Ñöôøng Hy Voïng
Döôùi AÙnh Saùng Lôøi Chuùa vaø Coâng Ñoàng
ÑHY Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
14. Toâng Ñoà
Toâng ñoà laø ngöôøi
dieãn laïi cuoäc ñôøi Chuùa Gieâsu
(291) Laøm toâng ñoà laø "laøm nhö caùc thaùnh Toâng ñoà". Neáu khoâng nghieàn ngaãm vaø thuoäc loøng Toâng ñoà Coâng vuï, thì con khoâng laøm toâng ñoà ñaéc löïc ñöôïc.
@ 1Cr 4,10-13: Chuùng toâi ñieân daïi vì Ñöùc Kitoâ, coøn anh em thì khoân ngoan trong Ñöùc Kitoâ; chuùng toâi yeáu ñuoái, coøn anh em thì maïnh meõ; anh em ñöôïc kính troïng, coøn chuùng toâi thì bò khinh khi. Cho ñeán giôø naøy, chuùng toâi vaãn chòu ñoùi khaùt, traàn truoàng, bò haønh haï vaø lang thang phieâu baït; chuùng toâi phaûi vaát vaû töï tay laøm luïng. Bò nguyeàn ruûa, chuùng toâi chuùc laønh; bò baét bôù, chuùng toâi cam chòu; bò vu khoáng, chuùng toâi ñem lôøi an uûi. Cho ñeán baây giôø, chuùng toâi ñaõ neân nhö raùc röôûi cuûa theá gian, nhö pheá vaät ñoái vôùi moïi ngöôøi.
(Xem theâm: 1Cr 11,1; 2Cr 6,3-10; Gl 4,12-14).
(292) Giaùo daân thôøi sô khai dieãn taû caùch noâm na: Toâng ñoà laø ngöôøi coù Chuùa Kitoâ trong loøng, Chuùa Kitoâ treân maét, Chuùa Kitoâ trong mieäng, Chuùa Kitoâ treân tay, Chuùa Kitoâ trong oùc, Chuùa Kitoâ treân vai... Toùm laïi, laø moät ngöôøi ñaày traøn Chuùa Kitoâ vaø trao ban Chuùa Kitoâ cho keû khaùc.
@ 1Ga 1,1.3: Ñieàu vaãn coù ngay töø luùc khôûi ñaàu, ñieàu chuùng toâi ñaõ nghe, ñieàu chuùng toâi ñaõ thaáy taän maét, ñieàu chuùng toâi ñaõ chieâm ngöôõng, vaø tay chuùng toâi ñaõ chaïm ñeán, ñoù laø Lôøi söï soáng. Ñieàu chuùng toâi ñaõ thaáy vaø ñaõ nghe, chuùng toâi loan baùo cho caû anh em nöõa, ñeå chính anh em cuõng ñöôïc hieäp thoâng vôùi chuùng toâi, maø chuùng toâi thì hieäp thoâng vôùi Chuùa Cha vaø vôùi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Con cuûa Ngöôøi.
(Xem theâm: Rm 15,29; 2Cr 2,14-15).
@ ÑT 8a: Vì do pheùp Truyeàn Chöùc Thaùnh maø hoï (caùc chuûng sinh) phaûi laø hieän thaân cuûa Chuùa Kitoâ Linh muïc, laïi nöõa bôûi cuøng chia seû moät cuoäc soáng cuûa Ngöôøi, neân hoï phaûi quen soáng keát hieäp vôùi Ngöôøi nhö baïn höõu. Hoï phaûi soáng maàu nhieäm Phuïc sinh cuûa Ngöôøi theá naøo ñeå bieát khai saùng Maàu nhieäm aáy cho ñoaøn chieân seõ ñöôïc giao phoù. Phaûi daïy hoï bieát tìm gaëp Chuùa Kitoâ trong vieäc trung thaønh suy gaãm Lôøi Chuùa, trong vieäc thoâng hieäp tích cöïc caùc maàu nhieäm chí thaùnh cuûa Giaùo hoäi, nhaát laø Bí Tích Thaùnh Theå vaø kinh nguyeän thaàn vuï.
(Xem theâm: TÑ 4a, 13, 16a, 18; Dt 1c).
(293) Toâng ñoà laø thaùnh hoaù moâi tröôøng baèng moâi tröôøng: lao ñoäng laø toâng ñoà cuûa lao ñoäng, hoïc sinh laø toâng ñoà cuûa hoïc sinh.
@ Rm 12,6-8: Chuùng ta coù nhöõng ñaëc suûng khaùc nhau, tuyø theo aân suûng Thieân Chuùa ban cho moãi ngöôøi. Ñöôïc ôn laøm ngoân söù, thì phaûi noùi sao cho phuø hôïp vôùi ñöùc tin. Ñöôïc ôn phuïc vuï, thì phaûi phuïc vuï. Ai daïy baûo, thì cöù daïy baûo. Ai khuyeân raên, thì cöù khuyeân raên. Ai phaân phaùt, thì phaûi chaân thaønh. Ai chuû toaï, thì phaûi coù nhieät taâm. Ai laøm vieäc baùc aùi thì vui veû maø laøm.
(Xem theâm: 1Cr 7,17tt).
(294) "Ai beàn ñoã ñeán cuøng, ngöôøi aáy seõ ñöôïc cöùu" (Mt 10,22). Moät toâng ñoà sa ñoïa laøm caû hoûa nguïc vui möøng. Haõy caàu nguyeän vaø naâng ñôõ nhau.
@ Lc 22,31-32: Chuùa noùi: "Si-moân, Si-moân ôi, kìa Xa-tan ñaõ xin ñöôïc saøng anh em nhö ngöôøi ta saøng gaïo. Nhöng Thaày ñaõ caàu nguyeän cho anh ñeå anh khoûi maát loøng tin. Phaàn anh, moät khi ñaõ trôû laïi, haõy laøm cho anh em cuûa anh neân vöõng maïnh".
(295) Laøm vieäc thieän chöa phaûi laø toâng ñoà, laøm vì xem ñoù laø söù meänh Chuùa Kitoâ môùi laø toâng ñoà.
@ 2Cr 9,12: Vieäc phuïc vuï cho coâng ích naøy khoâng nhöõng ñaùp öùng nhu caàu cuûa cuûa caùc ngöôøi trong daân thaùnh, maø hôn theá nöõa, coøn laø nguoàn phaùt sinh bao lôøi caûm taï daâng leân Thieân Chuùa.
(296) Thôøi ñaïi môùi, nhu caàu môùi, phöông phaùp môùi. "Ta seõ ôû laïi vôùi caùc con moïi ngaøy cho ñeán taän theá" (Mt 28,20): Chuùa Kitoâ vaãn ôû vôùi Hoäi thaùnh vaø tieáp tuïc ban cho Hoäi thaùnh leã Hieän xuoáng môùi.
