LTS: Baø Leâ Tín Höông hieän ôû California, laø moät nhaïc só, cuõng laø moät nhaø vaên, qua cha coá Troïng ñang nghæ höu taïi Orange County, California, gôûi cho chuùng toâi caâu chuyeän veà Ôn Laï cuûa Meï Lavang ban cho gia ñình baø caùch ñaây 40 naêm. Xin môøi baïn ñoïc theo doõi. "Veà beân Meï Lavang" chaân thaønh caùm ôn taùc giaû.
Toâi rôøi nhaø luùc saùu giôø saùng Chuû Nhaät. Laùi xe trong côn möa taàm taõ, treân con ñöôøng daøi vaãn coøn muø môø toái cuûa moät buoåi saùng muøa ñoâng laïnh, ñoái vôùi toâi laø moät vieäc laøm gaàn nhö raát hieám hoi. Ngaøy cuoái tuaàn, nhaát laø nhöõng saùng trôøi möa, toâi vaãn coù caùi thuù ruùc trong chaên vaø naèm nöôùng. Caây ñaøn Taây Ban Caàm ñöôïc gaùc saün beân goùc ñöôøng ñeå toâi coù theå vôùi tay keùo leân baát cöù luùc naøo, vaø ngoài daäy töïa löng vaøo thaønh giöôøng nhaõ höùng... Nhöõng doøng nhaïc veà möa, veà thaân phaän luùc ñoù laïi coù cô hoäi tieáng thaêng tieáng traàm ñeán vôùi cuoäc ñôøi...
Rieâng saùng hoâm nay, loøng toâi nao nao mong ñôïi. Toâi thöùc daäy sôùm. Sau moät chuùt trang ñieåm nheï nhaøng, toâi choïn cho toâi chieác aùo maøu traéng, khoaùc ngoaøi chieác aùo aám maøu ñen vaø saün saøng chôø giôø ra xe. Trôøi chöa thaáy saùng vaø giôø ñi haõy coøn sôùm. Toâi baâng khuaâng ngoài nhìn ra khung cöûa, möa vaãn coøn naëng haït, daáu chæ baùo hieäu cho moät côn möa coù theå keùo daøi ñeán chieàu...
Lieân töôûng ñeán buoåi Thaùnh Leã Ñaïi Traøo maø toâi seõ tham döï saùng nay, khai maïc naêm Toaøn Xaù 200 naêm Ñöùc Meï Lavang vaø kyû nieäm 10 naêm phong thaùnh, 117 vò anh huøng Töû Ñaïo Vieät Nam. Toâi boãng thaáy loøng laâng laâng xuùc ñoäng. Ngoaøi söï caûm phuïc veà taám göông saùng ngôøi tình yeâu vaø tuyeân xöng ñöùc tin cuûa caùc Thaùnh Töû Ñaïo, thì moãi khi nhaéc ñeán Meï Lavang, laø gôïi laïi trong toâi hoài töôûng veà moät khung trôøi thô aáu xa xöa vôùi bieán coá troïng ñaïi ñaõ ñeán vôùi gia ñình toâi caùch ñaây 40 naêm veà tröôùc, vaøo moät ngaøy möa gioù nhö hoâm nay...
Naêm 1958, ba toâi laøm vieäc taïi beänh vieän Trung Öông thaùnh phoá Hueá. Moãi thaùng oâng vaãn cuøng caùc baùc só ñi thanh tra caùc beänh vieän nhoû ôû caùc vuøng laân caän. Hoâm aáy, oâng söûa soaïn ñi thaêm beänh vieän Quaûng Trò, caùch thaønh phoá Hueá khoaûng 65 caây soá veà phía Taây Baéc.
