöõng ngöôøi ngoaïi nghe oâng noùi veà Thaàn cuûa oâng thì sôï run, vaø hoï hoûi oâng veà vieäc laøm cuûa oâng? Bò doàn vaøo chaân töôøng oâng phaûi khai thaät vieäc oâng laøm laø "ñang troán ñi ñeå traùnh nhan Ñöùc Chuùa." Caùi maâu thuaãn thöù hai loä ra: OÂng bieát Thieân Chuùa cuûa oâng laø "Thieân Chuùa caùc taàng trôøi, Ñaáng laøm ra bieån khôi vaø ñaát lieàn." Theá maø oâng ñang "troán ñi ñeå traùnh nhan Ñöùc Chuùa"! Hoï tieáp tuïc hoûi oâng veà vieäc phaûi laøm: "Chuùng toâi phaûi laøm gì vôùi oâng ñeå cho bieån laëng ñi, khoâng coøn ñe doïa chuùng toâi nöõa?" Tieáng soùng aàm vang, ñaåy xoâ döõ doäi, con taøu laéc lö maïnh hôn chöù khoâng giaûm ñi. OÂng baûo hoï: "Haõy ñem toâi neùm xuoáng bieån thì bieån seõ laëng ñi, khoâng coøn ñe doïa caùc oâng nöõa; vì toâi bieát laø taïi toâi maø caùc oâng gaëp côn baõo lôùn naøy". OÂng ñaõ nguû trong ñoáng haøng hoùa ñeå traùnh nhan Ñöùc Chuùa, ngöôøi ta ñaõ quaêng heát haøng hoùa môùi loä maët oâng ra. OÂng laø moùn haøng cuoái cuøng phaûi quaêng xuoáng bieån.
Caûnh thöù naêm: loøng kính sôï Thieân Chuùa cuûa nhöõng ngöôøi ngoaïi treân taøu. Nhöõng ngöôøi ngoaïi treân taøu coá gaéng cöùu caû maïng oâng baèng caùch "coá cheøo vaøo ñaát lieàn, nhöng khoâng theå ñöôïc vì bieån moãi luùc moät ñoäng theâm, uy hieáp hoï." Baây giôø thì "moïi ngöôøi keâu caàu Ñöùc Chuùa vaø thöa: "OÂi laïy Ñöùc Chuùa, öôùc gì chuùng con khoâng phaûi cheát vì maïng soáng ngöôøi naøy, vaø xin ñöøng ñoå maùu ngöôøi voâ toäi treân ñaàu chuùng con; vì laïy Ñöùc Chuùa, chính Ngaøi ñaõ haønh ñoäng theo sôû thích". Khoâng coøn caùch naøo khaùc, hoï ñaønh laøm theo lôøi oâng: "Roài hoï ñem oâng Gioâ-na neùm xuoáng bieån." Hieäu quaû töùc khaéc ñoái vôùi bieån: "Bieån döøng côn giaän döõ." Hieäu quaû treân nhöõng ngöôøi coøn laïi treân taøu: "Nhöõng ngöôøi aáy sôï Ñöùc Chuùa, sôï laém; hoï daâng hy leã leân Ñöùc Chuùa."
Haï maøn.
Maøn thöù hai: trong buïng caù kình
Trong khi nhöõng ngöôøi coøn laïi treân taøu daâng hy leã leân Ñöùc Chuùa thì "Ñöùc Chuùa khieán moät con caù lôùn nuoát oâng Gioâ-na." Theá laø Thieân Chuùa tieáp tuïc troø chôi cuùt baét vôùi oâng Gioâ-na (x. Thaùnh vònh 139/138). OÂng ñaõ ñi xuoáng Gia-pheâ, xuoáng taøu, xuoáng haàm taøu, chui döôùi haøng hoùa ñeå troán nhan Ñöùc Chuùa thì Ñöùc Chuùa cho oâng xuoáng luoân ñaùy bieån, xuoáng trong buïng kình ngö. Baây giôø oâng môùi caàu nguyeän. OÂng ñoäc taáu vôùi nhöõng lôøi kinh gom möôïn töø nhieàu thaùnh vònh. Vaãn coù nhöõng yeáu toá haøi vaø chaâm bieám raát saâu saéc. "Treân ñaàu con rong reâu quaán chaèng chòt. Con ñaõ xuoáng taän neàn moùng nuùi non..." "khi maïng soáng con haàu taøn con ñaõ nhôù ñeán Ñöùc Chuùa". Chôø tôùi khi maïng soáng haàu taøn môùi nhôù ñeán Ñöùc Chuùa! "Boïn thôø thaàn hö aûo, chôù gì chuùng boû ñieàu chuùng vaãn toân suøng": treân taøu nhöõng ngöôøi thôø thaàn hö aûo ñang daâng hy leã leân Ñöùc Chuùa thay cho oâng! Trong khi döôùi daùy bieån oâng hy voïng seõ ñöôïc daâng hy leã vaø giöõ lôøi khaán höùa. Cuoái cuøng oâng tuyeân xöng "Ñöùc Chuùa môùi laø Ñaáng ban ôn cöùu ñoä."