@ Lc 5,37-38: Khoâng ai ñoå röôïu môùi vaøo baàu da cuõ, vì nhö vaäy, röôïu môùi seõ laøm nöùt baàu, seõ chaûy ra vaø baàu cuõng hö. Nhöng röôïu môùi thì phaûi ñoå vaøo baàu môùi.
@ GM 17c: Caùc hình thöùc hoaït ñoäng toâng ñoà caàn phaûi thích nghi ñuùng möùc vôùi nhöõng nhu caàu hieän ñaïi, quan taâm tôùi caùc hoaøn caûnh cuûa con ngöôøi, khoâng nhöõng veà ñieàu kieän thieâng lieâng vaø luaân lyù, maø caû hoaøn caûnh xaõ hoäi, daân soá vaø kinh teá nöõa.
(Xem theâm: LM 19c; TÑ 1b, 19c, 29f, 32a, 33; TG 4).
(297) Haêng say heát mình, nhöng bieát chia seû vôùi moïi ngöôøi, bieát coäng taùc vôùi keû thua mình. Ñöøng laøm ñaïi lyù taát caû, nhö theå töø luùc con khôûi söï hoaït ñoäng môùi coù trôøi ñaát muoân vaät.
@ GH 30: Caùc chuû chaên cuûa Daân thaùnh bieát roõ giaùo daân giuùp ích raát nhieàu cho toaøn theå Giaùo hoäi. Caùc ngaøi bieát raèng Chuùa Kitoâ khoâng ñaët caùc ngaøi leân ñeå moät mình laõnh laáy taát caû söù vuï cöùu ñoä cuûa Giaùo hoäi ñoái vôùi theá giôùi; nhöng nhieäm vuï cao caû cuûa caùc ngaøi laø chaên daét tín höõu vaø nhaän bieát caùc phaän söï vaø ñoaøn suûng nôi hoï, ñeå moïi ngöôøi cuøng goùp phaàn vaøo coâng cuoäc chung, tuøy theo caùch thöùc cuûa mình.
(Xem theâm: GH 37ac; LM 9b; TÑ 27; NK 2c).
(298) Coù nhöõng ñieàu con ao öôùc maø khoâng thöïc hieän ñöôïc, laém luùc laïi ñeïp loøng Chuùa vaø coâng nghieäp hôn taát caû keát quûa maø con ñaéc chæ.
(299) Ñöøng thaáy khoù maø naûn loøng. Haõy töï hoûi mình: "Vieäc cuûa Chuùa hay vieäc cuûa toâi? Chuùa laøm hay toâi laøm?".
@ 2Cr 4,7-9: ...Nhöng kho taøng aáy, chuùng toâi laïi chöùa ñöïng trong nhöõng bình saønh, ñeå chöùng toû quyeàn naêng phi thöôøng phaùt xuaát töø Thieân Chuùa, chöù khoâng phaûi töø chuùng toâi. Chuùng toâi bò doàn eùp tö beà, nhöng khoâng bò ñeø beïp; hoang mang, nhöng khoâng tuyeät voïng; bò ngöôïc ñaõi, nhöng khoâng bò boû rôi; bò quaät ngaõ, nhöng khoâng bò tieâu dieät.
(300) Tröôùc khi phaøn naøn ngöôøi noï ngöôøi kia, haõy töï hoûi mình: "Muoái cuûa toâi coøn maën khoâng? Ñeøn cuûa toâi coøn saùng khoâng?".
@ Gc 5,9: Thöa anh em, anh em ñöøng phaøn naøn keâu traùch laãn nhau, ñeå khoûi bò xeùt xöû. Kìa Vò Thaåm Phaùn ñang ñöùng ngoaøi cöûa.
(Xem theâm: Mt 5,13tt).
(301) Caàn choïn loïc nhöng ñöøng chæ trích, baát tín nhieäm, khinh reû. Nhöõng toâng ñoà Chuùa Gieâsu choïn ñeå xaây döïng Hoäi thaùnh cuõng ñaày khuyeát ñieåm. Ngaøi chæ caàn hoï ñôn sô, chaân thaønh theo Ngaøi.
@ Mc 1,16-18: Ngöôøi ñang ñi doïc theo bieån hoà Ga-li-leâ, thì thaáy oâng Si-moân vôùi ngöôøi anh laø oâng An-reâ, ñang quaêng löôùi xuoáng bieån, vì hoï laøm ngheà ñaùnh caù. Ngöôøi baûo hoï: "Caùc anh haõy theo toâi, toâi seõ laøm cho caùc anh thaønh nhöõng keû löôùi ngöôøi nhö löôùi caù". Laäp töùc hai oâng boû chaøi löôùi maø ñi theo Ngöôøi.
(Xem theâm: 1Cr 15,9-10; 1Tm 1,12-13).
(302) Caùi "toâi" cuûa con caøng baønh tröôùng, vieäc toâng ñoà caøng thaát baïi, caùi "toâi" cuûa con caøng tan bieán, vieäc toâng ñoà caøng keát quûa.
@ Ga 3,30: Ngöôøi phaûi noåi baät leân, coøn thaày phaûi lu môø ñi.
(Xem theâm: Ga 7,18).
(303) Saün saøng hy sinh nhöõng tieän nghi con thaáy khoâng hôïp cho moät toâng ñoà ñích thöïc. Ñöøng taïo theâm nhöõng nhu caàu khoâng caàn thieát.
@ Mt 10,9-10: Ñöøng kieám vaøng baïc hay tieàn giaét löng. Ñi ñöôøng, ñöøng mang bao bò, ñöøng maëc hai aùo, ñöøng ñi deùp hay caàm gaäy. Vì thôï thì ñaùng ñöôïc nuoâi aên.
(Xem theâm: Pl 4,12).
(304) Ñöøng noùi nhieàu, laøm ít, hoaït ñoäng daøi, caàu nguyeän vaén, nhaän roäng raõi, cho heïp hoøi, khoan dung vôùi mình, khaét khe vôùi ngöôøi.
(305) AÙnh saùng toâng ñoà cuûa con phaûi truyeàn sang nhöõng lôùp toâng ñoà khaùc, cho ñeán luùc theá gian töø u toái traøn ngaäp haøo quang. Laøm toâng ñoà cho toâng ñoà.
@ 2Tm 2,2: Nhöõng gì anh ñaõ nghe toâi noùi tröôùc maët nhieàu nhaân chöùng, thì haõy trao laïi cho nhöõng ngöôøi tin caån, nhöõng ngöôøi seõ coù khaû naêng daïy cho ngöôøi khaùc.
