Ngaøy
27 thaùng 10 naêm 2002
Chuùa Nhaät 30 Thöôøng Nieân Naêm A
Ñoïc
Tin Möøng Mt 22,34-40
34
Khi nghe tin Ñöùc Gieâsu ñaõ laøm cho nhoùm Xañoác phaûi caâm mieäng,
thì nhöõng ngöôøi Phariseâu hoïp nhau laïi. 35 Roài moät
ngöôøi thoâng luaät trong nhoùm hoûi Ñöùc Gieâsu ñeå thöû Ngöôøi
raèng: 36 "Thöa Thaày, trong saùch Luaät Moâseâ, ñieàu
raên naøo laø ñieàu raên lôùn nhaát?" 37 Ñöùc Gieâsu
ñaùp: "Ngöôi phaûi yeâu meán Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa ngöôi,
heát loøng, heát linh hoàn vaø heát trí khoân ngöôi. 38 Ñoù
laø ñieàu raên lôùn nhaát vaø ñieàu raên ñöùng ñaàu. 39
Coøn ñieàu raên thöù hai, cuõng gioáng ñieàu raên aáy, laø: ngöôi
phaûi yeâu ngöôøi thaân caän nhö chính mình. 40 Taát caû
Luaät Moâseâ vaø caùc saùch ngoân söù ñeàu tuøy thuoäc vaøo hai ñieàu
raên aáy".
Gôïi
yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng
Göông meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi
soáng ñoäng nôi traïi taäp trung Ñöùc Quoác Xaõ
Nhaät
baùo Kitoâ höõu Chöùng Nhaân (Teùmoignage Chreùtien) keå laïi moät
caâu chuyeän thaät caûm ñoäng xaûy ra naêm 1941 trong theá chieán thöù
hai.
Coù moät vò linh muïc bò Ñöùc Quoác Xaõ giam trong traïi taäp trung daønh cho ngöôøi goác Do thaùi. Nhö bao ngöôøi khaùc, cha bò haønh haï vaø ngöôïc ñaõi taøn teä, coøn hôn caû suùc vaät. Theá nhöng vò linh muïc naøy vaãn vui veû tìm caùch giuùp ñôõ anh em ñoàng caûnh ngoä ñang bò khuûng hoaûng vaø tuyeät voïng.
Chính
cha xin vôùi vieân cai tuø cho ñi lao ñoäng thay theá nhöõng ngöôøi
ñau yeáu. Phaàn baùnh mì ít oûi cuûa cha coù khi ñöôïc daønh cho
nhöõng ngöôøi coù nhu caàu hôn. Ñoái vôùi ngöôøi vaän ñoà raùch
röôùi, cha cuõng chia seû nhöõng chieác aùo cuõ töông ñoái coøn
laønh laën.
Trong
hoaøn caûnh ñaày nguy hieåm, cha vaãn laëng leõ giaáu kín lyù lòch
baûn thaân laø ngöôøi Coâng Giaùo, hôn nöõa coøn laø moät linh muïc!
Chæ coù moät vaøi ngöôøi raát thaân thieát môùi bieát roõ ngaøi
laø ai.
Trong
soá nhöõng ngöôøi ñöôïc vò linh muïc naøy giuùp ñôõ, coù moät
caäu thieáu nieân voán laø moät keû buïi ñôøi, lôùn leân nôi ñaàu
ñöôøng xoù chôï, khoâng tin baát cöù ai, laïi coøn ngang taøng troäm
caép ñeå kieám soáng. Caû ôû trong traïi taäp trung, caäu cuõng luoân
cöôùp giaät, quaáy nhieãu moïi ngöôøi.
Vò
linh muïc khaû aùi ñaõ töøng böôùc, tìm caùch tieáp caän, troø
chuyeän, giuùp ñôõ, khuyeân raên, vaø cuoái cuøng ñaõ hoaùn caûi
ñöôïc con ngöôøi töôûng ñaõ trôû neân chai lì vaø voâ phöông
cöùu chöõa. Daãu vaäy, ngaøi thaáy vaãn chöa ñeán luùc noùi vôùi
keû môùi hoaùn caûi veà Thieân Chuùa.
Theá
roài, moät hoâm, cha ñöôïc tin baûn thaân seõ bò chuyeån gaáp tôùi
traïi Ao-sô-vích (Auschwitz), moät traïi taäp trung maø chæ nghe danh xöng,
traïi vieân cuõng phaûi kinh hoaøng khieáp sôï, vì ñoù laø nôi huûy
dieät con ngöôøi baèng nhöõng haàm hôi ngaït vaø loø thieâu xaùc.
