Ñöùc Maria,
Linh Hoàn vaø Xaùc Leân Trôøi
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
"Bôûi quyeàn naêng cuûa Chuùa Gieâsu Chuùa chuùng ta, cuûa Hai Thaùnh Toâng Ñoà Pheâroâ vaø Phaoloâ vaø cuûa chính ta, ta tuyeân boá, baøy toû vaø xaùc ñònh nhö moät tín ñieàu ñöôïc Thieân Chuùa maïc khaûi raèng Ñöùc Maria, Meï voâ nhieãm cuûa Thieân Chuùa sau khi ñaõ maõn cuoäc ñôøi ôû traàn theá ñaõ ñöôïc linh hoàn vaø xaùc leân trôøi vinh hieån".
Baèng nhöõng lôøi long troïng aáy, Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ XII, xöû duïng quyeàn voâ ngoä, ñaõ tuyeân boá ngaøy moàng 1 thaùng 11 naêm 1950, tín ñieàu Ñöùc Meï hoàn xaùc leân trôøi nhö moät giaùo ñieàu phaûi tin.
1. Lòch Söû, Thaùnh Leã
Cuõng nhö tín ñieàu Ñöùc Meï Voâ Nhieãm, Tín ñieàu Ñöùc Meï Hoàn Xaùc leân trôøi ñöôïc quaûng nghóa bôûi Thaùnh Leã kính maàu nhieäm aáy. Thaùnh leã möøng ngaøy sinh nhaät cuûa Meï treân trôøi - Dies natalis - ñaõ ñöôïc möøng beân Ñoâng Phöông töø theá kyû thöù V vaø mang nhieàu teân goïi nhö Moâng Trieäu (Assomption), Yeân Nghæ (Dormition) hay veà trôøi (Transitus).
Thaùnh Leã ñöôïc gia nhaäp Taây Phöông giöõa theá kyû thöù VII. Tuy nhieân, coù nhieàu söï do döï vì aûnh höôûng cuûa caùc saùch nguïy thö gaây neân. Daàu vaäy, vôùi thôøi gian, giaùo huaán ñöôïc khai trieån, thaáu trieät hôn vaø toaøn theå daân Chuùa ñi ñeán moät nieàm tin phoå caäp.
Vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Pioâ XII ñaõ coâng boá thaønh Tín ñieàu thaùng 11 naêm 1950.
Neân bieát raèng, döôùi thôøi Ñöùc Pioâ XI, ñaõ coù phong traøo xin coâng boá giaùo thuyeát Ñöùc Meï laø Ñaáng trung gian. Nhöng giaùo thuyeát ñoù khoâng phuø hôïp vôùi lôøi cuûa Thaùnh Phaoloâ daïy raèng chæ coù moät Ñaáng trung gian (1Tm 2,5), cuõng nhö gaëp phaûi moät soá vaán naïn khaùc.
Ñöùc Pioâ XII lieàn choïn giaùo thuyeát Moâng Trieäu vì khoâng ñaët ra nhieàu vaán ñeà. Vaø ngaøi ñaõ coâng boá baèng nhöõng danh töø coá yù khoâng giaûi quyeát moät soá vaán ñeà tranh chaáp.
Ngaøi chæ coâng boá ngaén nguûi nhö sau: "Khi ñaõ maõn cuoäc soáng ôû theá traàn, Ñöùc Trinh Nöõ, Voâ Nhieãm, Meï Thieân Chuùa ñöôïc trieäu hoài veà Thieân Ñaøng caû Hoàn laãn Xaùc".
Ñöùc Pioâ XII chæ minh xaùc raèng hieän nay Ñöùc Meï hieän dieän trong vinh quang cuûa Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh. Chæ coù theá.
Vaán ñeà: ôû ñaâu, khi naøo, caùch naøo, khoâng ñöôïc giaûi quyeát. Caû vaán ñeà Ñöùc Meï coù phaûi traûi qua söï cheát hay khoâng cuõng khoâng ñöôïc ñeà caäp ñeán. Thöôøng ngöôøi ta tin raèng Ñöùc Meï cuõng ñaõ cheát nhö Chuùa Gieâsu Con Ngaøi ñaõ laõnh nhaän söï cheát, nhöng cuõng coù ngöôøi nhö Thaùnh Epiphane vaø moät soá ngöôøi khaùc cho raèng Ñöùc Meï khoâng phaûi cheát, chæ ñöôïc tröïc tieáp trieäu hoài veà Thieân Ñaøng.
Nhö vaäy, tín ñieàu ñöôïc coâng boá baõi boû nhöõng hình aûnh do caùc saùch nguïy thô noùi veû vôøi nhö moät cuoäc thaêng thieân tröïc chæ coù caùc Thieân Thaàn theo haàu... Danh töø trieäu hoài (assumpta) laø moät danh töø Thaùnh Kinh hay duøng ñeå noùi leân cuoäc gaëp gôõ Chuùa sau khi cheát nhö tröôøng hôïp oâng Heùnoch (Saùng theá 5,24) tieân tri Elia (II Vua 2,3-10) ñöôïc Chuùa caát veà. Vaø ñoù cuõng laø aân hueä Chuùa daønh cho moïi ngöôøi coâng chính.
2. Tình thöông sung maõn cuûa Thieân Chuùa daønh cho Ñöùc Meï
Hai Tín ñieàu: Ñöùc Meï Voâ Nhieãm Nguyeân Toäi vaø Ñöùc Meï Linh Hoàn vaø Xaùc leân trôøi, môùi ñöôïc coâng boá trong khoaûng caùch moät theá kyû laø nhöõng tín ñieàu lieân keát boå sung cho nhau, noùi leân tình thöông sung maõn cuûa Thieân Chuùa daønh cho Ñöùc Meï. Ñoàng thôøi Ñöùc Meï laø tieàn aûnh cuûa Giaùo Hoäi vaø cuûa moãi taâm hoàn tín höõu luùc khôûi thuûy vaø luùc taän cuøng cuoäc ñôøi.
Coâng cuoäc Chuùa laøm thaät lôùn lao cao caû. Ngaøi ñaõ choïn Ñöùc Meï ñeå Meï thoâng phaàn vaøo vieäc Cöùu Chuoäc nhaân loaïi vaø töø khôûi thuûy ñaõ ñöa Meï leân moät böùc troïn laønh vöôït möùc baùo hieäu moät ngaøy taän cuøng troïn haûo, do tình thöông bao la cuûa Chuùa. Giaùo Hoäi vaø moãi ngöôøi chuùng ta cuõng ñöôïc tham gia vaøo cuoäc vinh thaêng aáy, nhö Ñöùc Meï laø Meï vaø laø maãu göông cho chuùng ta.
Chuùng ta cuõng ñöôïc thoâng chia söï soáng cuûa Thieân Chuùa qua ôn suûng cuûa pheùp Thaùnh Taåy, trôû neân con cuûa Chuùa thì chuùng ta hy voïng moät ngaøy kia cuõng ñöôïc thoâng phaàn vinh quang beân caïnh Meï.
Linh Muïc Hoàng Phuùc, CSsR
(Trích daãn töø Taùc Phaåm "Meï Maria" cuûa Lm Hoàng Phuùc, CSsR,
Nhaø Saùch Ñöùc Meï Haèng Cöùu Giuùp taùi baûn naêm 1992)