Toâi coøn nhôù roõ saùng hoâm aáy trôøi möa laïnh. Nhöõng côn möa maø nhöõng ai ñaõ töøng ôû Hueá chaéc chaén khoâng theå naøo queân ñöôïc. Möa taàm taõ, raû rích keùo daøi töø ngaøy naøy sang ngaøy khaùc töôûng chöøng nhö voâ taän. Ba toâi chuaån bò leân ñöôøng. Chieác xe chôû oâng cuøng ba vò baùc só vaø moät nhaân vieân beänh vieän ñaõ ñoùn oâng ôû ngoaøi coång. Ba toâi maëc vaøo ngöôøi chieác aùo jacket baèng da vaø daën doø meï toâi moät vaøi ñieàu gì ñoù roài voäi vaøng ra xe.
Böôùc xuoáng maáy baäc theàm oâng gaëp ngay cha Luaän ñang böôùc vaøo. Cha Cao Vaên Luaän cuøng queâ quaùn vôùi cha toâi, Ngaøi raát gaàn guõi vaø thöông yeâu gia ñình toâi. Moät trong nhöõng mong moûi cuûa Ngaøi laø ñöôïc thaáy gia ñình toâi theo Ñaïo.
Tuy raát kính vaø quyù meán cha nhöng ñieàu ñoù vôùi ba meï toâi laø moät trôû ngaïi lôùn, khoâng theå naøo thöïc hieän ñöôïc. Caû hai beân noäi ngoaïi toâi khoâng ai coù Ñaïo. Meï toâi ñoàng thôøi laïi laø moät Phaät Töû. Baø ñaõ quy y, phaùp danh Nguyeân Khai. Baø cuõng ñaõ töøng xaây chuøa cho laøng ngoaïi toâi taïi Hueá. Meï toâi laø moät ngöôøi ñaøn baø coù hoïc. Nhö ña soá nhöõng baø meï Vieät Nam khaùc raát hieàn laønh vaø nhaãn nhuïc. Caû cuoäc ñôøi hy sinh cho haïnh phuùc cuûa choàng con, nhöng trong vaán ñeà tín ngöôõng thì laïi raát cöông quyeát, chaúng theå naøo lay chuyeån ñöôïc. Ba toâi bieát theá neân oâng raát toân troïng meï toâi maëc daàu oâng raát kính meán cha Luaän.
Cha Luaän gaëp ba toâi, Ngaøi baét tay raát vui veû, Ngaøi ñöa cho ba toâi moät taám aûnh vaø baûo: "Toâi môùi ñi kieäu ngoaøi Lavang veà. Toâi kính cho oâng moät töôïng aûnh cuûa Meï Lavang. Ñöùc Meï ñaõ laøm nhieàu pheùp laï vaø raát linh thieâng. OÂng haõy giöõ laáy maø caàu nguyeän."
Ba toâi cöôøi cöôøi, noùi caùm ôn cha, roài thuaän tay oâng nheùt taám aûnh vaøo tuùi trong cuûa chieác aùo da.
"Con phaûi ñi ngay cha aø, moïi ngöôøi ñang ñôïi con ôû ngoaøi kia." Vöøa noùi ba toâi vöøa chaøo töø giaõ cha roài ra xe.
Toâi nhìn theo chieác xe chôû ba toâi khuaát daàn, khuaát daàn sau maøn möa daøy ñaëc...
Buoåi chieàu trong khi ngöôøi nhaø chuaån bò böõa côm, chuùng toâi ngoài nghe meï keå chuyeän. Meï ñang keå moät ñoaïn trong caâu chuyeän "nhöõng keû khoán cuøng" (les miseùrables) cuûa vaên haøo Victor Hugo thì chuùng toâi nhaän ñöôïc hung tin. Chieác xe chôû ba toâi vaø boán ngöôøi nöõa ñaõ bò laät taïi caàu Gioàng Quaûng Trò vaø chìm xuoáng soâng. Taát caû ñeàu töû naïn. Beänh vieän baùo tin vaø yeâu caàu gia ñình ra ngay hieän tröôøng ñeå nhaän xaùc ñoàng thôøi ñeå taåm lieäm taïi choã cho thaân nhaân...
tröôùc bieán coá baát ngôø ñoù, meï toâi nhö ngöôøi bò seùt ñaùnh. Baø run raåy röõng sôø oâm laáy toâi. Laøm sao toâi coù theå dieãn taû heát noãi ñau ñôùn trong loøng meï luùc aáy... (giôø ñaây sau bieát bao laàn chöùng kieán nhöõng chia ly, töû bieät, toâi môùi ngaäm nguøi thaám thía ñöôïc nieàm ñau ñôùn cuûa nhöõng noãi ñôïi chôø tuyeät voïng), chæ bieát laø ñaõ nhìn thaáy meï ñaàm ñìa nöôùc maét vaø caû chuùng toâi nöõa...
