Ñöôøng Hy Voïng
Döôùi AÙnh Saùng Lôøi Chuùa vaø Coâng Ñoàng
ÑHY Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
33. Laõnh Ñaïo
Laõnh ñaïo laø noâ boïc tình nguyeän
(833) Ñöôøng Hy voïng caàn ngöôøi laõnh ñaïo. Theo tö nguyeân, laõnh ñaïo laø ngöôøi daãn ñöôøng, cuõng goïi laø thuû laõnh, nghóa laø ngöôøi laøm ñaàu.
Khoâng coù ñaàu suy nghó, töù chi seõ suy nhöôïc, thieän chí bò phaân taùn, nghò löïc seõ luïn baïi, hoãn loaïn seõ thoáng trò vaø coâng cuoäc tan vôõ.
(834) Laõnh ñaïo laø ngöôøi:
Bieát - Muoán - Thöïc hieän
Vaø ñoàng thôøi gaây caûm höùng cho keû khaùc
Bieát - Muoán - Thöïc hieän.
(835) Laõnh ñaïo laø phuïc vuï: phuïc vuï Thieân Chuùa, phuïc vuï ngöôøi mình ñieàu khieån, phuïc vuï coâng ích. Laõnh ñaïo laø noâ boïc tình nguyeän.
@ Mt 20,26: Giöõa anh em thì khoâng ñöôïc nhö vaäy: Ai muoán laøm lôùn giöõa anh em, thì phaûi laøm ngöôøi phuïc vuï anh em.
(Xem theâm: Mt 23,11; Ep 4,11-13; 1Pr 4,10-11).
@ GH 18a: Ñeå chaên daét vaø phaùt trieån Daân Thieân Chuùa luoân maõi, Chuùa Kitoâ ñaõ thieát laäp caùc chöùc vuï khaùc nhau trong Giaùo hoäi haàu möu ích cho toaøn Thaân. Thöïc vaäy, caùc thöøa taùc vieân söû duïng quyeàn bính thieâng lieâng maø phuïc vuï anh em mình, ñeå moïi ngöôøi thuoäc daân Thieân Chuùa vaø ñöông nhieân höôûng phaåm giaù Kitoâ höõu seõ ñaït ñeán phaàn roãi, nhôø noã löïc tieán ñeán cuøng moät cöùu caùnh trong töï do vaø traät töï.
(Xem theâm: GH 24a, 29a; GM 16a; ÑT 9b; DT 14c).
(836) Chuùa Gieâsu ñem löûa ñeán theá gian vaø muoán cho quaû ñaát röïc chaùy. Vôùi chí khí toâng ñoà, con phaûi laø ngoïn löûa ñoát chaùy nhöõng ngoïn ñuoác khaùc, laøm cho aùnh saùng lan roäng ñeán luùc theá giôùi thaønh moät bieån aùnh saùng.
@ Ga 1,9: Ngoâi Lôøi laø aùnh saùng thaät, aùnh saùng ñeán theá gian vaø chieáu soi moïi ngöôøi.
(Xem theâm: Lc 12,49).
(837) Haõy khieâm toán quaûng ñaïi neáu Chuùa muoán choïn con laõnh ñaïo moâi tröôøng cuûa con. Ñoù laø söù meänh cao caû, quan troïng. Con caàn yù thöùc haïnh phuùc cuûa caùc Toâng ñoà khi nghe Chuùa Gieâsu noùi: "Haõy theo Ta, Ta seõ cho caùc ngöôi laøm ngö phuû chaøi löôùi ngöôøi" (Mc 1,17).
@ Ga 21,15: Khi caùc moân ñeä aên xong, Ñöùc Gieâsu hoûi oâng Si-moân Pheâ-roâ: "Naøy anh Si-moân, con oâng Gio-an, anh coù meán Thaày hôn caùc anh em naøy khoâng?" OÂng ñaùp: "Thöa Thaày coù, Thaày bieát con yeâu meán Thaày". Ñöùc Gieâsu noùi vôùi oâng: "Haõy chaêm soùc chieân con cuûa Thaày".
(838) Con phaûi tin töôûng vaøo söù meänh cuûa con, caûm hoaù keû khaùc vaø truyeàn thoâng cho hoï loøng tin töôûng, baàu nhieät huyeát trong con.
@ Cv 22,14-15: Thieân Chuùa cuûa cha oâng chuùng ta ñaõ choïn anh ñeå anh ñöôïc bieát yù muoán cuûa Ngöôøi, ñöôïc thaáy Ñaáng Coâng Chính vaø nghe tieáng töø mieäng Ñaáng aáy phaùn ra. Quaû vaäy, anh seõ laøm chöùng nhaân cho Ñaáng aáy tröôùc maët moïi ngöôøi veà caùc ñieàu anh ñaõ thaáy vaø ñaõ nghe.
(Xem theâm: 2Tm 1,12).
