7. Bieân Cöông Nöôùc Coå Vieät
by Rev. Kim Ñònh, Vietnamese Philosopher
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Caùi laøm cho moïi ngöôøi caû Taøu laãn Vieät laàm veà nguoàn goác nöôùc Vieät cuõng nhö nöôùc Taøu laø laáy hình aûnh nöôùc Taøu ñôøi Taàn Haùn maø gaùn cho nöôùc Taøu nhöõng ñôøi tröôùc, thaønh ra caû vuù laáp mieäng em, khieán caùi nöôùc Coå Vieät gioáng mieáng da löøa cöù laàn löôït co ruùt laïi. Vaäy tröôùc heát ta caàn lieác nhìn qua nöôùc Taøu trong theá sinh thaønh (dans l'ordre geùneùtique). Nöôùc Taøu môùi laø Taøu töï naêm 221 tröôùc Coâng Nguyeân maø vaãn coøn mang teân nöôùc Taàn. Ngöôøi Taøu ñoïc laø Tsin (ñoïc theo aâm tieáng vieät laø Chin), nhaân ñoù AÂu Taây dòch laø Chine. Ñeán nhaø Haùn cuõng laø ngöôøi nöôùc Ngoâ Vieät, neân khi môùi leân vaãn xöng mình laø "Haùn Man" vaø coøn teá Li Vöu, v.v... AÁy laø Taàn Haùn ñaõ vaøo giai ñoaïn hình thaønh choùt maø coøn vaäy, huoáng hoà treân nöõa laø nhaø Chu theá kyû thöù 12 roài nhaø Thöông theá kyû 17 tröôùc, thì nöôùc Taøu môùi laø khôûi ñaàu thöïc söï, chöù treân nöõa laø nhaø Haï cuõng chæ laø truyeàn tuïng chöa tìm ñöôïc chöùng tích khaûo coå. Phöông chi treân nöõa laø Hoaøng Ñeá thì caùc nhaø nghieân cöùu quoác teá ñoàng thanh cho laø môùi ñöôïc taïo döïng leân töï ñôøi Haùn sô hay cuøng laém ñôøi nhaø Chu. Coøn tröôùc nöõa toaøn coõi nöôùc Taøu chæ coù moät gioáng ngöôøi, moät vaên hoùa, khoâng phaân bieät, chöa coù ngöôøi Taøu vôùi Man Di chi caû.
Trong khoái lôùn lao ñoù coù haøng vaïn quoác, sau naøy goïi laø chö haàu, moãi "nöôùc" to baèng moät toång hay huyeän cuûa ta, neân thöïc söï chæ laø moät boä laïc hay thò toäc. Daàn daàn coù nhöõng boä laïc maïnh leân roài chinh phuïc theâm moät hai boä laïc chung quanh maø thaønh nöôùc, khi ñaõ chinh phuïc ñöôïc daêm boä laïc thì deã daøng chinh phuïc caùc boä laïc khaùc, vì theá maø ban ñaàu coù vaïn quoác, roài ruùt xuoáng 800. Ñôøi nhaø Chu coøn 160, ñeán ñôøi Chieán Quoác chæ coøn nguõ baù, trong ñoù coù Sôû, Ngoâ, Vieät (U Vieät). Roài Vieät nuoát Ngoâ. Sau Sôû nuoát Vieät, ñeå cuoái cuøng Sôû bò Taàn thoân tính. Ba nöôùc naøy ñeàu laø Vieät coù theå nhaän dieän deã daøng qua tuïc caét toùc, xaâm mình, troïng beân taû (taû nhaäm). Chính trong söï to daàn ñoù maø coù nöôùc Taøu keùo theo söï beù daàn cuûa Vaên Lang Quoác.
Vaên Lang Quoác ôû vuøng Nguõ Linh, coù nhieàu nguõ lónh, nhöng nguõ lónh ôû ñaây neân hieåu veà Vieät Chieát Giang ñoù laø nguõ lónh ôû Haøng Chaâu. Vieät Chieát Giang cuõng goïi laø U Vieät, do ñoù coù teân "Vieät ñieän U linh" veà sau nhieàu saùch goïi laø Ö Vieät, kinh ñoâ ôû Hoäi Keá, khoâng hieåu taïi sao caùc cuï laïi ñoïc ra Coäi Keá. Chính Ö Vieät naøy lan roäng leân caû mieàn Giang Toâ, töøc Chaâu Töø (queâ höông cuûa ñoà söù laø kieåu ñoïc chöõ Töø) vôùi Hoaøi Giang, v.v... Ñoù laø queâ cuûa baø Nöõ Oa vôùi oâng Phuïc Hi, cuõng laø mieàn naèm trong teân chung laø Döông Chaâu trong teân "Kinh Döông Vöông". Kinh laø nöôùc Sôû sau naøy, coøn Döông laø mieàn soâng Hoaøi, Chaâu Töø, U Vieät, v.v... Chính ôû vuøng naøy maø coù truyeän vua AÂn keùo quaân xaâm laêng, bò Thaùnh Gioùng ñaùnh phaûi choân xaùc laïi treân ñaát Vieät, coù noùi ñeán trong Kinh Thö, maø caùc söû gia ngöôøi Taøu coù yù daäp bôùt ñi.
