Haèng naêm cöù ñeán ngaøy 25 thaùng 12, nhöõng ngöôøi theo ñaïo Kitoâ treân theá giôùi ñeàu toå chöùc möøng ngaøy Giaùng Sinh. Ngaøy Giaùng Sinh tieáng Anh laø Christmas, tieáng Phaùp laø Noel, kyû nieäm ngaøy sinh cuûa Chuùa Kitoâ ra ñôøi ôû thaønh Betlem (Palextin) naêm thöù nhaát döông lòch. Caùch kyû nieäm ngaøy nay thay ñoåi tuøy töøng nöôùc, nhöng neùt chung laø khoâng khí ngaøy leã hoäi. Nhieàu daân toäc mang neùt ngaøy hoäi muøa ñoâng. Ngay töø thôøi La Maõ coå ñaïi, moïi ngöôøi taëng quaø cho nhau, ñoát ñeøn vaø duøng caây thoâng ñeå trang trí nhaø cöûa. Theo hoï, maøu xanh cuûa caây thoâng töôïng tröng cho söï may maén.
Caây Noel xuaát hieän ñaàu tieân ôû nöôùc Ñöùc. Tuïc laøm maùng coû cuûa ngöôøi Italia. Caây Mstletoe töôïng tröng cho söï chung soáng hoøa bình vaø thieän taâm cuûa ngöôøi Xentô. Moät boä laïc laâu ñôøi ôû chaâu AÂu, ñöôïc ngöôøi Anh baét chöôùc vaø ñöa vaøo leã naøy. Söï vui möøng cuûa hoï theå hieän trong nhöõng baøi haùt saùng taùc ñaëc bieät vaøo dòp naøy. Baøi haùt quen thuoäc nhaát laø “Stille Nacht-Heilige Nacht” (Ñeâm An Bình, Ñeâm Laønh Thaùnh) do Linh muïc Joseph Mohr vaø nhaïc só chôi ñaøn Ooùcgan ngöôøi AÙo Phranz Xaver Gruber saùng taùc vaøo naêm 1818.
Trong dòp leã Noel, oâng
giaø Noel phuùc haäu seõ goõ cöûa
vaøo buoåi toái cuoái cuøng cuûa
naêm döông lòch vaø vui chôi taëng
quaø cho treû em.
Vieäc ñaàu tieân cuûa Cha Mohr lo laéng laø chuaån bò cho leã Giaùng Sinh ñeâm nay. Cha leân gaùc ñaøn thì oâi thoâi caây ñaøn phong caàm ñaïp baèng chaân ñaõ bò chuoät caén raùch heát thuøng gioù vaø caùc saùch haùt cuõng bò maát heát khoâng coøn cuoán naøo. Cha lo buoàn vì leã Giaùng Sinh maø khoâng coù ca nhaïc laø ñieàu khoâng theå ñöôïc. Cha lieàn vieát baøi thô tieáng Ñöùc “Stille Nacht-Heilige Nacht” (Ñeâm An Bình, Ñeâm Laønh Thaùnh) vì ñaõ ngöng tieáng suùng vaø cuõng laø ñeâm Chuùa Giaùng Sinh. Lieàn sau ñoù, Cha ñem baøi ca tôùi gaëp oâng Franz Xaver Gruber, thaày giaùo laøng vaø cuõng laø ngöôøi chôi ñaøn phong caàm cho nhaø thôø, ñeå oâng naøy phoå nhaïc cho hai gioïng nam.
Theá roài, nöûa ñeâm Giaùng Sinh naêm aáy (1818), khi Cha sôû Oberudorff böôùc ra cung thaùnh ñeå cöû haønh thaùnh leã, thì hai gioïng ca Joseph Mohr vaø Franz Xaver Gruber caát tieáng haùt baøi ca Giaùng Sinh môùi toanh maø hai ngaøi vöøa môùi soaïn luùc ban chieàu vaø do Franz Xaver Gruber ñeäm ñaøn ghi-ta. Coù leõ ñaây laø laàn ñaàu tieân caây ñaøn ghi-ta ñöôïc söû duïng trong nhaø thôø. Hai taùc giaû haùt soát saéng vaø hay ñeán noãi Cha sôû vaø giaùo daân söõng sôø nhìn leân gaùc ñaøn cho tôùi khi baøi ca chaám döùt. Sau leã Giaùng Sinh, moät thôï söûa ñaøn ôû tænh ñöôïc môøi veà söûa caây ñaøn phong caàm. Söûa xong, oâng thôï hoûi cha Mohr cho möôïn saùch nhaïc ñeå thöû ñaøn. Cha ñöa baûn “Ñeâm An Bình (Stille Nacht)”. Thaáy baûn nhaïc raát hay, oâng xin cheùp moät baûn ñem veà cho caùc con oâng, cuõng laø moät ban hôïp xöôùng boán gioïng nam nöõ. Caùc con oâng ñaõ soaïn thaønh boán beø toång hôïp vaø naêm sau taïi Vienne, thuû ñoâ AÙo, ban hôïp xöôùng naøy ñaõ chieám giaûi nhaát kyø thi trình dieãn thaùnh ca Giaùng Sinh vôùi baûn “Stille Nacht-Heilige Nacht” (Ñeâm An Bình, Ñeâm Laønh Thaùnh). Töø ñoù baøi haùt naøy ñöôïc phoå bieán khaép moïi nôi.
ÔÛ Hoa Kyø, John Freeman Young thuoäc giaùo phaùi Tin Laønh Methodists ñaõ dòch baøi haùt sang tieáng Anh “Silent Night - Holy Night” (Ñeâm An Bình, Ñeâm Laønh Thaùnh). Hai möôi naêm sau khi baøi thaùnh ca ra ñôøi, Giaùo phaùi Methodists cöû ngöôøi sang Oberudorff - AÙo ñeå xin pheùp caùc taùc giaû traû tieàn taùc quyeàn ñeå ñöôïc in baøi thaùnh ca naøy trong cuoán “Christian Praise” cuûa giaùo hoäi. Nhöng Linh muïc Joseph Mohr ñaõ qua ñôøi. Linh muïc Joseph Mohr ngheøo ñeán noãi giaùo daân phaûi gom goùp nhau mua aùo quan ñeå choân caát ngaøi. Chæ coøn oâng Franz Xaver Gruber cuõng ñaõ giaø, veà höu döôõng ôû laøng Oberudorff beân caïnh.
Baûn “Stille Nacht” (Ñeâm An Bình) tôùi nay ñöôïc dòch ra gaàn traêm thöù tieáng, phoå bieán khaép nôi.
(Vieát theo taøi lieäu
cuûa taäp san News Week)