Ngaøy 3 thaùng 02 naêm 2002

Chuùa Nhaät Thöôøng Nieân 4 Naêm A

Ñoïc Tin Möøng Mt 5,1-12a

¹ Thaáy ñaùm ñoâng, Ñöùc Gieâsu leân nuùi. Ngöôøi ngoài xuoáng, caùc moân ñeä ñeán gaàn beân. ² Ngöôøi môû mieäng daïy hoï raèng:

³ "Phuùc thay ai coù taâm hoàn ngheøo khoù, vì Nöôùc Trôøi laø cuûa hoï. ⁴ Phuùc thay ai hieàn laønh, vì hoï seõ ñöôïc Ñaát Höùa laøm gia nghieäp. ⁵ Phuùc thay ai saàu khoå, vì hoï seõ ñöôïc Thieân Chuùa uûi an. ⁶ Phuùc thay ai khaùt khao neân ngöôøi coâng chính, vì hoï seõ ñöôïc Thieân Chuùa cho thoûa loøng. ⁷ Phuùc thay ai xoùt thöông ngöôøi, vì hoï seõ ñöôïc Thieân Chuùa xoùt thöông. ⁸ Phuùc thay ai coù taâm hoàn trong saïch, vì hoï seõ ñöôïc nhìn thaáy Thieân Chuùa. ⁹ Phuùc thay ai xaây döïng hoøa bình, vì hoï seõ ñöôïc goïi laø con Thieân Chuùa. ¹⁰ Phuùc thay ai bò baùch haïi vì soáng coâng chính, vì Nöôùc Trôøi laø cuûa hoï. ¹¹ Phuùc cho anh em khi vì Thaày maø bò ngöôøi ta sæ vaû, baùch haïi vaø vu khoáng ñuû ñieàu xaáu xa. ¹² Anh em haõy vui möøng hôùn hôû, vì phaàn thöôûng daønh cho anh em ôû treân trôøi thaät lôùn lao.

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Ñöùc Gieâsu khoâng chæ daïy ta veà caùc moái phuùc.

Chính Ngaøi neâu göông soáng haïnh phuùc.

Baøi Tin Möøng hoâm nay laø khôûi ñaàu cuûa Baøi Giaûng Treân Nuùi. Qua ñoù taùc giaû Mattheâu cho thaáy Ñöùc Gieâsu quaû thaät laø vò taân laõnh ñaïo cuûa daân môùi cuûa Thieân Chuùa. Nhö xöa oâng Moâseâ töø nuùi Sinai mang möôøi giôùi raên cuûa Thieân Chuùa coâng boá cho daân Ít-ra-en nhö theá naøo, thì nay Ñöùc Gieâsu cuõng coâng boá luaät môùi cuûa Thieân Chuùa nhö ñöôïc kieän toaøn nôi baûn thaân Ngöôøi nhö vaäy. Daân môùi cuûa Thieân Chuùa bao goàm taát caû nhöõng ngöôøi ñöôïc Ñöùc Gieâsu môøi goïi trôû neân moân ñeä cuûa Ngöôøi. Lôøi môøi goïi aáy khoâng loaïi tröø moät ai nhö thaáy roõ qua meänh leänh cuoái cuøng cuûa Ñöùc Gieâsu tröôùc khi veà trôøi, laø: “Thaày ñaõ ñöôïc trao toaøn quyeàn treân trôøi döôùi ñaát. Vaäy anh em haõy ñi vaø laøm cho muoân daân trôû thaønh moân ñeä, laøm pheùp röûa cho hoï nhaân danh Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, daïy baûo hoï tuaân giöõ moïi ñieàu Thaày ñaõ truyeàn cho anh em.” (Mt 28,18-20).

Ngay vôùi baøi giaûng ñaàu tieân naøy ñoái töôïng ñaõ laø quaûng ñaïi quaàn chuùng, tuy gaàn guïi nhaát beân caïnh Ñöùc Gieâsu laø caùc moân ñeä (c.1), trong ñoù coù boán ngöôøi ñaàu tieân laø caùc oâng Anreâ, Simon Pheâroâ, Giacoâbeâ vaø Gioan, ñöôïc Ñöùc Gieâsu goïi trong khi haønh ngheà ñaùnh caù nôi bieån hoà Galileâ (Mt 4,18-22). Vaäy Ñöùc Gieâsu khoâng ñoøi hoûi ngöôøi nghe phaûi laø nhöõng ngöôøi coù trình ñoä naøo veà hoïc thöùc tuy ôn ñöùc tin ñoái vôùi Giaveâ Thieân Chuùa phaûi ñöôïc hieåu ngaàm. Ôn aáy nay phaûi ñöôïc nôùi roäng ñeå qui veà Ñöùc Kitoâ bôûi leõ Chuùa Cha ñaõ trao phoù moïi söï nôi Ñöùc Gieâsu. Vaø khoâng ai bieát roõ ngöôøi Con, tröø Chuùa Cha; cuõng nhö khoâng ai bieát roõ Chuùa Cha tröø ngöôøi Con vaø keû maø ngöôøi Con muoán maïc khaûi cho. (x.Mt 11,27).

