Ngaøy 16 thaùng 06 naêm 2002

Chuùa Nhaät 11 Thöôøng Nieân Naêm A

Ñoïc Tin Möøng  Mt 9,36-10,8

9 ³⁶ Ñöùc Gieâsu thaáy ñaùm ñoâng, Ngöôøi chaïnh loøng thöông, vì hoï laàm than vaát vöôûng, nhö baày chieân khoâng ngöôøi chaên daét. ³⁷ Baáy giôø, Ngöôøi noùi vôùi moân ñeä raèng: “Luùa chín ñaåy ñoàng, maø thôï gaët laïi ít. ³⁸ Vaäy anh em haõy xin chuû muøa gaët sai thôï ra gaët luùa veà.”

10 ¹ Roài Ñöùc Gieâsu goïi möôøi hai moân ñeä laïi, ban cho caùc oâng ñöôïc quyeàn treân caùc thaàn oâ ueá, ñeå caùc oâng tröø chuùng vaø chöõa heát caùc beänh hoaïn taät nguyeàn.

² Sau ñaây laø teân cuûa möôøi hai toâng ñoà: ñöùng ñaàu laø oâng Si-mon, cuõng goïi laø Pheâroâ, roài ñeán Anreâ, anh cuûa oâng; sau ñoù laø oâng Giacoâbeâ con oâng Deâbeâñeâ vaø oâng Gioan, em cuûa oâng; ³ oâng Philippheâ vaø oâng Batoâloâmeâoâ; oâng Toâma vaø oâng Maùttheâu ngöôøi thu thueá; oâng Giacoâbeâ con oâng Anpheâ vaø oâng Tañeâo; ⁴ oâng Simon thuoäc nhoùm Quaù Khích, vaø oâng Giuña Ítcarioát, chính laø keû noäp Ngöôøi. ⁵ Ñöùc Gieâsu sai möôøi hai oâng aáy ñi vaø chæ thò raèng:

“Anh em ñöøng ñi veà phía caùc daân ngoaïi, cuõng ñöøng vaøo thaønh naøo cuûa daân Samari. ⁶ Toát hôn laø haõy ñeán vôùi caùc con chieân laïc nhaø Ítraen. ⁷ Doïc ñöôøng haõy rao giaûng raèng: Nöôùi Trôøi ñaõ ñeán gaàn. ⁸ Anh em haõy chöõa laønh ngöôøi ñau yeáu, laøm cho keû cheát soáng laïi, cho ngöôøi phong huûi  ñöôïc saïch beänh, vaø tröø khöû ma quyû. Anh em ñaõ ñöôïc cho khoâng, thì cuõng phaûi cho khoâng nhö vaäy.”

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Chuùa Gieâsu ñaõ veà trôøi töø hôn 2000 naêm nay, nhöng meänh leänh truyeàn giaùo cuûa Ngöôøi haõy coøn raát caáp baùch. Theo thoâng keâ trong cuoán Nieân Giaùm 1999 cuûa Toaø Thaùnh, ñöôïc ñeä trình leân Ñöùc Thaùnh Cha ngaøy 20.2.1999, toång soá ngöôøi Coâng giaùo treân theá giôùi tính ñeán ngaøy 31.12.1997, laø 1 tæ röôõi ngöôøi. Tuy nhieân, con soá xem ra ñoâng ñaûo aáy chæ chieám 17,3% daân soá hoaøn caàu. Caùc luïc ñòa coù soá ngöôøi Coâng giaùo ñoâng nhaát laø Myõ Chaâu (62,9%), roài ñeán AÂu Chaâu (41,1%) vaø UÙc Chaâu (27,5%). Rieâng Phi Chaâu chæ coù 14,9% vaø AÙ Chaâu: 3%! (Theo CGDT soá 1197)