Ngoaøi kia doøng leä cuûa ñaát trôøi vaãn höõng hôø rôi...
Meï toâi vaø chò em toâi theo chieác xe cuûa beänh vieän ra Quaûng Trò nhaän xaùc cha. Ñeán nôi, taïi moät traïm gaùc nhoû naèm cuoái chaân caàu, xaùc cuûa ba vò baùc só vaø nhaân vieân beänh vieän ñaõ ñöôïc vôùt leân. Coøn thi haøi cuûa ba toâi thì chöa tìm thaáy. Ngöôøi ta chöa vôùt ñöôïc ba toâi nhöng moïi ngöôøi xaùc ñònh laø oâng cuõng cuøng moät soá phaän vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ töû naïn; nhaát laø oâng ñaõ chìm saâu döôùi loøng nöôùc quaù laâu. Meï toâi maët maøy baïc nhöôïc taùi xanh, maét ñoû hoe vì khoùc, ñöùng ôû moät goùc phoøng chôø ñôïi...
Thaân nhaân cuûa caùc naïn nhaân ñeàu ñaõ tôùi, tieáng keâu gaøo khoùc keå nghe raát naõo loøng. Toâi vöøa buoàn vöøa sôï, mô hoà caûm thaáy moät khuùc quaønh naøo ñoù thaät ngaët ngheøo ñang chôø ñôïi gia ñình toâi.
Em toâi vì coøn nhoû, coù leõ chöa hieåu laém, neùp trong loøng meï ngô ngaùc nhìn quanh: "Ba ñaâu, ba ñaâu meï!" Meï toâi chöa kòp doã daønh em thì boãng coù tieáng ngöôøi la lôùn:
"Ñaây roài, vôùt ñöôïc xaùc sau cuøng roài!"
Laø ba ñoù, meï toâi chaïy nhaøo tôùi.
Phaûi roài, ngöôøi ta ñang khieâng ba toâi vaøo, ñaët ba toâi naèm treân chieác baêng ca.
Laïi coù tieáng ngöôøi la leân: "Trôøi ôi! OÂng ta hình nhö chöa cheát. Coøn thôû. Hôi thôû yeáu laém. Laøm hoâ haáp nhaân taïo ngay ñi!"
Vaø ba toâi quaû coøn soáng thaät! Meï toâi quyø xuoáng laïy trôøi laïy ñaát. Caùm ôn Trôøi Phaät ñaõ cöùu soáng ba toâi. Nöôùc maét moät laàn nöõa tuoân daàm deà treân maù meï, nhöng laàn naøy laø nhöõng gioøng nöôùc maét haïnh phuùc khoâng ngôø...
Chuùng toâi quyø chung quanh chieác baêng ca nôi ba toâi ñang naèm.
Ba toâi tænh laïi haún. OÂng noùi baèng moät gioïng noùi thaät yeáu ôùt, caâu noùi ñaàu tieân maø toâi khoâng bao giôø queân ñöôïc: "Haõy xin cha röûa toäi, röûa toäi cho caû nhaø, Ñöùc Meï Lavang ñaõ cöùu ba."
Noùi xong oâng ñöa tay vaøo trong tuùi aùo da luïc loïi kieám tìm, vaø sau ñoù oâng ruùt ra taám aûnh Ñöùc Meï Lavang. Taám töôïng aûnh maø cha Luaän ñaõ cho oâng tröôùc chuyeán ñi ñònh meänh. Taám aûnh ñaõ öôùt suõng vaø ñaäm maøu vì thaám nöôùc, nhöng hình Ñöùc Meï vôùi chieác aùo choaøng xanh vaãn coøn in roõ neùt.
