Suy Nieäm Muøa Chay Theo Ñöôøng Hy Voïng
(40 Baøi Suy Nieäm Haèng Ngaøy trong Muøa Chay
gôïi yù töø Taùc Phaåm Ñöôøng Hy Voïng
do Ñöùc OÂng Peter Nguyeãn Vaên Taøi bieân soaïn
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 34 -
Chòu Cheát Thay
(Thöù Baûy tuaàn 5 Muøa Chay)
"Ñaây laø baèng chöùng ñeå Ta bieát ñöôïc loøng meán: laø Ñaáng aáy ñaõ thí maïng vì Ta. Vaø Ta, Ta cuõng phaûi thí maïng vì anh em". (1Gio. 3:16)
Con hoûi Cha: Ñaâu laø möùc ñoä daán thaân? Haõy laøm nhö Chuùa Gieâsu: Thí maïng. Neáu con tuyeân boá ruøm beng, hoaït ñoäng khôi khôi, soáng ñaïo leø pheø, con sôï cô cöïc, sôï ngheøo, sôï tuø, sôï cheát... Neáu con daán thaân loái "cöùu vieän cho ngöôøi thaéng traän" thì thoâi neân deïp tieäm, "daán thaân traù hình", "daán thaân thöông maïi". (ÑHV 612)
* * *
Cha Maximilien Kolbe, ngöôøi Ba Lan, laø moät tu syõ doøng Phanxico raát haêng say hoaït ñoäng. Cha tình nguyeän sang truyeàn giaùo taïi Nhaät, chuyeân ngaønh aán loaùt saùch baùo ñeå truyeàn giaùo. Sau ñoù, bò beänh lao phoåi, cha phaûi trôû veà Ba Lan ñieàu trò.
Luùc quaân ñoäi phaùt xít Ñöùc chieám ñoùng Ba Lan thôøi theá chieán thöù hai, chuùng thaáy cha coù aûnh höôûng maïnh treân quaàn chuùng neân ñaõ baét giam vaøo nguïc. Moät ngaøy noï, traïi giam cuûa cha coù moät tuø nhaân vöôït nguïc. Saùng hoâm sau, luùc ñieåm danh maát moät ngöôøi, vieân só quan cai tuø aùp duïng ngay luaät leä cuûa phaùt xít Ñöùc: heã moät tuø nhaân troán thoaùt thì möôøi ngöôøi khaùc phaûi ñeàn maïng.
Vieân só quan cai tuø raûo böôùc ñieåm danh nhöõng tuø phaûi chòu cheát. Chôït coù tieáng keâu thaát thanh: Khoán cho toâi, toâi coøn vôï vaø moät ñaøn con nhoû.
Giöõa baàu khí laïnh luøng vaø ruøng rôïn aáy, moät tuø nhaân böôùc ra khoûi haøng, ñöùng im caùch nghieâm nghò. Vieân só quan Ñöùc quaùt hoûi:
- Mi laø ai?
- Maximilien Kolbe, linh muïc Coâng giaùo.
- Mi muoán gì?
- Toâi xin töï nguyeän cheát thay cho anh baïn tuø naøy vì anh ta coøn con thô daïi vaø vôï ôû nhaø.
- Muoán ngu thì cho ngu. Vaøo saép haøng theá choã ñi.
Moïi tuø nhaân coù maët treân saân ñeàu ngaån ngô, ngaïc nhieân thaùn phuïc. Cha Maximilien Kolbe ñaõ chaáp nhaän cheát thay cho ngöôøi baïn tuø.
Ngaøy leã phong Thaùnh cho cha taïi Roma, ngöôøi baïn tuø ñöôïc cha cheát thay cho coøn soáng leân daâng cuûa leã. Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi veà maãu göông hy sinh thí maïng soáng mình cuûa cha Maximilien Kolbe nhö sau: "Öôùc gì göông saùng vaø söï trôï giuùp cuûa Thaùnh Maximilien Kolbe höôùng daãn chuùng ta bieát yeâu thöông chaân thaønh, yeâu thöông voâ vò lôïi, xöùng ngöôøi Kitoâ ñoái vôùi taát caû anh chò em trong moät theá giôùi maø haän thuø khoâng ngöøng daøy xeùo cuoäc soáng con ngöôøi".