@ TG 39b: Caùc linh muïc, trong vieäc muïc vuï, phaûi coå voõ vaø duy trì giöõa tín höõu loøng nhieät thaønh ñoái vôùi vieäc rao giaûng Phuùc aâm cho theá giôùi, baèng caùch daïy giaùo lyù vaø giaûng thuyeát ñeå giaùo huaán hoï veà nhieäm vuï cuûa Giaùo hoäi phaûi loan baùo Chuùa Kitoâ cho muoân daân, baèng caùch daïy caùc gia ñình Kitoâ höõu veà söï caàn thieát vaø vinh döï vun troàng ôn keâu goïi truyeàn giaùo nôi con trai con gaùi mình; baèng caùch coå voõ nhieät taâm truyeàn giaùo nôi thanh thieáu nieân trong caùc tröôøng vaø caùc hoäi ñoaøn coâng giaùo ñeå töø nôi hoï, xuaát phaùt nhöõng nhaø rao giaûng Phuùc aâm töông lai. Caùc Ngaøi phaûi daïy tín höõu caàu nguyeän cho caùc xöù truyeàn giaùo vaø ñöøng xaáu hoå xin hoï boá thí vaø trôû neân nhö nhöõng haønh khaát vì Chuùa Kitoâ vaø vì phaàn roãi caùc linh hoàn.
(Xem theâm: LM 6b; ÑT 2ab, 8a; TG 37d, 42).
(839) Neáu khoâng trò ñöôïc tính bi quan, thaùi ñoä thaát voïng, thoùi quen ruït reø, con ñöøng laõnh ñaïo.
@ 2Tm 1,7-8: Vì Thieân Chuùa ñaõ chaúng ban cho chuùng ta moät thaàn khí laøm cho chuùng ta trôû neân nhuùt nhaùt, nhöng laø moät Thaàn Khí khieán chuùng ta ñöôïc ñaày söùc maïnh, tình thöông, vaø bieát töï chuû. Vaäy anh ñöøng hoå theïn vì phaûi laøm chöùng cho Chuùa chuùng ta, cuõng ñöøng hoå theïn vì toâi, ngöôøi tuø cuûa Chuùa; nhöng döïa vaøo söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa, anh haõy ñoàng lao coäng khoå vôùi toâi ñeå loan baùo Tin Möøng.
(840) Laõnh ñaïo laø daáu hieäu höõu hình cuûa quyeàn bính. Ngöôøi laõnh ñaïo phaûi yù thöùc söù meänh chæ huy cuûa mình, söù meänh ñaïi dieän cho quyeàn bính vaø coù boån phaän laøm cho keû khaùc troïng uy quyeàn cuûa mình. Laøm nhö theá laø phuïc vuï quaàn chuùng.
@ Rm 13,1: Moãi ngöôøi phaûi phuïc tuøng chính quyeàn, vì khoâng coù quyeàn bính naøo maø khoâng bôûi Thieân Chuùa, vaø nhöõng quyeàn bính hieän höõu laø do Thieân Chuùa thieát laäp.
(Xem theâm: Mt 7,29; Ga 19,11a).
@ LM 2c: Chöùc vuï linh muïc lieân keát vôùi chöùc Giaùm muïc, neân cuõng ñöôïc tham döï vaøo quyeàn bính maø chính Chuùa Kitoâ ñaõ duøng ñeå kieán taïo, thaùnh hoaù vaø cai quaûn Thaân Theå Ngöôøi. Vì vaäy, chöùc linh muïc cuûa caùc ngaøi duø giaû thieát ñaõ coù nhöõng bí tích khai sinh ñôøi soáng Kitoâ giaùo, nhöng laïi ñöôïc moät bí tích rieâng in daáu ñaëc bieät khi caùc ngaøi ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn xöùc daàu. Nhö theá caùc ngaøi neân gioáng Chuùa Kitoâ linh muïc, ñeán noãi coù quyeàn thay maët Chuùa Kitoâ laø Ñaàu maø haønh ñoäng.
(Xem theâm: GH 19,23a, 27a, 28a; LM 10b; TÑ 2b).
(841) Tai hoïa lôùn nhaát cuûa con khi laõnh ñaïo laø sôï noùi vaø haønh ñoäng nhö moät nhaø laõnh ñaïo.
(842) Ñoùn nhaän moïi yù kieán, nhöng khoâng leä thuoäc yù kieán.
(843) Saùng kieán hôïp thôøi vaø höõu hieäu môùi laõnh ñaïo ñöôïc.
(844) Con haõy döøng yù chí taäp trung tö töôûng, can ñaûm quyeát ñònh vaø quyeát ñònh kòp thôøi.
(845) Coù voâ soá yù kieán maø con khoâng quyeát ñònh laø voâ ích.
Coù ít tö töôûng maø thöïc hieän taát caû môùi laø laõnh ñaïo thöïc söï.
(846) Bieát ñieàu con muoán vaø muoán caùch cöông quyeát.
Neáu khoâng cöông quyeát ñònh ñoaït, con seõ laøm caùc tuøy vieân teâ lieät.
Ñeå caùc tuøy vieân töï do quyeát ñònh, con seõ gaây hoãn loaïn.
(847) Laõnh ñaïo laø soáng kyû luaät, tìm hieåu leänh treân, khoân kheùo haønh ñoäng theo meänh leänh. Laõnh ñaïo laø tìm kieám phöông theá thöïc hieän vaø giaøu nghò löïc ñeå thaéng caùc trôû ngaïi.