Ngaøi coá giöõ bình tónh khi voäi vaõ chia tay moïi ngöôøi. Ñöùng
tröôùc maët caäu thieáu nieân vöøa môùi quyeát ñònh hoaøn löông,
ngaøi raát muoán giuùp caäu hieåu bieát veà Chuùa, tin Chuùa vaø theo
Chuùa.
Cha
nhìn thaúng vaøo maët caäu, nhoû nheï hoûi “Naøy, chaùu yeâu cuûa
baùc, chaùu coù muoán tin vaøo moät ngöôøi teân laø Gieâsu khoâng?”
Caäu thieáu nieân ñöùng thaúng ngöôøi leân, traû lôøi cha baèng
moät caâu hoûi chaân thaønh: “Nhöng thöa baùc, oâng Gieâsu laø ai,
ñeå chaùu coù theå tin?” Bieát mình khoâng coøn thôøi gian ñeå caét
nghóa Kinh Thaùnh vaø giôùi thieäu chi tieát veà Ñöùc Gieâsu, cha yeân
laëng moät chuùt, ngaãm nghó roài buoät mieäng noùi vôùi caäu: “Ngöôøi
ñoù gioáng nhö baùc!” Caäu thieáu nieân ñaêm ñaêm nhìn ngaøi roài
khaúng khaùi tuyeân xöng: “Vaâng, neáu oâng Gieâsu aáy laø moät ngöôøi
gioáng nhö baùc, thì chaùu tin!”
Sau
theá chieán, ngöôøi ta khoâng coøn gaëp laïi vò linh muïc aáy nöõa,
nhöng chaéc chaén moät ñieàu laø caâu chuyeän naøy ñöôïc moät ngöôøi
soáng soùt, qua caùc traïi taäp trung thuaät laïi nhö moät chöùng töø
soáng ñoäng, ngöôøi aáy chính laø caäu thieáu nieân naêm xöa, giôø
ñaõ laø moät ngöôøi taân toøng Coâng giaùo.
Chuùa Gieâsu ñöa hai ñieàu raên
aáy soáng ñoäng nôi con tim con ngöôøi
Caâu
chuyeän coù thöïc vöøa keå giuùp ta laõnh hoäi yù cuûa Ñöùc Gieâsu
muoán noùi vôùi ngöôøi thoâng luaät laø keû ñaõ neâu vaán ñeà
“Thöa Thaày, trong saùch Luaät Moâseâ, ñieàu raên naøo laø ñieàu
raên lôùn nhaát?” (Mt 22,35). YÙ cuûa ngöôøi thoâng luaät naøy laø
muoán bieát ñieàu raên naøo laø ñieàu raên lôùn nhaát trong toaøn
boä Cöïu Öôùc. Ñöùc Gieâsu traû lôøi cho thaáy khoâng nhöõng ñieàu
raên lôùn nhaát laø “Ngöôi phaûi yeâu meán Ñöùc Chuùa, Thieân
Chuùa cuûa ngöôi heát loøng, heát linh hoàn, heát trí khoân ngöôi”
(Ñnl 6,5), nhöng coøn cho thaáy ñieàu raên cuõng gioáng ñieàu raên aáy
laø ngöôi phaûi yeâu ngöôøi thaân
caän nhö chính mình (Lv 19,18). Ñieàu khieán cho hai ñieàu raên
naøy gioáng nhau laø ôû tình yeâu ñöôïc theå hieän nôi con tim con
ngöôøi. Ngang qua con tim, ngöôøi
tin vaøo Giaveâ Thieân Chuùa maø yeâu meán Ngaøi “heát loøng, heát
linh hoàn, heát trí khoân ngöôøi ñoù, thì cuõng ngang qua con tim, ngöôøi
ñoù phaûi phaûi yeâu ngöôøi thaân caän nhö chính mình.