"Phaûi cheát thay" coù theå laø moät haønh ñoäng do haän thuø baát coâng. Nhöng vôùi tình yeâu Chuùa, ngöôøi Kitoâ coù theå hieán maïng soáng mình cho anh em vaø vieäc "phaûi cheát thay" laïi trôû thaønh "chòu cheát thay", moät haønh ñoäng cuûa tình thöông vaø seõ khôi daäy nhöõng chuoãi tình thöông tieáp noái. Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ traûi qua kinh nghieäm naøy. Nhöõng ngöôøi Do Thaùi khoâng tin muoán baét Chuùa cheát thay ñeå ngöôøi Roma ñöøng ñeán huûy dieät daân toäc Do Thaùi. Nhöng, trong chöông trình cöùu roãi Maàu nhieäm cuûa Chuùa Cha, Chuùa Gieâsu chaáp nhaän töï hieán, chòu cheát thay ñeå moïi ngöôøi ñöôïc soáng vaø soáng ñôøi ñôøi.
Baøi Tin Möøng trong Thaùnh Leã ngaøy thöù Baûy tuaàn 5 Muøa Chay hoâm nay ñöôïc trích töø chöông 11, caâu 45-56 cuûa Phuùc AÂm theo Thaùnh Gioan ñaõ keå laïi moät caûnh trôù treâu cuûa Chuùa nhö sau:
"Khi aáy, trong nhöõng ngöôøi ñeán thaêm Maria, coù nhieàu ngöôøi tin vaøo Chuùa Gieâsu. Nhöng trong nhoùm coù keû ñi gaëp ngöôøi bieät phaùi vaø thuaät laïi caùc vieäc Chuùa Gieâsu ñaõ laøm. Do ñoù caùc thöôïng teá vaø caùc bieät phaùi hoïp coâng nghò vaø noùi: "Chuùng ta phaûi xöû trí sao ñaây? Vì Ngöôøi naøy laøm nhieàu pheùp laï. Neáu chuùng ta ñeå maëc ngöôøi aáy laøm nhö theá thì moïi ngöôøi seõ tin theo vaø quaân ñoäi Roma seõ keùo ñeán phaù huûy nôi naøy vaø daân toäc ta". Moät ngöôøi trong nhoùm laø Caipha laøm thöôïng teá naêm ñoù noùi vôùi hoï raèng: "Quyù vò khoâng hieåu gì caû. Quyù vò khoâng nghó raèng thaø moät ngöôøi cheát thay cho daân coøn hôn laø toaøn daân bò tieâu dieät". Khoâng phaûi töï oâng noùi ñieàu ñoù, nhöng vôùi danh nghóa laø thöôïng teá naêm aáy, oâng ñaõ noùi tieân tri raèng Chuùa phaûi cheát thay cho daân, vaø khoâng phaûi thay cho daân maø thoâi nhöng coøn ñeå quy tuï con caùi Thieân Chuùa ñang taûn maùt veà moät moái. Bôûi vaäy, töï ngaøy ñoù, hoï quyeát ñònh gieát Ngöôøi. Vì theá, Chuùa Gieâsu khoâng coøn ñi laïi coâng khai giöõa ngöôøi Do Thaùi nöõa. Ngöôøi ñi veà mieàn gaàn hoang ñòa, ñeán thaønh phoá teân laø Ephrem vaø ôû laïi ñoù vôùi caùc moân ñeä. Khi ñoù ñaõ gaàn leã Vöôït Qua cuûa ngöôøi Do Thaùi, coù nhieàu ngöôøi töø caùc mieàn leân Gieârusalem tröôùc leã ñeå ñöôïc thanh taåy. Hoï tìm Chuùa Gieâsu, hoï ñöùng trong ñeàn thôø vaø baøn taùn vôùi nhau: Anh em nghó sao? Ngöôøi coù ñeán hay khoâng? Coøn caùc thöôïng teá vaø bieät phaùi ñaõ ra leänh raèng neáu ai bieát Ngöôøi ôû ñaâu thì phaûi toá caùo ñeå hoï baét Ngöôøi". (Ga 11:45-56)
"Quyù vò khoâng nghó raèng thaø moät ngöôøi cheát thay cho daân coøn hôn laø toaøn daân bò tieâu dieät".