(Xem theâm: Mt 5,16).
(306) Vieäc Chuùa, khoâng ai ñöôïc giöõ ñoäc quyeàn ñaïi lyù. Caùc toâng ñoà thöa Chuùa: "Thöa Thaày, chuùng toâi ñaõ thaáy ngöôøi kia laáy Danh Thaày tröø quyû, nhöng haén laïi khoâng theo chuùng ta" (Mc 9,38). Chuùa baûo: "Ai khoâng choáng laïi chuùng ta laø uûng hoä chuùng ta" (Mc 9,40).
(307) Con ngaïc nhieân hay böïc töùc vì caùc toâng ñoà khaùc khoâng theo khuoân khoå nhö con. Phaûi hieäp nhaát maø ña dieän; thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: "Keû thì vì ghen töông vaø kình ñòch; keû thì vì thieän caûm maø rao giaûng Ñöùc Kitoâ... Can chi!..., mieãn laø Ñöùc Kitoâ ñöôïc rao truyeàn" (Pl 1,15.18).
@ MV 92b: Chuùng ta caàn coå voõ ngay trong loøng Giaùo hoäi söï quyù meán, toân troïng vaø hoaø thuaän vôùi nhau baèng söï chaáp nhaän moïi dò bieät chính ñaùng ñeå luoân luoân coù theå ñoái thoaïi höõu hieäu giöõa nhöõng phaàn töû cuûa moät Daân Chuùa duy nhaát, duø laø chuû chaên hay caùc Kitoâ höõu khaùc. Thaät vaäy, nhöõng gì lieân keát giöõa caùc tín höõu coøn maïnh hôn nhöõng gì chia reõ: hieäp nhaát trong nhöõng gì chính yeáu, töï do trong nhöõng gì nghi ngôø, baùc aùi trong heát moïi söï.
(Xem theâm: TÑ 23b; TG 28a; HN 3d, 4I, 18; ÑP 2).
(308) Caùc thaùnh khoâng ai gioáng ai, tinh tuù treân trôøi khoâng caùi naøo gioáng caùi naøo. Nhöng caùc thaùnh ñeàu gioáng nhau moät ñieåm: caùc Ngaøi dieãn taû laïi cuoäc ñôøi Chuùa Gieâsu.
@ 2Cr 4,10: Chuùng toâi luoân mang nôi thaân mình cuoäc thöông khoù cuûa Ñöùc Gieâsu, ñeå söï soáng cuûa Ñöùc Gieâsu cuõng ñöôïc bieåu loä nôi thaân mình chuùng toâi.
(Xem theâm: Cl 1,24tt; Pl 3,12).
(309) Trong vieäc toâng ñoà, huaán luyeän vaø löïa choïn chieán só taâm huyeát toái quan troïng. Moät laõnh tuï loãi laïc ñaõ noùi: "Neáu coù ba traêm chieán só, toâi seõ cai trò ñeán cheát". Chuùa Gieâsu choïn möôøi hai ngöôøi ñeå toàn taïi ñeán taän theá.
@ TÑ 28: Vieäc toâng ñoà chæ ñaït tôùi keát quûa myõ maõn nhôø vieäc huaán luyeän ñaày ñuû vaø chuyeân bieät. Sôû dó ñoøi hoûi phaûi ñöôïc huaán luyeän chu ñaùo nhö theá khoâng nhöõng vì ngöôøi giaùo daân phaûi tieán boä lieân tuïc veà ñôøi soáng thieâng lieâng vaø veà giaùo lyù, maø hoï coøn phaûi thích nghi trong khi hoaït ñoäng vôùi nhöõng hoaøn caûnh khaùc bieät tuøy theo thöïc taïi, nhaân söï cuõng nhö tuøy theo nhieäm vuï.
(Xem theâm: MV 75f; GM 16a; TÑ 18d, 30, 31; DT 18; TG 17bc, 21a, 41g).
(310) Khoâng caàn ñòa vò naøo môùi laøm toâng ñoà ñöôïc. Ñöøng thaéc maéc ñòa vò con hay ñòa vò ngöôøi khaùc; laøm vì Chuùa hay vì ñòa vò? "Cheùn cuûa Ta, caùc ngöôi seõ uoáng; coøn vieäc ngoài beân höõu hay beân taû Ta, Ta khoâng coù quyeàn ban, nhöng laø daønh cho nhöõng ai ñaõ ñöôïc Cha Ta doïn cho" (Mt 20,23).
(311) Nay ñòa vò naøy, mai ñòa vò kia, ngöôøi toâng ñoà khoâng caûm thaáy maát maùt gì caû, chæ bieát moät tieáng goïi: "... Ñeán khoâng ñeå ñöôïc haàu haï, nhöng laø ñeå haàu haï vaø thí maïng soáng mình..." (Mt 20,28). ÔÛ ñaâu cuõng coù theå neân thaùnh.
@ 1Pr 4,10-11: Ôn rieâng Thieân Chuùa ñaõ ban, moãi ngöôøi trong anh em phaûi duøng maø phuïc vuï keû khaùc. Nhö vaäy, anh em môùi laø nhöõng ngöôøi kheùo quaûn lyù aân hueä thieân hình vaïn traïng cuûa Thieân Chuùa. Ai coù noùi, thì noùi lôøi Thieân Chuùa; ai phuïc vuï, thì phuïc vuï baèng söùc maïnh hieân Chuùa ban. Nhö theá, trong moïi vieäc, chuùng ta toân vinh Thieân Chuùa nhôø Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Kính daâng Ngöôøi vinh quang vaø uy quyeàn ñeán muoân thuôû muoân ñôøi. A-men.
(312) Con buoàn vì maát ñòa vò, vì khoâng ñöôïc "ñaët ñuùng choã". Con ñi buoân sao maø buoàn vì loã laõ?
(313) Laõnh nhaän moät traùch nhieäm toâng ñoà laø saün saøng chaáp nhaän chòu "töû ñaïo" bôûi moïi ngöôøi, ôû moïi nôi, baèng moïi caùch, vôùi taát caû yeâu thöông vaø beàn chí nhö Pheâroâ vaø Gioan: "Caùc Ngaøi böôùc ra khoûi coâng nghò haân hoan vì ñaõ thaáy mình xöùng ñaùng ñöôïc chòu sæ nhuïc vì Danh Chuùa" (Cv 5,41).
@ Cv 20,24: Maïng soáng toâi, toâi coi thaät chaúng ñaùng giaù gì, mieãn sao toâi chaïy heát chaëng ñöôøng, chu toaøn chöùc vuï toâi ñaõ nhaän töø Chuùa Gieâsu, laø long troïng laøm chöùng cho Tin Möøng veà aân suûng cuûa Thieân Chuùa.