@ 2Tm 3,10: Phaàn anh, anh ñaõ theo saùt ñaïo lyù, caùch soáng, döï ñònh cuûa toâi; anh ñaõ thaáy loøng tin, söï nhaãn naïi, loøng yeâu meán, söï kieân trì cuûa toâi;
(Xem theâm: 2Tm 4,2).
(848) Vieäc con chæ trích caáp treân laøm nhuït nhueä khí, taïo chia reõ giöõa caùc tuøy vieân vaø môû ñöôøng cho hoï bình phaåm phöông phaùp, böôi moùc khuyeát ñieåm cuûa chính con.
(849) Chuùa khoâng sinh con ñeå laøm ñaøn cöøu, ñaøn vòt, nhöng ñeå laõnh ñaïo moâi tröôøng cuûa con. Laõnh ñaïo laø thuùc ñaåy, laø loâi cuoán.
(850) Muoán laõnh ñaïo saùng suoát, caàn phaûi bieát nghæ ngôi. Nghæ ngôi laø ngheä thuaät caàn thieát ñeå traùnh noùng naûy, meät trí, cau coù, maát töï chuû, hoaûng hoát.
@ Mc 6,31: Ngöôøi baûo caùc oâng: "Chính anh em haõy laùnh rieâng ra ñeán moät nôi thanh vaéng maø nghæ ngôi ñoâi chuùt". Quaû theá, keû lui ngöôøi tôùi quaù ñoâng, neân caùc oâng cuõng chaúng coù thì giôø aên uoáng nöõa.
(851) Laõnh ñaïo phaûi can ñaûm, coù caùi nhìn bình tónh tröôùc moïi bieán coá, ôû moïi nôi, trong moïi luùc.
Chöøng aáy con oån ñònh ñöôïc tình traïng thöû thaùch nguy hieåm nhaát.
(852) Quaù lao löïc, coù ngaøy seõ baát löïc; quaù baän taâm, coù ngaøy maát noäi taâm. Caøng baän roän con caøng phaûi daønh thì giôø ñeå suy tö, hoïc hoûi, vaø nhaát laø caàu nguyeän. Con seõ tìm ñöôïc bình an.
(853) Con ñöøng phí moät giaây, ñöøng dö moät lôøi, ñöøng boû moät dòp.
Con seõ nhaän xeùt saâu saéc hôn,
Coù yù chí cöông quyeát hôn,
Ñöôïc ngöôøi caûm phuïc hôn.
(854) Bieát giöõ kyû luaät caù nhaân, bieát toå chöùc ñôøi soáng, bieát baét ñaàu haønh ñoäng, bieát phaân giaù trò moãi vieäc. Ñoù laø nhöõng ñieàu kieän giuùp con laõnh ñaïo caùch hieân ngang, anh huøng, ñem laïi tin töôûng luùc moïi ngöôøi nao nuùng, hoaûng hoát.
@ ÑT 11b: Khoâng nhöõng phaûi coi kyõ luaät trong ñôøi soáng chuûng vieän nhö moät trôï löïc vöõng chaõi cuûa ñôøi soáng coäng ñoaøn vaø baùc aùi, maø hôn nöõa, coøn nhö moät thaønh phaàn thieát yeáu trong taát caû coâng cuoäc huaán luyeän ñaõ ñaït ñöôïc tinh thaàn töï chuû, phaùt trieån ñöôïc söï tröôûng thaønh vöõng chaõi veà nhaân caùch, reøn luyeän ñöôïc nhöõng tö caùch khaùc giuùp ích raát nhieàu cho hoaït ñoäng cuûa Giaùo hoäi ñöôïc quy cuû vaø keát quûa.
(Xem theâm: LM 14a, 16c; ÑT 4b, 11a).
(855) Nhìn roõ, nhìn thaät, nhìn ñuùng, xeùt ngöôøi, xeùt vieäc, xeùt caûnh. Ñoù laø oùc thöïc teá con caàn ñeå laõnh ñaïo, döïa treân caùc döõ kieän khaùch quan.
@ ÑT 11a: Nhôø neàn giaùo duïc kheùo toå chöùc, cuõng phaûi nhaèm huaán luyeän cho caùc chuûng sinh ñaït ñöôïc möùc tröôûng thaønh nhaân baûn khaû ñaùng, nhaát laø möùc tröôûng thaønh ñaõ ñöôïc kieåm nghieäm trong moät ñöùc tính cöông nghò, trong khaû naêng quyeát ñònh chín chaén, vaø moät oùc pheâ phaùn xaùc ñaùng veà con ngöôøi vaø veà caùc bieán coá.
(Xem theâm: LM 14a; ÑT 21; TÑ 4c; TG 11b, 16d).
(856) Duøng toaøn coâng thöùc laø maùy moùc, nguû trong thuû tuïc laø loãi thôøi, laïc trong chi tieát laø chaät heïp.
Con phaûi:
- Nhìn toång quaùt,
- Thích öùng deûo dai,
- Bieán dôû thaønh hay.
Con caàn:
- Coá vaán,
- Chuyeân vieân,
- Nhaát laø yù chí cuûa con.
