Hoûi: Theo Vaên Phoøng Kinh Teá vaø Vaên Hoùa Ñaøi Baéc, trong soá 5,935 ngöôøi Vieät nam sang laøm vieäc taïi Ñaøi Loan lao ñoäng ñeán thôøi ñieåm naøy, coù tôùi 404 ngöôøi bò traû veà nöôùc vôùi nhieàu lyù do. Vaäy vì sao hoï bò traû veà nöôùc? Ñòa vò phaùp lyù cuûa hoï ôû Ñaøi Loan nhö theá naøo?

 OÂng Su Jen Chung (Tröôûng phoøng Laõnh Söï - Vaên Phoøng Kinh Teá vaø Vaên Hoùa Ñaøi Baéc taïi Haø Noäi): Theo thoáng keâ cuûa chuùng toâi, trong soá 404 ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam bò traû veà nöôùc thì soá ngöôøi khoâng ñaùp öùng noåi coâng vieäc leân tôùi 198 ngöôøi; coøn laïi laø 110 ngöôøi töï nguyeän xin veà; 62 ngöôøi bò beänh; 13 ngöôøi maéc beänh truyeàn nhieãm; 15 ngöôøi bò chuû huûy boû hôïp ñoàng tröôùc thôøi haïn; 2 ngöôøi coù thai; 2 ngöôøi boû troán khoâng bieát ñi ñaâu; 1 ngöôøi kyõ thuaät khoâng phuø hôïp; vaø 1 ngöôøi boû sang laøm vieäc cho chuû khaùc.

 Hoûi: OÂng coù noùi, trong soá naøy phaàn lôùn laø ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam khoâng ñaùp öùng noåi coâng vieäc. Nhöng tröôùc ñoù, hoï ñaõ phaûi traûi qua nhöõng kyø xeùt tuyeån (coù caû söï tham gia cuûa ngöôøi Ñaøi Loan). Vaäy vì sao hoï ñaõ truùng tuyeån laïi khoâng ñaùp öùng noåi yeâu caàu coâng vieäc?

 OÂng Su Jen Chung: Theo toâi, ñoù laø do 2 beân hieåu nhaàm veà möùc ñoä yeâu caàu coâng vieäc. Taïi Vieät Nam xeùt tuyeån cho laø ñöôïc, nhöng sang Ñaøi Loan chuû saùt haïch laïi thì khoâng ñöôïc, chuû ñöa ra yeâu caàu cuûa coâng vieäc thì ngöôøi lao ñoäng laïi khoâng ñaùp öùng ñöôïc. Neáu ñaùp öùng ñöôïc thì khoâng chuû naøo laïi cho veà nöôùc moät ngöôøi lao ñoäng toát, vì khoâng nhöõng toån thaát cho ngöôøi lao ñoäng maø coøn toån thaát cho caû phía chuû. Coøn vieäc coù caû ngöôøi Ñaøi Loan tham gia xeùt tuyeån cuøng phía Vieät Nam maø ngöôøi lao ñoäng ñaõ truùng tuyeån khi sang Ñaøi Loan vaãn khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu coâng vieäc vì nhöõng ngöôøi naøy cuõng chæ laø ngöôøi cuûa coâng ty moâi giôùi phía Ñaøi Loan, chöù khoâng phaûi laø ngöôøi cuûa chính coâng ty coù nhu caàu söû duïng ngöôøi lao ñoäng ôû Ñaøi Loan, do ñoù khi saùt haïch laïi nhieàu ngöôøi ñaõ qua xeùt tuyeån ôû Vieät Nam vaãn khoâng ñaùp öùng ñöôïc coâng vieäc, thöïc teá cuõng laø ñieàu deã hieåu.

 Hoûi: Töông töï nhö vaäy, caùc beänh vieän khaùm söùc khoûe cho ngöôøi lao ñoäng tröôùc khi sang Ñaøi Loan lao ñoäng laø nhöõng beänh vieän do phía Ñaøi Loan chæ ñònh. Vaäy maø vaãn coù nhieàu tröôøng hôïp boï traû veà do khoâng baûo ñaûm söùc khoûe?

 OÂng Su Jen Chung: Vaán ñeà naøy chuùng toâi chöa ñieàu tra kyõ, nhöng theo toâi ñöôïc bieát do thôøi gian chôø töø sau khi khaùm söùc khoûe ñeán khi sang lao ñoäng taïi Ñaïi Loan coøn coù moät thôøi gian ñeå chôø ñôïi. Coù theå trong thôøi gian ñoù coù nhöõng vaán ñeà xaûy ra cho ngöôøi lao ñoäng. Coù tröôøng hôïp khi khaùm söùc khoûe thì chöa coù thai, sang ñeán Ñaøi Loan khaùm thì laïi coù thai; coù tröôøng hôïp khi khaùm thì chöa maéc beänh, sang ñeán nôi laïi maéc beänh…

 Hoûi: Moät daïng bò traû veà nöôùc khaùc laø do vi phaïm kyû luaät. Nhöng vi phaïm theá naøo thì bò traû veà nöôùc, quy trình ñuoåi moät ngöôøi lao ñoäng laø theá naøo? Ñöôïc bieát quy trình hieän chöa ñöôïc laøm roõ trong hôïp ñoàng lao ñoäng, daãn ñeán coù nhieàu tröôøng hôïp phía chuû Ñaøi Loan ñuoåi ngöôøi voâ côù?