(Xem theâm: Mt 10,18; Cv 23,11).
@ TG 24b: Trong khi rao giaûng Phuùc aâm giöõa muoân daân, nhaø truyeàn giaùo phaûi maïnh daïn vaø tin töôûng laøm cho ngöôøi ta nhaän bieát maàu nhieäm Chuùa Kitoâ maø hoï laø söù giaû, ñeán noãi trong Ngöôøi, hoï daùm noùi nhö phaûi noùi, vaø khoâng xaáu hoå veà oâ nhuïc cuûa thaäp giaù. Theo göông Thaày mình, Ñaáng hieàn laønh vaø khieâm nhöôïng trong loøng, hoï phaûi toû ra aùch Ngöôøi eâm aùi vaø gaùnh Ngöôøi nheï nhaøng. Hoï phaûi laøm chöùng veà Chuùa cuûa hoï baèng ñôøi soáng Phuùc aâm ñích thöïc, ñaày kieân nhaãn, ñaïi löôïng, nhaân haäu, yeâu meán chaân thaønh vaø neáu caàn, hoï seõ ñoå maùu ra.
(Xem theâm: GH 42b, 50b; TD 11b).
(314) Keû thuø nguy hieåm nhaát cuûa coâng vieäc toâng ñoà laø keû "noäi thuø", Giuña noäp Chuùa.
@ Ga 13,18: Thaày khoâng noùi veà taát caû anh em ñaâu. Chính Thaày bieát nhöõng ngöôøi Thaày ñaõ choïn, nhöng phaûi öùng nghieäm lôøi Kinh Thaùnh sau ñaây: Keû ñaõ cuøng con chia côm seû baùnh laïi giô goùt ñaïp con.
(315) Keû thuø khoác haïi nhaát cuûa ñôøi toâng ñoà con khoâng phaûi laø keû ngoaïi thuø, ñoái laäp con, nhöng laø keû noäi thuø: chính baûn thaân con coù theå thaønh teân giaùn ñieäp laøm vieäc cho caû hai beân: Thieân Chuùa vaø ma quyû.
@ Dt 6,4-6: Quaû thaät, nhöõng keû ñaõ moät laàn ñöôïc chieáu saùng, ñaõ ñöôïc neám thöû aân hueä bôûi trôøi, ñaõ ñöôïc thoâng chia Thaùnh Thaàn, ñaõ ñöôïc thöôûng thöùc Lôøi toát ñeïp cuûa Thieân Chuùa vaø ñöôïc caûm nghieäm nhöõng söùc maïnh cuûa theá giôùi töông lai, nhöõng keû aáy maø sa ngaõ, thì khoâng theå ñöôïc ñoåi môùi moät laàn nöõa ñeå saùm hoái aên naên, vì hoï ñaõ töï tay ñoùng ñinh Con Thieân Chuùa vaøo thaäp giaù moät laàn nöõa vaø ñaõ coâng khai sæ nhuïc Ngöôøi.
(Xem theâm: Gc 1,6-8; 1Ga 2,15-16).
(316) Taâm hoàn toâng ñoà kính troïng thöôïng caáp, keå caû khi trình baøy ngöôïc laïi chæ thò, vaø khoâng bao giôø voâ leã vôùi thöôïng caáp tröôùc maët keû khaùc. Khoâng theå tha thöù thaùi ñoä baát tuaân, hai loøng.
(317) Gioïng töï maõn khieán moïi ngöôøi laùnh xa, khoâng ai tin con laøm taát caû thay Chuùa Thaùnh Thaàn.
@ 2Cr 3,5-6: Khoâng phaûi vì töï chuùng toâi, chuùng toâi coù khaû naêng ñeå nghó raèng mình laøm ñöôïc gì, nhöng khaû naêng cuûa chuùng toâi laø do ôn Thieân Chuùa, Ñaáng ban cho chuùng toâi khaû naêng phuïc vuï Giao Öôùc Môùi, khoâng phaûi Giao Öôùc caên cöù treân chöõ vieát, nhöng döïa vaøo Thaàn Khí. Vì chöõ vieát thì gieát cheát, coøn Thaàn Khí môùi ban söï soáng.
(Xem theâm: Ga 3,27; 15,5).
(318) Vaãy vuøng ngöôïc xuoâi, nhöng khoâng coù ñöùc AÙi, cuõng voâ ích, khaùc naøo mua ñeøn nguõ saéc giaêng cuøng laøng khaép xoùm nhöng khoâng coù maùy ñieän. Ñeâm ñeán toái om, caû laøng môùi vôõ leõ ñeøn cuûa con ñeå trang trí chöù khoâng soi saùng ñöôïc.
@ 1Cr 13,1: Giaû nhö toâi coù noùi ñöôïc caùc thöù tieáng cuûa loaøi ngöôøi vaø cuûa caùc thieân thaàn ñi nöõa, maø khoâng coù ñöùc meán, thì toâi cuõng chaúng khaùc gì thanh la pheøng pheøng, chuõm choeï xoang xoaûng.
(Xem theâm: 1Tm 1,5-7).
(319) Bò nhuïc maï, baét bôù, ñuoåi töø thaønh naøy sang thaønh khaùc, laø daáu Chuùa thöông con, Chuùa choïn con laøm toâng ñoà thaät. "Ta ñaõ choïn caùc con töø giöõa theá gian, bôûi vaäy maø theá gian gheùt caùc con. Haõy nhôù lôøi Ta ñaõ noùi vôùi caùc con: toâi tôù khoâng lôùn hôn chuû. Neáu hoï ñaõ baét bôù Ta, hoï cuõng seõ baét bôù caùc con; neáu hoï ñaõ giöõ lôøi Ta, hoï cuõng seõ giöõ lôøi caùc con" (Ga 15,19-20).
@ 2Tm 3,11-12: Anh ñaõ bieát nhöõng côn baét bôù, nhöõng söï ñau khoå toâi ñaõ gaëp ôû An-ti-oâ-khi-a, I-coâ-ni-oâ, Lyùt-ra, ñaõ bieát toâi chòu baét bôù nhö theá naøo. Nhöng Chuùa ñaõ giaûi thoaùt toâi khoûi taát caû. Vaû laïi, nhöõng ai muoán soáng ñaïo ñöùc trong Ñöùc Kitoâ Gieâsu, ñeàu seõ bò baét bôù.
(Xem theâm: Dt 12,1b-3).