@ 1Tm 4,14-15: Ñöøng thôø ô vôùi ñaëc suûng ñang coù nôi anh, ñaëc suûng Thieân Chuùa ñaõ ban cho anh nhôø lôøi ngoân söù, khi haøng kyø muïc ñaët tay treân anh. Anh haõy tha thieát vôùi nhöõng ñieàu ñoù, chuyeân chuù vaøo ñoù, ñeå moïi ngöôøi nhaän thaáy nhöõng tieán boä cuûa anh.
(857) Con phaûi phaùt trieån, trau doài khaû naêng ñeå phuïc vuï ñaéc löïc hôn.
(858) Laõnh ñaïo maø thieáu khaû naêng, khoâng nhöõng con maát uy tín maø coøn thieáu lieâm chính.
(859) Ñöøng ñoøi vò laõnh ñaïo cuûa con phaûi coù ñuû moïi taøi naêng, vì con seõ khoâng tìm ra ngöôøi laõnh ñaïo lyù töôûng aáy. Nhöng neáu con laõnh ñaïo, con phaûi kieám caùch phaùt trieån khaû naêng khoâng ngöøng.
(860) Ñeå coù theå ñieàu khieån moïi hoaït ñoäng vaø quy höôùng moïi coá gaéng veà muïc ñích, ngöôøi laõnh ñaïo phaûi coù khaû naêng phaân bieät roõ raøng nhöõng yù töôûng toång quaùt, nhôø ñoù coù caùi nhìn toaøn dieän vaø hieåu bieát ñaày ñuû veà moïi ngaønh trong toå chöùc cuûa mình.
(861) Moãi caù nhaân laø moät "maàu nhieäm". Muoán laõnh ñaïo, con phaûi bieát töøng tuøy vieân, vôùi nhu caàu, sôû thích, tính tình, phaûn öùng cuûa hoï, ñeå ñaùnh giaù hoï ñuùng möùc, ñaët hoï ñuùng choã.
@ Ga 10,14: Toâi chính laø Muïc Töû nhaân laønh. Toâi bieát chieân cuûa toâi, vaø chieân cuûa toâi bieát toâi.
(862) Nhö Chuùa Gieâsu ñaõ ôû lieân læ vôùi caùc Toâng ñoà suoát ba naêm, con haõy hoaø mình vôùi caùc coäng taùc vieân cuûa con, thoâng caûm, chia seû taâm söï vui buoàn vaø ñoaùn bieát taâm lyù töøng ngöôøi. Con seõ ngaïc nhieân vì luùc aáy hoï ñoaøn keát vaø coá gaéng vöôït möùc.
@ LM 7a: Chính vì söï hieäp thoâng trong cuøng moät chöùc Tö Teá vaø thöøa taùc vuï, caùc Giaùm muïc phaûi coi caùc linh muïc nhö anh em vaø baïn höõu, vaø heát söùc lo laéng ñeán lôïi ích vaät chaát vaø nhaát laø thieâng lieâng cuûa caùc ngaøi.
(Xem theâm: GM 16a).
(863) Con haõy ñaët mình vaøo ñòa vò caùc coäng söï vieân, trao ñoåi quan ñieåm thaân maät vôùi hoï, ñoùn tieáp aân caàn, toû cho hoï thaáy con quan taâm ñeán hoï, con hieåu hoï. Thaùi ñoä nhaân haäu aáy seõ laøm cho hoï yeâu thöông con, tin töôûng con.
@ 2Cr 7,2-4: Anh em haõy daønh cho chuùng toâi moät choã trong loøng anh em. Chuùng toâi ñaõ khoâng laøm haïi ai, khoâng laøm cho ai phaûi saït nghieäp, khoâng boùc loät ai. Toâi noùi theá khoâng phaûi ñeå leân aùn anh em, vì toâi ñaõ töøng noùi: anh em haèng ôû trong loøng chuùng toâi, soáng cheát chuùng ta ñeàu coù nhau. Toâi raát tin töôûng anh em, toâi raát haõnh dieän veà anh em. Taâm hoàn toâi chöùa chan nieàm an uûi vaø traøn ngaäp noãi vui möøng trong moïi côn gian nan khoán khoù.
(Xem theâm: 2Cr 6,11-12).
(864) Coâng traïng cuûa con khoâng ñöôïc ghi trong huy chöông treân ngöïc, trong caùc baûn tuyeân döông, caùc dieãn vaên ca ngôïi con.
Phaàn thöôûng cuûa con ñöôïc ghi trong caùi nhìn, trong quaû tim cuûa caùc coäng söï vieân.
@ 1Tx 2,19-20: Ai laø nieàm hy voïng, laø nieàm vui cuûa chuùng toâi, ai laø trieàu thieân laøm cho chuùng toâi haõnh dieän tröôùc nhan Ñöùc Gieâsu, Chuùa chuùng ta, khi Ngöôøi quang laâm, neáu khoâng phaûi laø anh em? Phaûi, chính anh em laø vinh quang vaø laø nieàm vui cuûa chuùng toâi.
(Xem theâm: Pl 4,1).
