Ngaøy
6 thaùng 10 naêm 2002
Chuùa Nhaät 27 Thöôøng Nieân Naêm A
Ñoïc
Tin Möøng Mt 21,33-43
Khi
aáy Ñöùc Gieâsu noùi vôùi caùc thöôïng teá vaø kyø muïc raèng: 33
Caùc oâng haõy nghe moät duï ngoân khaùc: "Coù gia chuû kia troàng
ñöôïc moät vöôøn nho; chung quanh vöôøn, oâng raøo giaäu; trong vöôøn,
oâng khoeùt boàn ñaïp nho, vaø xaây moät thaùp canh. OÂng cho taù ñieàn
canh taùc, roài traåy ñi xa. 34 Gaàn ñeán muøa haùi nho, oâng
sai ñaày tôù ñeán gaëp caùc taù ñieàn ñeå thu hoa lôïi. 35
Boïn taù ñieàn baét caùc ñaày tôù oâng: chuùng ñaùnh ngöôøi naøy,
gieát ngöôøi kia, neùm ñaù ngöôøi noï. 36 OÂng laïi sai
moät soá ñaày tôù khaùc ñoâng hôn tröôùc: nhöng boïn taù ñieàn
cuõng xöû vôùi hoï y nhö vaäy. 37 Sau cuøng, oâng sai chính
con trai mình ñeán gaëp chuùng, vì nghó raèng: "Chuùng seõ neå
con ta". 38 Nhöng boïn taù ñieàn vöøa thaáy ngöôøi
con, thì baûo nhau: "Ñöùa thöøa töï ñaây roài! Naøo ta gieát
quaùch noù ñi, vaø ñoaït laáy gia taøi noù!" 39 Theá
laø chuùng baét laáy caäu, quaêng ra beân ngoaøi vöôøn nho, vaø gieát
ñi. 40 Vaäy xin hoûi: Khi oâng chuû vöôøn nho ñeán, oâng
seõ laøm gì boïn taù ñieàn kia?" 41 Hoï ñaùp: "AÙc
giaû aùc baùo, oâng seõ tru dieät boïn chuùng, vaø cho caùc taù ñieàn
khaùc canh taùc vöôøn nho, ñeå cöù ñuùng muøa, hoï noäp hoa lôïi
cho oâng". 42 Ñöùc Gieâsu baûo hoï: "Caùc oâng chöa
bao giôø ñoïc caâu naøy trong Kinh Thaùnh sao? Taûng ñaù thôï xaây
nhaø loaïi boû laïi trôû neân taûng ñaù goùc töôøng. Ñoù chính
laø coâng trình cuûa Chuùa, coâng trình kyø dieäu tröôùc maét chuùng
ta. 43 Bôûi ñoù, toâi noùi cho caùc oâng hay: Nöôùc Thieân
Chuùa, Thieân Chuùa seõ laáy ñi khoâng cho caùc oâng nöõa, maø ban
cho moät daân bieát laøm cho Nöôùc aáy sinh hoa lôïi.
Gôïi
yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng
Tieán thoaùi löôõng nan
Duï
ngoân nhöõng ngöôøi taù ñieàn saùt nhaân (Mt 21,33-43) laø moät
trong ba duï ngoân Ñöùc Gieâsu duøng ñeå ñoái ñaùp vôùi nhoùm ngöôøi
tôùi haïch hoûi Ngöôøi trong khi Ngöôøi ñang giaûng daïy daân chuùng
nôi Ñeàn Thôø. Ñoù laø nhoùm thöôïng teá vaø kyø muïc trong daân.
Hoï ñoøi Ñöùc Gieâsu phaûi cho hoï bieát Ngöôøi döïa vaøo quyeàn
löïc naøo ñeå giaûng daïy cuõng nhö xua ñuoåi ngöôøi buoân baùn
ra khoûi khuoân vieân Ñeàn Thôø. Ñöùc Gieâsu neâu ñieàu kieän laø
hoï phaûi traû lôøi Ngöôøi tröôùc ñaõ, thì Ngöôøi môùi traû
lôøi hoï veà caâu hoûi vöøa neâu. Caâu hoûi maø Ngöôøi buoäc hoï
phaûi traû lôøi laø “Pheùp röûa cuûa oâng Gioan do ñaâu maø coù?
Do Trôøi hay do ngöôøi ta?” (Mt 21,25). Ta bieát nhoùm thöôïng teá
vaø kyø muïc rôi vaøo theá bí, tieán thoaùi löôõng nan. Neáu hoï
traû lôøi raèng pheùp röûa aáy do Thieân Chuùa, hoï seõ bò Ñöùc
Gieâsu vaën hoûi: “sao caùc oâng khoâng tin?”