Thieân Chuùa nhaän lôøi oâng caàu xin: "Ñöùc Chuùa baûo con caù, noù lieàn möûa oâng ra treân ñaát lieàn".
Haï maøn.
Maøn thöù ba: Gioâ-na rao giaûng taïi Ni-ni-veâ
Caûnh thöù nhaát: Treân baõi bieån, oâng Gioâ-na vöøa ra khoûi mieäng caù kình, ñang loàm coàm boø daäy thì Ñöùc Chuùa laïi phaùn vôùi oâng: "Haõy ñöùng daäy, ñi ñeán Ni-ni-veâ, thaønh phoá lôùn, vaø hoâ cho daân thaønh bieát lôøi tuyeân caùo Ta seõ truyeàn cho ngöôi". Laàn naøy Thieân Chuùa khoâng cho oâng bieát tröôùc seõ phaûi noùi gì. OÂng seõ phaûi laéng nghe xem Thieân Chuùa truyeàn noùi gì. Baây giôø thì oâng ñaõ bieát laø khoâng theå naøo troán ñi ñaâu ñeå traùnh nhan Ñöùc Chuùa neân oâng ñöùng daäy vaø ñi Ni-ni-veâ nhö lôøi Ñöùc Chuùa phaùn.
Caûnh thöù hai: Quang caûnh: "Ni-ni-veâ laø moät thaønh phoá cöïc kyø roäng lôùn, ñi ngang qua phaûi maát ba ngaøy ñöôøng." "OÂng Gioâ-na baét ñaàu vaøo thaønh, ñi moät ngaøy ñöôøng vaø coâng boá: Coøn boán möôi ngaøy nöõa, Ni-ni-veâ seõ bò phaù ñoå." Khoâng thaáy noùi ñeán toäi loãi maø rao ngay hình phaït: "bò phaù ñoå," vaø kyø haïn: "coøn boán möôi ngaøy nöõa". Trong Cöïu Öôùc, Thieân Chuùa cho AÙp-ra-ham bieát yù ñònh phaù hai thaønh phoá Sô-ñoâm vaø Gomora, AÙp-bra-ham maëc caû vôùi Chuùa xin tha cho hoï vì soá ngöôøi coâng chính, nhöng "giaù reû nhaát" laø möôøi ngöôøi coâng chính cuõng khoâng coù ñuû. "Daân Ni-ni-veâ tin vaøo Thieân Chuùa, hoï coâng boá leänh aên chay vaø maëc aùo vaûi thoâ, töø ngöôøi lôùn ñeán treû nhoû". Chuùa Gieâ-su seõ khieån traùch Beùt-xai-ña vaø Co-ro-da-in: "Neáu caùc pheùp laï ñaõ laøm nôi caùc ngöôi maø ñöôïc laøm taïi Tia vaø Xi-ñoân thì hoï ñaõ maëc aùo vaûi thoâ, ngoài treân tro toû loøng hoái caûi töø laâu roài..." Cöù nhö moät ñaïi hoäi hoùa trang ñang aøo aøo dieãn ra trong thaønh phoá. "Tin thaáu ñeán vua Ni-ni-veâ." Vua cuõng ñích thaân höôûng öùng trieät ñeå "vua rôøi khoûi ngai, côûi aùo choaøng, khoaùc aùo vaûi thoâ vaø ngoài treân tro", vaø ra leänh aên chay ngaët hôn: "Vua cho rao taïi Ni-ni-veâ: Do saéc chæ cuûa vua vaø caùc quan ñaïi thaàn, ngöôøi vaø suùc vaät, boø beâ vaø chieân deâ khoâng ñöôïc neám baát cöù caùi gì, khoâng ñuôïc aên coû, khoâng ñöôïc uoáng nöôùc. Ngöôøi vaø suùc vaät phaûi khoaùc aùo vaûi thoâ vaø heát söùc keâu caàu Thieân Chuùa. Moïi ngöôøi phaûi trôû laïi, boû ñöôøng gian aùc vaø nhöõng haønh vi baïo löïc cuûa mình. Bieát ñaâu Thieân Chuùa chaúng nghó laïi, chaúng boû yù ñònh giaùng phaït, vaø nguoâi côn thònh noä khieán chuùng ta khoûi phaûi cheát." Yeáu toá haøi laø vua ra leänh cho caû suùc vaät cuõng phaûi aên chay, khoaùc aùo vaûi thoâ vaø keâu caàu Ñöùc Chuùa. Rieâng con ngöôøi thì phaûi 'boû ñöôøng gian aùc vaø nhöõng haønh vi baïo löïc cuûa mình'. Ñoù laø caùch aên chay maø caùc ngoân söù ñaõ rao giaûng (x. Is 58, 3-8). AÊn chay theo caùch naøy thì seõ ñöôïc Thieân Chuùa nhaän lôøi (x. Is 58, 9-12).
