Suy Nieäm Muøa Chay Theo Ñöôøng Hy Voïng
(40 Baøi Suy Nieäm Haèng Ngaøy trong Muøa Chay
gôïi yù töø Taùc Phaåm Ñöôøng Hy Voïng
do Ñöùc OÂng Peter Nguyeãn Vaên Taøi bieân soaïn
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 13 -
Treân Ñöôøng Thaäp Giaù
(Thöù Tö tuaàn 2 Muøa Chay)
"Khoâng hy sinh, khoâng coù nhaân ñöùc thaùnh thieän. Ai chöa boû mình vaùc thaùnh giaù thì chöa theo Thaày ñöôïc. Ñieàu kieän tieân quyeát". (ÑHV 157)
* * *
Taùc phaåm noåi tieáng "Quo Vadis?" coù nghóa laø "Thaày ñi ñaâu?" cuûa vaên haøo Coâng giaùo ngöôøi Ba Lan, oâng Sienkiewez, giaûi Nobel Vaên chöông naêm 1905, ñaõ ñöôïc choïn ñeå ñoùng thaønh phim coù cuøng töïa ñeà "Quo Vadis?" (Thaày ñi ñaâu?) caùch ñaây hôn 30 naêm. Caâu chuyeän ñöôïc keå nhö sau:
Theo truyeàn khaåu giaùo daân thôøi Giaùo Hoäi sô khai, döôùi thôøi hoaøng ñeá Neâron baùch haïi ñaïo Chuùa döõ doäi thì Thaùnh Toâng ñoà Pheâroâ, thuû laõnh cuûa Giaùo Hoäi, quyeát ñònh boû troán ra khoûi thaønh Roâma. Trong ñeâm toái, treân ñöôøng Appia daãn ra khoûi thaønh, Toâng ñoà Pheâroâ boãng khöïng laïi vì oâng nhìn thaáy töø xa moät ngöôøi coù veû quen thuoäc ñang tieán ngöôïc chieàu veà phía mình. Pheâroâ duïi maét nhìn cho kyõ hôn vaø khi ngöôøi ñoù ñeán gaàn thì oâng heát söùc vui möøng vöøa ngaïc nhieân hoûi: "Thöa Thaày, Thaày ñi ñaâu?" Thì ra ngöôøi ñang tieán laïi ngöôïc chieàu vôùi Pheâroâ chính laø Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ chòu ñoùng ñinh treân thaäp giaù maáy möôi naêm veà tröôùc. Chuùa Giesu oân toàn traû lôøi cho Pheâroâ nhö sau: "Pheâroâ, vì con sôï gian khoå neân con chaïy troán, bôûi vaäy Thaày phaûi vaøo thaønh Roâma ñeå cheát thay con". Noùi xong Chuùa Gieâsu bieán maát... Pheâroâ hieåu yù beøn quay goùt trôû laïi thaønh Roâma, chaáp nhaän moïi gian khoå, cuûng coá ñöùc tin caùc tín höõu cho ñeán naêm 67 thì bò baét. Sau ñoù, Thaùnh Pheâroâ ñöôïc dieãm phuùc ñi laïi con ñöôøng thaäp giaù cuûa Thaày mình, khoâng phaûi ñöôøng leân nuùi Soï ôû Gieârusalem nhöng laø ñöôøng ñeán hí tröôøng Caligula, treân ñoài Vatican. Khi ñeán nôi, Pheâroâ caûm thaáy mình khoâng xöùng ñaùng ñöôïc cheát nhö Thaày neân ñaõ xin pheùp ñöôïc ñoùng ñinh ngöôïc, ñaàu chuùi xuoáng ñaát.