Coøn, ngöôïc laïi, neáu hoï noùi “pheùp röûa aáy do loaøi
ngöôøi,” thì hoï laïi sôï ñi ngöôïc laïi vôùi nieàm tin cuûa
daân chuùng, vì ai naáy ñeàu keå oâng Gioan Taåy Giaû laø moät ngoân
söù. Cho neân nhoùm thöôïng teá vaø kyø muïc cuøng chaúng ñaõ,
phaûi traû lôøi raèng “chuùng toâi khoâng bieát” (c.27).
Theá
laø Ñöùc Gieâsu lieân tieáp noùi vôùi hoï qua ba duï ngoân: Duï
ngoân hai ngöôøi con (Mt 21,28-32), duï ngoân nhöõng taù ñieàn saùt
nhaân (cc. 33-46) vaø duï ngoân tieäc cöôùi (Mt 22,1-14). Duï ngoân thöù
nhaát nhaém thaúng nhoùm thöôïng teá vaø kyø muïc. Duï ngoân thöù
hai vaø thöù ba coù theâm caû moät soá ngöôøi phariseâu trong ñaùm
thính giaû. Vì hieåu roõ Ñöùc Gieâsu coù yù leân aùn hoï, neân hoï
tìm caùch baét Ngöôøi. Ñoù laø ñieàu hoï khoâng daùm thöïc hieän
tröôùc ñaùm ñoâng vì ñaùm ñoâng keå Ngöôøi laø moät ngoân söù
(x. Mt 22,45-46). Vaäy noäi dung duï ngoân nhöõng taù ñieàn saùt nhaân
laø gì khieán ñoái phöông phaät yù muoán sai ngöôøi ñi baét
Ñöùc Gieâsu?
Nhöõng taù ñieàn saùt nhaân (Mt
21,33-46)
Duï
ngoân nhöõng taù ñieàn saùt nhaân noùi veà hình phaït daønh cho giôùi
laõnh ñaïo toân giaùo vaø chính trò cuûa Ítraen. Duï ngoân naøy roõ
raøng söû duïng hình aûnh vöôøn nho trong Isaia 5,1-7 ñeå aùp duïng
vôùi Ítraen.
Duï
ngoân cho thaáy Giaveâ Thieân Chuùa laø chuû vöôøn nho. Chính Ngaøi
cho taù ñieàn, töùc giôùi laõnh ñaïo caû hai phía ñaïo ñôøi,
khai thaùc vöôøn nho cuûa Ngaøi laø Ítraen. Caùc ngoân söù (baày toâi
cuûa Thieân Chuùa) töøng ñöôïc phaùi ñeán ñeå “thu gom hoa traùi”
cuûa vöôøn nho nhöng hoï ñaõ bò ñoái xöû caùch taøn teä (cc.
34-36). Chuû vöôøn nho cöù töôûng con oâng (Ñöùc Gieâsu) maø
ñöôïc phaùi ñeán, caùc taù ñieàn seõ kieâng neå chaêng. Ai ngôø
thaáy con oâng chuû xuaát hieän, caùc taù ñieàn lieàn naûy ra aùc yù
laø muoán thuû tieâu keû thöøa keá ñeå chieám laáy vöôøn nho! Vaäy
hoï ñaõ quaêng con oâng chuû ra ngoaøi töôøng raøo vaø gieát cheát
con oâng (cc.37-39). Khi oâng chuû tôùi hieän tröôøng, oâng seõ tröøng
phaït boïn taù ñieàn saùt nhaân nhö theá naøo cho xöùng hôïp vôùi
toäi aùc taøy ñình hoï ñaõ phaïm, laø gieát con oâng. Chính nhoùm
thöôïng teá vaø kyø muïc ñang laéng nghe duï ngoân naøy traû lôøi
raèng: “OÂng seõ tru dieät boïn chuùng” (c.41) thay vì öu ñaõi chuùng
nhö oâng vaãn thöôøng laøm (c.43).
Vöôøn
nho trong duï ngoân seõ ñöôïc daønh cho ngöôøi khaùc (töùc Giaùo
Hoäi cuûa Ñöùc Kitoâ) khai thaùc; daân môùi naøy cuûa Thieân Chuùa
seõ mang lai doài daøo hoa traùi.
Lyù
do cuûa aùn phaït daønh cho giôùi laõnh ñaïo Do Thaùi chính vì hoï
töø khöôùc Ñöùc Gieâsu laø “Ñaù Taûng” nhö thaùnh vònh
118,22 (c.42) ñaõ loan baùo. Coäng ñoaøn Kitoâ höõu cuûa taùc giaû
Mattheâu ñoïc thaáy trong duï ngoân nhöõng taù ñieàn saùt nhaân naøy,
lôøi caét nghóa veà cuoäc taøn phaù Gieârusalem do quaân ñoäi Roâma
thöïc hieän naêm 70. Hoï tìm thaáy ôû duï ngoân naøy lyù do ñeå
Giaùo Hoäi cuûa Ñöùc Gieâsu khaúng ñònh mình thöïc söï laø daân
ñích thöïc cuûa Thieân Chuùa.
Qua
ba duï ngoân trong Maùttheâu chöông 21 vaø 22, Ñöùc Gieâsu ñeàu noùi
vôùi thính giaû veà Nöôùc cuûa Thieân Chuùa trong hieän taïi, maø
chính hoï coù theå thay loøng ñoåi daï ñeå gia nhaäp. Nöôùc Thieân
Chuùa luoân laø laõnh vöïc nôi Ngaøi hieån trò. Ñoù laø lyù do taïi
sao caùc moân ñeä ñöôïc Ñöùc Gieâsu daïy phaûi caàu nguyeän ñeå
yù cuûa Thieân Chuùa laø Cha ñöôïc theå hieän döôùi ñaát cuõng
nhö treân trôøi (Mt 6,10). Caùc moân ñeä khoâng phaûi chôø ñôïi tôùi
khi taét thôû môùi gia nhaäp Nöôùc Thieân Chuùa. Caùc thính giaû
ñang nghe Ñöùc Gieâsu cuõng vaäy, hoï ñöôïc môøi goïi gia nhaäp
Nöôùc Thieân Chuùa ngay, chöù hoï khoâng bò Ngöôøi töø khöôùc.
Hai ngöôøi con (Mt 21,28-32)
Ñoù
laø coát loõi cuûa duï ngoân thöù nhaát veà hai ngöôøi con (Mt
21,28-32). Hai ngöôøi con naøy cuûa oâng chuû vöôøn nho ñeàu
ñöôïc boá keâu goïi ñi laøm vöôøn nho nhö nhau. Vaø lôøi keâu
goïi ñoù luoân coù giaù trò. Baèng chöùng laø ngöôøi con thöù
nhaát thöa “khoâng” nhöng sau ñoåi yù vaãn ñöôïc cha chaáp nhaän.
Thöïc ra, tin laø ñieàu maø Ñöùc Gieâsu nhaém. Chöõ tin
ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi 3 laàn ngay trong caâu 32. Ñöùc Gieâsu
coù yù noùi vôùi thính giaû raèng: Chæ caàn caùc oâng tin laø caùc
oâng ñaõ baét ñaàu böôùc vaøo Nöôùc Thieân Chuùa; nhöõng ngöôøi
thu thueá vaø caùc coâ gaùi ñieám ñaõ böôùc vaøo tröôùc caùc oâng,
nhöng nay caùc oâng thay loøng ñoåi daï ñeå tin nhö hoï thì Nöôùc
Thieân Chuùa ñaõ thuoäc veà caùc oâng roài!
Caùc
duï ngoân keá tieáp, töùc duï ngoân nhöõng taù ñieàn saùt nhaân
(Mt 21,33-40) cuõng laø lôøi môøi goïi caùc thính giaû gia nhaäp Nöôùc
Thieân Chuùa ngay trong hieän taïi. ÔÛ ñaây phaùn quyeát khaét khe
nhaát ñeán töø cöûa mieäng cuûa caùc thöôïng teá vaø kyø muïc.
Hoï chuû tröông phaûi tröøng trò boïn taù ñieàn saùt nhaân khi hoï
noùi: “AÙc giaû, aùc baùo, oâng seõ tru dieät boïn chuùng.”
(c.41). Rieâng Ñöùc Gieâsu, Ngöôøi khoâng chuû tröông laäp tröôøng
aùc giaû aùc baùo nhö vaäy. Ngöôøi ñaët ngöôøi ta ñoái dieän vôùi
chính Lôøi cuûa Thieân Chuùa laø Lôøi coù söùc thay ñoåi moïi söï
ñeå trôû neân coâng trình kyø dieäu tröôùc maét moïi ngöôøi.
Trong töông lai, chính Thieân Chuùa seõ laøm cho Ñaáng Meâsia bò giôùi
laõnh ñaïo Do Thaùi loaïi boû, trôû neân ñaù taûng goùc töôøng
ñoái vôùi toaø nhaø môùi cuûa Thieân Chuùa (laø Hoäi Thaùnh cuûa
Ñöùc Kitoâ). Ñieàu ñoù seõ ñöôïc theå hieän vaøo ñuùng thôøi
ñuùng buoåi. Trong hieän taïi caùc thính giaû ñang nghe Ñöùc Gieâsu
noùi, phaûi yù thöùc raèng Nöôùc Thieân Chuùa hoaøn toaøn thuoäc
thaåm quyeàn cuûa Ngaøi, Ngaøi muoán giao Nöôùc ñoù cho ai quaûn lyù,
tuøy yù Ngaøi.