Ñaây cuõng môùi laø giai ñoaïn hai. Giai ñoaïn ñaàu cuûa Coå Vieät laø toaøn coõi nöôùc Taøu vôùi nhöõng teân Vieâm Vieät, vôùi Thaàn Noâng goïi laø Vieâm Ñeá, nöôùc teân laø Vieâm Bang, nhaø Phaät dòch laø Nhaät chuûng, vì thôøi aáy coøn thôø maët trôøi, vaø chöa coù gì goïi laø Taøu xeùt nhö moät daân toäc. Thôøi naøy coù theå "kinh ñoâ" naèm ñaâu ñoù ôû mieàn soâng Laïc vaø soâng Hoaøng Haø vôùi Baønh Thaønh cuûa Baønh Toå. Neân nhôù chöõ Baønh laø moät aâm khaùc cuûa Baøng trong Hoàng Baøng. Chöõ Laïc sau ñöôïc di cö xuoáng Baéc Vieät gaàn vôùi AÂu Laïc cuõng coù khi ñoïc theo gioïng Taøu laø Loâ. Loâ laø tieáng cuõ goïi soâng Hoàng Haø. Coøn chöõ Hoàng hay soâng Hoàng Haø chaéc laø di cö cuûa chöõ Hoàng Baøng chöù khoâng phaûi ñoû phuø sa, hay ñoû phuø sa chæ laø nghóa phuï, nghóa söû kyù, coøn nghóa huyeàn söû laø Hoàng Baøng.
Toùm laïi ñaây laø giai ñoaïn ñaàu cuûa Vieät hay goïi laø "Haø Laïc chi anh" nghóa laø tinh thaàn Haø Ñoà Laïc Thö, tieáp theo laø giai ñoaïn hai vôùi "Vaên Lang U Vieät" ôû Döông Chaâu.
Giai ñoaïn ba môùi ñeán Nam Vieät, vôùi löôõng Vieät laø hai tænh Quaûng Ñoâng, Quaûng Taây baây giôø. Nhôù vuï vua Gia Long leân ngoâi lieàn sai söù sang Taøu xin phong vôùi quoác hieäu Nam Vieät. Trieàu ñình Maõn Thanh e ngaïi teân Nam Vieät gôïi laïi yù nieäm löôõng Vieät neân khoâng cho, sau thöông löôïng maõi môùi ñi ñeán chöõ Vieät Nam. Vaø Vieät Nam laø giai ñoaïn choùt. Trong boán giai ñoaïn coù hai danh hieäu raát quan troïng, moät laø Vaên Lang töø naêm 2879-258, hai laø Ñaïi Vieät töø dôøi Leâ ñeán 1802 keå laø 8 theá kyû. Ñöùng trong phaïm vi huyeàn söû thì quan troïng nhaát laø Vaên Lang, khoâng nhöõng vì laø thôøi daøi nhaát, maø coøn vì vaên hoùa ñöôïc hình thaønh vaø kieän toaøn trong thôøi naøy. Coøn sau ñoù chæ laø lòch söû chöù vaên hoùa ñaõ phaùt trieån xong roài.
Coù theå noùi phaùt trieån xong ngay quaõng ñaàu Vaên Lang cho neân khi Taøu xuaát hieän thì khoâng theâm chi nöõa ngoaøi vuï coâng thöùc hoùa nghóa laø ñaët thaønh lôøi goïn ngaén vaø trang söùc yù töôûng cho neân röïc rôõ, nhöng toaøn laø beân ngoaøi goïi laø vaên minh, coù coá theâm boán yeáu toá thì toaøn laø laáy töø vaên hoùa du muïc, ñoù laø:
(1) chöùc thieân töû,
(2) hoaïn quan,
(3) luaät hình,
(4) quaân ñoäi chuyeân nghieäp.
Boán yeáu toá naøy vôùi moät ít thoùi tuïc rieâng cuûa nhaø Chu nhö tay aùo roäng, vaét vaït aùo sang tay höõu (höõu nhaäm) töùc troïng beân höõu, öa soá 6 laøm neân caùi goïi laø vaên minh Taøu.
Haùn Nho sau naøy coi nhö moät ngaønh cong queo cuûa Nho taïi vì ñaõ khöôùc töø goác chung khi goïi anh em cuøng khoái laø Di laø Di Ñòch hay Man Di, Nhung Ñòch, neân Taøu khoâng ñöôïc goïi laø Vieät nöõa. Coøn Vieät Nam vì vaãn oâm giöõ goác chung, ñaõ vaäy laïi nhöõng ñieåm chính ñi vôùi ba boä soá 2, 3, 5, ñeàu phaùt xuaát töø mieàn Vieät caû, neân phaûi keå Vieät laø chuû cuûa Nho.
Caùc ñieàu treân ñaây khaùc vôùi nhöõng saùch vôû töø tröôùc tôùi nay, neân ngöôøi ñoïc coù dòp phaûi tìm ñoïc theâm caùc coâng trình khaûo coå vaø nghieân cöùu ñôøi nay môùi nhaän ra baèng chöùng khaùch quan choáng laïi caùi coå hoïc lô mô voâ neàn.