Taïi Vieät Nam, theo con soá thoáng keâ cuûa caùc giaùo phaän vaøo naêm 1995, treân toaøn quoác coù 4,646,575 ngöôøi Coâng giaùo soá vôùi toång soá daân cuûa caû nöôùc hôn 70 trieäu ngöôøi, töùc chæ chieám döôùi 7%. (Theo cuoán Coâng Giaùo Vieät Nam sau quaù trình 50 naêm: 1945-1995, do CGDT xuaát baûn naêm 1996, trang 509). Nhö vaäy, neáu khoâng tính con soá anh chò em Tin Laønh trong nöôùc, thì cöù 100 ngöôøi soáng treân maûnh ñaát Vieät Nam, coù tôùi 93 ngöôøi chöa tin Chuùa! Moät tæ leä khieán chuùng ta phaûi suy nghó!

Caâu chuyeän “Xoùm Chuøa”

Coäng ñoaøn nhoû beù goàm 3 ngöôøi cuûa Thaày Saùu Sôn vöøa mua moät caên nhaø ôû Xoùm Chuøa. Ngöôøi daân trong khu vöïc goïi teân xoùm aáy nhö theá vì xoùm ôû gaàn moät ngoâi Chuøa; vaû laïi haàu heát baø con trong xoùm ñeàu laø Phaät giaùo. Ñeán soáng ôû Xoùm Chuøa, Thaày Sôn hoïc bieát theâm nhieàu ñieàu veà nhöõng ngöôøi laùng gieàng “beân löông” cuûa Thaày.

Ñieàu laøm Thaày Sôn ngaïi nguøng nhaát khi môùi tieáp xuùc vôùi baø con trong xoùm, laø söï kính troïng ñoâi luùc thaùi quaù maø hoï daønh cho Thaày. Veà sau Thaày hieåu ra raèng truyeàn thoáng AÙ Ñoâng ta voán troïng khoå haïnh vaø thoaùt tuïc, vì vaäy cuõng deã hieåu taïi sao baø con kính troïng caùc baäc tu haønh, duø caùc vò thuoäc toân giaùo naøo. Cuõng qua vieäc chung soáng vôùi baø con, Thaày nhaän ra hoï laø nhöõng ngöôøi hieàn hoaø, troïng nhaân nghóa. Qui taéc luaân lyù cuûa hoï laø phaûi aên ngay ôû laønh, phaûi coù loøng NHAÂN vaø toân troïng söï soáng, khoâng chæ nôi con ngöôøi maø coøn caû nôi caùc thuï taïo khaùc: “Thieân ñòa ñaïi ñöùc vieát sinh” - nhaân ñöùc cao caû nhaát trong trôøi ñaát laø söï soáng.

Vôùi moät löông taâm bình an, thanh thaûn khi soáng theo trieát lyù hoaø hôïp ñoù, nhöõng ngöôøi laùng gieàng cuûa Thaày Sôn döôøng nhö khoâng caûm thaáy caàn thieát phaûi ñi taàm ñaïo ôû ñaâu khaùc. Hoï cuõng chaúng baän taâm tìm hieåu xem ñaïo giaùo cuûa Thaày coù gì ñaëc saéc, maëc daàu hoï vaãn moät möïc kính troïng Thaày vaø thænh thoaûng coøn mang xoâi cheø bieáu Thaày vaøo nhöõng dòp raèm lôùn.

