Ñöôøng Hy Voïng
Döôùi AÙnh Saùng Lôøi Chuùa vaø Coâng Ñoàng
ÑHY Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
34. Kieåm Ñieåm
Ñoïc laïi ñôøi soáng döôùi aùnh saùng Phuùc aâm
(883) Treân ñöôøng Hy voïng, thænh thoaûng con phaûi döøng chaân, nôi boùng maùt, ñeå kieåm ñieåm, söûa chöõa nhöõng böôùc leäch laïc, ruùt kinh nghieäm cho böôùc tieán, chuaån bò theâm haønh trang.
@ TÑ 30e: Cuøng vôùi caùc baïn höõu hay vôùi caùc ñoàng chí hôïp thaønh tieåu toå, caùc ñoaøn vieân cuûa nhöõng toå chöùc naøy (toâng ñoà) kieåm ñieåm veà nhöõng phöông phaùp, keát quûa cuûa hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa mình, vaø cuøng nhau ñem ñôøi soáng haèng ngaøy cuûa mình ñoái chieáu vôùi Phuùc aâm.
(Xem theâm: GM 16d; LM 19c; TÑ 32a).
(884) Coâng taùc caøng lôùn, keá toaùn caøng kyõ. Neáu con caåu thaû, aáy laø daáu con xem thöôøng söï soáng ñôøi ñôøi cuûa con.
@ Lc 12,19-20: Luùc aáy ta seõ nhuû loøng: "hoàn ta hôõi, mình baây giôø eâ heà cuûa caûi, dö xaøi nhieàu naêm. Thoâi, cöù nghæ ngôi, cöù aên uoáng vui chôi cho ñaõ!" Nhöng Thieân Chuùa baûo oâng ta: "Ñoà ngoác! Noäi ñeâm nay, ngöôøi ta seõ ñoøi laïi maïng ngöôi, thì nhöõng gì ngöôi saém saün ñoù seõ veà tay ai?"
(Xem theâm: Mt 5,25-26).
(885) Nhìn quaù khöù ñeå than van: voâ ích.
Nhìn quaù khöù ñeå kieâu caêng: nguy hieåm.
Nhìn quaù khöù ñeå ruùt kinh nghieäm cho hieän taïi: khoân ngoan.
(886) Kieåm ñieåm kyõ caøng, kieåm ñieåm saùng suoát, kieåm ñieåm chaân thaønh, kieåm ñieåm can ñaûm. Khoâng keá toaùn vieân naøo, khoâng maùy IBM naøo kieåm ñieåm thay con ñöôïc, neáu con muoán cho ñaùp soá tröôùc.
@ Ep 5,10-14: Baát cöù ñieàu gì loä ra, thì trôû neân aùnh saùng. Bôûi vaäy, coù lôøi cheùp raèng: Tænh giaác ñi, hôõi ngöôøi coøn ñang nguû! Töø choán töû vong, troãi daäy ñi naøo! Ñöùc Kitoâ seõ chieáu saùng ngöôi!
(887) Kieåm ñieåm moãi toái, kieåm ñieåm moãi tuaàn, kieåm ñieåm moãi laàn xöng toäi, kieåm ñieåm moãi laàn tónh taâm. Xe toát maáy cuõng phaûi laøm maùy laïi, ngöôøi khoeû maáy cuõng phaûi khaùm toång quaùt neáu muoán traùnh suïp ñoå baát ngôø, khoâng cöùu vaõn ñöôïc.
(888) Con ñöøng khinh deã nhöõng söï baát tín nhoû moïn. Khoâng caàn baõo luït khuûng khieáp, nhöõng con saâu nhoû trong moät ñeâm, coù theå laøm tan naùt bao nhieâu voán lieáng lao löïc trong moät caùnh ñoàng xanh töôi thôm ngaùt.
@ Lc 16,10: Ai trung tín trong vieäc raát nhoû, thì cuõng trung tín trong vieäc lôùn; ai baát löông trong vieäc raát nhoû, thì cuõng baát löông trong vieäc lôùn.
(889) Chæ coù lính ñieân môùi ñöa löng laõnh ñaïn, mieãn ñöøng töû thöông thì thoâi. Ñoù laø thaùi ñoä cuûa con khi phaïm toäi nheï, chæ coát traùnh toäi troïng thoâi.