Nhö
vaäy, Ñöùc Gieâsu ñöa ngöôøi thoâng luaät töø yù nieäm tröøu töôïng
veà ñieàu raên lôùn nhaát tôùi haønh ñoäng cuï theå nôi con tim
ngöôøi tín höõu. Meán Chuùa heát loøng, heát linh hoàn, heát trí
khoân, thì trong cuï theå, cuõng phaûi yeâu thöông ngöôøi beân caïnh
nhö chính mình. Sau naøy thö thöù nhaát cuûa Gioan seõ noùi: “Neáu
ai noùi toâi yeâu meán Thieân Chuùa maø laïi gheùt anh em mình, ngöôøi
aáy laø keû noùi doái; vì ai khoâng yeâu thöông anh em maø hoï troâng
thaáy, thì khoâng theå yeâu meán Thieân Chuùa maø hoï khoâng troâng
thaáy” (4,20).
Nhöng
caàn phaûi trôû veà vôùi Cöïu Öôùc laø boái caûnh nôi ngöôøi
thoâng luaät neâu vaán ñeà, tröôùc khi baøn tôùi Taân Öôùc.
Möôøi
ñieàu raên ñöôïc coâng boá treân nuùi Sinai, toùm taét caùc traùch
nhieäm daân Thieân Chuùa. Giaveâ Thieân Chuùa ban möôøi ñieàu raên
naøy cho daân Giao Öôùc khoaûng naêm 1450 tröôùc Coâng Nguyeân. Möôøi
ñieàu raên naøy ñöôïc ghi khaéc treân hai bia ñaù sau ñöôïc löu
giöõ trong moät chieác hoøm, goïi laø hoøm bia, nhö laø nhöõng vaät
thaùnh thieâng nhaát trong ñaïo cuûa Cöïu Öôùc.
Möôøi
ñieàu raên xuaát hieän ôû hai baûn vaên Cöïu Öôùc (xh 20,2-17 vaø
Ñnl 5,6-21). Möôøi ñieàu raên naøy dieãn taû coát loõi cuûa moái töông
quan maø Giaveâ Thieân Chuùa ñoøi hoûi daân Ngaøi phaûi duy trì ñoái
vôùi Ngaøi. Theo nhöõng ñieàu Ngaøi ñoøi hoûi daân phaûi giöõ, ta
cuõng bieát ñöôïc veà chính baûn thaân Ngaøi. Vaäy Möôøi ñieàu
raên khoâng chæ noùi vôùi daân Ítraen nhöng coøn noùi vôùi caû loaøi
ngöôøi qua moïi thôøi veà Thieân Chuùa, Ñaáng taïo thaønh neân moïi
ngöôøi vaø moïi söï. Caùc ñieàu raên ñeàu ñöôïc laäp laïi döôùi
hình thöùc naøo ñoù trong Taân Öôùc, vôùi ñieàu raên “giöõ
ngaøy sabaùt” trôû thaønh ñieàu raên “giöõ ngaøy Chuùa Nhaät”.
Coù
theå toùm taét möôøi ñieàu raên nhö sau:
Taám
bia thöù nhaát daïy ta veà töông quan ñoái vôùi Thieân Chuùa qua 4
ñieàu raên laø:
1.
Khoâng ñöôïc thôø Thieân Chuùa naøo khaùc
2.
Khoâng ñöôïc thôø ngaãu töôïng.
3.
Khoâng ñöôïc keâu teân Thieân Chuùa voâ côù.
4.
Phaûi giöõ luaät ngaøy Sabaùt.
Taám
bia thöù hai daïy ta veà töông quan ñoái vôùi ñoàng loaïi vôùi 6
ñieàu raên laø:
5.
Hieáu thaûo ñoái vôùi meï cha.
6.
Khoâng ñöôïc gieát ngöôøi.
7.
Khoâng ñöôïc phaïm toäi ngoaïi tình.
8.
Khoâng ñöôïc laáy cuûa ngöôøi khaùc.
9.
Khoâng ñöôïc laøm chöùng gian.
10.
Khoâng ñöôïc öôùc ao cuûa ngöôøi khaùc.
Möôøi
ñieàu raên ñeàu nhaém muïc ñích tích cöïc laø höôùng daân Thieân
Chuùa tôùi cuoäc soáng troøn ñaày nhö ñöôïc Thieân Chuùa döïng
neân, theo lôøi oâng Moâseâ tuyeân boá vôùi daân: “Anh em haõy ñi
ñuùng con ñöôøng maø Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa anh em, ñaõ
truyeàn cho anh em, ñeå anh em ñöôïc soáng, ñöôïc haïnh phuùc vaø
ñöôïc soáng laâu treân maûnh ñaát maø anh em seõ chieám höõu” (Ñnl
5,33). Ai cuõng caàn ñöôïc Thieân Chuùa höôùng daãn haàu traùnh nhöõng
choïn löïa coù haïi cho baûn thaân vaø ngöôøi khaùc, ñoàng thôøi
höôûng ñöôïc tình thöông cuûa Thieân Chuùa.