Quaû nhieân Thieân Chuùa ñaõ nhaän vieäc aên chay vaø loøng saùm hoái cuûa daân Ni-ni-veâ: "Thieân Chuùa thaáy vieäc hoï laøm, thaáy hoï boû ñöôøng gian aùc maø trôû laïi, ngöôøi hoái tieác veà tai hoïa Ngöôøi ñaõ tuyeân boá seõ giaùng treân hoï, Ngöôøi ñaõ khoâng giaùng xuoáng nöõa." Ngöôøi ta saùm hoái veà toäi aùc cuûa mình thì Thieân Chuùa cuõng hoái tieác veà tai hoïa Ngöôøi ñaõ ngaêm ñe.
Haï maøn.
Maøn thöù tö: OÂng Gioâ-na noåi giaän
Caûnh thöù nhaát: "OÂng Gioâ-na böïc mình, böïc mình laém vaø oâng noåi giaän". Lyù do oâng noåi giaän ñöôïc noùi roõ trong lôøi caàu nguyeän. OÂng böïc mình ñeán möùc noåi giaän, vì Thieân Chuùa chöùng thöïc ñieàu oâng ñaõ bieát veà Ngaøi khi coøn ôû queâ nhaø, ñoù laø "Thieân Chuùa töø bi nhaân haäu, chaäm giaän vaø giaøu tình thöông, vaø hoái tieác vì ñaõ giaùng hoïa". Ñoù laø ñieàu Thieân Chuùa ñaõ noùi cho Moâ-seâ khi oâng xin ñöôïc thaáy toân nhan Ngaøi (x. Xh 33, 18-23 vaø 34, 5-9). OÂng giaän ñeán möùc ñoøi cheát ñi cho roài. Thieân Chuùa hoûi oâng: "Ngöôi noåi giaän nhö theá coù lyù khoâng?". OÂng khoâng traû lôøi, chæ haäm höïc ñi ra khoûi thaønh.
Caûnh thöù hai: OÂng döïng moät caùi leàu ôû phía ñoâng, ngoài trong boùng maùt, chôø xem chuyeän gì xaûy ra trong thaønh. Thieân Chuùa ñeán doã daønh oâng. OÂng muoán boùng maùt, oâng laøm leàu thì Thieân Chuùa cho theâm boùng caây: "Ñöùc Chuùa khieán moät caây thaàu daàu moïc leân ôû phía treân oâng Gioâ-na ñeå coù boùng maùt che ñaàu oâng haàu laøm oâng heát buoàn böïc." Caùch doã daønh cuûa Thieân Chuùa thaät hieäu nghieäm. "OÂng Gioâ-na vui, vui laém vì caây thaàu daàu".
Caûnh thöù ba: OÂng Gioâ-na laïi noåi giaän. "Nhöng hoâm sau, khi höøng ñoâng loù raïng, Thieân Chuùa khieán moät con saâu caén caây thaàu daàu vaø caây bò heùo. Khi maët trôøi moïc, Thieân Chuùa cho coù moät côn gioù ñoâng noùng boûng, vaø maët trôøi gioäi naéng xuoáng ñaàu oâng Gioâ-na; oâng ngaát xæu vaø xin cho ñöôïc cheát: "Thaø toâi cheát coøn hôn laø soáng". Thieân Chuùa hoûi oâng: "Ngöôi noåi giaän vì caây thaàu daàu, nhö theá coù lyù khoâng?" OÂng traû lôøi: "Con coù lyù ñeå noåi giaän ñeán cheát ñöôïc!"
Laàn naøy thì Thieân Chuùa oân toàn giaûi thích vaø môøi oâng suy nghó laïi: "Ngöôi, ngöôi thöông haïi caây thaàu daàu maø ngöôi ñaõ khoâng vaát vaû vì noù, vaø khoâng laøm cho noù lôùn leân; trong moät ñeâm noù ñaõ sinh ra, roài trong moät ñeâm laïi cheát ñi. Coøn Ta, chaúng leõ Ta laïi khoâng thöông haïi Ni-ni-veâ, thaønh phoá lôùn, trong ñoù coù hôn moät traêm hai möôi ngaøn ngöôøi khoâng phaân bieät ñöôïc beân phaûi vôùi beân traùi, vaø laïi coù raát nhieàu thuù vaät hay sao?"