Thaùnh ñoá

Caâu chuyeän Xoùm Chuøa treân ñaây phaûn aùnh moät thaùch ñoá chung cho coâng cuoäc truyeàn giaûng Tin Möøng ôû AÙ Chaâu, moät luïc ñòa ñaõ aên saâu caém chaët vaøo nhöõng truyeàn thoáng nhaân baûn vaø taâm linh töï ngaøn ñôøi cuûa noù, ñeán ñoä sau 4 theá kyû chinh phuïc, Kitoâ giaùo chæ chinh chieám lónh ñöôïc taâm hoàn cuûa 3% daân soá chaâu luïc naøy. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, haàu chuaån bò cho Giaùo Hoäi böôùc vaøo Ngaøn Naêm Thöù Ba, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ trieäu taäp caùc Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc cuûa töøng chaâu luïc, ñeå duyeät laïi caùc coâng vieäc vaø caùch thöùc truyeàn giaûng Tin Möøng treân caùc chaâu luïc aáy. Taïi kyø hoïp cuûa THÑGM Chaâu AÙ ñaàu naêm 1998, caùc Giaùm Muïc AÙ Chaâu ñaõ coá phaân tích nhöõng nguyeân nhaân khieán vieäc Tin Möøng hoùa ôû luïc ñòa naøy chaäm phaùt trieån. Moät trong nhöõng lyù do chính yeáu ñöôïc neâu leân laø Giaùo Hoäi trong quaù khöù ñaõ quaù chaäm treã trong vieäc môû ra vaø ñoái thoaïi vôùi caùc truyeàn thoáng vaên hoùa vaø thieâng lieâng laâu ñôøi cuûa AÙ Chaâu, ñeå tìm ra nôi ñoù nhöõng phöông theá thích hôïp cho vieäc truyeàn ñaït nhöõng giaù trò cuûa nieàm tin Kitoâ giaùo.

Vì vaäy, taïi Vieät Nam chaúng haïn, trong suoát nhieàu theá kyû, ngöôøi Coâng giaùo Vieät Nam haàu nhö ñaõ soáng beân leà vaên hoaù cuûa queâ höông mình, bôûi leõ khi chòu pheùp röûa toäi, hoï khoâng coøn ñöôïc pheùp giöõ phaàn lôùn nhöõng taäp tuïc cuûa truyeàn thoáng maø Giaùo Hoäi thôøi ñoù cho laø khoâng phuø hôïp vôùi ñöùc tin Coâng giaùo (nhö thôø kính toå tieân, ma chay, tuïc leä ngaøy teát...). Hôn theá, nhöõng giaùo daân ñoù coøn bò coi laø “taây hoaù” töø vieäc xaây caát nhaø thôø, nghi thöùc phuïng vuï, cho ñeán caû caùch soáng vaø neáp suy nghó.

Moät cô hoäi bò boû lôõ

Noùi nhö theá khoâng coù nghóa laø, trong quaù khöù, Giaùo hoäi khoâng coù nhöng maãu göông hoäi nhaäp vaøo vaên hoùa baûn xöù moät caùch ñaëc saéc haàu giuùp ñaåy maïnh vieäc Truyeàn giaùo. Xin ñôn cöû ôû ñaây tröôøng hôïp Cha Ñaéc Loä (Alexandre de Rhodes - Theá kyû XVII), ngöôøi ñaõ coù coâng ñöa ñöùc tin coâng giaùo vaøo hoaø hôïp vôùi nhöõng giaù trò vaên hoaù Vieät Nam. Chaúng haïn cha bieân soaïn chöõ quoác ngöõ ñeå quaûng baù ñöùc tin deã daøng hôn. Vì bieát ngöôøi daân Vieät öa chuoäng cheøo, haùt, cha ñaõ cho saùng taùc nhöõng baøi veø, baøi thô veà Phuùc AÂm, veà giaùo lyù, toå chöùc ngaém ñöùng trong Muøa Thöông Khoù vaø cho Daâng Hoa toân kính Ñöùc Meï. Ngoaøi ra, vì nhaän thaáy ngöôøi Vieät raát troïng luaân thöôøng ñaïo lyù, cha ñaõ khôûi söï cuoán giaùo lyù “Pheùp Giaûng Taùm Ngaøy” baèng vieäc daïy Möôøi Ñieàu Raên, veà ñôøi sau; sau ñoù môùi ñeà caäp ñeán caùc maàu nhieäm veà Thieân Chuùa. Cuõng vaäy, yù thöùc raèng daân queâ Vieät Nam raát meâ tín, ñaâu ñaâu cuõng thaáy thaàn thaùnh, laïi thích nhöõng gì cuï theå ñeå dieãn taû caùc taâm tình toân giaùo, cha ñaõ phoå bieán roäng raõi vieäc duøng nöôùc pheùp, neán pheùp, caùc aûnh töôïng thaùnh vaø toå chöùc nhöõng leã nghi linh ñình. Cuoái cuøng, cha Ñaéc Loä yeâu meán vaø ñeà cao nhöõng gì laø Vieät Nam; cha chuû tröông heát söùc giöõ nguyeân nhöõng taäp tuïc gia ñình, xaõ hoäi, vaên hoaù ngheä thuaät cuûa ñòa phöông, chæ tröø nhöõng gì thaät söï meâ tín vaø traùi vôùi Tin Möøng. Ngaøi cuõng tin töôûng ôû loøng ñaïo cuûa ngöôøi baûn xöù, ñeán möùc ñaõ xin Toaø Thaùnh ñaët caùc Giaùm Muïc ngöôøi Vieät ñeå cai quaûn Giaùo Hoäi baûn xöù trong thôøi buoåi caám ñaïo maø caùc thöøa sai ngoaïi quoác khoù xuaát ñaàu loä dieän.