Ñöùc Gieâsu cho bieát hoaøn caûnh thöïc söï

cuûa loaøi ngöôøi döôùi caùi nhìn cuûa Thieân Chuùa

Vaäy döïa vaøo thaåm quyeàn töø trôøi cao, Ñöùc Gieâsu ñeán cho bieát hoaøn caûnh thöïc söï cuûa loaøi ngöôøi döôùi caùi nhìn cuûa Thieân Chuùa. Thieân Chuùa laø Tình Yeâu (1Ga 4,16). Ngaøi khoâng ñöùng trung laäp nhöng nghieâng haún veà nhöõng keû beù nhoû; Ngaøi khoâng loaïi boû ngöôøi giaàu, nhöng buoäc ngöôøi giaàu phaûi ñöôïc hoaùn caûi ñeå tham döï vaøo Tình Yeâu Thieân Chuùa laø ñaët mình phuïc vuï ngöôøi ngheøo. Chính Ñöùc Gieâsu neâu göông phuïc vuï suoát ñôøi maø cöû chæ quì xuoáng röûa chaân cho caùc moân ñeä (Ga 13,1-17) chæ noùi leân ñöôïc phaàn naøo maø thoâi.

+ Thöïc ra, chính cuoäc ñôøi hy sinh vaø töï haï cho tôùi caùi cheát nhuïc nhaõ cuûa Ñöùc Gieâsu bieåu loä tình yeâu Thieân Chuùa, laøm neân Nöôùc cuûa Thieân Chuùa. Ai ñoùn nhaän caùi ngheøo ñoù cuûa Ñöùc Gieâsu thöïc söï laø ñoùn nhaän chính Tình Yeâu töø trôøi cao neân sôû höõu ñöôïc Nöôùc Thieân Chuùa.(c.3).

+ Ai chaáp nhaän göông hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng cuûa Ñöùc Gieâsu (x.Mt 11,28-29) seõ ñöôïc ñaát höùa laøm gia nghieäp (c.4).

+ Ai chaáp nhaän noãi saàu khoå cuûa Ñöùc Gieâsu taïi vöôøn Gheát-seâ-ma-ni (x.Mt 26,36-46) laø noãi saàu khoå cöùu mình khoûi toäi, ngöôøi ñoù seõ ñöôïc chính Thieân Chuùa uûi an (c.5)

+ Ai öôùc ao giöõ troïn ñöùc coâng chính theo göông Ñöùc Gieâsu (x.Mt 3,15), ngöôøi ñoù seõ ñöôïc Thieân Chuùa cho thoaû loøng (c.6).

+ Ai bieát noi göông Ñöùc Gieâsu, Ñaáng ñaõ xin vôùi Thieân Chuùa Cha tha cho nhöõng keû ñoùng ñinh mình treân thaäp töï, ngöôøi ñoù ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa xoùt thöông vì ñöôïc Ngaøi cho neân gioáng Con cuûa Ngaøi (c.7).

+ Moái phuùc ñöôïc nhìn thaáy Thieân Chuùa phaûi laø moái phuùc do chính Ñöùc Gieâsu thoâng ban theo lôøi Ngöôøi tuyeân boá raèng: “Khoâng ai bieát roõ Chuùa Cha, tröø ngöôøi Con vaø keû maø ngöôøi Con muoán maïc khaûi cho (c.8; x.Mt 11,27).

+ Moái phuùc laøm con Thieân Chuùa (c.9) nhaát thieát cuõng phaûi do chính Ñöùc Gieâsu laø “con yeâu daáu cuûa Thieân Chuùa” (Mt 3,17); chính nhôø tham döï vaøo söï soáng, söï cheát vaø söï soáng laïi cuûa Ñöùc Gieâsu, ta xaây döïng bình an ñích thöïc vaø döï phaàn vaøo tö caùch laøm Con Thieân Chuùa cuûa Ñöùc Gieâsu.

+ Moái phuùc cuoái cuøng (cc.10-12) chæ laø vieäc ta keát hieäp maät thieát vôùi chính Ñaáng thieát laäp neân Nöôùc Thieân Chuùa nôi baûn thaân Ngaøi laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ: “Naøo Ñöùc Kitoâ chaúng phaûi chòu ñau khoå roài môùi ñöôïc vinh quang ö?” (Lc 24,25).

