Maïch Nöôùc Tröôøng Sinh
(Nhöõng Baøi Suy Nieäm vaø Caàu Nguyeän Haèng Ngaøy
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 21 -
Khoân Ngoan
Taïi laøng kia, coù moät vò laõo thaønh noåi tieáng laø khoân ngoan ñöôïc moïi ngöôøi kính troïng. Daân laøng thöôøng tôùi tham khaûo yù kieán vaø ñeå ñöôïc khuyeân baûo chæ daãn. Cuõng trong laøng aáy coù moät thanh nieân ñöôïc may maén ñi du hoïc ôû phöông trôøi xa. Sau khi thaønh coâng ñoã ñaït, caäu haõnh dieän trôû veà laøng vôùi tham voïng ñöôïc vinh döï laø ngöôøi khoân ngoan. Caäu muoán tìm gaëp vò laõo thaønh ñeå thaùch ñoá taøi khoân ngoan cuûa oâng.
Moät hoâm, vôùi con chim seû beù nhoû trong tay, caäu ñeán tröôùc maët vò laõo thaønh vaø noùi:
- Thöa thaày, con xin ñöôïc hoûi thaày moät ñieàu: trong tay con coù gì ñaây, coù phaûi laø con chim khoâng?
Vò laõo thaønh ñaùp:
- Ñuùng, qua maáy caùi loâng loù ra ôû giöõa nhöõng ngoùn tay cuûa con, thaày ñoaùn raèng trong tay con coù moät con chim nhoû.
- Vaäy, xin cho con hoûi theâm. Theo thaày nghó thì con chim trong tay con coøn soáng hay laø con chim cheát?
Hoûi nhö theá, chaøng thanh nieân thaàm nghó neáu vò laõo thaønh traû lôøi laø con chim cheát, caäu seõ môû tay cho noù bay ra; coøn neáu vò laõo thaønh traû lôøi laø con chim soáng, chaøng seõ naém chaët tay laïi cho noù cheát ngaït trong tay caäu. Theá laø vò laõo thaønh cuõng seõ maéc möu vaø seõ traû lôøi sai. Nhöng voán laø ngöôøi khoân ngoan, giaøu kinh nghieäm neân vò laõo thaønh thaûn nhieân tôùi gaàn, ñaët tay treân vai chaøng thanh nieân vaø noùi:
- Hôõi con, con chim trong tay con coøn soáng hay cheát, ñieàu ñoù tuøy thuoäc vaøo con.
* * *
Ngöôøi ta coù lyù khi noùi raèng ñôøi soáng moãi ngaøy tuøy thuoäc vaøo mình. Dó nhieân, khoâng ai coù theå phuû nhaän laø cuoäc soáng moãi ngöôøi ñeàu coù nhöõng thaêng traàm vaø nhöõng baát ngôø ngoaøi yù muoán vaø ngoaøi söï ñieàu khieån cuûa mình. Nhöng noùi chung thì cuoäc soáng haïnh phuùc hay baát haïnh, moät phaàn lôùn cuõng tuøy thuoäc vaøo caùch soáng cuûa moãi ngöôøi.
Chuùng ta thöôøng nghe noùi: "Gieo gioù gaët baõo". Thaønh quaû cuoäc soáng con ngöôøi cuõng tuøy thuoäc vaøo nhöõng gì moãi ngöôøi bieát ñaàu tö vaøo ñoù. Vì theá, vaán ñeà quan troïng laø moãi ngöôøi bieát chaáp nhaän traùch nhieäm vaø laøm chuû ñôøi soáng mình thay vì phuûi tay ñoå traùch nhieäm cho ngöôøi khaùc, hoaëc soáng yû laïi buoâng xuoâi theo thôøi cuoäc.
Chuùng ta ñöøng queân raèng moãi ngöôøi coù quyeàn töï do löïa choïn hoaëc naém laáy tay laùi con thuyeàn cuûa ñôøi mình, hoaëc ñeå cho ngöôøi khaùc caàm maùi cheøo vaø cuõng coù theå ngöng maùi cheøo buoâng xuoâi theo doøng nöôùc.
Söï anh huøng veà maët trí thöùc chöa haún laø ngöôøi anh huøng. Moät ngöôøi tuy coù trí thoâng minh hieåu bieát nhöng chöa haún laø ngöôøi khoân ngoan, vaû laïi raát coù theå laø ngöôøi khôø daïi, thieáu kinh nghieäm trong vieäc laøm, thieáu khoân ngoan trong caùch xöû theá.
Thoâng minh, trí thöùc laém khi laïi laø moät caûn trôû lôùn treân con ñöôøng khoân ngoan. Quaù thoâng minh veà maët trí thöùc coù theå laøm phaùt sinh loøng kieâu ngaïo, töï phuï, ñoùng kín hoï trong söï hieåu bieát haïn heïp, coá chaáp phuû nhaän nhöõng thieáu soùt cuûa mình, thay vì roäng môû taâm hoàn ñeå tieáp nhaän söï khoân ngoan phong phuù cuûa ngöôøi khaùc.
Ngöôøi khoân ngoan khoâng haún laø ngöôøi hoaøn haûo, maø laø ngöôøi khieâm toán, bieát nhìn nhaän söï thaät veà chính mình, laïi bieát chaáp nhaän aùnh saùng cuõng nhö boùng toái. Tuy moãi ngöôøi coù töï do löïa choïn, nhöng nhieàu luùc tính kieâu ngaïo coù theå laøm muø quaùng trí khoân, caûn trôû chuùng ta trong vieäc nhìn nhaän ñieàu toát vaø can ñaûm choïn ñieàu thieän haûo phaûi laøm. Khoân ngoan vì theá khoâng chæ laø bieát phaân bieät ñieàu hay leõ phaûi vaø ñieàu aùc, nhöng coøn laø töï do noäi taâm ñeå haønh ñoäng vaø khaû naêng soáng phuø hôïp vôùi ñieàu thieän mình ñaõ choïn löïa nöõa.
Ngöôøi thoâng thaùi bieát roõ ñieàu phaûi traùi cuõng nhö chöa haún laø ngöôøi khoân ngoan. Taùc giaû saùch Huaán ca cuûa Cöïu öôùc vieát:
"Khoân ngoan laø hoàng aân cuûa Chuùa vaø haïnh phuùc thay nhöõng ngöôøi ñöôïc Chuùa ban cho ôn khoân ngoan hieåu bieát".
Khoân ngoan coøn quí hôn chaâu ngoïc vaø vaøng baïc.
Laïy Chuùa Thaùnh Thaàn laø Thaàn Khí khoân ngoan, laø hôi thôû cuûa söï soáng. Neáu Chuùa khoâng ôû gaàn vaø khoâng höôùng daãn, ñôõ naâng böôùc ñöôøng con ñi, chaân con seõ vaáp ngaõ vaø taâm hoàn con seõ thaát voïng raõ rôøi.
Laïy Chuùa, Chuùa taïo döïng con vôùi trí thoâng minh vaø quyeàn töï do choïn löïa, nhöng con laïi khôø daïi vaø deã laïm duïng quyeàn töï do Chuùa ban cho con. Con xin ñaët heát tin töôûng vaøo Chuùa vì khoâng theå tin töôûng vaøo chính mình con ñöôïc.
Laïy Chuùa, xin gìn giöõ con, ñöøng ñeå con phaù hoaïi chöông trình toát ñeïp Chuùa muoán thöïc hieän trong ñôøi soáng con.