Taùc phaåm vaø boä phim cuøng teân "Quo Vadis?" (Thaày ñi ñaâu?) boäc loä phaûn öùng töï nhieân cuûa ngöôøi ñoà ñeä Chuùa Gieâsu: traùnh neù hy sinh gian khoå, mong ñöôïc ñòa vò quyeàn haønh, ñöôïc ngoài beân höõu beân taû Chuùa. Khi coøn soáng, chuùa Gieâsu ñaõ maïc khaûi cho caùc ñoà ñeä con ñöôøng thaäp giaù: Ai muoán theo Thaày, haõy töø boû mình, vaùc thaäp giaù haèng ngaøy maø theo Thaày. Theá nhöng, luùc ñoù caùc oâng khoâng hieåu vaø tranh nhau, ganh tò vôùi nhau... Ñoaïn Phuùc AÂm trong Thaùnh Leã ngaøy thöù Tö tuaàn 2 Muøa Chay hoâm nay trích töø Matheâu, chöông 20, caâu 17-28 cho thaáy nhöõng phaûn öùng ngöôïc chieàu cuûa caùc toâng ñoà tröôùc bieán coá thaäp giaù cuûa Chuùa, nhö sau:
"Khi aáy, Chuùa Gieâsu ñi leân Gieârusalem, ñem rieâng möôøi hai moân ñeä ñi theo. Doïc ñöôøng, Ngöôøi noùi vôùi hoï: Naøy chuùng ta leân Gieârusalem vaø Con Ngöôøi seõ bò noäp cho caùc vò thöôïng teá vaø luaät só. Ngöôøi ta seõ leân aùn töû Ngöôøi, seõ noäp Ngöôøi cho daân ngoaïi ñeå hoï nhaïo baùng, ñaùnh ñoøn roài treo Ngöôøi leân thaäp giaù nhöng ñeán ngaøy thöù ba Ngöôøi seõ soáng laïi.
Baáy giôø, baø meï caùc con oâng Gieâbeâñeâ cuøng vôùi hai ngöôøi con ñeán gaëp Ngöôøi. Baø saáp mình xuoáng laïy Ngöôøi, coù yù xin Ngöôøi ñieàu chi ñoù. Ngöôøi hoûi: Baø muoán gì? Baø ta thöa laïi: Xin Ngöôøi haõy truyeàn cho hai con toâi ñaây ñöôïc ngoài moät ñöùa beân höõu, moät ñöùa beân taû trong nöôùc Ngaøi. Chuùa Gieâsu ñaùp laïi: Caùc ngöôøi khoâng bieát ñieàu caùc ngöôøi xin. Caùc ngöôøi coù theå uoáng cheùn maø ít nöõa ñaây Ta saép uoáng chaêng? Hoï noùi vôùi Ngöôøi: Thöa ñöôïc. Ngöôøi baûo hoï: Vaäy caùc ngöôøi seõ uoáng cheùn cuûa Ta, coøn vieäc ngoài beân höõu hay beân taû thì khoâng thuoäc quyeàn Ta ban nhöng Cha Ta ñaõ chuaån bò cho ai thì ngöôøi aáy môùi ñöôïc. Nghe vaäy, möôøi ngöôøi kia toû ra baát bình vôùi hai anh em. Chuùa Gieâsu goïi hoï laïi vaø baûo: Caùc con bieát caùc thuû laõnh cuûa caùc daân toäc thì thoáng trò hoï vaø nhöõng ngöôøi laøm lôùn thì haønh xöû quyeàn treân hoï, nhöng giöõa caùc con thì khoâng ñöôïc theá. Trong caùc con, ai muoán laøm lôùn thì haõy phuïc vuï caùc con; vaø ai muoán caàm ñaàu trong caùc con thì haõy laøm toâi tôù caùc con. Cuõng nhö Con Ngöôøi ñeán khoâng phaûi ñeå ngöôøi ta phuïc vuï nhöng ñeå phuïc vuï vaø phoù maïng soáng laøm giaù cöùu chuoäc nhieàu ngöôøi". (Mt 20:17-28)
Chuùa Gieâsu trình baøy lyù töôûng con ñöôøng thaäp giaù: Naøy chuùng ta haõy leân Gieârusalem. Nhöng caùc toâng ñoà thì nghó ngöôïc laïi. Keû thì xin ñöôïc ngoài beân taû beân höõu, keû thì ganh tò baát bình vì muoán coù phaàn vinh quang vaø quyeàn haønh khi theo Chuùa. Chuyeän ñaõ xaûy ra cho caùc toâng ñoà vaøo thôøi Chuùa Gieâsu cuõng coù theå xaûy ra cho nhöõng ai tin Chuùa ngaøy hoâm nay. Coù ngöôøi muoán choïn theo Chuùa Gieâsu khoâng coù thaäp giaù, vaø cuõng coù nhöõng keû khaùc laïi choïn laáy thaäp giaù maø khoâng coù Chuùa Gieâsu Kitoâ. Söï ñau khoå maø khoâng coù Chuùa Kitoâ laø moät ñau khoå khoâng coù yù nghóa cöùu roãi, moät söï ñau khoå ñeø beïp con ngöôøi, moät ñieân daïi maø ai naáy ñeàu muoán traùnh xa.