(865) Chieám ñöôïc con tim cuûa tuøy vieân, con coù theå thaáy hoï doác toaøn löïc ñeå theo con vì hoï bieát con yeâu hoï thaønh thöïc, ñaäm ñaø, hy sinh taän tuïy cho hoï. Neáu con khoâng laõnh ñaïo baèng tình yeâu, con phaûi söû duïng haï saùch: "vuõ löïc".
@ Ga 10,11-12: Toâi chính laø Muïc Töû nhaân laønh. Muïc Töû nhaân laønh hy sinh maïng soáng mình cho ñoaøn chieân. Ngöôøi laøm thueâ, vì khoâng phaûi laø muïc töû, vaø vì chieân khoâng thuoäc veà anh, neân khi thaáy soùi ñeán, anh boû chieân maø chaïy. Soùi voà laáy chieân vaø laøm cho chieân taùn loaïn.
@ GM 16a: Trong khi thi haønh nhieäm vuï ngöôøi cha vaø chuû chaên, caùc Giaùm muïc haõy soáng giöõa daân mình nhö nhöõng ngöôøi phuïc vuï, nghóa laø nhö nhöõng chuû chaên hieàn töø bieát caùc con chieân mình vaø con chieân cuõng bieát chuû chaên; nhö nhöõng ngöôøi cha ñích thöïc toû loøng yeâu thöông vaø lo laéng cho heát moïi ngöôøi vaø moïi ngöôøi toû loøng tri aân tuaân phuïc quyeàn haønh Thieân Chuùa ñaõ ban cho caùc ngaøi. Caùc ngaøi haõy quy tuï ñoaøn chieân cuûa mình thaønh moät gia ñình ñoâng ñuû vaø coå voõ ñeå moïi ngöôøi ñeàu yù thöùc nhieäm vuï rieâng maø soáng vaø hoaït ñoäng trong tình hieäp thoâng baùc aùi.
(Xem theâm: DT 14c).
(866) Khi ñaõ chinh phuïc ñöôïc con tim cuûa tuøy vieân, ngöôøi laõnh ñaïo daùm:
- Ñeå tuøy vieân nhìn gaàn maø khoâng sôï maát maùt,
- Haï mình vôùi hoï maø vaãn cao thöôïng,
- Töï nhieân, töø toán maø ñöôïc kính phuïc,
- Cöông quyeát ñoøi hoûi maø ñöôïc vaâng lôøi trieät ñeå.
@ Ga 1,39: Ngöôøi baûo hoï: "Ñeán maø xem". Hoï ñaõ ñeán xem choã Ngöôøi ôû, vaø ôû laïi vôùi Ngöôøi ngaøy hoâm aáy. Luùc ñoù vaøo khoaûng giôø thöù möôøi.
(Xem theâm: Lc 19,5; 1Cr 9,20-21).
(867) Con ñöøng queân raèng tuøy vieân cuûa con laø ngöôøi, laø moät nhaân vò, laø con Chuùa, neân chæ coù hoï vaø Thieân Chuùa môùi coù quyeàn ñoái vôùi hoï. Khoâng ai ñöôïc coi hoï nhö vaät sôû höõu, nhö maùy moùc saûn xuaát.
@ DT 14c: Vôùi loøng kính troïng nhaân vò, caùc beà treân haõy cai quaûn nhöõng keû thuoäc quyeàn nhö laø nhöõng con caùi Thieân Chuùa baèng caùch phaùt trieån söï vaâng phuïc töï nguyeän.
(Xem theâm: MV 28a; TÑ 8e).
(868) Nhaø laõnh ñaïo coâng taâm vaø khieâm toán, laøm vieäc cho ngöôøi keá vò, baát keå ngöôøi ñoù laø ai - Con haõy ñaët söï tröôøng cöûu cuûa coâng vieäc leân treân danh tieáng vaø lôïi ích caù nhaân con.
@ Ga 1,26-27: Toâi ñaây laøm pheùp röûa trong nöôùc. Nhöng coù moät vò ñang ôû giöõa caùc oâng maø caùc oâng khoâng bieát. Ngöôøi seõ ñeán sau toâi vaø toâi khoâng ñaùng côûi quai deùp cho Ngöôøi.
(869) Laõnh ñaïo khoâng göông saùng ñöôïc vaâng phuïc maø khoâng ñöôïc kính phuïc.
Laõnh ñaïo chæ neâu göông saùng trong nhieäm vuï ñöôïc kính phuïc maø khoâng ñöôïc meán phuïc.
Laõnh ñaïo neâu göông saùng trong moïi laõnh vöïc ñöôïc vaâng phuïc, kính phuïc.
@ Tt 1,7-9: Giaùm quaûn, vôùi tö caùch laø quaûn lyù cuûa Thieân Chuùa, phaûi laø ngöôøi khoâng cheâ traùch ñöôïc, khoâng ngaïo maïn, khoâng noùng tính, khoâng nghieän röôïu, khoâng hieáu chieán, khoâng tìm kieám lôïi loäc thaáp heøn; traùi laïi, phaûi hieáu khaùch, yeâu chuoäng ñieàu thieän, chöøng möïc, coâng chính, thaùnh thieän, bieát töï chuû; ngöôøi aáy phaûi gaén boù vôùi lôøi ñaùng tin caäy vaø ñuùng ñaïo lyù, ñeå vöøa coù khaû naêng duøng giaùo lyù laønh maïnh maø khuyeân nhuû, vöøa coù khaû naêng beû laïi nhöõng keû choáng ñoái.