Ba toâi noùi tieáp: "Ñaây chính Baø naøy ñaõ cöùu ba, Baø ñaõ loâi ba, luùc aáy ñang maéc keït trong xe, ra khoûi cöûa xe. Baø ñaåy ba noåi leân maët nöôùc vaø noùi Ta laø Ñöùc Meï Lavang, Ta ñeán cöùu con."
Toâi chôït nghó laïi, neáu ngaøy hoâm ñoù ba toâi khoâng voäi vaøng ra ñi, vaø coù thôøi giôø ñeå tieáp chuyeän vôùi cha Luaän. Coù leõ böùc töôïng aûnh Ñöùc Meï Lavang ñaõ bò queân trong moät ngaên keùo naøo ñoù cuøng vôùi söï höõng hôø cuûa ba meï toâi.
Sau bieán coá ñoù, gia ñình toâi goàm ba meï vaø 7 anh chò em ñaõ röûa toäi trong söï töï nguyeän raát hoan hyû cuûa meï toâi. Ba vò linh muïc thaân thieát cuûa gia ñình toâi, cha Cao Vaên Luaän, cha Ngoâ Vaên Troïng luùc baáy giôø laø cha Chaùnh Xöù hoï ñaïo Phanxicoâ, hay coøn goïi laø Nhaø Thôø nhaø nöôùc, nôi maø gia ñình toâi cö nguï, vaø cha Vuõ Minh Nghieãm, Doøng Chuùa Cöùu Theá, ngöôøi ñaõ daøy coâng daïy giaùo lyù cho chuùng toâi. Caû ba vò linh muïc naøy ñaõ daâng thaùnh leã vaø ban pheùp röûa toäi cho chuùng toâi.
Theo lôøi xin cuûa ba toâi, ñeå caûm taï ôn thaùnh cuûa Ñöùc Meï, leã röûa toäi ñöôïc toå chöùc taïi Thaùnh Ñöôøng Ñöùc Meï Lavang Quaûng Trò. Meï toâi voâ cuøng vui möøng haân hoan, vaø tin töôûng laàn chuoãi maân coâi caûm taï ôn Ñöùc Meï moãi ngaøy. Cho ñeán ngaøy nhaém maét baø laø moät tín ñoà soát saéng, suøng kính Ñöùc Meï tuyeät ñoái. Ñaây laø nhöõng hình aûnh cuoái ñôøi cuûa meï toâi.
Toâi coøn nhôù roõ sau thôøi gian gia ñình chòu pheùp röûa toäi. Meï toâi ñaõ chòu ñöïng nhieàu lôøi ra tieáng vaøo cuûa hoï haøng vaø nhöõng ngöôøi quen bieát. Hoï cho raèng gia ñình toâi theo ñaïo laø ñeå möu caàu cho moät quyeàn lôïi naøo ñoù. Veà phaàn chuùng toâi khi ñeán tröôøng cuõng nghe nhöõng lôøi ñaøm tieáu cuûa baïn beø. Moãi laàn than vaõn vôùi meï thì meï laïi khuyeân raên chuùng toâi: "Ba laø coät truï vaø laø nguoàn soáng cuûa gia ñình chuùng ta. Vì theá daàu coù chòu bao nhieâu thöû thaùch, khoù khaên cuõng phaûi chaáp nhaän ñeå caûm taï aân suûng ñoù. Tình yeâu luoân luoân coù caùi giaù phaûi traû, vaø caùi giaù ñoù coù nghóa gì ñaâu vôùi aân hueä maø Ñöùc Meï ñaõ ban cho gia ñình chuùng ta."
Meï toâi noùi ñuùng, ôn laï maø Meï Lavang ñaõ ban laø moät bieán coá lôùn trong ñôøi soáng taâm linh cuûa gia ñình, cuõng laø moät bieán coá trong lòch söû gia toäc. Ba toâi naêm nay ñaõ gaàn 90. OÂng vaãn coøn kính taám töôïng aûnh naêm xöa ñaõ cöùu oâng treân baøn thôø. Taám aûnh Ñöùc Meï ngaøy nay ñaõ môø nhaït theo thôøi gian, nhöng moãi ngaøy oâng ñeàu ñoïc kinh laàn haït caûm taï Ñöùc Meï.