(320) Vieäc toâng ñoà nhaèm ñöa ngöôøi ta vaøo Hoäi thaùnh, khoâng phaûi ñeå laäp nhöõng Hoäi thaùnh rieâng cuûa nhoùm naøy, nhoùm noï, doøng naøy, doøng kia. Chöa roái ñaïo, nhöng roái vieäc ñaïo laém!
@ 1Cr 1,12-13: Toâi muoán noùi laø trong anh em coù nhöõng luaän ñieäu nhö: "Toâi thuoäc veà oâng Phao-loâ, toâi thuoäc veà oâng A-poâ-loâ, toâi thuoäc veà oâng Keâ-pha, toâi thuoäc veà Ñöùc Kitoâ". Theá ra Ñöùc Kitoâ ñaõ bò chia naêm xeû baûy roài ö? Coù phaûi Phao-loâ ñaõ chòu ñoùng ñinh vaøo khoå giaù vì anh em chaêng? Hay anh em ñaõ chòu pheùp röûa nhaân danh Phao-loâ sao?
(Xem theâm: 1Cr 3,4).
(321) "Toâng ñoà baèng ñau khoå", khoâng giaûng giaûi, khoâng hoaït ñoäng, nhöng thinh laëng teá leã cöùu bao linh hoàn. Chuùa Gieâsu haáp hoái treân thaùnh giaù, Ñöùc Meï haáp hoái trong taâm hoàn döôùi chaân thaùnh giaù.
(322) a. "Toâng ñoà baèng hy sinh vaø thinh laëng", nhö haït luùa choân vuøi, muïc naùt ñi ñeå sinh muoân vaøn haït khaùc nuoâi nhaân loaïi.
b. "Toâng ñoà baèng chöùng tích".
Lôøi quaû quyeát suoâng khoâng ñaùng ngöôøi ta tin töôûng maáy, duø ngoït ngaøo trau chuoát ñeán ñaâu.
Tang vaät ñaùng tin hôn.
Hình aûnh chuïp ñöôïc, tieáng noùi ghi aâm ñöôïc caøng deã ñaùnh ñoäng ngöôøi ta hôn. Nhöng neáu chính con ngöôøi soáng ñoäng baèng xöông baèng thòt, neáu caû cuoäc sinh hoaït, neáu caû moät lôùp ngöôøi, moät lôùp gia ñình cuøng soáng moät lyù töôûng, thì chöùng tích aáy coù moät söùc maïnh thuyeát phuïc lôùn lao bieát chöøng naøo!
@ a. 2Cr 4,12: Nhö theá, söï cheát hoaït ñoäng nôi chuùng toâi, coøn söï soáng thì laïi hoaït ñoäng nôi anh em.
(Xem theâm: Ga 12,24).
@ b. Rm 2,21-23: Baïn bieát daïy ngöôøi khaùc, maø laïi khoâng daïy chính mình! Baïn giaûng: ñöøng troäm caép, maø baïn laïi troäm caép! Baïn noùi: chôù ngoaïi tình, maø baïn laïi ngoaïi tình! Baïn gôùm gheùt ngaãu töôïng, maø baïn laïi cöôùp boùc ñeàn mieáu!
(Xem theâm: 1Pr 2,12).
@ TG 36b: Moïi ngöôøi phaûi bieát raèng boån phaän ñaàu tieân vaø quan troïng nhaát ñoái vôùi vieäc truyeàn baù ñöùc tin laø soáng saâu xa ñôøi soáng Kitoâ höõu. Vì chính khi nhieät thaønh phuïng söï Thieân Chuùa vaø baùc aùi ñoái vôùi tha nhaân, hoï mang laïi cho toaøn theå Giaùo hoäi moät caûm höùng tinh thaàn môùi vaø laøm cho Giaùo hoäi xuaát hieän nhö laø moät daáu chæ noåi leân giöõa caùc daân, laø "aùnh saùng theá gian" (Mt 5,14) vaø laø "muoái ñaát" (Mt 5,13).
(Xem theâm: GH 12a; DT 1c; TÑ 6b, 16c, 31c; TG 21c).
(323) "Toâng ñoà baèng tieáp xuùc": "Loøng chuùng ta laïi ñaõ khoâng chaùy böøng böøng, luùc doïc ñaøng Ngaøi ngoû lôøi vôùi Ta, vaø giaûi thích Kinh Thaùnh cho Ta ñoù sao?" (Lc 24,32). Con khoâng nghó raèng: moãi cuoäc tieáp xuùc laø moät coâng taùc toâng ñoà sao?
(324) "Toâng ñoà baèng tö töôûng": naâng ñôõ moät ngöôøi baïn ñang gaëp khuûng hoaûng, môû chaân trôøi cho baïn thaáy khaû naêng vaø ôn goïi caùch saùng toû, ñem hy voïng cho moät cuoäc ñôøi saép tan vôõ. Baùo chí seõ bôùt ñaêng nhöõng tin uoáng thuoác nguû, ñoäc döôïc... neáu coù nhöõng ngöôøi nhö con.
@ 1Tm 4,13.16: Trong khi chôø toâi ñeán, haõy chuyeân caàn ñoïc Saùch Thaùnh trong caùc buoåi hoïp, chuyeân caàn khuyeân nhuû vaø daïy doã... Anh haõy thaän troïng trong caùch aên neát ôû vaø trong lôøi giaûng daïy. Haõy kieân trì trong vieäc ñoù. Vì laøm nhö vaäy, anh seõ cöùu ñöôïc chính mình, laïi coøn cöùu ñöôïc nhöõng ngöôøi nghe anh giaûng daïy.
(Xem theâm: 2Tm 4,14-17).
(325) "Toâng ñoà baèng böõa aên". Böõa aên laø chuyeän thöôøng tình, nhöng böõa Chuùa aên ôû nhaø Mañaleâna, ôû nhaø Simon, Giakeâu khaùc xa chuùng ta: "Hoâm nay ôn cöùu roãi ñaõ ñeán cho nhaø naøy!" (Lc 19,9).
(326) Con nghó "thö töø" khoâng phaûi laø vieäc toâng ñoà sao? Phaoloâ ngoài trong tuø nguïc, khoâng maùy in, vaãn vieát thö cho moät giaùo ñoaøn, giaùo ñoaøn aáy cheùp laïi roài chuyeàn sang cho moät giaùo ñoaøn khaùc. Cöù theá, Phaoloâ ñaõ giöõ vöõng vaø phaùt trieån ñöùc tin cuûa Hoäi thaùnh sô khai. Con haõy ñeå taát caû loøng yeâu thöông con vaøo phong bì roài daùn laïi, göûi ñi.