Ngöôøi ñoà ñeä ñích thöïc khoâng theå vaø cuõng khoâng neân taùch rôøi thaäp giaù ra khoûi Chuùa Gieâsu Kitoâ. Nhöõng ñau khoå, nhöõng hy sinh chæ coù yù nghóa khi ñöôïc lieân keát vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñöôïc laõnh nhaän vì Chuùa vaø vôùi Chuùa maø thoâi.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän, taùc giaû taäp saùch Ñöôøng Hy Voïng, giaûi thích theâm kinh nghieäm thieâng lieâng naøy nhö sau:
"Ai cuõng kính troïng ngöôøi ñöôïc in Naêm Daáu Thaùnh nhöng ai cuõng sôï Chuùa in naêm daáu thaùnh treân mình baèng hy sinh". (ÑHV 152)
"Khoâng hy sinh, khoâng coù nhaân ñöùc thaùnh thieän. Ai chöa boû mình vaùc thaùnh giaù thì chöa theo Thaày ñöôïc. Ñieàu kieän tieân quyeát". (ÑHV 157)
"Con nghó raèng con khoâng coù gì ñeå hy sinh cho Chuùa nhöng Chuùa thaáy con boû qua nhieàu dòp: töôi cöôøi vôùi ngöôøi noùi moùc hoïng con, thinh laëng tröôùc moät vuï vu caùo baát coâng, yeâu thöông moät ngöôøi baïn phaûn boäi, khoâng noùi moät lôøi hoùc buùa traû ñuõa. Moïi giaây phuùt ñeàu coù dòp hy sinh". (ÑHV 153)
"Con coù uoáng noåi cheùn ñaéng cuûa Thaày khoâng? Con haõy thöa: Con tình nguyeän uoáng cheùn ñaéng ñeán gioït cuoái cuøng vì laø cheùn cuûa Thaày, vì Thaày ñaõ uoáng tröôùc con!
Cheùn caøng ñaéng, caøng ñaày, chöùng tích tình yeâu cuûa con caøng roõ reät. Chöùng tích tình thöông Chuùa muoán cho con chia seû, Chuùa tín nhieäm con caøng thaém thieát". (ÑHV 716)
Chuùa môøi goïi taát caû vaø töøng moân ñeä haõy theo Ngaøi treân con ñöôøng thaäp giaù nhöng khoâng döøng laïi ôû ñaây. "Ngaøy thöù ba Ngöôøi seõ soáng laïi". Vaø Chuùa ñaõ soáng laïi thaät. Ñau khoå ñaõ ñöôïc bieán ñoåi thaønh nieàm vui vaø hy voïng. Chæ nhöõng ai chaáp nhaän ñi troïn con ñöôøng thaäp giaù vôùi Chuùa vaø vì Chuùa thì môùi höôûng ñöôïc nieàm vui vaø bình an cuûa Chuùa Phuïc Sinh.
Laïy Chuùa, xin thöông naâng ñôõ con treân con ñöôøng theo Chuùa vaø tha thöù cho nhöõng laàn con traùnh neù hy sinh, möu tính lôïi loäc ích kyû, laøm côù cho anh chò em xung quanh cöôøi nhaïo xuùc phaïm ñeán Chuùa. Amen.