(Xem theâm: Ga 13,15; 1Tx 2,10-12; 1Tm 3,2-5; 4,12; Tt 2,7).
@ LM 3: Nhö caùc muïc töû nhaân laønh, caùc linh muïc phaûi nhaän bieát caùc chieân cuûa mình vaø coøn tìm caùch daãn veà ñoaøn naøy, ñeå chuùng cuõng nghe tieáng Chuùa Kitoâ, haàu neân moät ñoaøn chieân vaø moät Chuû Chaên. Ñeå ñöôïc theá, caàn phaûi coù nhieàu ñöùc tính ñaùng cho xaõ hoäi loaøi ngöôøi kính chuoäng nhö töø taâm, thaønh thaät, duõng caûm, kieân nhaãn, yeâu chuoäng coâng lyù, lòch thieäp vaø nhöõng ñöùc tính khaùc maø Thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà khuyeân nhuû khi Ngaøi noùi: "Taát caû nhöõng gì laø chaân thaät, laø trong saïch, laø coâng baèng, laø thaùnh thieän, laø khaû aùi, laø danh thôm tieáng toát, hoaëc nhaân ñöùc, hoaëc haïnh kieåm naøo ñaùng khen, thì xin anh em haõy töôûng nghó ñeán" (Pl 4,8).
(Xem theâm: GH 26c; GM 15c; DT 11a).
(870) Ñaëc ñieåm cuûa nhaø laõnh ñaïo thieân taøi laø bieát quy tuï coäng taùc vieân baèng caùch:
- Tìm hoï,
- Khaùm phaù hoï,
- Tieáp ñoùn hoï,
- Choïn hoï,
- Huaán luyeän hoï,
- Tín nhieäm hoï,
- Söû duïng hoï,
- Meán yeâu hoï,
Khoâng ai laø nhaø laõnh ñaïo lyù töôûng cuõng nhö khoâng ai laø coäng taùc vieân thaäp toaøn.
@ Ga 15,16: Khoâng phaûi anh em ñaõ choïn Thaày, nhöng chính Thaày ñaõ choïn anh em, vaø caét cöû anh em ñeå anh em ra ñi, sinh ñöôïc hoa traùi, vaø hoa traùi cuûa anh em toàn taïi, haàu taát caû nhöõng gì anh em xin cuøng Chuùa Cha nhaân danh Thaày, thì Ngöôøi ban cho anh em.
(871) Thieân Chuùa laø bí quyeát cuûa nhaø laõnh ñaïo. Ngaøi ban uy quyeàn vaø khoâng boû rôi nhöõng ai döïa vaøo quyeàn naêng cuûa Ngaøi ñeå laõnh ñaïo. Tinh thaàn khieâm nhöôïng vaø loøng baùc aùi laø caên baûn; Phuùc aâm cuûa Ngaøi höôùng daãn nhaø laõnh ñaïo.
@ Mc 10,43-45: Giöõa anh em thì khoâng ñöôïc nhö vaäy: ai muoán laøm lôùn giöõa anh em thì phaûi laøm ngöôøi phuïc vuï anh em; ai muoán laøm ñaàu anh em thì phaûi laøm ñaày tôù moïi ngöôøi. Vì Con Ngöôøi ñeán khoâng phaûi ñeå ñöôïc ngöôøi ta phuïc vuï, nhöng laø ñeå phuïc vuï, vaø hieán maïng soáng laøm giaù chuoäc muoân ngöôøi.
@ GH 27c: Ñöôïc Chuû sai ñi cai quaûn gia ñình mình, Giaùm muïc phaûi chieâm ngaém göông maãu Chuùa Chieân laønh, Ngöôøi ñeán ñeå phuïc vuï chöù khoâng phaûi ñeå ñöôïc phuïc vuï (x. Mt 20,28; Mc 10,45) vaø hieán maïng soáng mình vì con chieân (x. ga 10,11). Ñöôïc choïn giöõa loaøi ngöôøi vaø ñaày yeáu heøn, ngaøi coù theå caûm thoâng noãi ñau khoå vôùi nhöõng ai doát naùt vaø laàm laïc (x. Dt 5,1-2). Giaùm muïc khoâng neân töø choái laéng nghe nhöõng keû thuoäc quyeàn, nhöng haõy aân caàn saên soùc hoï nhö nhöõng ngöôøi con ñích thöïc, vaø khuyeân nhuû hoï haêng haùi coäng taùc vôùi mình. Vì phaûi traû leõ vôùi Chuùa veà linh hoàn con caùi mình (x. Dt 13,17), Giaùm muïc haõy caàu nguyeän, rao giaûng vaø laøm moïi vieäc baùc aùi saên soùc hoï vaø caû nhöõng ngöôøi chöa thuoäc ñoaøn chieân duy nhaát maø ngaøi cuõng phaûi coi nhö ñöôïc trao phoù cho mình trong Chuùa. Nhö Toâng ñoà Phaoloâ, Giaùm muïc maéc nôï taát caû moïi ngöôøi, cho neân haõy haêng haùi rao giaûng Phuùc aâm cho moïi ngöôøi (x. Rm 1,14-15) vaø khuyeán khích caùc tín höõu laøm vieäc toâng ñoà vaø truyeàn giaùo.