@ Cl 4,16: Sau khi anh em ñoïc thö naøy, xin lieäu sao cho Hoäi Thaùnh Lao-ñi-ki-a cuõng ñöôïc ñoïc nöõa. Xin anh em cuõng ñoïc thö cuûa toâi göûi cho Hoäi Thaùnh Lao-ñi-ki-a.
(327) "Phuï nöõ" laøm toâng ñoà raát ñaéc löïc, nhö baø Maria, baø Salomeâ theo giuùp Chuùa Gieâsu. Thaùnh Phaoloâ cuõng nhaéc ñeán nhieàu phuï nöõ toâng ñoà: "Xin gôûi lôøi chaøo Trypheâna vaø Tryphoâsa, caùc baø ñaõ nhieàu coâng lao nhoïc trong Chuùa" (Rm 16,12).
(328) Töø xöa, "thieáu nhi" ñaõ laø toâng ñoà ñaày duõng caûm: Tarcisioâ ñaõ mang Chuùa ñeán cho bao nhieâu ngöôøi. Haõy nhôù lôøi Chuùa: "Ñöøng khinh deã treû con".
@ Mt 18,10a: Anh em haõy coi chöøng, chôù khinh moät ai trong nhöõng keû beù moïn.
(Xem theâm: Mc 10,14-15).
@ TÑ 12d: Treû em cuõng coù hoaït ñoäng toâng ñoà rieâng cuûa chuùng. Tuyø khaû naêng chuùng coù thaät söï laø nhöõng chöùng nhaân soáng ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ giöõa caùc baïn höõu.
(Xem theâm: GM 14a; ÑT 2a; TÑ 30abc; GD 7a).
(329) Ñaâu phaûi ñôïi ñeán ngaøy nay coù vaøi baø tranh ñaáu, phuï nöõ môùi coù choã ñöùng trong Hoäi thaùnh. Caùc thaùnh Toâng ñoà ñaõ tin duøng, sao ngaøy nay laïi khoâng tieáp tuïc? Thaùnh Phaoloâ vieát: "Toâi xin gôûi gaém vôùi anh em, chò Pheâbeâ cuûa chuùng toâi, nöõ taù vieân cuûa Hoäi thaùnh Kenkreâ, mong anh em tieáp ñoùn chò trong Chuùa... Xin gôûi lôøi chaøo Prisca vaø Aquila, nhöõng ngöôøi coäng söï cuûa toâi trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ. Hoï ñaõ lieàu maát ñaàu ñeå cöùu maïng toâi" (Rm 16,1-4).
(330) Con ñöøng do döï veà con vaø veà ngöôøi khaùc: chaøi löôùi nhö Pheâroâ, thu thueá nhö Mattheâu ñeàu laøm toâng ñoà ñöôïc. "Haõy theo Ta, vaø Ta seõ cho caùc ngöôi neân ngö phuû chaøi löôùi ngöôøi" (Mt 4,19). Con laøm khoâng ñöôïc nhöng Chuùa laøm ñöôïc.
(331) Quaû tim con phaûi roäng ñuû ñeå chöùa ñöïng vaø rung nhòp vôùi taát caû chöông trình Phuùc aâm hoaù cuûa Hoäi thaùnh.
@ Rm 10,14-15: Theá nhöng laøm sao hoï keâu caàu Ñaáng hoï khoâng tin Laøm sao hoï tin Ñaáng hoï khoâng ñöôïc nghe? Laøm sao maø nghe, neáu khoâng coù ai rao giaûng? Laøm sao maø rao giaûng, neáu khoâng ñöôïc sai ñi? Nhö coù lôøi cheùp: Ñeïp thay böôùc chaân nhöõng söù giaû loan baùo tin möøng!
@ GH 35d: Giaùo daân coù theå vaø phaûi coù moät hoaït ñoäng cao quùy laø truyeàn baù Phuùc aâm cho theá giôùi, caû luùc hoï baän taâm lo laéng nhöõng vieäc traàn theá.
(Xem theâm: GH 17a, 33d, 44b; DT 6c; TÑ 5a; TG 3c).
(332) Xöa ôû ñaâu coù tieâu soï, coù moû vaøng, thieân haï lieàu soáng lieàu cheát ñeán ñoù. Ngaøy nay ôû ñaâu coù daàu hoaû, coù saét, ñoàng, phoát phaùt, uranium... caùc nöôùc gieát nhau maø ñeán. Coøn ôû ñaâu "chæ coù linh hoàn ngöôøi ta", khoâng ai theøm ñeán.
@ 2Cr 12,15: Phaàn toâi, toâi raát vui loøng tieâu phí tieàn cuûa, vaø tieâu phí caû söùc löïc laãn con ngöôøi cuûa toâi vì linh hoàn anh em. Phaûi chaêng vì yeâu meán anh em nhieàu hôn maø toâi ñöôïc yeâu meán ít hôn?
(Xem theâm: Pl 2,17).
(333) Neáu con baûo "giaùo daân coù ôn ñaëc suûng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn", coù ngöôøi seõ cho raèng con nhaïo baùng hoï!
Neáu con baûo "giaùo daân laø tö teá, tieân tri, vöông ñeá", coù ngöôøi seõ cho con laø theä phaûn!
Coù maáy giaùo daân yù thöùc ñöôïc Chuùa goïi, Chuùa caàn hoï? Haõnh dieän vaø tri aân vì ñöôïc laøm con Chuùa nhôø pheùp Thaùnh taåy? Laøm chieán só, chöùng nhaân nhôø pheùp Theâm söùc?
@ 1Pr 2,9-10: Coøn anh em, anh em laø gioáng noøi ñöôïc tuyeån choïn, laø haøng tö teá vöông giaû, laø daân thaùnh, daân rieâng cuûa Thieân Chuùa, ñeå loan truyeàn nhöõng kyø coâng cuûa Ngöôøi, Ñaáng ñaõ goïi anh em ra khoûi mieàn u toái, vaøo nôi ñaày aùnh saùng dieäu huyeàn. Xöa anh em chöa phaûi laø moät daân, nay anh em ñaõ laø Daân cuûa Thieân Chuùa; xöa anh em chöa ñöôïc höôûng loøng thöông xoùt, nay anh em ñaõ ñöôïc xoùt thöông.
@ GH 11a: Caùc tín höõu thaùp nhaäp vaøo Giaùo hoäi bôûi pheùp Röûa, vaø nhôø aân tích, hoï ñöôïc ñeà cöû thi haønh vieäc phuïng töï Kitoâ giaùo vaø ñöôïc taùi sinh laøm con Thieân Chuùa, hoï coù boån phaän tuyeân xöng tröôùc maët moïi ngöôøi ñöùc tin maø hoï nhaän laõnh töø Thieân Chuùa qua Giaùo hoäi. Nhôø ôn bí tích Theâm söùc, hoï gaén boù vôùi Giaùo hoäi caùch hoaøn haûo hôn vaø ñöôïc dö ñaày söùc maïnh ñaëc bieät cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, do ñoù hoï caøng coù boån phaän khaån thieát hôn phaûi loan truyeàn vaø baûo veä ñöùc tin baèng lôøi noùi vaø vieäc laøm nhö nhöõng chöùng nhaân ñích thöïc cuûa Chuùa Kitoâ.
