Toâi lang thang qua nhieàu ñòa phöông vôùi lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu cho toâi söùc maïnh vaø an uûi toâi, treân ñöôøng ñi, khi gaëp gôõ vaø nhöõng baát traéc cuûa cuoäc haønh trình.
Khi toâi tìm ñöôïc choã nghæ ñeâm hay khi döøng laïi nghæ meät, toâi ñoïc saùch kinh. Nhöng coù moät luùc naøo ñoù toâi caûm thaáy nhu caàu hoïc hoûi theâm.
Toâi coá tìm moät coâng vieäc vöõng chaéc nhöng voâ ích nhaát laø vì tay toâi bò teâ lieät töø khi coøn nhoû.
Toâi quyeát ñònh sang Irkoutsk trong mieàn Taây baù lôïi aù.
Toâi nghó raèng khi ñi qua röøng hay thaûo daõ Taây baù lôïi aù seõ giuùp toâi caàu nguyeän vaø ñoïc saùch.
Sau moät thôøi gian toâi nhaän ra laø lôøi caàu nguyeän cuûa toâi töï phaùt töø moâi mieäng vaøo trong taâm hoàn nghóa laø hình nhö traùi tim toâi trong moãi nhòp ñaäp laäp laïi nhöõng lôøi caàu xin: Laïy Chuùa Gieâsu...
Theá laø toâi thoâi ñoïc chæ chaêm chuù nghe nhöõng gì loøng toâi ñang noùi, oâi eâm dòu bieát bao.
Ñeå coù theå ñoïc nhieàu hôn, toâi thöôøng ñi ban ñeâm vaø suoát ngaøy toâi hoïc döôùi boùng caây röøng.
Hôn hai thaùng troâi qua.
Khi gaëp laøng xoùm toâi xin moät tuùi baùnh khoâ, moät chuùt muoái. Toâi ñoå ñaày nöôùc trong baàu vaø coù löông thöïc roài, toâi laïi ñi haøng traêm daëm.
Moät laàn khi maët trôøi laën, caïnh moät ñaïi loä coù hai ngöôøi ñaàu caïo troïc coù veû laø hai ngöôøi lính ñeán gaàn toâi.
- Tieàn ñaâu
- Toâi baûo ñaûm khoâng coù moät xu dính tuùi.
- Maøy noùi doái. Maáy teân ñi haønh höông thöôøng quyeân tieàn vaø coù boän baïc.
Moät teân noùi: "Khoâng caàn tranh luaän loâi thoâi," vaø cho toâi moät gaäy vaøo ñaàu vaø toâi ngaát xæu.
Khi toâi tænh daäy, toâi ñang naèm trong moät caùi hoá. Tuùi xaùch ñaõ bieán maát. Chæ coøn giaây buoäc vaø chuùng ñaõ caét ra ñeå laáy xaéc. Caùm ôn Chuùa chuùng khoâng laáy giaáy kieåm tra toâi daáu trong muõ loâng.
Khoù khaên laém môùi choãi daäy ñöôïc vaø nhöùc ñaàu gheâ gôùm. Nhöng toâi chæ buoàn laø toâi ñaõ maát cuoán Thaùnh kinh toâi ñoïc töø hoài nhoû vaø cuoán saùch kinh.
Toâi u buoàn vaø ñoùi khaùt trong voøng hai ngaøy.
Ngaøy thöù ba khoâng coøn söùc löïc nöõa, toâi naèm nguû döôùi ñaát sau buïi caây. Vaø toâi mô. Toâi ñang trong phoøng cha linh höôùng. Ngaøi an uûi toâi. Cha noùi:
- Nhöõng chuyeän xaûy ra laø dòp cho con thöïc haønh söï töø boû cuûa caûi ñôøi naøy vaø khoaùi laïc tinh thaàn cuõng nhö hoaøn toaøn theo thaùnh yù Chuùa.
Con haõy an loøng. Con seõ thaáy vui khi buoàn khoå baây giôø.
Toâi thöùc daäy töôi treû laïi vaø toâi tieáp tuïc ñi ba ngaøy nöõa.
Ñoät nhieân coù moät nhoùm tuø nhaân coù lính gaùc ñi theo toâi. Toâi nhaän ra coù hai teân ñaõ aên cöôùp cuûa toâi. Toâi ñeán gaàn vaø hoûi hoï veà hai cuoán saùch. Luùc ñaàu hoï khoâng theøm nghe toâi. Roài moät teân noùi:
- Cho tao moät rouble chuùng tao seõ noùi cho.
- Neáu toâi coù toâi seõ traû cho chuù.
Hoï cho toâi hay laø nhöõng cuoán saùch ñoù naèm treân xe ñi theo ñoaøn tuø vôùi nhöõng vaät duïng khaùc hoï ñaõ laáy.
- Laøm sao toâi laáy laïi ñöôïc?
- Hoûi oâng chæ huy...
Toâi hoûi oâng. OÂng hoûi:
- OÂng bieát ñoïc khoâng?
- Thöa Ngaøi toâi bieát ñoïc vaø vieát. Toâi coù vieát teân toâi trong cuoán Thaùnh kinh. OÂng coù theå kieåm chöùng chöõ kyù treân ñoù vaø giaáy kieåm tra cuûa toâi.
Vieân chæ huy keå laïi chuùng laø nhöõng teân ñaøo nguõ. Chuùng ôû trong caên nhaø laù giöõa röøng vaø ñaõ aên cöôùp nhieàu ngöôøi cho ñeán khi moät böu taù vieân khoân kheùo bò chuùng aâm möu aên caép xe ba ngöïa cuûa oâng baét ñöôïc.
Vieân chæ huy noùi: "Toâi seõ traû cho oâng saùch vôû khi xe döøng laïi chieàu nay".
Roài oâng baét ñaàu hoûi toâi... Ñeán nhaø traïm oâng traû laïi saùch cho toâi vaø noùi:
- oâng ñi ñaâu baây giôø? Toái roài. OÂng cöù ôû ñaây ñi vaø nguû ngoaøi phoøng khaùch cuûa toâi.
Toâi nhaän lôøi. Khi thaáy toâi oâm chaët Thaùnh kinh vaøo loøng oâng hoûi toâi:
- OÂng quí cuoán Thaùnh kinh laém phaûi khoâng? Toâi cuõng ñoïc Phuùc aâm moãi ngaøy.
OÂng môû vali ra vaø ruùt ra moät cuoán Phuùc aâm maï baïc.
- OÂng ngoài xuoáng ñi.. Toâi xin keå oâng nghe toâi nhö theá naøy... Ngöôøi ta seõ doïn cho mình böõa toái taïi ñaây.
Vaøo baøn aên, oâng tieáp tuïc keå chuyeän:
- Khi coøn treû toâi ôû trong quaân nguõ. Toâi raønh reõ ngheà nghieäp cuûa toâi. Laø moät thieáu uyù, caùc caáp chæ huy coi troïng toâi. Tuy theá toâi coøn nhoû tuoåi. Thöïc teä haïi toâi coù thoùi quen uoáng röôïu vaø daàn daø bò bònh ghieàn.
Khi khoâng uoáng gì toâi laø moät só quan göông maãu. Nhöng ñoâi khi toâi uoáng lieàn trong saùu tuaàn leã.
Ngöôøi ta phaûi chòu ñöïng toâi quaù laâu vaø sau cuøng vì thoâ loã vôùi caáp chæ huy trong luùc say röôïu, neân toâi bò loät lon vaø bò caùch chöùc laøm binh nhì ñeán moät ñôn vò xa.
Taïi ñaây toâi thöû duøng moïi thöù thuoác ñeå chöõa beänh. Nhöng voâ ích. Vaø toâi ñöôïc chuyeån sang moät tieåu ñoaøn tröøng giôùi.
Chính luùc ñoù toâi gaëp moät thaøy doøng ñeán traïi lính quyeân tieàn cho nhaø thôø.
Toâi noùi veà nhöõng noãi khoán khoå cuûa toâi cho ngaøi nghe.
