Ngaøy
21 thaùng 04 naêm 2002
Chuùa Nhaät 4 Phuïc Sinh Naêm A
Ñoïc
Tin Möøng Ga 10, 1-10
Khi
aáy, Ñöùc Gieâsu noùi vôùi ngöôøi Do thaùi raèng: 1
“Thaät, toâi baûo thaät caùc oâng: Ai khoâng ñi qua cöûa maø vaøo
raøn chieân, nhöng treøo qua loái khaùc maø vaøo, ngöôøi aáy laø keû
troäm, keû cöôùp. 2 Coøn ai ñi qua cöûa maø vaøo, ngöôøi
aáy laø muïc töû. 3 Ngöôøi giöõ cöûa môû cho anh ta vaøo,
vaø chieân nghe tieáng cuûa anh; anh goïi teân töøng con, roài daãn
chuùng ra. 4 Khi ñaõ cho chieân ra heát, anh ta ñi tröôùc vaø
chieân ñi theo sau, vì chuùng nhaän bieát tieáng cuûa anh. 5
Chuùng seõ khoâng theo ngöôøi laï, nhöng seõ chaïy troán, vì chuùng
khoâng bieát tieáng ngöôøi laï.” 6 Ñöùc Gieâsu keå cho
hoï nghe duï ngoân ñoù,nhöng hoï khoâng hieåu nhöõng ñieàu Ngöôøi
noùi vôùi hoï.
7 Vaäy Ñöùc Gieâsu laïi noùi: “Thaät, toâi baûo thaät caùc
oâng: Toâi laø cöûa cho chieân ra vaøo. 8 Moïi keû ñeán tröôùc
toâi ñeàu laø troäm cöôùp, nhöng chieân ñaõ khoâng nghe hoï. 9
Toâi laø cöûa. Ai qua toâi maø vaøo thì seõ ñöôïc cöùu. Ngöôøi
aáy seõ ra vaøo vaø gaëp ñöôïc ñoàng coû. 10 Keû troäm
chæ ñeán ñeå aên troäm, gieát haïi vaø phaù huûy. Phaàn toâi, toâi
ñeán ñeå cho chieân ñöôïc soáng vaø soáng doài daøo.”
Gôïi
yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng
Cuoán
tieåu thuyeát löøng danh “Quo Vadis?” (Thaày ñi ñaâu ñoù?) töøng
ñöôïc döïng thaønh phim, laø moät thieân söû huøng traùng veà caùc
vò töû ñaïo tieân khôûi cuûa giaùo ñoaøn Roâma vaøo theá kyû thöù
nhaát. Taùc giaû cuoán giaû söû aáy ñaõ thuaät laïi truyeàn thuyeát
nhö sau veà cuoäc töû ñaïo cuûa thaùnh Pheâroâ, vò Giaùo hoaøng ñaàu
tieân cuûa Giaùo Hoäi.
Döôùi
söï baùch haïi taøn khoác cuûa baïo chuùa Neâroâ, thaùnh Pheâroâ
ñaõ quyeát ñònh laùnh naïn khoûi Roâma ñeå thoaùt khoûi löôõi ñao
taøn baïo maø caùc ñao phuû daønh cho nhöõng keû tin vaøo Chuùa Kitoâ.