Ñöùc
Gieâsu ñeán coâng boá Nöôùc Thieân Chuùa nhaèm giuùp ngöôøi ta ñaït
tôùi caùc moái phuùc thaät (Mt 5,1-12). Caùc moái phuùc thaät naøy
khoâng döïa treân cô sôû moät thöù tình yeâu sieâu vieät tröøu töôïng.
Con ngöôøi haïnh phuùc thaät phaûi nghieäm thaáy nôi con tim cuûa mình
söï traøn ngaäp do tình yeâu Thieân Chuùa, nhôø ñoù coù söùc maïnh
ñeå yeâu tha nhaân nhö chính mình.
Con ñöôøng cuûa caùc moái phuùc
Vaäy
moái phuùc ñích thöïc soá moät phaûi laø sôû höõu Nöôùc Thieân
Chuùa. Con ngöôøi ngheøo taän caên seõ “yeâu meán Thieân Chuùa heát
loøng, heát linh hoàn, heát trí khoân (Mt 22,37). Ngöôøi ñoù khoâng
coøn bò vöôùng maéc do ñam meâ naøo, cho neân deã daøng nhaän ra moïi
söï vaø caû taïo thaønh, ñeàu do Thieân Chuùa ban. Cho neân ngöôøi
ñoù, coù theå noùi, sôû höõu ñöôïc Nöôùc Thieân Chuùa nhö lôøi
Chuùa Gieâsu daïy: “Phuùc thay ai coù taâm hoàn ngheøo khoù, vì Nöôùc
Trôøi laø cuûa hoï” (Mt 5,3). Ñuùng nhö lôøi ngöôøi cha nhaân haäu
noùi vôùi con caû trong Tin Möøng Luca: “Con aø, luùc naøo cuõng
ôû vôùi cha, taát caû nhöõng gì cuûa cha ñeàu laø cuûa con” (Lc
15,31).
Ñieàu
maø moái phuùc thöù hai nhaém laø “ñöôïc
ñaát Thieân Chuùa höùa laøm gia nghieäp” (Mt 5,4). Ñaát höùa
noùi ñaây chính laø Nöôùc Thieân Chuùa. Ngöôøi thuï höôûng seõ
chaúng coøn phaûi bon chen ñeå tranh daønh aûnh höôûng. Ngöôïc laïi,
ngöôøi ñoù chæ coøn sung söôùng laøm cho Nöôùc ñoù ñöôïc
chan hoaø döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaáng keâu goïi moïi ngöôøi
hoïc vôùi Ngöôøi ñeå soáng hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng (x. Mt
11,29). Ñoù laø con ñöôøng toát nhaát ñeå yeâu tha nhaân nhö chính
mình.
Ñieàu
maø moái phuùc thaät thöù ba nhaém laø ñöôïc
chính Thieân Chuùa uûi an (Mt 5,5). Ñeå ñöôïc phuùc laønh ñoù,
ngöôøi thuï höôûng caàn döïa vaøo söùc maïnh cuûa tình yeâu cuûa
chính Thieân Chuùa, ñeå gaùnh vaùc treân vai bieát bao haäu quaû cuûa
toäi ñang hoaønh haønh treân theá giôùi. Ñoù thöïc söï laø con
ñöôøng thaùnh giaù ñöa tôùi vinh quang. Ngöôøi ñi treân con
ñöôøng naøy, seõ coù theå yeâu tha nhaân nhö chính mình döôùi söï
laõnh ñaïo cuûa Chuùa Gieâsu.
Ñoù
chính laø con ñöôøng maø vò linh muïc cuûa traïi taäp trung Ñöùc
Quoác Xaõ trong caâu chuyeän noùi treân, ñaõ ñi vaø ñaõ ñöôïc chính
Thieân Chuùa uûi an trong Nöôùc cuûa Ngaøi.
Moät
soá caâu hoûi gôïi yù
1.
Baïn taâm ñaéc ñöôïc gì veà caâu chuyeän noùi treân: lieân quan tôùi
vò linh muïc aån danh? Lieân quan tôùi caäu thieáu nieân buïi ñôøi
nay laø ngöôøi Coâng giaùo taân toøng?
2. Baïn hieåu gì veà caùc moái phuùc lieân quan tôùi giôùi raên meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi?