Ngaøy 15 thaùng 09 naêm 2002

Chuùa Nhaät 24 Thöôøng Nieân Naêm A

Ñoïc Tin Möøng  Mt 18,21-35

²¹ Baáy giôø, oâng Pheâroâ ñeán gaàn Ñöùc Gieâsu maø hoûi raèng: "Thöa Thaày, neáu anh em con cöù xuùc phaïm ñeán con, thì con phaûi tha ñeán maáy laàn? Coù phaûi baûy laàn khoâng?" ²² Ñöùc Gieâsu ñaùp: "Thaày khoâng baûo laø ñeán baûy laàn, nhöng laø ñeán baûy möôi laàn baûy".

²³ Vì theá, Nöôùc Trôøi cuõng gioáng nhö chuyeän moät oâng vua kia muoán ñoøi caùc ñaày tôù cuûa mình thanh toaùn soå saùch. ²⁴ Khi nhaø vua vöøa baét ñaàu, thì ngöôøi ta daãn ñeán moät keû maéc nôï vua möôøi ngaøn neùn vaøng. ²⁵ Y khoâng coù gì ñeå traû, neân toân chuû ra leänh baùn y cuøng taát caû vôï con taøi saûn maø traû nôï. ²⁶ Baáy giôø, teân ñaày tôù aáy saáp mình xuoáng baùi laïy: "Thöa Ngaøi, xin roäng loøng hoaõn laïi cho toâi, toâi seõ lo traû heát". ²⁷ Toân chuû cuûa teân ñaày tôù aáy lieàn chaïnh loøng thöông, cho y veà vaø tha luoân moùn nôï. ²⁸ Nhöng vöøa ra ñeán ngoaøi, teân ñaày tôù aáy gaëp moät ngöôøi ñoàng baïn, maéc nôï y moät traêm quan tieàn. Y lieàn tuùm laáy, boùp coå maø baûo: "Traû nôï cho tao!" ²⁹ Baáy giôø ngöôøi ñoàng baïn saáp mình xuoáng naên næ: "Thöa anh, xin roäng loøng hoaõn laïi cho toâi, toâi seõ lo traû anh". ³⁰ Nhöng y khoâng chòu, cöù toáng anh ta vaøo nguïc cho ñeán khi traû xong nôï. ³¹ Thaáy söï vieäc xaûy ra nhö vaäy, caùc ñoàng baïn cuûa y buoàn laém, môùi ñi trình baøy vôùi toân chuû ñaàu ñuoâi caâu chuyeän. ³² Baáy giôø toân chuû cho ñoøi y ñeán vaø baûo: "Teân ñaày tôù ñoäc aùc kia, ta ñaõ tha heát soá nôï aáy cho ngöôi, vì ngöôi ñaõ van xin ta, ³³ thì ñeán löôït ngöôi, ngöôi khoâng phaûi thöông xoùt ñoàng baïn, nhö chính ta ñaõ thöông xoùt ngöôi sao?" ³⁴ Roài toân chuû noåi côn thònh noä, trao y cho lính haønh haï, cho ñeán ngaøy y traû heát nôï cho oâng. ³⁵ AÁy vaäy, Cha cuûa Thaày ôû treân trôøi cuõng seõ ñoái xöû vôùi anh em nhö theá, neáu moãi ngöôøi trong anh em khoâng heát loøng tha thöù cho anh em mình".

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

1. Tha thöù voâ giôùi haïn

Ngaøy 26.5.1996, 40 ngaøn nhaø thôø treân toaøn nöôùc Phaùp ñaõ ñaùnh chuoâng töû ñeå töôûng nieäm 7 ñan só cuûa doøng khoå tu Trappiste vöøa bò saùt haïi bôûi moät nhoùm Hoài giaùo vuõ trang quaù khích. Ngaøy 27.3, nhoùm naøy ñaõ ñoät nhaäp vaøo tu vieän cuûa caùc ñan só ôû vuøng baéc Angieâri vaø baét hoï laøm con tin. Trong khi chuoâng nhaø thôø Ñöùc Baø Paris thong thaû ñoå töøng tieáng, Ñöùc Hoàng Y Toång Giaùm Muïc Paris ñaõ thaép saùng laïi 7 ngoïn neán nhö daáu chæ veà cuoäc soáng môùi maø caùc ñan só naøy ñang böôùc vaøo. Baûy ngoïn neán saùng ngôøi cuûa söï phuïc sinh cuõng laø nhöõng ngoïn neán saùng ngôøi cuûa loøng yeâu thöông tha thöù.

Caùc ñan só treân ñaây quaù roõ veà moái nguy hieåm ñang ñe doïa tính maïng cuûa hoï. Nhöng löông taâm khoâng cho pheùp hoï boû ñi, khi daân chuùng ôû ñaây ñang gaëp caûnh khoán khoù. Hoï ôû laïi ñaây chæ vì yeâu, moät tình yeâu daùm hy sinh maïng soáng. Hôn hai naêm tröôùc khi bò saùt haïi, linh muïc tu vieän tröôûng Christian de Chergeù ñaõ vieát moät böùc thö, cuõng laø moät lôøi troái, trong ñoù toaùt leân moät tinh thaàn tha thöù phi thöôøng: Cha Christian ñaõ vieát cho keû gieát mình nhöõng lôøi nhö sau: “Vaø baïn nöõa, ngöôøi baïn cuûa giaây phuùt cuoái cuøng, baïn khoâng hieåu ñieàu baïn ñaõ laøm... Caàu xin cho hai chuùng ta, nhöõng ngöôøi troäm laønh, seõ gaëp laïi nhau treân thieân ñaøng, theo yù Chuùa muoán. Chuùa laø Chuùa cuûa caû hai chuùng ta...”  Cha Christian khoâng nuoâi chuùt hôøn oaùn naøo, ngaøi mong cho keû gieát ngaøi ñöôïc hoaùn caûi vaø ñöôïc vaøo Nöôùc Trôøi. Ngaøi coi keû saùt nhaân nhö moät ngöôøi baïn, moät ngöôøi troäm laønh nhö ngaøi, chaúng coù gì phaân caùch giöõa ñoâi beân. Thaùi ñoä tha thöù cuûa cha Christian cho thaáy ngaøi ñaõ thaám nhuaàn Lôøi Chuùa ñeán möùc saâu xa vaø ñaõ soáng Lôøi Chuùa moät caùch hoàn nhieân töôi taén.

Trong baøi Tin Möøng hoâm nay, oâng Pheâroâ ñaõ ñeán vôùi Ñöùc Gieâsu ñeå hoûi veà soá laàn mình phaûi tha thöù cho ngöôøi anh em loãi phaïm ñeán mình. Chuyeän va chaïm giöõa nhöõng ngöôøi Kitoâ höõu soáng trong cuøng moät coäng ñoaøn laø chuyeän khoù traùnh khoûi. Chöông 18 cuûa Tin Möøng theo thaùnh Mattheâu cho chuùng ta thaáy phaàn naøo nhöõng vaán ñeà noåi coäm trong coäng ñoaøn vaø thaùi ñoä caàn coù ñeå giaûi quyeát. Chaéc chaén toâi phaûi tha thöù cho ngöôøi anh em, chò em ñoàng ñaïo vôùi toâi, nhöng vaán ñeà laø tha thöù bao nhieâu laàn. Pheâroâ thöû ñeà nghò 7 laàn. Con soá 7 thöôøng töôïng tröng cho söï troïn veïn, hoaøn haûo. Neáu ta tha thöù cho ai 7 laàn moät ngaøy (x. Lc 17,4), chaéc ñaõ laø moät haønh vi ñaùng phuïc roài. Nhöng ôû ñaây Ñöùc Gieâsu khoâng ngöøng laïi ôû soá 7, maø laø nhöõng boäi soá cuûa 7. Caùc baûn dòch coù söï khaùc nhau: baûy möôi baûy laàn hay baûy möôi laàn baûy. Duø sao thì qua nhöõng con soá treân, Ñöùc Gieâsu môøi goïi Pheâroâ tha thöù moät caùch voâ giôùi haïn. Khaùc vôùi Lc 17,4, ôû ñaây khoâng thaáy noùi ñeán vieäc ngöôøi ñöôïc toâi tha thöù phaûi coù loøng hoái haän aên naên.

Coù theå noùi laø toâi ñöôïc yeâu caàu tha thöù cho ngöôøi anh em toâi moät caùch voâ ñieàu kieän.

2. Tha thöù vì chaïnh loøng thöông

Sau ñoù laø moät duï ngoân ñaëc bieät cuûa Tin Möøng Mattheâu. Duï ngoân naøy muoán nhaán maïnh ñeán vieäc Thieân Chuùa seõ khoâng tha thöù cho chuùng ta, neáu chuùng ta khoâng bieát tha thöù cho anh em cuûa mình. Ngöôøi ñaày tôù nôï vua 10,000 neùn vaøng haún phaûi laø moät vieân quan cao caáp trong trieàu ñình, vaø ngöôøi baïn cuûa oâng ta cuõng laø moät vieân quan khaùc, caáp thaáp hôn, vì chæ nôï coù 100 quan tieàn maø cuõng khoâng coù gì ñeå traû. Coù moät söï cheânh leäch gheâ gôùm giöõa hai moùn nôï. Theo söû gia Flavius Josephus, vaøo cuoái theá kyû thöù nhaát, moät neùn vaøng baèng 10 ngaøn quan tieàn, maø moät quan tieàn laø tieàn löông coâng nhaät cho moät ngöôøi laøm möôùn (Mt 20,2) vaøo thôøi ñoù. Vaäy 10 ngaøn neùn vaøng laø moät moùn nôï khoång loà, khoâng theå töôûng töôïng noåi; noù gaáp moät trieäu laàn moùn nôï 100 quan tieàn.