Ñaùng tieác laø nhöõng saùng kieán hoäi nhaäp vaên hoaù cuûa cha Ñaéc Loä ñaõ khoâng ñöôïc ñoùn nhaän kòp thôøi. Vì theá Giaùo Hoäi ñaõ ñeå lôõ cô hoäi ñöa ñöùc tin Kitoâ giaùo aên saâu beùn reã vaøo caùc neàn vaên hoaù lôùn ôû AÙ Chaâu nhö AÁn Ñoä, Trung Hoa, Nhaät Baûn vaø Vieät Nam. Ngaøy nay, vôùi coâng cuoäc canh taân cuûa Coâng Ñoàng Vaticanoâ II (1962-1965), ngöôøi Coâng giaùo Vieät Nam (cuõng nhö ngöôøi Coâng giaùo ôû khaép nôi) ñaõ ñöôïc pheùp cöû haønh caùc nghi thöùc phuïng vuï baèng tieáng meï ñeû cuûa mình; ñoàng thôøi hoï ñöôïc khuyeán khích hoäi nhaäp caùc giaù trò truyeàn thoáng cuûa vaên hoaù baûn xöù vaøo vieäc truyeàn giaûng ñöùc tin. Tuy nhieân, coâng cuoäc trôû veà vôùi truyeàn thoáng sau nhieàu theá kyû bò phaân caùch khoâng phaûi laø con ñöôøng phaúng phiu, nhö lôøi nhaän xeùt sau ñaây cuûa Ñöùc Cha Nguyeãn Nhö Theå taïi THÑGM AÙ Chaâu: “Ngaøy nay, Toaø Thaùnh ñaõ cho pheùp thôø cuùng toå tieân, nhöng muoän maát roài, vì ngöôøi Coâng Giaùo khoâng quen nöõa neân khoù chaáp nhaän.”

Truyeàn giaùo khôûi ñi töø vieäc soáng Ñöùc AÙi

Vöôït treân moïi hình thöùc hoäi nhaäp vaên hoaù, coù moät ñoøi hoûi hoäi nhaäp neàn taûng hôn heát: ñoù laø HOÄI NHAÄP TÌNH YEÂU, hoäi nhaäp cuûa “vaên hoaù ñöùc aùi”. Thaät vaäy, trong chæ thò lieân quan ñeán Truyeàn Giaùo ôû cuoái baøi Tin Möøng hoâm nay, Ñöùc Gieâsu daõ sai caùc ñoà ñeä cuûa Ngöôøi ñi ñeå loan baùo Tin Möøng, ñoàng thôøi ñeå chöõa laønh moïi taät beänh cuûa ngöôøi khaùc (c.10,8). Nhö theá, loan baùo Phuùc AÂm vaø thaêng tieán ñôøi soáng nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, bò boû rôi ñeàu laø nhöõng ñoøi hoûi caáp baùch cuûa Ñöùc AÙi. Hôn nöõa, moät chöùng töø tình yeâu sieâu vieät seõ coù söùc maïnh thuyeát phuïc hôn baát cöù moät lôøi giaûng thuyeát huøng bieän suoâng naøo. Chính Meï Teâreâsa Can-cuùt-ta, chaúng haïn, ñaõ choïn caùch thöùc “noùi” veà Thieân Chuùa (töùc Truyeàn Giaùo) khôûi ñi töø vieäc soáng Ñöùc AÙi.