Toát
nhaát caùc thính giaû ñang nghe Ñöùc Gieâsu noùi, neân thay loøng ñoåi
daï ñeå laøm theo yù cuûa Thieân Chuùa, theo göông ngöôøi con thöù
nhaát trong duï ngoân hai ngöôøi con, laø hôn caû.
Duï
ngoân thöù ba (22,1-14) coøn phoùng tôùi moät töông lai ñen toái hôn.
Tieäc cöôùi (Mt 22,1-14)
Duï
ngoân cho thaáy chuyeän moät vua kia (laø Thieân Chuùa) môû tieäc cöôùi
cho con (Con Thieân Chuùa laøm ngöôøi) vaø sai ñaày tôù ñi thænh
khaùch ñaõ ñöôïc môøi tôùi döï tieäc. Khaùch khoâng nhöõng khoâng
ñeám xæa tôùi lôøi môøi, moät soá coøn nhuïc maï vaø gieát cheát
ñaày tôù cuûa vua (laø caùc ngoân söù). Duï ngoân noùi ñeán nhaø
vua noåi côn thònh noä, sai quaân ñi tru dieät boïn aùc nhaân vaø
thieâu huûy thaønh phoá cuûa chuùng (c.7). Ñoäc giaû Tin Möøng Mattheâu
nghó ngay tôùi cuoäc taøn phaù Gieârusalem do quaân ñoäi Roâma vaøo
naêm 70. Coù tôùi 600,000 ngöôøi Do Thaùi bò saùt haïi. Töùc laø
Thieân Chuùa cho pheùp chieán tranh xaûy ra tuy Ngaøi giaøu loøng thöông
xoùt vaãn bieán söï döõ trôû neân ñieàu laønh. Ñoù laø luùc
theo ngoân ngöõ cuûa duï ngoân, baày toâi cuûa vua “ñi ra caùc neûo
ñöôøng gaëp ai, baát luaän xaáu toát, cuõng taäp hôïp caû laïi,
neân phoøng tieäc cöôùi ñaõ ñaày thöïc khaùch” (c.10).
Nhö
vaäy trong thôøi ñaïi Meâxia laø thôøi ñaïi Con Thieân Chuùa laøm
ngöôøi ñeå cöùu ñoä traàn gian, seõ khoâng coøn phaân bieät Do
Thaùi hay Hy Laïp, noâ leä hay töï do, nam hay nöõ, heã ñaõ laø ngöôøi
ñeàu ñöôïc môøi tham döï böõa tieäc cöùu ñoä. Chæ coù moät
ñieàu duy nhaát maø thöïc khaùch phaûi ñaùp öùng, ñoù laø y phuïc
leã cöôùi. Noùi theo toâng ñoà Phaoloâ: “Phaøm ai ôû trong Ñöùc
Kitoâ ñeàu laø thoï taïo môùi. Caùi cuõ ñaõ qua, vaø caùi môùi
ñaõ coù ñaây roài. Moïi söï aáy ñeàu do bôûi Thieân Chuùa, laø
Ñaáng nhôø Ñöùc Kitoâ maø cho chuùng ta ñöôïc hoaø giaûi vôùi
Ngöôøi.” (2Co 5,17-18). Caùi môùi aáy chaúng phaûi laø ñieàu xa vôùi
nhöng gaén lieàn vôùi bí tích thaùnh taåy, maø moïi Kitoâ höõu ñeàu
nhaän laõnh: “Anh em khoâng bieát raèng: khi chuùng ta ñöôïc dìm vaøo
nöôùc thanh taåy, ñeå thuoäc veà Ñöùc Kitoâ Gieâsu, laø chuùng ta
ñöôïc dìm vaøo trong caùi cheát cuûa Ngöôøi sao?” (Rm 6,3). Vaán
ñeà thieát yeáu laø choïn thuoäc veà Ñöùc Kitoâ hay choïn ñieàu
ngöôïc laïi laø taêm toái, theo ngoân ngöõ cuûa duï ngoân (c.13)
Moät
soá caâu hoûi gôïi yù
1.
Baïn thích duï ngoân naøo: Hai ngöôøi con (Mt 21,28-32)? Nhöõng ngöôøi
taù ñieàn saùt nhaân (cc.33-46)? Tieäc cöôùi (Mt 22,1-14)?
Vì sao?
2. Baïn hieåu gì veà bí tích Röûa Toäi baïn ñaõ laõnh nhaän theo lôøi daïy cuûa toâng ñoà Phaoloâ trong 2Co 5,17-18 ?, trong Rm 6,3?