Coù söï töông ñoàng trong hoaøn caûnh vaø thaùi ñoä cuûa ngöôøi ñaày tôù nôï nhieàu vaø ngöôøi ñaày tôù nôï ít. Caû hai ñeàu khoâng coù khaû naêng traû nôï. Caû hai ñeàu saáp mình phuû phuïc maø naøi xin cho hoaõn moät thôøi gian, vaø höùa seõ traû heát. Coù moät söï töông phaûn trong thaùi ñoä cuûa vò vua vaø cuûa ngöôøi ñaày tôù nôï nhieàu. Vò vua luùc ñaàu ñoøi baùn oâng ta, vôï con oâng vaø toaøn boä gia saûn ñeå tröø nôï. Dó nhieân taát caû nhöõng ñieàu ñoù chaúng thaám vaøo ñaâu so vôùi moùn nôï khoång loà cuûa oâng ta ñoái vôùi nhaø vua. Nhöng sau khi nghe oâng ta naên næ vaø höùa heïn, nhaø vua chaïnh loøng thöông vaø laøm moät vieäc khoâng ai daùm ngôø, ñoù laø tha luoân moùn nôï. Tieác thay ngöôøi ñaày tôù vöøa ñöôïc höôûng loøng thöông xoùt vaø quaûng ñaïi cuûa vò vua laø toân chuû cuûa mình, laïi toû ra nhaãn taâm ñoái vôùi ngöôøi ñoàng baïn maéc nôï mình moät moùn tieàn nhoû. OÂng tuùm laáy, boùp coå, vaø maëc cho nhöõng lôøi van xin, oâng toáng ngöôøi baïn vaøo tuø.

Khi nghe duï ngoân naøy, chuùng ta ai cuõng töùc giaän tröôùc thaùi ñoä taøn nhaãn cuûa ngöôøi ñaày tôù ñaõ ñöôïc chuû tha. Chuùng ta nghó raèng neáu mình ôû vaøo ñòa vò ngöôøi ñaày tôù naøy, chaéc chuùng ta seõ quaûng ñaïi vaø bao dung hôn nhieàu. Nhöng trong thöïc teá, laém khi chuùng ta vaãn laø moät ngöôøi ñaày tôù taøn nhaãn ñoái vôùi ñoàng baïn. Chaúng ai coù theå löôøng ñöôïc mình ñaõ nôï Cha treân trôøi moät moùn nôï lôùn ngaàn naøo. Möôøi ngaøn neùn vaøng, chæ laø moät con soá töôïng tröng cho moùn nôï khoång loà, khoâng theå traû noåi ñoù. Khoâng caàn phaûi laø moät toäi nhaân phaïm nhöõng toäi aùc gheâ tôûm, chuùng ta môùi maéc nôï Thieân Chuùa. Chính caùc thaùnh laø ngöôøi caûm nhaän moät caùch saâu xa moùn nôï tình yeâu ñoái vôùi Cha treân trôøi. Hoï thaáy roõ mình ñaõ nhaän ñöôïc quaù nhieàu ôn, vaø caû ñôøi soáng thaùnh thieän cuûa hoï cuõng laø moät ôn nhöng khoâng. Chæ khi yù thöùc raèng mình ñaõ ñöôïc tha quaù nhieàu vaø ñaõ ñöôïc höôûng bao hoàng aân cuûa Thieân Chuùa, chuùng ta môùi thaáy vieäc tha thöù cho ngöôøi khaùc laø chuyeän töï nhieân, chuyeän phaûi laøm.

