“Sau khi ñeán Ñaøi Loan laøm vieäc ñöôïc maáy thaùng, toâi ñöôïc moät ngöôøi baïn ñoàng nghieäp cho moät chieác xe ñaïp nhöng laïi bò hoûng loáp neân toâi phaûi mua loáp môùi laép vaøo ñeåû söû duïng. Söû duïng ñöôïc moät thôøi gian, toâi vaø PH (ñoàng nghieäp laø ngöôøi Vieät Nam) ñi chôi vaø PH coù nhaët ñöôïc moät chieác xe ñaïp hoûng khung nhöng ñoâi baùnh xe vaãn coøn toát. Khi ñem veà thì toâi coù ñoåi hai chieác baùnh cuûa xe nhaët ñöôïc sang xe ñang söû duïng (vì baùnh xe ñang söû duïng bò ræ vaø ñöùt moät vaøi chieác nan hoa), coøn hai baùnh xe thay ra ñöôïc ñem caát ñi ñeå sô cua luùc hoûng loáp. Toâi vaø PH söû duïng xe ñeán ngaøy 30/07/2000 thì bò maát (tìm hieåu ra thì chính laø anh em ngöôøi Thaùi Lan ñeán thôøi haïn heát hôïp ñoàng veà nöôùc ñaõ töï yù phaù khoùa laáy troäm xe cho baïn ôû nôi khaùc). Sau moät tuaàn ñi boä, baïn toâi laø ngöôøi Ñaøi Loan cho moät chieác xe khaùc, chieác xe coøn söû duïng toát chæ toäi laø hai loáp bò moøn veït neân toâi ñi tìm hai chieác loáp sô cua ñeå thay thì khoâng coøn nöõa, ñi tìm thì laïi thaáy hai chieác loáp ñoù ñöôïc laép vaøo moät chieác xe khaùc. Hoûi ra thì chieác xe ñoù laø cuûa M (cuõng laø ñoàng nghieäp ngöôøi Vieät Nam), toâi nghó laø M töï yù laáy laép. Do toâi vaø M laøm khaùc ca neân khoâng gaëp ñöôïc nhau, coøn toâi thì chuû quan nghó laø M ñaõ töï yù laáy cuûa mình thì toâi töï yù ñoåi laïi thoâi khoâng sao caû.
Ñeán toái ngaøy hoâm sau ñi laøm veà thì thaáy chieác xe cuûa toâi ñaõ bò raïch naùt caû loáp laãn xaêm. Trong luùc noùng naûy, toâi coù nhaûy sang phoøng M ôû giaät tung khoùa ngaên keùo cuûa M ñeå tìm con dao maø M ñaõ raïch loáp (vì M laøm beân boä phaän goït nhöïa neân raát nhieàu dao).
Saùng ngaøy hoâm sau, toâi ñi laøm thì coù gaëp M ñi aên côm veà ngay coång baûo veä. Vôùi haønh ñoäng raïch loáp cuûa M, anh em ñoàng nghieäp cuõng coù phaãn noä, laïi coù lôøi vaøo lôøi ra neân toâi raát böïc töùc, luùc hoûi M, toâi coù to tieáng neân baûo veä nghe thaáy vaø goïi M vaøo, coøn toâi phaûi ñi laøm. Sau ñoù baûo veä yeâu caàu M vieát baûn töôøng trình veà söï vieäc.
Vì hai chieác baùnh xe ñoù laø do PH cho M maø khoâng noùi cho toâi bieát. Chính vì theá, toâi vaø M khoâng hieåu ñöôïc nhau veà söï thaät, toâi thì nghó laø M töï yù laáy cuûa toâi vaø M cuõng nghó laø toâi töï yù neân ñaõ vieát baûn töôûng trình sai söï thaät.