(Xem theâm: GH 6b; LM 6a, 13d, 15c; ÑT 4a).
(872) Nhaø laõnh ñaïo khoâng chæ caên cöù vaøo baùo caùo thoâi, nhöng nhaát laø lo laéng ñoïc "saùch ñôøi soáng" cuûa moãi tuøy vieân hôn: ñoïc trong loøng hoï, trong khaû naêng hoï, trong thöû thaùch hoï.
(873) Chuùa Gieâsu khoâng coù yù bieán ñoåi töùc khaéc caùc Toâng ñoà baèng meänh leänh, nhöng Chuùa ñeå hoï daàn daàn töï canh taân. Con haõy tin töôûng vaø laøm cho ngöôøi ta tin töôûng, soáng vaø laøm cho ngöôøi ta thích soáng nhö con.
@ Ga 16,12: Thaày coøn nhieàu ñieàu phaûi noùi vôùi anh em. Nhöng baây giôø, anh em khoâng coù söùc chòu noåi.
@ TD 9: Maïc khaûi chöùng toû raèng Chuùa Kitoâ ñaõ toân troïng quyeàn töï do cuûa con ngöôøi trong khi hoï thi haønh boån phaän, tin vaøo Lôøi Chuùa vaø daïy cho chuùng ta bieát tinh thaàn maø nhöõng ñoà ñeä cuûa moät vò Thaày nhö theá phaûi nhaän bieát vaø tuaân theo trong moïi laõnh vöïc.
(Xem theâm: TD 11ab, 14d).
(874) Chuùa Gieâsu khoâng ñònh giôø ñeå ra leänh, hay môû lôùp huaán luyeän tinh thaàn. Ngaøi duøng cô hoäi thöïc teá trong ñôøi soáng ñeå daïy cho caùc toâng ñoà nhöõng baøi hoïc thieát thöïc: luùc ñi ngang vöôøn nho, caây vaû, ñoàng luùa, luùc caùc em beù ñeán chôi, luùc caùc Toâng ñoà tranh giaønh ñòa vò (x. Mt 21,18tt; Lc 9,46tt; Ga 4,35).
(875) Trong vieäc toâng ñoà tröïc tieáp, tuy Chuùa Gieâsu coù daïy nhöõng baøi giaûng rieâng bieät, nhöng Ngaøi vaãn thích nhöõng cuoäc gaëp gôõ töï nhieân hôn. Trong nhöõng giaây phuùt baát ngôø, ôn ñaëc suûng ñaõ ñeán vôùi Giakeâu, Simon, baø Samari... (x. Mt 26,6; Lc 19,1tt; Ga 4,7tt).
(876) Chuùa Gieâsu khoâng boû caùc Toâng ñoà vì hoï khoâng hieåu Ngaøi hay cöùng ñaàu ñoái vôùi Ngaøi.
Con ñöøng naûn loøng, cöù nhaãn naïi, töû teá vôùi haïng ngöôøi aùc yù, aùc taâm, ñeâ tieän. Ôn Chuùa seõ thu phuïc hoï.
@ Lc 24,25-27: Baáy giôø Ñöùc Gieâsu noùi vôùi hai oâng raèng: "Caùc anh chaúng hieåu gì caû! Loøng trí caùc anh thaät laø chaäm tin vaøo lôøi caùc ngoân söù! Naøo Ñaáng Kitoâ laïi chaúng phaûi chòu khoå hình nhö theá, roài môùi vaøo trong vinh quang cuûa Ngöôøi sao?" Roài baét ñaàu töø oâng Moâ-seâ vaø taát caû caùc ngoân söù, Ngöôøi giaûi thích cho hai oâng nhöõng gì lieân quan ñeán Ngöôøi trong taát caû Saùch Thaùnh.
(Xem theâm: 2Tm 2,24-25).
@ TD 14d: Moãi moân ñeä ñeàu coù boån phaän quan troïng ñoái vôùi Chuùa Kitoâ, Thaày Chí Thaùnh cuûa mình, laø phaûi luoân luoân tìm caùch thaáu hieåu chaân lyù maø Ngöôøi ñaõ trao ban, phaûi trung thaønh loan truyeàn vaø can ñaûm baûo veä, nhöng khoâng ñöôïc duøng nhöõng phöông tieän traùi vôùi tinh thaàn Phuùc aâm. Nhöng ñoàng thôøi, vì tình yeâu Chuùa Kitoâ thuùc baùch, hoï haõy laáy tình thöông, söï khoân ngoan vaø loøng kieân nhaân maø ñoái xöû vôùi nhöõng keû coøn soáng trong laàm laïc hoaëc chöa nhaän bieát ñöùc tin.