(890) Con ñau ñôùn vì nhieàu laàn ñaõ phaûn boäi Chuùa: toát, nhöng chöa ñuû. Phaûi laøm nhö Mañaleâna "caùc toäi cuûa baø, caùc toäi loãi nhieàu ñoù, quaû ñaõ ñöôïc tha roài vì baø ñaõ caûm meán nhieàu" (Lc 7,47); phaûi laøm nhö Gioan: troán boû Chuùa trong vöôøn Gieátseâmani, nhöng trôû laïi ñöùng beân Thaùnh giaù, doác quyeát haèng yeâu meán baèng haønh ñoäng.
@ LM 18b: Caùc thöøa taùc vieân cuûa aân suûng bí tích keát hôïp maät thieát vôùi Chuùa Kitoâ laø Ñaáng Cöùu Theá vaø laø Chuùa Chieân nhôø chòu caùc pheùp bí tích caùch hieäu quaû, nhaát laø trong vieäc naêng chòu bí tích Caùo giaûi, ñöôïc chuaån bò baèng söï xeùt mình haèng ngaøy, vì noù seõ giuùp nhieàu cho vieäc thaät loøng trôû veà vôùi tình yeâu cuûa Cha töø bi.
(Xem theâm: GH 40a; MV 25c, 37bcd; LM 5d, 6b; TÑ 8; HN 3e, 7).
(891) Khoâng traùnh toäi nheï, con meán yeâu Chuùa ít quaù. Con khoâng ñuû ñoäng löïc noäi taâm ñeå tieán treân ñöôøng Hy voïng.
@ 2Pr 1,10: Thöa anh em, anh em ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa tuyeån choïn vaø môøi goïi, thì haõy coá gaéng heát mình, ñeå laøm cho caùc ôn ñoù neân vöõng maïnh. Coù theá, anh em seõ khoâng bao giôø vaáp ngaõ.
(892) Khoâng kieåm ñieåm "beänh thieáu soùt" laø moät thieáu soùt lôùn, ñaây laø moät ít hieän töôïng: höõng hôø laøm vieäc Chuùa, tính toaùn giaûm thieåu caùc hy sinh, kheùo leùo troán traùnh traùch nhieäm, haønh ñoäng vì lyù do traàn tuïc, so ño laùnh naëng tìm nheï...
@ Gc 4,17: Vaäy keû naøo bieát laøm ñieàu toát maø khoâng chòu laøm thì maéc toäi.
@ MV 43a: Ñoái vôùi Kitoâ höõu, xao laõng boån phaän traàn theá, töùc laø xao laõng boån phaän ñoái vôùi tha nhaân vaø hôn nöõa ñoái vôùi chính Thieân Chuùa, khieán phaàn roãi ñôøi ñôøi cuûa mình bò ñe doïa.
(Xem theâm: LM 5c, 15a; ÑT 19a; TÑ 4a).
(893) Söï aên aên hoái caûi cuûa con khoâng phaûi laø "haùt boäi", khoùc loùc naõo nuøng xong roài heát tuoàng haï maøn vaø ñaâu laïi vaøo ñoù.
@ Cv 26,20b: Toâi ñaõ rao giaûng tröôùc heát cho nhöõng ngöôøi ôû Ña-maùt, roài cho nhöõng ngöôøi ôû Gieâ-ru-sa-lem vaø trong khaép mieàn Giu-ñeâ, sau ñoù cho caùc daân ngoaïi, keâu goïi hoï saùm hoái vaø trôû veà cuøng Thieân Chuùa, ñoàng thôøi laøm nhöõng vieäc chöùng toû loøng aên naên saùm hoái.
(Xem theâm: Mt 23,25-26).
(894) Duø bay loàng loäng giöõa khoâng gian theá maø loä trình cuûa phi thuyeàn raát roõ reät; laø phi haønh gia con phaûi söûa tay laùi lieân læ vaø trieät ñeå nghe lôøi chæ baûo töø quaû ñaát. Leäch laïc laø khoâng ñeán ñích.
@ Dt 12,6: Vì Chuùa thöông ai thì môùi söûa daïy keû aáy, vaø coù nhaän ai laøm con thì Ngöôøi môùi cho roi cho voït.
(Xem theâm: Mt 24,11-13).
(895) Kieåm ñieåm maáy cuõng voâ ích, neáu con khoâng doác quyeát caûi thieän. Coi maùy maø khoâng laøm maùy laïi, xe chaúng chaïy ñöôïc.