Caûnh thöù tö: OÂng Gioâ-na ngoài moät mình ñaêm chieâu. Im laëng naëng neà.
Haï maøn.
Trong caâu chuyeän oâng Gioâ-na, moïi loaøi ñeàu vaâng phuïc Thieân Chuùa, tröø vò ngoân söù: gioù, con caù kình, caây thaàu daàu, con saâu, maët trôøi.
Ngöôøi ngoaïi treân taøu caàu xin, moãi ngöôøi caàu xin vôùi thaàn cuûa hoï. OÂng Gioâ-na naèm nguû.
Ngöôøi ngoaïi treân taøu coá gaéng cheøo vaøo bôø chöù khoâng muoán thí maïng oâng Gioâ-na. Coøn oâng chæ muoán thaáy caû thaønh Ni-ni-veâ bò tieâu dieät.
Soùng yeân bieån laëng, ngöôøi ngoaïi treân taøu nhaän bieát, kính sôï vaø daâng hy leã leân Thieân Chuùa.
Thaønh Ni-ni-veâ roäng ba ngaøy ñöôøng, oâng Gioâ-na môùi ñi moät ngaøy, vöøa ñi vöøa coâng boá lôøi ngaêm ñe cuûa Thieân Chuùa, theá laø töø vua chí quan, töø ngöôøi lôùn ñeán treû nhoû vaø caû thuù vaät ñeàu aên chay, maëc aùo vaûi thoâ; vua côûi caåm baøo xuoáng ngoài treân tro vaø ra leänh aên chay theo ñuùng caùch thöùc caùc ngoân söù daïy daân Ít-ra-en. Trong khi ñoù oâng ngoài döôùi boùng maùt chôø xem Ni-ni-veâ bò tieâu dieät ñeå chöùng thöïc oâng noùi ñuùng!
OÂng Gioâ-na khoâng tuaân leänh Thieân Chuùa, khoâng aên chay, khoâng caàu nguyeän. OÂng noåi giaän chæ vì bieát Thieân Chuùa töø bi thöông xoùt, tha thöù khoâng tieâu dieät Ni-ni-veâ nhö oâng ñaõ loan baùo.
Chuùa daïy oâng moät baøi hoïc: Chuùa sai con saâu caén cheát caây thaàu daàu, laøm maát boùng maùt, sai gioù noùng noåi leân, sai maët trôøi gioäi naéng xuoáng ñaàu oâng. OÂng noåi giaän ñeán cheát ñöôïc. Baây giôø Chuùa môùi doã daønh oâng. Caâu chuyeän keát thuùc vôùi hình aûnh oâng Gioâ-na traàm ngaâm suy nghó, ta khoâng bieát oâng coù hoaùn caûi hay khoâng. Laø ngoân söù cuûa Thieân Chuùa, töùc laø ngöôøi noùi lôøi cuûa Thieân Chuùa, nhöng laïi khoâng coù cuøng caûm nghó vôùi Thieân Chuùa.
Ñoïc caâu chuyeän naøy ta khoâng theå khoâng lieân töôûng tôùi duï ngoân "Ngöôøi cha nhaân haäu vaø hai ñöùa con" trong saùch Tin Möøng Lu-ca (15, 11-31). Khi bieát raèng trong nhaø cha ñang aên möøng ñöùa con hoang ñaøng trôû veà, ngöôøi con caû noåi giaän vaø khoâng chòu vaøo nhaø. Ngöôøi cha ra naên næ. Anh cuõng cho mình laø coù lyù ñeå noåi giaän: anh noåi giaän vì ngöôøi cha ñaõ tha thöù cho ñöùa em hoang ñaøng vaø môû tieäc aên möøng noù. Ngöôøi cha doã daønh. Caâu chuyeän cuõng keát thuùc môû, vì tuøy quyeát ñònh cuûa ngöôøi anh caû. Gioâ-na coù veû laø nguyeân maãu cuûa ngöôøi con caû trong duï ngoân.
Trong duï ngoân "nhöõng ngöôøi ñöôïc vaøo laøm vieäc trong vöôøn nho" (Mt 20, 1-15), oâng chuû hoûi nhöõng ngöôøi ñöôïc vaøo laøm töø taûng saùng: "Hay vì thaáy toâi toát buïng maø baïn ñaâm ra ghen töùc?" Chuùa Gieâ-su daïy veà loøng yeâu thöông: "Anh em haõy neân hoaøn thieän, nhö Cha anh em treân trôøi laø Ñaáng hoaøn thieän" (Mt 5, 48); "Anh em haõy coù loøng nhaân töø nhö Cha anh em laø Ñaáng nhaân töø" (Lc 6, 36).
Gieâ-ru-sa-lem 5/11/2015
Lm Giu-se Nguyeãn Coâng Ñoan, S.J.