(Xem theâm: TG 13ab; TD 9,11ab).
(877) Nhieàu gia ñình, nhieàu coäng ñoaøn chæ duøng löôõi ñoái thoaïi vôùi nhau. Neáu bieát duøng quaû tim ñoái thoaïi ñöùng ñaén, taâm hoàn hoï seõ xích laïi gaàn nhau.
(878) Luùc ñoái thoaïi, Chuùa Gieâsu khoâng ñoùng mieäng Pheâroâ noùng naûy. Lôøi leõ boàng boät chua chaùt cuûa ngöôøi khaùc khoâng laøm suïp ñoå vuõ truï ñaâu. Con ñöøng sôï, cöù ñoái thoaïi vôùi taát caû taâm hoàn thay vì lyù söï.
@ 2Cr 11,12: Ñieàu toâi laøm, toâi seõ tieáp tuïc laøm, ñeå nhöõng keû muoán coù cô hoäi töï phuï laø nhöõng ngöôøi ngang haøng vôùi chuùng toâi, khoâng coøn cô hoäi ñoù nöõa.
(879) Tìm ñaâu ra bí quyeát cuûa ñoái thoaïi laøm taâm hoàn ñöôïc giaûi thoaùt, côûi môû, trí khoân ñöôïc saùng suoát? - Haõy tìm trong Phuùc aâm.
(880) Chuùa Gieâsu khoâng töø khöôùc moät ai ñoái thoaïi vôùi Ngaøi. Ngaøi ñoái thoaïi vôùi baïn höõu, vôùi ngöôøi laï, vôùi daân ngoaïi, vôùi ngöôøi toäi loãi, vôùi ngöôøi choáng ñoái.
@ TG 11b: Nhö chính Chuùa Kitoâ ñaõ doø xeùt taâm hoàn con ngöôøi vaø ñoái thoaïi vôùi hoï ñuùng theo kieåu loaøi ngöôøi ñeå daãn hoï ñeán aùnh saùng thaàn linh, thì caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi ñaõ thaám nhuaàn tinh thaàn Chuùa Kitoâ, cuõng phaûi hieåu bieát ngöôøi hoï chung soáng, vaø phaûi ñaøm thoaïi vôùi hoï, ñeå nhôø chính vieäc ñoái thoaïi chaân thaønh vaø nhaãn naïi ñoù, caùc moân ñeä hoïc bieát nhöõng aân hueä phong phuù maø Thieân Chuùa ñaõ roäng ban cho caùc daân toäc; ñoàng thôøi caùc moân ñeä phaûi coá gaéng ñem aùnh saùng Phuùc aâm chieáu soi nhöõng aân hueä ñoù, giaûi thoaùt chuùng vaø ñem chuùng veà quy phuïc Chuùa Cöùu Theá.
(Xem theâm: MV 92c; TÑ 14b, 31b).
(881) Laõnh ñaïo phaûi trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi, trong baát cöù tröôøng hôïp naøo, chaáp nhaän moïi thöù coâng vieäc, nhoïc meät, choáng ñoái, vaø khi caàn phaûi hy sinh caû maïng soáng ñeå möu ích cho ñoaøn theå. Nhöng ñöøng bao giôø vì theá maø giaûm suùt söï lo laéng cho chính linh hoàn con.
@ 1Tx 2,7-8: Chuùng toâi coù theå ñoøi anh em phaûi troïng ñaõi, vôùi tö caùch laø Toâng Ñoà Ñöùc Kitoâ. Traùi laïi, khi ôû giöõa anh em, chuùng toâi ñaõ cö xöû thaät dòu daøng, chaúng khaùc naøo meï hieàn aáp uû con thô. Chuùng toâi ñaõ quyù meán anh em, ñeán noãi saün saøng hieán cho anh em, khoâng nhöõng Tin Möøng cuûa Thieân Chuùa, maø caû maïng soáng cuûa chuùng toâi nöõa, vì anh em ñaõ trôû neân nhöõng ngöôøi thaân yeâu cuûa chuùng toâi.
(Xem theâm: 1Cr 9,27; 2Cr 12,15).
@ TG 24a: Keû ñöôïc sai ñi phaûi thaám nhuaàn ñôøi soáng vaø söù meänh cuûa Ñaáng ñaõ "töï huûy mình maø nhaän laáy thaân phaän toâi tôù" (Pl 2,7). Do ñoù, hoï phaûi saün saøng ñeå suoát ñôøi ñöùng vöõng trong ôn goïi cuûa mình, phaûi töø boû mình vaø nhöõng gì mình coù töø tröôùc ñeán nay vaø "trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi".
(Xem theâm: GH 27c; LM 13d; TG 25b).
(882) Nhaän traùch nhieäm laõnh ñaïo, con phaûi nhôù raèng, sau khi ñem heát thieän chí chu toaøn nhieäm vuï, haõy xem mình laø toâi tôù voâ duïng, nhìn nhaän mình coøn nhieàu khuyeát ñieåm vaø khoâng ngaïc nhieân, buoàn phieàn khi ñöôïc ñaùp traû baèng hieåu laàm vaø voâ ôn (x. Lc 17,10).