Suy Nieäm Muøa Chay Theo Ñöôøng Hy Voïng
(40 Baøi Suy Nieäm Haèng Ngaøy trong Muøa Chay
gôïi yù töø Taùc Phaåm Ñöôøng Hy Voïng
do Ñöùc OÂng Peter Nguyeãn Vaên Taøi bieân soaïn
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 16 -
Böôùc Ñaàu Ñeå Ñoåi Môùi
(Thöù Baûy tuaàn 2 Muøa Chay)
"Treân ñöôøng hy voïng, thænh thoaûng con phaûi döøng chaân nôi boùng maùt ñeå kieåm ñieåm laïi: ruùt kinh nghieäm böôùc tieán, chuaån bò theâm haønh trang, söûa chöõa nhöõng böôùc leäch laïc". (ÑHV 883)
* * *
Khôûi ñaàu cuûa vieäc canh taân hay söï trôû veà bao giôø cuõng ñöôïc ñaùnh daáu baèng nhöõng giaây phuùt töï kieåm ñieåm, caûnh tænh. Baøi ñoïc Tin Möøng theo Thaùnh Luca chöông 15, caùc caâu 1-3 vaø 11-24 trong Thaùnh leã ngaøy töù Baûy tuaàn 2 Muøa Chay hoâm nay, cuõng thuaät laïi cho chuùng ta söï ñoåi môùi trôû veà cuûa ngöôøi con ñi hoang sau giaây phuùt chaïnh loøng vaø töï kieåm ñieåm nhö sau:
Khi aáy, nhöõng ngöôøi thaâu thueá vaø nhöõng ngöôøi toäi loãi ñeán gaàn Chuùa Gieâsu ñeå nghe Ngöôøi giaûng. Thaáy vaäy, nhöõng ngöôøi bieät phaùi vaø luaät syõ laåm baåm raèng: "OÂng naøy ñoùn tieáp nhöõng keû toäi loãi vaø cuøng ngoài aên uoáng vôùi chuùng". Baáy giôø, Ngöôøi phaùn baûo hoï duï ngoân naøy: "Ngöôøi kia coù hai con trai. Ñöùa em ñeán thöa cha raèng: Thöa cha, xin cha cho con phaàn gia taøi thuoäc veà con. Ngöôøi cha lieàn chia gia taøi cho caùc con. Ít ngaøy sau, ngöôøi em thu nhaët taát caû tieàn cuûa mình traåy ñi mieàn xa vaø ôû ñoù aên chôi xa xæ, phung phí heát tieàn cuûa. Khi noù tieâu heát tieàn cuûa thì vöøa gaëp naïn ñoùi lôùn trong mieàn ñoù vaø noù baét ñaàu caûm thaáy tuùng thieáu. Noù vaøo giuùp vieäc cho moät ngöôøi trong mieàn, ngöôøi naøy sai noù ra ñoàng chaên heo. Noù muoán aên nhöõng ñoà heo aên cho ñaày buïng nhöng cuõng khoâng ai cho. Baáy giôø noù môùi hoài taâm laïi vaø töï nhuû: "Bieát bao ngöôøi laøm coâng ôû nhaø cha toâi ñöôïc aên uoáng dö daät, coøn toâi, toâi ôû ñaây phaûi cheát ñoùi! Toâi muoán ra ñi trôû veà vôùi cha toâi vaø thöa ngöôøi raèng: "Laïy cha, con ñaõ loãi phaïm ñeán Trôøi vaø ñeán cha, con khoâng ñaùng ñöôïc goïi laø con cha nöõa, xin cha ñoái xöû vôùi con nhö moät ngöôøi laøm coâng cuûa cha". Vaäy, noù ra ñi vaø trôû veà vôùi cha noù. Khi noù coøn ôû ñaèng xa, cha noù chôït troâng thaáy lieàn ñoäng loøng thöông, oâng chaïy laïi oâm choaøng laáy coå noù vaø hoân noù hoài laâu. Ngöôøi con trai luùc ñoù thöa raèng: "Laïy cha, con ñaõ loãi phaïm ñeán Trôøi vaø ñeán cha, con khoâng ñaùng ñöôïc goïi laø con cha nöõa". Nhöng ngöôøi cha baûo caùc ñaày tôù: "Mau mang aùo ñeïp nhaát ra ñaây vaø maëc cho caäu, haõy ñeo nhaãn vaøo ngoùn tay caäu vaø xoû giaøy vaøo chaân caäu. Haõy baét con beâ beùo laøm thòt vaø chuùng ta aên möøng, vì con ta ñaõ cheát, nay soáng laïi, ñaõ maát, nay laïi tìm thaáy". (Lc 15:1-3;11-24)
Coù leõ trong chuùng ta chaúng ai xa laï gì vôùi hai chöõ kieåm ñieåm, khoâng nhöõng khoâng xa laï maø laém luùc coøn kinh haõi khi nhaéc ñeán hai chöõ naøy. Nhöng duø theá naøo ñi nöõa, töï kieåm ñieåm vaãn luoân laø yeáu toá caên baûn ñeå ñoåi môùi con ngöôøi, tu ñöùc hoïc Kitoâ giaùo ñaõ duøng noù nhö laø phöông phaùp hoaøn thieän con ngöôøi. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavieâ, taùc giaû taäp saùch Ñöôøng Hy Voïng, cuõng ñaõ khuyeân:
"Treân ñöôøng hy voïng, thænh thoaûng con phaûi döøng chaân nôi boùng maùt ñeå kieåm ñieåm laïi: ruùt kinh nghieäm böôùc tieán, chuaån bò theâm haønh trang, söûa chöõa nhöõng böôùc leäch laïc". (ÑHV 883)
"Kieåm ñieåm moãi toái, kieåm ñieåm moãi tuaàn, kieåm ñieåm moãi laàn xöng toäi, kieåm ñieåm moãi laàn tónh taâm. Xe toát maáy cuõng laøm maùy laïi, söùc khoûe maáy cuõng khaùm toång quaùt neáu muoán traùnh moät söï suïp ñoå baát ngôø, khoâng cöùu vôùt ñöôïc". (ÑHV 887)
"Bay loàng loäng giöõa khoâng gian vaø loä trình cuûa phi thuyeàn raát roõ reät, laø phi haønh gia coøn phaûi söûa tay laùi lieân læ vaø trieät ñeå nghe lôøi chæ baûo töø quaû ñaát, leäch laïc laø khoâng ñeán ñích". (ÑHV 894)
Con ngöôøi ñaõ sôï haõi xa laùnh vieäc töï kieåm ñieåm, vì moãi laàn töï kieåm ñieåm laø moãi laàn nhaän chòu hình phaït, moät dòp töï kieåm ñieåm laø theâm moät cô hoäi ñeå bò haï nhuïc beâu xaáu, ñaùnh maát ñi phaåm giaù con ngöôøi cuûa mình. Trong Ñöùc Kitoâ, töï kieåm ñieåm khoâng coøn mang daùng daáp ñe doïa aáy, ngöôøi con ñi hoang ñaõ thöa cuøng cha: "Laïy cha, con ñaõ loãi phaïm ñeán Trôøi vaø ñeán cha, con khoâng ñaùng ñöôïc goïi laø con cha nöõa, xin cha ñoái xöû vôùi con nhö moät ngöôøi laøm coâng cuûa cha maø thoâi". Ñaùp laïi lôøi töï hoái naøy khoâng laø lôøi traùch phaït, ñaøy ñoïa nhöng laø vieäc xaùc nhaän ñòa vò laøm con vaø böõa tieäc linh ñình vôùi nhöõng gì ngon beùo nhaát. Chuùng ta cuõng coù theå goïi lòch söû cöùu ñoä laø moät chuoãi nhöõng baûn töï kieåm ñieåm, nhöõng lôøi töï hoái ñöôïc nhaäm lôøi vaø ñöôïc ban theâm giaù trò: ngoâi baùu cuûa David toàn taïi ñeán muoân ñôøi, ngöôøi phuï nöõ toäi loãi ñöôïc ñi haàu haï Chuùa Gieâsu, Phaoloâ trôû thaønh röôøng coät Giaùo Hoäi...
Tuy nhieân, lôøi töï kieåm ñieåm, loøng saùm hoái chæ coù giaù trò khi xuaát phaùt töø caëp moâi chaân thaønh vôùi tin yeâu hy voïng keøm theo moät söï choãi daäy:
"Con ñau ñôùn vì thaáy nhieàu keû phaûn boäi vôùi Chuùa: toát, nhöng chöa ñuû. Phaûi laøm nhö Mañaleâna "ñöôïc tha nhieàu vì ñaõ yeâu meán nhieàu", phaûi laøm nhö Gioan: troán boû Chuùa trong vöôøn Gieâtsimani, nhöng trôû laïi ñöùng beân thaùnh giaù, doác quyeát haèng yeâu meán baèng haønh ñoäng". (ÑHV 890)
"Nhìn quaù khöù ñeå than vaõn: voâ ích. Nhìn keát quaû ñeå kieâu caêng: nguy hieåm. Nhìn quaù khöù ñeå ruùt kinh nghieäm cho hieän taïi: khoân ngoan". (ÑHV 885)
"Kieåm ñieåm maáy cuõng voâ ích neáu con khoâng doác quyeát caûi thieän. Coi maùy maø khoâng laøm maùy laïi, xe chaúng chaïy ñöôïc". (ÑHV 895)
Laïy Chuùa, xin cho con bieát nhìn laïi mình ñeå quyeát taâm ñöùng daäy trôû veà cuøng Cha, moãi moät thaát baïi, moãi moät ñau khoå luoân laø tieáng chuoâng goïi môøi caûnh tænh neáu con bieát töï kieåm ñieåm ruùt tæa kinh nghieäm. Chuùng seõ laø nhöõng cô hoäi quyù baùu cho con caûm nghieäm tình yeâu bao la cuûa ngöôøi Cha treân trôøi. Amen.