Ñeán chieàu ngaøy hoâm sau ñi laøm veà thì toâi thaáy hai chieác xe cuûa toâi vaø M ñeå ôû trong phoøng baûo veä. Baûo veä coù hoûi toâi laø coù phaûi toâi laáy troäm xe cuûa M khoâng. Do baát ñoàng ngoân ngöõ, toâi cöù töôûng baûo veä hoûi: “coù phaûi chieác xe naøy laø cuûa anh khoâng?”, neân toâi ñaõ noùi laø ñuùng. Coøn baûo veä laïi hieåu laø toâi nhaän ñaõ laáy troäm xe cuûa M neân coi baûn töôøng trình ñoù laø ñuùng söï thaät. Rieâng toâi sau ñoù cuõng phaûi vieát moät baûn töôøng trình nöõa vì baûo veä yeâu caàu. Toâi ñaõ vieát ñuùng söï vieäc nhö toâi ñaõ keå treân ñaây. Ñeán khi dòch sang tieáng Hoa thì noäi dung laïi caøng khaùc xa vôùi söï thaät nöõa. Töø ñoù hoï ñaõ ñaët cho toâi moät daáu chaám hoûi.
Moïi vieäc ñaõ coù chieàu khoâng oån thì chuùng toâi môùi coù thôøi gian ba ngöôøi ngoài noùi chuyeän vaø ñeán baây giôø môùi hieåu ra söï thaät. Tieáp ñeán M vieát baûn töôøng trình thöù hai vôùi noäi dung hoøa giaûi vaø xin ñöôïc ruùt laù ñôn tröôùc veà (vì khoâng ñuùng söï thaät). Song ban quaûn lyù cho laø toâi daøn xeáp moïi vieäc ñeå khoûa laáp toäi cuûa mình. Tuy nhieân, ban quaûn lyù chæ baét hai ngöôøi vieát baûn cam keát töø nay khoâng taùi phaïm nöõa. Coøn hình thöùc söû phaït khoâng thaáy noùi gì.
Moät thôøi gian khaù laâu sau, khoâng thaáy coù ñoääng tónh gì caû, ba anh em: toâi, M vaø PH coù noùi ñuøa vôùi nhau neáu ba thaèng khoâng bò phaït thì chung tieàn mua baùnh keïo vaø nöôùc uoáng veà môøi taát caû anh em Vieät Nam, ruùt kinh nghieäm cho taát caû moïi ngöôøi khi chöa bieát roõ söï vieäc thì ñöøng coù noùng voäi laøm nhöõng vieäc khoâng ñaùng laøm ñeå gaây ra nhöõng chuyeän phöùc taïp. Vaø cuõng coi nhö töï mình phaït mình.
Theá roài ñuøng moät caùi, saùng sôùm luùc 4h, toâi ñöôïc leänh thu xeáp ñoà ñaïc caáp toác, vaø 4h30’ thì hoï ñöa toâi ra phi tröôøng trôû veà nöôùc, söï vieäc naøy laøm cho toøan theå anh em heát söùc baøng hoaøng….
Söï vieäc laøm cho toâi heát söùc thaát voïng, tröôùc maét toâi gioáng nhö coù moät khoûng troáng ñen toái ñang bao boïc. Thaät may maén, nhôø coù söï can thieäp cuûa nhöõng nhaân vieân phuïc vuï xaõ hoäi, vaø nhôø söï giaûi quyeát raát nhaân ñaïo cuûa Nhaân Vieân Boä Lao Ñoäng Ñaøi Loan, cuoái cuøng toâi ñöôïc ñöa töø phi tröôøng veà laïi coâng ty. Sau maáy ngaøy tìm hieåu veà söï vieäc xaûy ra, taát caû moïi ngöôøi ñöa ñeán giaûi phaùp dung hoøa, toâi ñöôïc tieáp tuïc laøm vieäc taïi coâng ty nhö bình thöôøng.
Nghe xong caâu chuyeän maø N keå cho toâi, toâi caûm thaáy vöøa töùc vöøa buoàn cöôøi, chæ vì ba caùi chuyeän nhoû nhaët nhö vaäy maø bò traû veà nöôùc. Nguyeân do chæ laø nhöõng söï hieåu laàm, vaø vaán ñeà baát ñoàng ngoân ngöõ. Giaù nhö hoï cuøng bình tónh hoûi cho roõ caën keõ, noùi chuyeän cho roõ söï vieäc ñeå cuøng nhau giaûi quyeát thì ñaâu ñeán möùc phaûi xaûy ra chuyeän nhö vaäy.