“Haù ngöôi laïi khoâng phaûi thöông xoùt ñoàng baïn, nhö chính ta ñaõ thöông xoùt ngöôi sao?” (c. 33). Tha thöù baét nguoàn töø loøng thöông xoùt. Chính toâi ñaõ laõnh nhaän loøng thöông xoùt töø Chuùa vaø toâi khoâng ñöôïc giöõ laïi ñieàu ñoù cho rieâng mình. Toâi phaûi thöông xoùt anh chò em ñaõ xuùc phaïm ñeán toâi baèng chính loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa. Coù khi naøo chuùng ta cöùng coûi tröôùc lôøi van xin hay hoái loãi cuûa ngöôøi khaùc? Coù khi naøo noãi ñau cuûa ngöôøi khaùc gaây cho ta quaù lôùn ñeán noãi ta kieân quyeát ñoøi laïi cho baèng ñöôïc moùn nôï naøy? Coù khi naøo chôït chaïnh loøng thöông keû ñaõ laøm haïi ta, vì ta neám ñöôïc caùi daèn vaët, caén röùt maø keû aáy phaûi chòu?

3. Heát loøng tha thöù

Kitoâ giaùo laø toân giaùo cuûa söï tha thöù. Ai trong chuùng ta cuõng caàn ñöôïc Thieân Chuùa tha thöù. Tha thöù chính laø cöùu ñoä. Töï baûn chaát, Kitoâ höõu laø ngöôøi ñöôïc ôn tha thöù. Chuùng ta lieân tuïc caàn ñeán ôn tha thöù cuûa Thieân Chuùa. Caû cuoäc ñôøi chuùng ta laø moät chuoãi nhöõng vaáp ngaõ ñöôïc ñan vôùi nhöõng thöù tha. Nhieàu khi ta thaáy khoù thöù tha vì quaù döïa treân luaät coâng baèng: maét ñeàn maét, raêng ñeàn raêng. Gandhi noùi: “Neáu cöù theo luaät maét ñeàn maét thì caû theá giôùi seõ ñaày nhöõng ngöôøi muø.” Luaät coâng baèng caàn ñöôïc laøm cho dòu laïi bôûi tình yeâu tha thöù. Moät söï coâng baèng taøn nhaãn laïi trôû thaønh moät thöù baát coâng döôùi maét Thieân Chuùa.

Qua duï ngoân treân ñaây, ta thaáy oâng vua noåi giaän vaø tröøng phaït ngöôøi ñaày tôù khoâng coù loøng thöông xoùt. OÂng laáy laïi nhöõng gì oâng ñaõ cho. Chuùng ta chæ hy voïng giöõ ñöôïc ôn tha thöù Chuùa ban, neáu chuùng ta thöïc loøng tha thöù cho anh em. Doøng suoái tha thöù cuûa Thieân Chuùa chaûy vaøo ñôøi ta, neáu bò ngaên laïi, seõ trôû thaønh ao tuø. Noù chæ trong laønh khi noù ñöôïc chaûy ñeán tha nhaân. Chuùng ta coù khaû naêng laøm cho ñôøi mình thaønh ao tuø, khi khoâng soáng yeâu thöông tha thöù.

Theá giôùi hoâm nay bò thoáng trò bôûi baïo löïc vaø oaùn thuø. Nhöõng cuoäc chieán tranh dai daúng giöõa caùc quoác gia; nhöõng hieàm thuø giöõa caùc boä toäc anh em; nhöõng xung ñoät giöõa nhöõng ngöôøi khaùc maøu da, khaùc toân giaùo, khaùc quan ñieåm chính trò; nhöõng thaûm kòch voâ phöông haøn gaén trong gia ñình. Con ngöôøi ñeå cho haän thuø loâi keùo vaø khoâng sao thoaùt ra khoûi caùi voøng aân oaùn nghieät ngaõ. Caàn phaûi coù nhöõng ngöôøi daùm chòu thieät thoøi, daùm beû gaõy oaùn thuø baèng tha thöù, daùm tin raèng tình thöông coù theå bieán ñoåi quaû tim chai ñaù cuûa con ngöôøi. Ñöùc Thaùnh Cha vaãn luoân keâu goïi xaây döïng moät neàn vaên minh tình thöông, vì chæ khi aáy traùi ñaát naøy môùi coù cô may toàn taïi.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1. Baïn thaáy tha thöù coù khoù khoâng? Khi baïn bò ngöôøi khaùc xuùc phaïm ñeán danh döï, taøi saûn, quyeàn lôïi chính ñaùng, baïn thöôøng phaûn öùng ra sao? Coù caùch naøo giuùp baïn vöôït qua ñöôïc noãi töùc giaän, hôøn oaùn moät caùch mau choùng khoâng?

2. Caùc thaùnh töû ñaïo chaúng bao giôø gheùt nhöõng keû gieát mình. Baïn coù tin raèng caùi cheát cuûa 7 vò ñan só doøng Trappiste seõ khieán cho nhöõng ngöôøi Hoài giaùo quaù khích phaûi nghó laïi khoâng?

Back to Home Page