Quaû thaät, Meï Teâreâsa ñaõ theo saùt goùt böôùc Chuùa Gieâsu khi meï “chaïnh loøng thöông” tröôùc nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, beänh taät, haáp hoái, khoâng ñöôïc ai chaêm soùc treân caùc væa heø cuûa thaønh phoá Can-cuùt-ta. Chaéc haún taâm hoàn Meï ñaõ bò daèn vaët nhieàu tröôùc nhöõng con ngöôøi khoâng coù cô hoäi soáng vaø cheát xöùng ñaùng vôùi nhaân phaåm laø con caùi Thieân Chuùa. Cuoái cuøng, Meï ñaõ ñaët mình ñeå ñöôïc Chuùa sai ñi chaêm soùc nhöõng con chieân khoâng coù ngöôøi chaên ñoù, khoâng phaûi baèng lôøi noùi, nhöng tröôùc heát vaø treân heát baèng nhöõng cöû chæ baùc aùi sieâu vöôït.

Chaéc haún khoâng phaûi moïi Kitoâ höõu ñeàu coù theå trôû neân nhöõng Thöøa Sai Baùc AÙi nhö Meï Teâreâsa; nhöng taát caû nhöõng ai ñaõ chòu pheùp röûa ñeå thuoäc veà Chuùa Kitoâ, cuõng ñeàu phaûi thöïc thi Lôøi Chuùa daïy trong baøi Tin Möøng hoâm nay. Chuùa daïy ta tröôùc tieân, phaûi caàu xin cuøng Thieân Chuùa, ñeå chính Ngöôøi sai ta ñi. Moät khi kieân trì caàu xin ñieàu aáy, chính Chuùa seõ giuùp ta môû coõi loøng haàu coù theå yeâu tha nhaân nhö chính mình. Nhôø ñoù ta coù theå deã daøng noùi veà Chuùa cho moïi ngöôøi hôn.

Ta cuõng khoâng queân caàu nguyeän cho nhöõng ngöôøi ñang aâm thaàm laøm chöùng taù cho Chuùa treân queâ höông Vieät Nam (nhö Thaày Saùu Sôn vaø coäng ñoaøn cuûa Thaày), ñeå nhôø vieäc gaén lieàn vôùi Chuùa Gieâsu laø thaân nho, coâng vieäc cuûa caùc vò ñoù cuõng mang laïi nhieàu hoa traùi cho ñaát nöôùc Vieät Nam, nhö Meï Teâreâsa ñaõ mang laïi bieát bao thaønh quaû cho caùnh ñoàng truyeàn giaùo treân theá giôùi.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1. Coù bao giôø baïn nghó raèng moät soá ngöôøi ñaõ döûng döng vôùi ñaïo Coâng giaùo vaø khoâng maøng tìm bieát veà Chuùa vì hoï coù moät soá thaønh kieán, hay moät soá hieåu laàm veà Ñaïo vaø veà nhöõng ngöôøi coù Ñaïo khoâng? Lieäu coù caùch naøo giuùp hoï vöôït qua nhöõng trôû ngaïi ñoù?

2. Theo baïn, caùch thöùc “Truyeàn Giaùo khôûi ñi töø vieäc soáng Ñöùc AÙi” nhö Meï Teâreâsa seõ höõu hieäu nhö theá naøo vôùi moâi tröôøng baïn soáng?

3. Baïn coù theå goùp phaàn vaøo coâng cuoäc truyeàn giaùo nhö theá naøo qua caàu nguyeän, qua vieäc laøm cuï theå, qua giaùo duïc yù thöùc truyeàn giaùo cho con caùi?

Back to Home Page