Nhöõng ngöôøi Do Thaùi khoâng tin ñaõ nhìn nhöõng haønh ñoäng naøy cuûa Chuùa Gieâsu trong moät laêng kính phaøm traàn, ñaày maøu saéc chính trò. Hoï ñaõ thaéc maéc: "Chuùng ta phaûi xöû trí sao ñaây? Vì ngöôøi naøy laøm nhieàu pheùp laï. Neáu chuùng ta cöù ñeå ngöôøi ta laøm nhö theá thì moïi ngöôøi seõ tin theo vaø quaân ñoäi Roma seõ keùo ñeán phaù huûy nôi naøy vaø daân toäc ta". Chuùng ta löu yù loái lyù luaän loän xoän cuûa nhöõng ngöôøi Do Thaùi khoâng tin raèng: Neáu daân chuùng tin theo Chuùa thì quaân ñoäi Roma seõ keùo ñeán phaù huûy thaønh Gieârusalem vaø daân toäc Do Thaùi. Daân chuùng tin theo Chuùa laø vieäc toân giaùo. Quaân ñoäi Roma ñeán phaù huûy laø vieäc chính trò. Laøm sao vieäc toân giaùo coù theå keùo theo haäu quaû chính trò nhö vaäy ñöôïc? Nhaø caàm quyeàn Roma luùc ñoù cho ngöôøi Do Thaùi ñöôïc töï do haønh ñaïo maø? Quan Philato ñaâu coù muoán keát aùn töû hình Chuùa Gieâsu vì lyù do toân giaùo, vì nhöõng tranh tuïng toân giaùo giöõa Chuùa vaø nhöõng vò laõnh ñaïo cuûa daân choáng ñoái Chuùa. Tröôùc maët quan Philato, hoï phaûi toá caùo Chuùa Gieâsu veà moät toäi chính trò: toäi xuùi daân laøm loaïn, khoâng noäp thueá cho hoaøng ñeá Cesar. Thaät laø trôù treâu. Nhöng Chuùa Gieâsu khoâng phaûn ñoái, khoâng duøng uy quyeàn cuûa moät vò Thieân Chuùa ñeå troán thoaùt. Khi giôø Ngaøi ñeán, Chuùa im laëng tieán vaøo cuoäc thöông khoù, chòu ñoøn, chòu ñoùng ñinh cheát treân thaäp giaù ñeå cöùu chuoäc nhaân loaïi toäi loãi. Chuùa ñaõ bieán caùi cheát baát coâng trôû thaønh caùi cheát hy sinh, thaønh giaù cöùu chuoäc ñeå giaûi hoøa vaø lieân keát con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa Cha vaø vôùi nhau. Nhöõng ñoà ñeä cuûa Chuùa ñöôïc môøi goïi hieán thaân nhö vaäy.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn vaên Thuaän, taùc giaû taäp saùch Ñöôøng Hy Voïng, ñaõ khuyeân nhöõng ngöôøi con tinh thaàn cuûa mình nhö sau:
"Ñaây laø baèng chöùng ñeå Ta bieát ñöôïc loøng meán laø Ñaáng ñaõ thí maïng vì Ta. Vaø Ta cuõng thí maïng vì anh em". (1Gio.3, 16)
"Con hoûi Cha: Ñaâu laø möùc ñoä daán thaân? Haõy laøm nhö Chuùa Gieâsu: Thí maïng. Neáu con tuyeân boá ruøm beng, hoaït ñoäng khôi khôi, soáng ñaïo leø pheø, con sôï cô cöïc, sôï ngheøo, sôï tuø, sôï cheát... Neáu con daán thaân loái "cöùu vieän cho ngöôøi thaéng traän" thì thoâi, neân deïp tieäm, daán thaân traù hình, daán thaân thöông maïi". (ÑHV 612)
"Nhöõng ngöôøi khaùc quanh con, caû nhaân loaïi ñang ñau thöông, khaáp kheånh treân ñöôøng mòt muø, ñôøi con phaûi hieán daâng ñeå baéc nhòp caàu hy voïng ñöa hoï ñeán vôùi Chuùa laø cuøng ñích, laø tình yeâu, laø taát caû. Beân Chuùa, khoâng coøn ai xa laï nhöng taát caû laø anh em con". (ÑHV 615)
"Con naém vöõng moät ñöôøng loái toâng ñoà: thí maïng vì anh em vì khoâng coù tình yeâu naøo lôùn hôn. Con hao moøn töøng giaây phuùt vaø saün saøng tieâu hao ñeå chinh phuïc anh em veà vôùi Chuùa". (ÑHV 981)
Haõy soáng keát hieäp vôùi Chuùa ñeå coù ñuû söùc maïnh bieán caûnh "phaûi cheát thay" vì laø naïn nhaân cuûa baát coâng, cuûa möu moâ ích kyû, trôû thaønh moät hieán leã, chòu cheát thay ñeå ñöa anh em veà vôùi Chuùa.
Laïy Chuùa, nhìn leân Thaäp Giaù Chuùa, Ñaáng ñaõ chòu cheát thay cho chuùng con, con ñöôïc môøi goïi soáng nhö Chuùa. Nhöng, töï söùc mình, con khoâng ñuû can ñaûm thöïc hieän nhö vaäy. Xin Chuùa thöông ban ôn giuùp con ñi troïn con ñöôøng thaäp giaù cuøng vôùi Chuùa ñeå goùp phaàn mang laïi tình yeâu vaø hy voïng cho moâi tröôøng con sinh soáng. Amen.