Ngaøi noùi: "Ñöùa em toâi cuõng bò nhö theá. Anh bieát taïi sao noù thoaùt ñöôïc khoâng? Cha linh höôùng cuûa noù ñaõ cho noù moät cuoán Thaùnh kinh vaø daïy noù ñoïc moät ñoaïn moãi laàn muoán uoáng röôïu trôû laïi... Ngaøy mai toâi seõ cho anh moät cuoán Phuùc aâm".
Sau khi nghe ngaøi noùi toâi thöa vôùi ngaøi:
- Laøm sao cuoán Taân öôùc cuûa cha coù theå giuùp con ñöôïc, caû thuoác thang vaø caùc baùc só cuõng khoâng theå kìm haõm con.
Ngaøy hoâm sau ngaøi mang cho toâi moät cuoán Thaùnh kinh.
- Con khoâng thích cuoán saùch naøy. Con khoâng ñoïc ñöôïc coå vaên vaø con cuõng khoâng hieåu baûn vaên noùi gì.
- Ñieàu ñoù khoâng quan heä, neáu con laáy ñöùc tin ñoïc saùch naøy vaø tin raèng saùch vieát ra cho con baây giôø... con seõ thaáy hieäu quaû.
Sau cuøng toâi mua cuoán saùch boû vaøo trong röông roài queân luoân.
Sau moät thôøi gian, toâi laïi bò quyeán ruõ uoáng röôïu. Toâi môû röông laáy tieàn ra quaùn. Luùc ñoù toâi nhìn thaáy cuoán saùch nhoû. Toâi môû ra vaø ñoïc chöông ñaàu tieân cuûa Phuùc aâm thaùnh Mattheâu.. Roài chöông hai... Ñeán chöông ba thì ñeán giôø giôùi nghieâm toâi khoâng theå ra khoûi traïi lính nöõa.
Saùng hoâm sau toâi thöùc daäy cuõng vaãn theøm uoáng.
Toâi nghó:
- Mình ñoïc theâm moät chöông xem sao. Roài toâi ñoïc vaø theâm can ñaûm. Suoát 20 naêm nay toâi khoâng coøn bieát röôïu laø gì.
Saùng hoâm sau khi vieân chæ huy thöùc daäy toâi ñeán caùm ôn oâng vaø töø giaõ.
OÂng môøi toâi uoáng traø cho toâi moät rouble vaø töø giaõ toâi.
Toâi laïi leân ñöôøng. Toâi ñaõ ñi khaù xa môùi nhôù laïi mình ñaõ höùa vôùi anh lính nhö theá naøo. Luùc ñaàu toâi töï nghó:
- Naøo coù ích lôïi gì? Chuùng ñaõ muoán gieát mình, vaø aên cöôùp, vaû laïi tieàn baïc cuõng khoâng ñem laïi ích lôïi gì cho hoï, vì hoï mang caûnh tuø toäi. Nhöng luùc ñoù toâi boãng nhôù lôøi Kinh Thaùnh: Ñöøng ñeå söï döõ chieán thaéng con nhöng haõy chieán thaéng söï döõ baèng söï laønh.
Toâi trôû laïi, gaëp laïi hai anh lính vaø ñöa ñoàng rouble cho anh vaø noùi:
- Chuùa Gieâsu Kitoâ yeâu nhaân loaïi. ngaøi seõ khoâng boû rôi caùc baïn.
Roài toâi laïi baét ñaàu ñoäc haønh treân con ñöôøng toâi ñi.
Nhöõng tuaàn leã sau ñoù taát caû caûnh vaät chung quanh ñeàu hoan hæ vaø laï luøng. Caây coû chim choùc, ñaát ñai, khoâng khí aùnh saùng hình nhö noùi vôùi toâi laø taát caû ñöôïc taïo döïng vì con ngöôøi, taát caû chöùng minh Chuùa yeâu con ngöôøi, taát caû caàu nguyeän vaø daâng leân ngaøi nhöõng lôøi chuùc tuïng toân thôø.
Töø ñoù toâi hieåu raèng toâi coù theå noùi chuyeän vôùi vaïn vaät vaø laøm cho chuùng hieåu toâi.
Ngoïc Laân muøa chay 1991.
Lm. Nguyeãn Ñöùc Huy.