@ Kh 2,4-5: Ta traùch ngöôi ñieàu naøy: ngöôi ñaõ ñeå maát tình yeâu thuôû ban ñaàu. Vaäy haõy nhôù laïi xem ngöôi ñaõ töø ñaâu rôi xuoáng, haõy hoái caûi vaø laøm nhöõng vieäc ngöôi ñaõ laøm thuôû ban ñaàu. Baèng khoâng, Ta ñeán vôùi ngöôi, vaø Ta seõ ñem caây ñeøn cuûa ngöôi ra khoûi choã cuûa noù, neáu ngöôi khoâng hoái caûi.
(Xem theâm: 2Pr 2,20-22).
(896) Doác quyeát ít ñieåm, doác quyeát thöïc teá, doác quyeát caên baûn. Coù nhöõng ngöôøi töôûng mình thaùnh thieän vì coù moät soå lôùn ñaày daãy nhöõng doác quyeát maây möa.
(897) "Ñeå sau" ñoâi khi laø ñöôøng loái cuûa ngöôøi khoân ngoan, laém luùc laø khaåu hieäu cuûa nhöõng ngöôøi bi quan, nhaùt ñaûm vaø baïi traän.
@ Cv 24,25: Khi oâng Phao-loâ bieän luaän veà ñöùc coâng chính, söï tieát ñoä vaø cuoäc phaùn xeùt mai sau, thì oâng Pheâ-lích phaùt sôï neân noùi: "Baây giôø oâng coù theå lui ra. Khi naøo tieän dòp, toâi seõ cho goïi oâng ñeán".
(898) Chæ giaây phuùt hieän taïi môùi quan troïng. Ñöøng nhôù ngaøy hoâm qua cuûa con ñeå khoùc loùc. Noù ñaõ vaøo dó vaõng. Ñöøng nhìn ngaøy mai cuûa anh em ñeå xeùt ñoaùn. Ñöøng lo ngaøy mai cuûa con ñeå bi quan. Noù coøn trong töông lai. Giao quaù khöù cho loøng nhaân töø Chuùa, giao töông lai cho söï quan phoøng Chuùa, giao taát caû cho tình yeâu Chuùa.
@ Mt 6,34: Anh em ñöøng lo laéng veà ngaøy mai: ngaøy mai, cöù ñeå ngaøy mai lo. Ngaøy naøo coù caùi khoå cuûa ngaøy aáy.
(899) Ñöøng phieàn muoän, ñöøng ngaõ loøng. Laém luùc hieän töôïng aáy do beänh "kieâu ngaïo" phaùt sinh. Con cöù ñinh ninh raèng con thuoäc chín phaåm thieân thaàn khoâng theå phaïm toäi sao?
@ Mt 26,34-35: Ñöùc Gieâsu baûo oâng: "Thaày baûo thaät anh: noäi ñeâm nay, gaø chöa kòp gaùy, thì anh ñaõ choái Thaày ba laàn". OÂng Pheâ-roâ laïi noùi: "Daàu coù phaûi cheát vôùi Thaày, con cuõng khoâng choái Thaày". Taát caû caùc moân ñeä cuõng ñeàu noùi nhö vaäy.
(Xem theâm: Ga 8,7-9).
(900) Con doác quyeát laøm toâng ñoà Chuùa, nhöng con khoâng phoù thaùc voâ ñieàu kieän cho Chuùa. Laøm sao con laø khí cuï ñaéc löïc trong tay Chuùa, khi con coøn thaùo gôõ vaø caát daáu ít boä phaän.
@ Lc 9,59-60: Ñöùc Gieâsu noùi vôùi moät ngöôøi khaùc: "Anh haõy theo toâi!" Ngöôøi aáy thöa: "Thöa Thaày, xin cho pheùp toâi veà choân caát cha toâi tröôùc ñaõ". Ñöùc Gieâsu baûo: "Cöù ñeå keû cheát choân keû cheát cuûa hoï. Coøn anh, anh haõy ñi loan baùo Trieàu Ñaïi Thieân Chuùa".
(Xem theâm: Lc 14,18-20).
(901) Tröôùc coâng cuoäc lôùn lao, laém luùc con nghe caùm doã muoán ñöôïc khuyeán khích, ñöôïc phöông tieän cuûa quyeàn theá ñeå laøm vieäc Chuùa choùng keát quûa hôn, vinh danh Chuùa hôn. Vinh danh Chuùa hay saùng danh con?
- Neáu caàn phöông tieän quyeàn theá, Chuùa Gieâsu ñaõ duøng roài.