(Xem theâm: GH 10b, 34b, 35a, 36b; PV 6; LM 2a; TG 11a, 15ab).
(334) Thôøi ñaïi giaùo daân - Bao laâu chöa ñoäng vieân ñöôïc toaøn löïc daân Chuùa yù thöùc vaø haønh ñoäng, caùc taàng lôùp xaõ hoäi naøy chöa theå thaám nhuaàn Phuùc aâm ñöôïc.
@ TG 21a: Giaùo hoäi chöa ñöôïc thieát laäp thöïc söï, chöa soáng ñaày ñuû, cuõng chöa laø daáu chæ tuyeät haûo cuûa Chuùa Kitoâ giöõa loaøi ngöôøi, neáu chöa coù haøng giaùo daân ñích thöïc vaø neáu haøng giaùo daân naøy chöa cuøng laøm vieäc vôùi haøng giaùo phaåm. Thaät vaäy, Phuùc aâm khoâng theå ñi saâu vaøo tinh thaàn, ñôøi soáng vaø sinh hoaït cuûa moät daân toäc neáu khoâng coù söï hieän dieän linh hoaït cuûa giaùo daân. Do ñoù, ngay khi thieát laäp Giaùo hoäi, phaûi heát söùc chuû taâm ñeán vieäc ñaøo taïo moät haøng giaùo daân Kitoâ giaùo tröôûng thaønh.
(Xem theâm: GH 3b; MV 43b; LM 9b; GM 6b; TÑ 1c).
(335) Bí quyeát cuûa coâng cuoäc toâng ñoà trong thôøi ñaïi ta: Toâng ñoà giaùo daân!
@ TÑ 10a: Giaùo daân goùp phaàn tích cöïc vaøo ñôøi soáng vaø hoaït ñoäng cuûa Giaùo hoäi, nhôø ñöôïc tham döï vaøo chöùc vuï cuûa Chuùa Kitoâ laø tö teá, tieân tri vaø laø vua. Trong nhöõng coäng ñoaøn cuûa Giaùo hoäi, hoaït ñoäng cuûa hoï caàn thieát ñeán noãi neáu khoâng coù hoaït ñoäng ñoù, chính hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa caùc vò chuû chaên thöôøng khoâng theå ñaït ñöôïc ñaày ñuû keát quûa.
(Xem theâm: GH 33bcd; TÑ 1, 2, 6a, 13a, 14a, 23a; ÑT 20; TG 19b, 21a).
(336) Khoâng coù linh muïc naøo khoâng xuaát thaân töø chuûng vieän, khoâng coù toâng ñoà giaùo daân naøo khoâng xuaát thaân töø caùc khoaù huaán luyeän, con haõy xaùc tín ñieàu ñoù.
@ TÑ 32a: Ngöôøi toâng ñoà giaùo daân hieän nay coù nhieàu phöông theá, chaúng haïn: nhöõng khoaù hoïc taäp, nhöõng kyø ñaïi hoäi, nhöõng cuoäc tónh taâm, linh thao, nhöõng buoåi hoïp maët thöôøng xuyeân, nhöõng buoåi thuyeát trình cuõng nhö saùch baùo vaø nhöõng saùch giaûi thích: taát caû ñeàu laø nhöõng phöông theá giuùp hoï trau doài theâm kieán thöùc veà Thaùnh kinh cuõng nhö veà giaùo lyù coâng giaùo, giuùp hoï nuoâi döôõng ñôøi soáng thieâng lieâng cuõng nhö giuùp hoï hieåu bieát nhöõng hoaøn caûnh soáng cuûa theá giôùi ñeå khaùm phaù vaø söû duïng nhöõng phöông phaùp thích öùng nhaát.
(Xem theâm: ÑT 3a, 4a, 10a; TÑ 28; TG 16d, 17bc).
(337) Neáu moãi giaùo xöù, con huaán luyeän ñöôïc naêm chieán só ñích thöïc thoâi, nhöõng ngöôøi ñeán sau con, seõ söû duïng, hôïp taùc vôùi hoï, quyeát sinh quyeát töû suoát ba boán chuïc naêm.
Bao nhieâu tieàm löïc chuùng ta queân khaùm phaù, khai thaùc trong Nöôùc Chuùa!
(338) Ñöøng ham ñaïi chuùng, ñöøng vuï soá ñoâng, haõy xaùc tín vaán ñeà caùn boä: quaàn chuùng loän xoän rôøi raïc, chæ caàn moät caùn boä ñuû khuaáy ñoäng, ñuû khôi daäy caû quaàn chuùng. Caùn boä laø hoàn, laø boä oùc, laø xöông soáng cuûa quaàn chuùng.
@ 2Tm 2,19-21: Tuy nhieân, neàn moùng vöõng chaéc Thieân Chuùa ñaõ ñaët thì toàn taïi; treân ñoù coù ghi taïc lôøi naøy: Chuùa bieát nhöõng keû thuoäc veà Ngöôøi, vaø Phaøm ai keâu caàu danh Chuùa phaûi traùnh xa ñieàu baát chính. Trong moät ngoâi nhaø lôùn, khoâng phaûi chæ coù nhöõng ñoà vaät baèng vaøng baèng baïc, nhöng cuõng coù nhöõng ñoà vaät baèng goã baèng saønh; thöù thì duøng vaøo vieäc cao quyù, thöù thì duøng vaøo vieäc thaáp heøn. Vaäy ai thanh taåy mình cho saïch nhöõng ñieàu xaáu noùi treân, ngöôøi ñoù seõ laø moät ñoà vaät duøng vaøo vieäc cao quyù, moät ñoà vaät ñöôïc thaùnh hieán, coù ích cho chuû, saün saøng laøm moïi vieäc laønh.
(Xem theâm: Lc 22,31-32).
(339) Haõy nghieân cöùu caùc tu hoäi ñôøi: thôøi ñaïi môùi, giaûi phaùp môùi. Ñoù laø ñaëc suûng cuûa thôøi ñaïi ta, seõ laøm thaêng tieán ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa bao nhieâu giaùo daân. Caùc Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ nhaän thaáy daáu hieäu cuûa thôøi ñaïi tröôùc chuùng ta nhöõng maáy chuïc naêm.
