11 Thaùng Möôøi Moät
Xeû AÙo
Trong moät ngaøy ñoâng giaù laïnh, Martinoâ, luùc aáy ñang coøn phuïc vuï trong quaân nguõ vaø chöa laõnh nhaän nieàm tin Kitoâ, gaëp moät oâng aên maøy ngheøo khoå ñeán ñoä khoâng coù laáy moät maûnh vaûi che thaân, ñang ngoài töïa löng vaøo böùc töôøng giô baøn tay khaúng khiu van xin töøng ñoàng xu nhoû cuûa nhöõng ngöôøi qua laïi. Khoâng saün tieàn trong tuùi vaø cuõng khoâng coù löông thöïc ñeå cho, Martinoâ nhanh nheïn leo xuoáng ngöïa, tuoát göôm caét phaân nöûa aùo choaøng cuûa mình vaø quaøng leân taám thaân gaày guoäc cuûa ngöôøi aên xin ñang run raåy vì caùi laïnh buoát xöông. Keû qua ñöôøng ñoàng thanh cöôøi nhaïo cöû chæ khaùc laï cuûa ngöôøi thanh nieân.
Ñeâm hoâm ñoù, Martinoâ naèm mô thaáy chính Chua Gieâsu baän nöûa aùo choaøng maø chaøng ñaõ trao taëng cho ngöôøi aên maøy vaø Chuùa noùi: "Martinoâ, tuy chöa laõnh nhaän Pheùp Röûa Toäi, ñaõ ñaép leân toâi chieác aùo naøy".
Ai trong chuùng ta cuõng bieát caâu chuyeän truyeàn khaåu treân veà haønh ñoäng baùc aùi cuûa thaùnh Martinoâ, vò thaùnh Giaùo Hoäi möøng kính hoâm nay.
Chaøo ñôøi vaøo khoaûng theá kyû thöù 4 taïi Sabaria, nay thuoäc nöôùc Hungari, naêm 20 tuoåi, Martinoâ ñöôïc göûi theo hoïc taïi Italia. Tuy laø ngöôøi khoâng theo ñaïo Kitoâ, nhöng vì soáng giöõa caùc sinh vieân Coâng Giaùo, neân chaøng ñaõ suy nghó nhieàu khi nghe baïn beø noùi ñeán Ñöùc Gieâsu. Chaøng nhaát ñònh tìm hieåu xem Gieâsu laø ai?
Nhöng chaúng bao laâu chaøng bò ñoäng vieân. Khoaûng naêm 350, rôøi khoûi quaân nguõ, Martinoâ xin laøm ñoà ñeä thaùnh Hilarioâ, giaùm muïc thaønh Potiers. Nhaän thaáy Martinoâ laø ngöôøi ñaày nhaân ñöùc vaø coù hoïc thöùc, giaùm muïc Hilarioâ ñaõ phong cho chaøng caùc chöùc thaùnh.
Naêm 350, beø roái Arioâ baét thaùnh Hilarioâ ñem ñi ñaøy vì ngaøi choáng laïi hoï. Martinoâ cuõng bò giaùm muïc thaønh Milan laø ngöôøi beänh vöïc beø roái truïc xuaát khoûi giaùo phaän vaø soáng treân moät hoøn ñaûo cuøng vôùi moät linh muïc khaùc. Sau khi thaùnh Hilarioâ ñöôïc tha, Martinoâ trôû laïi Poachi vaø laäp moät doøng tu taïi Luguygeù. Naêm 370, khi ñeán Cadet ñeå hoøa giaûi moät baát bình giöõa moät soá linh muïc vaø tu só, ngaøi ñaõ ngaõ beänh vaø töø traàn taïi ñoù.
Moãi naêm gaàn ñeán ngaøy leã thaùnh Martinoâ thaønh Toârinoâ, caùc treû em vuøng noùi tieáng Ñöùc cuõng naùo nöùc nhö caùc treû em Vieät Nam noân nao ñeám töøng ngaøy tröôùc leã Trung Thu. Vì ñaây cuõng laø ngaøy caùc em röôùc ñeøn ñi ñeán khoaûng saân roäng ñeå xem dieãn tuoàng thaùnh Martinoâ, vôùi nhöõng baøi haùt ca ngôïi tình yeâu thöông cuï theå cuûa chaøng só quan treû tuoåi, vôùi vôû tuoàng ñöôïc trình dieãn baèng ngöôøi ngöïa thaät vaø nhaát laø vôùi nhöõng quaø baùnh thôm ngon ñöôïc trình baøy baùn chung quanh choã dieãn tuoàng.
Chuû ñích cuûa cuoäc leã naøy vaãn laø khaéc ghi ñaäm neùt vaøo loøng caùc treû em maãu göông "xeû aùo" cuûa thaùnh Martinoâ ñeå giuùp caùc em hieåu roõ lôøi Chuùa Gieâsu tuyeân boá trong ngaøy phaùn xeùt: "Ta baûo thaät: moãi laàn anh chò em laøm nhöõng ñieàu aáy cho moät keû heøn moïn trong anh em Ta, thì laø laøm cho chính Ta vaäy".