Phaûi chaêng vò thaùnh ñaõ töøng ba laàn choái Chuùa laïi toan thaùo
thaân moät laàn nöõa? Hay laø Ngaøi nghó raèng ngaøi caàn phaûi soáng
ñeå tieáp tuïc leøo laùi con thuyeàn Giaùo Hoäi ñang trong côn hieåm
ngheøo? Theá nhöng ñang luùc ra khoûi cöûa thaønh trong ñeâm toái,
thaùnh Pheâroâ thoaùng thaáy Chuùa Gieâsu Phuïc Sinh ñang hoái haû ñi
vaøo trong thaønh. Ngaøi voäi vaû ñuoåi theo Thaày mình vaø caát tieáng
hoûi: “Quo vadis?” (Thaày ñi ñaâu ñoù?). Chuùa Gieâsu traû lôøi:
“Ta vaøo thaønh ñeå chòu ñoùng ñinh moät laàn nöõa cho ñoaøn
chieân cuûa Ta”, ñoaïn Ngöôøi bieán maát. Nghe nhöõng lôøi ñoù,
Pheâroâ chôït hieåu ra raèng Chuùa muoán Ngaøi phaûi ôû laïi trong
thaønh ñeå cuøng soáng cuøng cheát vôùi Daân Chuùa. Ngay laäp töùc,
Pheâroâ quay trôû laïi vaøo thaønh vaø chaúng bao laâu sau ñaõ bò
baét giöõ vaø mang ra haønh hình. Khi tôùi phaùp tröôøng, vò toâng
ñoà caû cuûa Giaùo Hoäi chæ xin caùc ñao phuû moät ñaëc aân: ñoù
laø ñöôïc cheát treo ngöôïc ñaàu xuoáng ñaát, treân moät thaäp
töï giaù hình chöõ X, vì thaùnh nhaân töï caûm thaáy khoâng xöùng
ñaùng ñöôïc cheát trong cuøng moät tö theá nhö Thaày mình.
Cho
duø nhöõng tình tieát trong caâu chuyeän treân ñaây laø thöïc hay hö
caáu, caùi cheát cuûa Pheâroâ ñaõ khieán ngaøi trôû neân gioáng
Thaày Gieâsu: ñoù laø trôû neân ngöôøi muïc töû nhaân laønh, thí
maïng soáng vì ñoaøn chieân.
Con chieân Ta thì nghe tieáng Ta
Trong
baøi Phuùc AÂm hoâm nay, Ñöùc Gieâsu xöng mình laø “Chuùa chieân
laønh”, ñoái laïi vôùi “keû troäm cöôùp” (aùm chæ ngöôøi
Pha-ri-seâu). Chuùng ta caàn hoaø mình vaøo boái caûnh chaên nuoâi du
muïc ôû xöù Pa-leùt-tin thôøi Ñöùc Gieâsu, ñeå coù theå hieåu
ñöôïc yù nghóa cuûa hai hình aûnh “ngöôøi muïc töû toát” vaø
cöûa chuoàng chieân” maø Ngöôøi töï ví veà mình.
Thaät
vaäy, caû hai hình aûnh naøy ñeàu lieân quan ñeán sinh hoaït veà ñeâm
vaø vaøo raïng saùng cuûa ngöôøi chaên chieân ñoái vôùi baày gia
suùc. Trong moät soá vuøng, luùc chieàu veà, caùc muïc töû thöôøng
ñem göûi baày chieân cuûa mình vaøo moät chuoàng loä thieân,
ñöôïc raøo chaén caån thaän haàu ngaên ngöøa thuù döõ vaø keû
troäm. Chuoàng ñoù chæ coù moât cöûa ra vaøo duy nhaát, do moät ngöôøi
gaùc ñeâm canh giöõ. Khi höøng ñoâng xuaát hieän, moãi muïc töû
quay laïi nhaän ñaøn chieân cuûa mình ngay taïi cöûa chuoàng. Keû ñeán
baét chieân maø khoâng qua cöûa aét laø keû troäm, vì noù sôï ngöôøi
canh gaùc cöûa.
Thaät
khoù hình dung söï thaân thieát cuûa ngöôøi muïc töû vôùi töøng
con chieân. Cuõng nhö giöõa töøng con chieân vôùi ngöôøi muïc töû.
Cuoäc soáng chung thöôøng xuyeân vôùi nhau treân nuùi hoaëc trong nhöõng
ñoàng coû ñaõ khieán chuû-chieân voâ cuøng khaéng khít vôùi nhau.
Moãi con chieân nhaän ra chuû qua tieáng cuûa ngöôøi ñoù; coøn chuû
chieân thì bieát roõ tính tình cuûa töøng con chieân trong baày. Khi
ñeán cöûa chuoàng, ngöôøi muïc töû chæ caàn huyùt saùo ra hieäu
hoaëc thoát leân moät hieäu leänh quen thuoäc naøo ñoù (chaúng haïn:
bia, bia, bia...) thì caùc con chieân cuûa anh seõ luïc tuïc keùo ra cöûa,
töøng con moät. Ñieàu kyø dieäu laø tuy moïi con chieân ñeàu noân
noùng ñöôïc ra ñoàng ñeå thöôûng thöùc nhöõng ngoaïm coû ngon
ngoït coøn ñöôïm hôi söông, nhöng chuùng khoâng bao giôø ñi theo
moät ngöôøi chuû laï. Traùi laïi, chuùng kieân nhaãn chôû nghe ñích
thò tieáng goïi cuûa chuû mình roài môùi ra. Ñoái vôùi chieân, tieáng
ra hieäu cuûa chuû ñoàng nghóa vôùi ñoàng coû non, vôùi maïch suoái
maùt, nôi maø noù seõ ñöôïc tung taêng suoát ngaøy ñeå aên no neâ,
vui thoaû thích vaø nghæ ngôi moät caùch eâm ñeàm.
Trong
moät vaøi vuøng khaùc, nhaát laø treân nuùi cao, ngöôøi muïc töû
thöôøng chaên baày chieân rieâng leû. Luùc ñeâm veà, ngöôøi ñoù
thöôøng luøa chieân vaøo moät hang ñoäng hay moät khe nuùi heïp vaø
naèm chaén ngang loái ra ñeå baûo veä baày chieân. Vì vaäy, ngöôøi
chaên chieân cuõng chính laø “cöûa” chuoàng thieân nhieân ñoù.
Neáu trong ñeâm, “cöûa” laø raøo chaén an toaøn cho chieân, thì
luùc raïng saùng, “cöûa” chính laø loái ñöa chieân ñeán caùnh
ñoàng xanh no thoaû vaø suoái maùt ngoït ngaøo. Khi Ñöùc Gieâsu xöng
mình laø “cöûa chuoàng chieân”, Ngöôøi ñaõ töï vì mình vôùi
loaïi ngöôøi chaên chieân naøy.
Muïc töû toát laønh vaø keû troäm
cöôùp
Caùc
saùch Phuùc AÂm thöôøng ñoái laäp hình aûnh Ñöùc Gieâsu (vò muïc
töû toát laønh) vôùi hình aûnh caùc nhaø laõnh ñaïo Do-thaùi-giaùo
ñöông thôøi. Chính Ñöùc Gieâsu cuõng leân tieáng caûnh giaùc ñoaøn
chieân cuûa Ngöôøi haõy coi chöøng caùc ngoân söù giaû: loaïi ngöôøi
naøy thöôøng ñoäi loát chieân maø ñeán vôùi hoï nhöng trong loøng
laïi laø soùi döõ ham moài (Mt 7,15). Luùc khaùc, Ngöôøi laïi chæ
trích caùc kyù luïc vaø Pha-ri-seâu chæ ngoài phaùn treân toaø giaûng
cuûa Moâseâ nhöng laïi chaúng thi haønh ñieàu hoï daïy laøm: “Hoï
chaát leân vai ngöôøi khaùc nhöõng gaùnh naëng, nhöng chính hoï laïi
khoâng buoàn ñöa ngoùn tay nhaác thöû” (Mt 23,2-4). Cuõng vaäy, hoï
chæ chuù yù trau chuoát beà ñaïo ñöùc, nhö nôùi roäng daûi vaûi
ôû tay, may daøi tua aùo; ñoøi ngöôøi khaùc xöng hoâ laø Thaày nôi
coâng coäng; luoân chieám choã nhaát ôû hoäi ñöôøng vaø ñaùm tieäc;
baøy veõ caàu kinh laâu giôø ñeå nuoát troïn taøi saûn cuûa caùc
baø goaù (Lc 20,46-47).