 OÂng Su Jen Chung: Nhieäm vuï cuûa chuùng toâi chuû yeáu laø caáp Visa cho lao ñoäng Vieät Nam sang Ñaøi Loan, neân quy trình naøy chuùng toâi cuõng chöa naém roõ, xin ñöôïc traû lôøi sau. Theo toâi ñöôïc bieát thì Ñaøi Loan coù luaät ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng nöôùc ngoaøi, nhöng trong hôïp ñoàng vôùi ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam cuûa caùc coâng ty xuaát khaåu lao ñoäng Vieät Nam vaán ñeà naøy chöa laøm roõ. Luaät Ñaøi Loan laø sau 40 ngaøy thöû vieäc neáu khoâng ñaït thì coù quyeàn cho veà. Khoaûng caùch giöõa ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam vaø phía chuû lao ñoäng taïi Ñaøi Loan coøn khaù xa, nhö ngoân ngöõ baát ñoàng neân khoâng hieåu nhau, ngöôøi lao ñoäng thì “vôõ moäng” vì khoâng baèng loøng vôùi tieàn coâng, vôùi thôøi gian laøm vieäc, moâi tröôøng laøm vieäc cuûa hai nöôùc khaùc nhau, coâng nhaân Vieät Nam chöa quen vôùi maùy moùc thieát bò cuûa Ñaøi Loan…

 Hoûi: Vaäy toå chöùc naøo seõ baûo veä nhöõng ngöôøi lao ñoäng bò ñuoåi vieäc moät caùch voâ côù?

 OÂng Su Jen Chung: Taïi Ñaøi Loan coù 13 toå chöùc tö vaán veà lao ñoäng cho nhöõng ngöôøi lao ñoäng gaëp khoù khaên. Nhöõng toå chöùc naøy seõ ñöùng ra laøm chöùng xem vieäc ñuoåi ngöôøi coù hôïp phaùp khoâng. Ñaây laø nhöõng toå chöùc hoaït ñoäng mieãn phí, daønh cho caû ngöôøi lao ñoäng Ñaøi Loan vaø ngöôøi lao ñoäng nöôùc ngoaøi taïi Ñaøi Loan. Ngöôøi lao ñoäng coù theå lieân heä nhöõng toå chöùc naøy ñeå ñöôïc giuùp ñôõ.

 Hoûi: Moät ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam muoán sang lao ñoäng taïi Ñaøi Loan phaûi coù ít nhaát treân 30 trieäu ñoàng ñeå noäp caùc khoaûn phí theo quy ñònh. Ñaây laø soá tieàn khoâng nhoû ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng. Vaäy maø khi bò traû veà nöôùc hoï seõ gaàn nhö bò maát traéng soá tieàn naøy. Nhö vaäy raát caàn coù bieän phaùp ñeå traùnh vieäc ngöôøi lao ñoäng bò traû veà nöôùc?

 OÂng Su Jen Chung: Chuùng toâi cuõng bieát moät ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam sang Ñaøi Loan phaûi boû ra raát nhieàu tieàn, thaäm chí hoï phaûi vay möôïn ñeå ñi. Do ñoù chuùng toâi cuõng raát buoàn khi hoï bò traû veà nöôùc. Chuùng toâi cuõng ñang kyø voïng laø laøm theá naøo ñeå tyû leä naøy seõ laø thaáp nhaát. Môùi ñaây, Toång thö kyù UÛy ban Lao ñoäng Ñaøi Loan ñaõ daãn moät ñoaøn caùn boä sang khaûo saùt tình hình ñöa lao ñoäng Vieät Nam sang Ñaøi Loan ñeå tìm ra caùch giaûi quyeát toát nhaát, vaø haèng naêm seõ coù nhöõng hoäi nghò giöõa nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm cuûa hai nöôùc ñeå giaûm thieåu vieäc lao ñoäng Vieät Nam bò traû veà nöôùc. Tröôùc maét, caùc toå chöùc moâi giôùi cuûa caû phía Ñaøi Loan vaø Vieät Nam caàn phaûi taêng cöôøng coâng taùc tìm hieåu, ñieàu tra ñeå xoùa nhöõng khoaûng caùch chöa hieåu nhau giöõa ngöôøi lao ñoäng vaø phía chuû söû duïng lao ñoäng. Tieán tôùi sau naøy, chuû lao ñoäng seõ sang Vieät Nam tröïc tieáp tuyeån lao ñoäng vaø nhö vaäy, tyû leä ngöôøi lao ñoäng Vieät Nam bò traû veà nöôùc seõ laø raát ít.

 Ngöôøi phoûng vaán: Xin caûm ôn oâng!
 
 

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page