Thieát nghó, ñaây laø baøi hoïc khoâng phaûi chæ cuûa rieâng ai. Soáng giöõa taäp theå, mình neân toân troïng nhau, cuûa chung thì cuøng söû duïng, cuûa rieâng thì phaûi hoûi roài môùi ñöôïc duøng, traùnh gaây hieåu laàm.
Sang Ñaøi Loan laøm vieäc, cuoäc soáng chöa phaûi bon chen, moãi ngöôøi haõy laøm troïn phaän söï cuûa mình, hoaøn thaønh coâng vieäc maø chuû giao cho moät caùch toát ñeïp thì ngöôøi Ñaøi hoï môùi phuïc vaø coi troïng mình, vieäc ai naáy laøm, khoù khaên thì giuùp ñôõ nhau, toân troïng caù tính cuûa nhau vì moãi ngöôøi moãi tính chaúng ai gioáng ai, ñöøng xoi moùi chuyeän rieâng tö cuûa nhau vì ñoù laø quyeàn töï do cuûa rieâng moãi ngöôøi. Soáng phaûi ñoaøn keát giuùp ñôõ nhau, chia seû nhöõng khoù khaên, vui buoàn trong cuoäc soáng tha höông.
Ngoaøi giôø laøm vieäc, nhöõng luùc raûnh roãi coù theå gaëp gôõ baïn beø, ñi chôi, picnic, giaûi trí cho queân ñi nhöõng luùc meät nhoïc ñeå roài laïi vui veû laøm toát coâng vieäc cuûa ngaøy mai. Haõy vui veû soáng vôùi nhau, ñöøng vì maáy caùi chuyeän khoâng ñaùng gì maø ñeå xaûy ra, khoâng nhöõng gaây thieät thoøi cho baûn thaân maø cuõng gaây phieàn haø khoâng ít cho moïi ngöôøi.
Xa gia ñình, ngöôøi thaân, cöù töôûng thöông yeâu nhau coøn chöa ñuû huoáng chi maáy caùi chuyeän laët vaët gaây xích mích hieåu laàm maát ñoaøn keát.
Qua baøi vieát naøy, toâi muoán moãi chuùng ta haõy nhìn laïi baûn thaân mình, haõy soáng vaø laøm vieäc toát hôn, ñoaøn keát yeâu thöông nhau hôn, muoán moïi ngöôøi hieåu nhau hôn, soáng thaät hôn ñeå xöùng ñaùng laø ngöôøi con ñaát Vieät.
Ñoàng thôøi, cuõng qua baøi vieùt naøy, thay maët anh chò em Vieät Nam lao ñoäng ôû Ñaøi Loan, raát caûm ôn söï giuùp ñôõ nhieät tình, heát loøng cuûa caùc nhaân vieân xaõ hoäi ngöôøi Vieät laøm vieäc treân ñaát Ñaøi ñaõ taïo moïi ñieàu kieän vaät chaát cuõng nhö veà tinh thaàn cho anh chò em ñang lao ñoäng ôû Ñaøi Loan gaëp gôõ lieân laïc vôùi nhau, taïo ñöôïc moät khoâng khí gia ñình buø ñaép nhöõng giaây phuùt nhôù nhaø, nhôù queâ höông. Ñaëc bieät laø Cha H, Cha Ph vaø Cha Tr ñaõ khoâng quaûn ngaïi, nhaãn nhuïc ñaáu tranh cho quyeàn lôïi cuûa coâng nhaân Vieät Nam lao ñoäng ôû Ñaøi Loan, cho duø gaëp phaûi bao nhieâu ñieàu khoù khaên vaát vaû, ñoâi luùc coøn coù nhöõng hieåu laàm. Nhöng toâi tin vaø hy voïng nhöõng hieåu laàm ñoù seõ sôùm ñöôïc giaûi toûa nhöôøng choã cho söï bieâùt ôn, loøng toân kính cuûa taát caû moïi ngöôøi ñoái vôùi caùc Cha. Moät laàn nöõa, xin thaønh thaät caûm ôn.
Ghi cheùp cuûa Ngoïc
Döông.