Traùi
laïi, Ñöùc Gieâsu laø hieän thaân cuûa ngöôøi muïc töû nhaân haäu.
Ngöôøi ñaõ hoaù baùnh ra nhieàu ñeå nuoâi soáng hôn 5,000 ngöôøi
ñang luõ löôït tuoán ñeán nghe Ngöôøi giaûng daïy (Ga 6,1-15); Ngöôøi
ñaõ baêng boù veát thöông trong loøng baø goaù thaønh Na-im khi Ngöôøi
cho con trai baø ñöôïc soáng laïi töø coõi cheát (Lc 7,11-17); Ngöôøi
ñaõ ñi tìm “con chieân laïc” laø oâng Gia-keâu khi Ngöôøi xin ñeán
troï taïi nhaø oâng vaø ñaõ khieán caû gia ñình oâng hoaùn caûi (Lc
19,1-10); hôn theá, Ngöôøi ñaõ hy sinh chính maïng soáng ñeå ñi doïn
choã cho ñoaøn chieân yeâu daáu trong Nhaø Cha Ngöôøi (Ga 14,2-4). Cuoái
cuøng, tröôùc khi rôøi boû caùc moân ñeä, Ngöôøi ñaõ ba laàn
trao phoù ñoaøn chieân cho Pheâroâ chaên daét (Ga 21,15-17).
Ñöùc
Gieâsu laø “cöûa” ñöa ñeán söï soáng ñích thöïc. Nhöng “cöûa”
cuûa Ngöôøi laø cöûa heïp, nghòch vôùi cöûa roäng cuûa theá gian
voán ñöa ñeán dieät vong (Mt 7,13-15). Aáy vaäy, cuoäc soáng cuûa
Kitoâ höõu chuùng ta luoân bò giaèng co giöõa “cöûa heïp” vaø
“cöûa roäng”; giöõa aùnh saùng vaø boùng toái; giöõa con
ñöôøng soáng vaø con ñöôøng dieät vong. Tuy nhieân, khoâng phaûi
luùc naøo cuõng deã daøng ñi vaøo cöûa heïp. Chính lòch söû Daân
rieâng Chuùa ñaõ chöùng thöïc ñieàu naøy.
Giaveâ laø Ñaáng chaên daét toâi
(Tv 23)
Töø
raát xa xöa, daân Ít-ra-en ñaõ caûm nghieäm saâu xa raèng mình laø
Daân rieâng do chính Giaveâ Thieân Chuùa qui tuï vaø chaên daét. Thaùnh
Vònh 23 veà “Chuùa chaên nuoâi toâi” noùi leân nieàm haïnh phuùc
cuûa daân khi ñöôïc chính Giaveâ yeâu thöông vaø chaên daét. Chính
Ngöôøi ñaõ giaûi thoaùt daân Ngöôøi khoûi tay soùi laø Pha-ra-oâ,
vua Ai caäp, ñeå ñöa hoï ñeán caùnh ñoàng chaûy ñaày söõa vaø
maät laø Ñaát Höùa. Ñaùng buoàn thay, taám thaûm kòch cuûa Daân Ít-ra-en
ñaõ khôûi söï ngay khi hoï vöøa daán böôùc theo Chuùa. Kinh nghieäm
cuûa daân cho thaáy vieäc löïa choïn “cöûa heïp” ñöa ñeán söï
soáng khoâng phaûi luùc naøo cuõng deã daøng vaø ñôn giaûn.