Caâu chuyeän maàu nhieäm naøy ñaõ ñöôïc chuùng toâi thöôøng xuyeân keå laïi cho con chaùu nghe, nhö laø moät caâu chuyeän thaàn thoaïi nhöng coù thaät. Xaåy ñeán töø moät trong nhöõng pheùp laï cuûa Ñöùc Meï Lavang ñoái vôùi gia ñình toâi noùi rieâng vaø nhieàu gia ñình khaùc noùi chung.
Ngaøy ñaïi leã hoâm nay trôøi cuõng möa. Toâi laùi xe trong côn möa nhö truùt nöôùc, Loøng haïnh phuùc voâ cuøng vì toâi ñöôïc coù Chuùa. Coù aùnh saùng nieàm Tin cuûa Ngaøi chieáu roïi taâm hoàn toâi. Coù Tình Yeâu bao la roäng môû cuûa Ñöùc Meï ñaõ ñeán vôùi gia ñình toâi töø thuôû toâi môùi leân möôøi...
Toâi laéng nghe nhöõng lôøi huaán töø cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Vaên Thuaän. Baèng gioïng noùi roõ raøng traàm aám, Ngaøi nhaéc laïi lòch söû Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Vieät Nam töø nhöõng ngaøy ñaàu tieân. Qua bieát bao nhieâu thaêng traàm gian khoå coù maùu, coù nöôùc maét vaø ngaøy nay ñaõ ñöôïc thaêng hoa vôùi 117 Vò Thaùnh Töû Ñaïo. Gia ñình ngaøi cuõng ñaõ theo Chuùa caùch ñaây 300 naêm, vôùi nhöõng thöû thaùch cuøng vôùi nhieàu aân suûng cuûa Chuùa, cuûa Ñöùc Meï, ñaëc bieät laø Meï Lavang. Ngaøi cuõng keå laïi nhöõng pheùp laï maø Ñöùc Meï ñaõ ban, trong ñoù coù pheùp laï chöõa laønh beänh cho cha coá troïng, cha Linh Höôùng cuûa gia ñình toâi.
Toâi töï caûm thaáy gia ñình mình may maén, ñaõ ñöôïc höôûng moät aân suûng quaù ñaëc bieät ñeán töø Tình Yeâu bao la khoâng bôø beán cuûa Ñöùc Meï.
Trong caùi laïnh cuûa muøa Ñoâng, loøng toâi boãng nhieân aám cuùng. Toâi thaáy taâm hoàn nhö nôû hoa. Ñoùa hoa Yeâu Thöông trong vöôøn hoa röïc rôõ cuûa nieàm Tin. Toâi hy voïng seõ maõi maõi laø ñoùa hoa ñaày höông saéc, khoâng bao giôø heùo ruõ uùa taøn. Toâi thaàm caùm ôn Chuùa, caùm ôn Meï, cuùi ñaàu ñeå che daáu doøng leä caûm xuùc ñang aâm thaàm rôi. Doøng leä cuûa hôn boán möôi naêm tröôùc keå töø khi gia ñình toâi ñöôïc ôn laï cuûa Ñöùc Meï Lavang, traûi qua bieát bao soùng gioù beå daâu... Coù luùc ñaõ ngöng ñoïng, coù luùc töôûng chöøng bò laõng queân, hoâm nay laïi töøng gioït chaûy daøi... Nhöõng gioït leä vui möøng. Nhöõng gioït leä boài hoài nhaéc nhôû toâi nieàm haïnh phuùc ñöôïc nöông naùu trong Tình Yeâu vaø AÂn Suûng cuûa Chuùa, cuûa Meï Maria.
California, Chuùa Nhaät ngaøy
22 thaùng 2 naêm 1998
Leâ Tín Höông