@ DT 11a: Nhöõng tu hoäi trieàu, tuy khoâng phaûi laø doøng tu, nhöng cuõng coù lôøi khaán thöïc söï vaø troïn veïn ñöôïc Giaùo hoäi coâng nhaän ñeå giöõ caùc lôøi khuyeân Phuùc aâm ôû giöõa ñôøi. Lôøi khaán aáy taän Hieán caùc hoäi vieân nam cuõng nhö nöõ, giaùo daân cuõng nhö giaùo só hieän ñang soáng giöõa ñôøi. Bôûi ñoù, chính hoï phaûi tröôùc heát quyeát taâm taän hieán toaøn thaân cho Thieân Chuùa trong ñöùc meán troïn haûo; coøn tu hoäi, phaûi giöõ tính chaát ñaëc thuø cuûa mình, laø soáng giöõa ñôøi, ñeå duø ôû ñaâu, hoï cuõng coù theå chu toaøn höõu hieäu vieäc toâng ñoà ôû giöõa ñôøi vaø nhö phaùt sinh töø loøng ñôøi theo nhö tu hoäi ñaõ chuû tröông khoâng thaønh laäp.
(Xem theâm: DT 8a, 10a; TÑ 4h; TG 27a, 40d).
(340) Ñöôøng loái toâng ñoà cuûa thôøi ñaïi ta:
- ÔÛ giöõa traàn gian,
- Khoâng do traàn gian,
- Nhöng cho traàn gian,
- Vôùi phöông tieän cuûa traàn gian.
@ Ga 17,15-16: Con khoâng xin Cha caát hoï khoûi theá gian, nhöng xin Cha gìn giöõ hoï khoûi aùc thaàn. Hoï khoâng thuoäc veà theá gian cuõng nhö con ñaây khoâng thuoäc veà theá gian.
@ GH 31b: Tính caùch traàn theá laø tính caùch rieâng bieät vaø ñaëc thuø cuûa giaùo daân... Vì ôn goïi rieâng, giaùo daân coù boån phaän tìm kieám Nöôùc Thieân Chuùa baèng caùch laøm caùc vieäc traàn theá vaø xeáp ñaët chuùng theo yù Thieân Chuùa. Hoï soáng giöõa traàn gian, nghóa laø giöõa taát caû cuõng nhö töøng coâng vieäc vaø boån phaän traàn theá, giöõa nhöõng caûnh soáng thöôøng ngaøy trong gia ñình vaø ngoaøi xaõ hoäi; taát caû nhöõng ñieàu ñoù nhö deät thaønh cuoäc soáng cuûa hoï. Ñoù laø nôi Thieân Chuùa goïi hoï, ñeå döôùi söï höôùng daãn cuûa tinh thaàn Phuùc aâm, nhö men töø beân trong, hoï thaùnh hoaù theá giôùi baèng vieäc thi haønh nhöõng nhieäm vuï cuûa mình.
(Xem theâm: GM 13c; DT 11a; TG 12c).
(341) Laø chi theå cuûa Nhieäm theå, chuùng ta laø oùc ñeå suy tö, laø maét ñeå nhìn thöïc taïi traàn theá, laø tai ñeå nghe tieáng reân ræ, ñoøi hoûi, laø vai ñeå gaùnh vaùc, laø tay ñeå cöùu vôùt, laø chaân ñeå ñeán vôùi ngöôøi khoå ñau, laø quaû tim ñeå khaéc khoaûi yeâu thöông, laø mieäng ñeå noùi nhöõng lôøi baùc aùi uûi an. Nhôø toâng ñoà maø Hoäi thaùnh hieän dieän giöõa theá giôùi ngaøy nay.
@ 1Cr 9,22-23: Toâi ñaõ trôû neân yeáu vôùi nhöõng ngöôøi yeáu, ñeå chinh phuïc nhöõng ngöôøi yeáu. Toâi ñaõ trôû neân taát caû cho moïi ngöôøi, ñeå baèng moïi caùch cöùu ñöôïc moät soá ngöôøi. Vì Tin Möøng, toâi laøm taát caû nhöõng ñieàu ñoù, ñeå cuøng ñöôïc thoâng chia phaàn phuùc cuûa Tin Möøng.
(Xem theâm: Rm 15,1-2).
@ TÑ 13b: Ngöôøi giaùo daân chu toaøn söù meänh (toâng ñoà) naøy cuûa Giaùo hoäi nôi traàn gian: tröôùc tieân baèng ñôøi soáng hoaø hôïp vôùi ñöùc tin, ñeå nhôø ñoù hoï trôû thaønh aùnh saùng theá gian; baèng ñôøi soáng löông thieän trong baát cöù coâng aên vieäc laøm naøo ñeå laøm cho moïi ngöôøi yeâu meán söï thaät, söï thieän vaø cuoái cuøng ñöa hoï tôùi Chuùa Kitoâ vaø Giaùo hoäi; baèng ñôøi soáng baùc aùi huynh ñeä qua vieäc hoï thöïc söï chia seû vôùi anh em trong hoaøn caûnh soáng, trong ñau khoå cuõng nhö trong moïi öôùc voïng, vaø nhö theá hoï aâm thaàm chuaån bò cho ôn cöùu roãi hoaït ñoäng trong taâm hoàn moïi ngöôøi; baèng cuoäc soáng yù thöùc ñaày ñuû veà vai troø cuûa mình trong vieäc xaây döïng xaõ hoäi, hoï coá gaéng chu toaøn hoaït ñoäng nôi gia ñình, ngoaøi xaõ hoäi, trong ngheà nghieäp vôùi loøng quaûng ñaïi cuûa Kitoâ giaùo; nhö theá phöông thöùc haønh ñoäng cuûa hoï daàn daàn thaám nhaäp vaøo moâi tröôøng soáng vaø caû moâi tröôøng laøm vieäc.
(Xem theâm: MV 1,89a; TÑ 29g; TG 6f, 36b).
(342) Ngöôøi ta khoâng ñeå yù ñeán söï hieän dieän khieâm toán vaø hoaït ñoäng thaàm laëng cuûa toâng ñoà. Nhöng söï vaéng maët cuûa toâng ñoà laøm cho ngöôøi ta thaáy ngay moâi tröôøng troáng roãng vaø cheát laïnh. Khoâng ai chuù yù vaø quyù troïng muoái bieån, aùnh saùng, khí trôøi, nhöng thieáu chuùng, vuõ truï cheát ngay. Khoâng ai ñeå yù quaû ñaát ñang hoaït ñoäng, xoay vaàn, nhöng neáu noù döøng laïi chuùng ta cuõng bò tieâu dieät.