Thaät
vaäy, ngay khi vöøa ra khoûi Ai caäp, daân ñaõ töø boû Giaveâ ñeå
thôø laïy boø vaøng ôû chaân nuùi Sinai. Sau khi ñaõ vaøo ñònh cö
ôû Ñaát Höùa, daân cuõng haõy coøn phaûn boäi Giaveâ chaïy theo thôø
laïy caùc thaàn ngoaïi bang. Chính vì vaäy daân ñaõ phaûi gaùnh chòu
nhieàu cuoäc ly taùn, löu ñaày nôi ñaát khaùch queâ ngöôøi. Tuy
nhieân, Giaveâ luoân nhôù tôùi ñoaøn chieân ngoã nghòch vaø ñaõ
chaïnh loøng thöông xoùt chuùng. Chính vì theá maø sau nhöõng thöû
thaùch Ngöôøi ñaõ sai ñeán vôùi daân nhöõng muïc töû thay maët
Ngöôøi an uûi, naâng ñôõ vaø giaûi thoaùt daân. Chính vì vaäy maø
sau ñoù, hình aûnh muïc töû nhaân laønh voán ñöôïc daønh rieâng
ñeå noùi veà moái töông quan cuûa Giaveâ ñoái vôùi Daân rieâng,
cuõng ñöôïc aùp duïng caû cho nhöõng söù giaû cuûa Chuùa. Trong
soá nhöõng muïc töû con ngöôøi naøy, coù vò ñaõ xuaát thaân töø
ngheà chaên nuoâi thöïc thuï. Chaúng haïn Moâseâ ñaõ ñöôïc Chuùa
hieän ra trong buïi gai chaùy ñeå sai ñi giaûi thoaùt daân khoûi Ai caäp
ñang khi oâng chaên cöøu cho nhaïc phuï treân nuùi Hoâ-reùp (Xh
3,1-12); coøn caäu thieáu nieân Ñavít ñaõ ñöôïc boá goïi veà chòu
xöùc daàu taán phong bôûi tieân tri Samuel ñang luùc caäu ñang chaên
chieân ngoaøi ñoàng (1Sam 16,1-13). Theá maø veà sau, Ñavít ñaõ trôû
thaønh vò vua lôùn nhaát trong lòch söû Ít-ra-en vaø ñaõ ñöa vöông
quoác cuûa Daân Thieân Chuùa ñeán choã cöïc thònh.
Giaùo
Hoäi vaø xaõ hoäi ta ñang soáng luoân caàn ñeán nhöõng muïc töû
toát laønh theo nhöõng ñoøi hoûi cuûa chính Chuùa Gieâsu. Thöïc ra
Chuùa Gieâsu Phuïc Sinh vaãn maõi maõi laø muïc töû nhaân laønh vì
Ngöôøi ñaõ hy sinh maïng soáng vì ñoaøn chieân (Ga 10,15-18). Ngöôøi
haõy coøn tieáp tuïc söï hy sinh lôùn lao trong bí tích Thaùnh Theå.
Qua Thaùnh Leã moãi ngaøy, Chuùa Gieâsu luoân “phoù noäp mình” moät
caùch môùi meû vaø soáng ñoäng vì ñoaøn chieân. Qua bí tích Thaùnh
Theå, Ngöôøi luoân ñaët mình tröôùc “cöûa” ñeå baûo veä ñoaøn
chieân khoûi aûnh höôûng cuûa theá gian, xaùc thòt. Chính maùu Ngöôøi
ñaõ ñoå ra ñeå thöïc hieän caùch höõu hieäu coâng cuoäc baûo veä
ñoù. Giaùo Hoäi vaø xaõ hoäi ta ñang soáng seõ ñöôïc baûo veä toát
nhaát neáu moãi thaønh vieân bieát vaø daùm tham gia vaøo söï hy sinh
lôùn lao cuûa chính Chuùa Gieâsu, vò muïc töû nhaân laønh.
Moät
soá caâu hoûi gôïi yù
1.
Baïn caûm nghieäm nhö theá naøo veà tình yeâu thöông vaø söï daãn
daét cuûa Chuùa ngang qua nhöõng bieán coá lôùn trong ñôøi baïn?
2. Hình aûnh vò muïc töû nhaân laønh soáng heát mình cho ñoaøn chieân gôïi höùng cho baïn cö xöû nhö theá naøo ñoái vôùi tha nhaân: trong cöông vò cha meï; thaày coâ; y baùc só, hoaëc trong ngheà nghieäp rieâng baïn ñang theo ñuoåi?