- Haõy tìm Nöôùc Trôøi roài moïi söï seõ ñöôïc ban theâm cho con (x. Mt 6,33).
- Chæ trích keû khaùc, caäy quyeàn theá ñeå roài con cuõng nöông töïa vaø noâ leä quyeàn theá sao?
@ LM 2e: Trong chöùc vuï vaø ñôøi soáng cuûa mình, caùc Linh muïc phaûi nhaèm muïc ñích tìm kieám vinh danh Thieân Chuùa Cha trong Chuùa Kitoâ. Vinh danh naøy heä taïi vieäc moïi ngöôøi ñoùn nhaän moät caùch yù thöùc, töï do vaø bieát ôn coâng trình cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc hoaøn taát trong Chuùa Kitoâ laïi bieåu loä coâng trình ñoù trong suoát cuoäc ñôøi mình.
(Xem theâm: MV 43a; LM 9b; TÑ 3a, 4ac, 8a).
(902) Phaûi chaêng con sôï ngöôøi "saùng suoát" cöôøi con laø "ñieân daïi"? Luùc coøn soáng Teâreâxa Avila, Phanxicoâ Assisioâ, Cottoâlengoâ, Gioan Boscoâ... bò nhieàu ngöôøi goïi laø ñieân daïi, nhöng ngaøy nay nhöõng teân ñieân daïi aáy laïi ñöôïc toân laøm thaùnh. Haõy tin töôûng vaø maïnh tieán.
@ 1Cr 1,25: Caùi ñieân roà cuûa Thieân Chuùa coøn hôn caùi khoân ngoan cuûa loaøi ngöôøi, vaø caùi yeáu ñuoái cuûa Thieân Chuùa coøn hôn caùi maïnh meõ cuûa loaøi ngöôøi.
(903) Ñeå ñi ñuùng höôùng treân ñöôøng Hy voïng, con phaûi phaûn öùng ngay: "Laïy Chuùa, taát caû vì yeâu meán Chuùa, taát caû vì Chuùa trong anh em con,
Con khoâng daønh gì cho con,
Con khoâng muoán ai bieát ôn con,
Con khoâng muoán phaàn thöôûng naøo".
@ Ga 8,49-50: Ñöùc Gieâsu traû lôøi: "Toâi khoâng bò quyû aùm. Nhöng toâi toân kính Cha toâi; coøn caùc oâng, caùc oâng laïi laøm nhuïc toâi. Phaàn toâi, toâi khoâng tìm vinh quang cho mình. Coù Ñaáng tìm cho toâi vaø xeùt xöû cho toâi".
(Xem theâm: 1Cr 3,22; Cl 3,11).
@ ÑT 9a: Chuûng sinh phaûi thaáu hieåu thaät roõ raøng laø cuoäc ñôøi hoï khoâng phaûi ñeå thoáng trò hay ñöôïc danh giaù, nhöng ñeå heát mình phuïng söï Thieân Chuùa vaø chu toaøn boån phaän muïc vuï.
(Xem theâm: LM 9b, 14, 15; TÑ 4b).
(904) Kieåm ñieåm roài con phaûi laøm gì? Con haõy khieâm toán khoùc loùc toäi mình nhö Pheâroâ, haõy ngoài beân chaân Chuùa, haõy yeâu meán buø laïi nhö Mañaleâna, haõy doác quyeát canh taân nhö Giakeâu, haõy laøm toâng ñoà haêng say nhö Phaoloâ. Traøn ñaày hy voïng, con tieán leân.
@ Ep 5,15: Anh em haõy caån thaän xem xeùt caùch aên neát ôû cuûa mình, ñöøng soáng nhö keû khôø daïi, nhöng haõy soáng nhö ngöôøi khoân ngoan.
(Xem theâm: Mt 26,75; Lc 7,38-48; 19,1-10; 2Cr 11,22-33).
(905) Ai cuõng coù nhöõng öôùc voïng:
- Saùch baùo,
- Tröôøng hoïc,
- Hoäi ñoaøn,
- Nhaø maùy.
Vôùi söùc con, öôùc voïng laïi hoaøn öôùc voïng. Nhöng ñeå ôn Chuùa vaøo tröôùc caùi öôùc voïng aáy, con coù nhöõng soá kyû luïc.
- Ngaøn saùch baùo,
- Vaïn tröôøng hoïc,
- Trieäu hoäi ñoaøn,
- Tyû nhaø maùy.
(906) Phöông theá cuûa con cuõng laø phöông theá caùc toâng ñoà:
- Thaùnh Theå: "Ta seõ ôû vôùi caùc con moïi ngaøy cho ñeán taän theá" (Mt 28,20).
- Thaùnh Linh: "Ngöôøi seõ ban cho caùc ngöôi moät Ñaáng Baàu Chöõa khaùc" (Ga 14,16).
- Meï Maria: "Naøy laø Meï Con!" (Ga 19,27).
- Phuùc aâm: "Haõy ñi khaép caû thieân haï rao giaûng Tin möøng cho moïi loaøi thuï taïo" (Mc 16,15).
Chuùa Gieâsu ñaõ trao cho con, con cho laø ít sao? Theá gian coù gì saùnh ñöôïc khoâng?
@ 1Cr 2,4-5: Toâi noùi, toâi giaûng maø chaúng coù duøng lôøi leõ khoân kheùo haáp daãn, nhöng chæ döïa vaøo baèng chöùng xaùc thöïc cuûa Thaàn Khí vaø quyeàn naêng Thieân Chuùa. Coù vaäy, ñöùc tin cuûa anh em môùi khoâng döïa vaøo leõ khoân ngoan ngöôøi phaøm, nhöng döïa vaøo quyeàn naêng Thieân Chuùa.
@ LM 18a: Trong taát caû caùc phöông theá thieâng lieâng, quan troïng hôn caû laø nhöõng hoaït ñoäng giuùp caùc Kitoâ höõu ñöôïc nuoâi döôõng baèng Lôøi cuûa Thieân Chuùa nôi Thaùnh Kinh vaø Baøn tieäc Thaùnh Theå; ai cuõng bieát raèng vieäc sieâng naêng lui tôùi baøn thaùnh quan troïng chöøng naøo cho vieäc thaùnh hoaù baûn thaân caùc Linh muïc.
(Xem theâm: GH 48b; LM 18bc; ÑT 8a; TG 4,9b).
(907) Tröôùc hoaøi baõo lôùn lao, chöông trình haønh ñoäng vó ñaïi, trôû ngaïi cao nhö nuùi roäng nhö bieån, con yeáu ñuoái sao vöôït noåi? Laáy phöông tieän ôû ñaâu? Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi vôùi giaùo daân ngaøy xöa baên khoaên nhö con: "Nhöõng ñieàu theá gian coi laø yeáu ñuoái, thì Thieân Chuùa ñaõ choïn ñeå beâu nhuoác nhöõng gì laø maïnh meõ" (1Cr 1,27), "hieän toâi coù laø gì, laø bôûi ôn Thieân Chuùa, vaø ôn Ngöôøi xuoáng cho toâi ñaõ khoâng ra hö luoáng" (1Cr 15,10), nghóa laø con phaûi trung tín nghe theo ôn Chuùa.
@ LM 12c: Khi thi haønh thöøa taùc vuï cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø cuûa söï coâng chính, caùc ngaøi ñöôïc vöõng maïnh trong ñôøi soáng thieâng lieâng, mieãn laø caùc ngaøi ngoan ngoaõn theo Thaàn khí Chuùa Kitoâ, Ñaáng ban söï soáng vaø daãn daét caùc ngaøi.
(Xem theâm: LM 15a).
(908) Kieåm ñieåm laø ñoïc laïi ñôøi con, döôùi aùnh saùng ñöùc tin.
@ LM 18b: Döôùi aùnh saùng ñöùc tin ñöôïc nuoâi döôõng baèng vieäc ñoïc Saùch Thaùnh, caùc Linh muïc coù theå taän taâm tìm kieám nhöõng daáu hieäu cuûa thaùnh yù Chuùa vaø nhöõng thuùc ñaåy cuûa ôn thaùnh Ngaøi trong nhöõng bieán coá khaùc nhau cuûa ñôøi soáng, vaø nhö theá ngaøy caøng trôû neân deã daøng vaâng phuïc söù meänh ñaõ nhaän laõnh trong Chuùa Thaùnh Thaàn hôn.
(Xem theâm: LM 14; TÑ 30e).
(909) Cöù saùu thaùng moät laàn, haõy laäp moät thoáng keâ caùc hoaït ñoäng cuûa con, moät thoáng keâ caùc ñoà duøng cuûa con, moät thoáng keâ caùc tình caûm cuûa con, xem xeùt kyõ caøng vaø can ñaûm gaïch boû nhöõng gì voâ ích.