Vaäy baøi giaûng veà caùc moái phuùc thaät ra cuõng chæ qui veà moät moái phuùc chính laø tình yeâu Thieân Chuùa hieän thaân nôi Ñöùc Gieâsu laøng Nadareùt. Tình yeâu aáy khi xuaát hieän trong boái caûnh vaên hoaù xaõ hoäi Do thaùi ñaõ choïn ñöùng veà phiaù ngöôøi ngheøo.

Ñöùc Gieâsu ñöùng veà phía ngöôøi ngheøo

Luca cho thaáy Ñöùc Gieâsu nhaém thaúng ñaùm ngöôøi ngheøo ñoù khi noùi vôùi hoï: Phuùc cho anh em laø nhöõng keû khoù ngheøo, vì Nöôùc Thieân Chuùa laø cuûa anh em. Phuùc cho anh em, nhöõng ngöôøi ñang ñoùi khaùt, vì anh em seõ ñöôïc no loøng. Phuùc cho anh em, nhöõng ngöôøi ñang phaûi than khoùc, vì anh em seõ ñöôïc vui cöôøi. Phuùc cho anh em, nhöõng ngöôøi ñang bò gheùt boû, haát huûi, sæ nhuïc…(x.Lc 6,20-22).

Lieàn sau ñoù, Luca ñöa ra nhöõng lôøi baùo döõ ñoái vôùi nhöõng ngöôøi giaàu coù, no phæ, nhöõng keû ñang vui söôùng cöôøi côït, ñang ñöôïc thieân haï taùn döông (x.Lc 6,24-26).

Nhöng Ñöùc Gieâsu ñaõ khoâng döøng laïi ôû loái noùi suoâng. Ngöôøi minh chöùng baèng haønh ñoäng cuï theå veà noäi dung Nöôùc Thieân Chuùa daønh cho ngöôøi ngheøo, baèng caùch baøy toû loøng öu aùi ñaëc bieät hai thaønh phaàn thôøi ñoù ñang bò gaït ra beân leà xaõ hoäi, ñoù laø nhöõng ngöôøi beänh taät vaø nhöõng ngöôøi khoâng coù quyeàn coâng daân.

Caùc saùch Tin Möøng neâu hai loaïi ngöôøi beänh, ñoù laø keû taøn taät vaø keû bò quæ aùm. Taøn taät goàm nhöõng chöùng beänh coù theå quan saùt ñöôïc nhö muø, queø vaø nhöõng thöù beänh da lieãu, nhaát laø phong huûi. Ñoù laø nhöõng ngöôøi heát coøn lao ñoäng ñöôïc, neân xaõ hoäi keå laø thaønh phaàn “aên haïi” vì soáng döïa vaøo ngöôøi khaùc.

Coøn “bò quæ aùm” chuû yeáu laø nhöõng ngöôøi maéc beänh taâm thaàn, ñoäng kinh, deã teù xæu vaø ñöôïc keå laø bò quæ vaät. Ngöôøi caâm vaø ñieác cuõng ñöôïc keå laø bò quæ aùm. Ngöôøi phuï nöõ coøng löng thì ñöôïc keå laø bò “quæ coøng” aùm (x.Lc 13,10-15). Chaån beänh kieåu ñoù khieán ta nöïc cöôøi nhöng noù cho thaáy naõo traïng cuûa ngöôøi thôøi aáy keå beänh nhaân naèm döôùi quyeàn löïc cuûa ma quæ neân thöôøng xuyeân bò coi laø oâ ueá neân khoâng ñöôïc tham gia vieäc thôø phöôïng nôi Ñeàn Thôø.

Khi chöõa beänh Ñöùc Gieâsu phuïc hoài laïi phaåm giaù cuûa beänh nhaân, cho hoï ñöôïc tham gia Nöôùc Thieân Chuùa. Hoï khoâng coøn bò gaït ra beân leà nöõa, nhöng ôû ngay taâm ñieåm cuûa Tình Yeâu Thieân Chuùa.

Ngoaøi haïng ngöôøi beänh taät, nhieàu thaønh phaàn khaùc cuõng bò gaït sang moät beân, thôøi Ñöùc Gieâsu.

- Thöù nhaát laø ñaøn baø, con treû: Hoaøn caûnh phuï nöõ taïi AÙp-ga-nit-taêng ngaøy nay chæ laø hình aûnh noái daøi cuûa phuï nöõ vuøng Trung Ñoâng xöa. Hoï phaûi nhoát mình trong nhaø. Khi ra ñöôøng, hoï phaûi laáy khaên che maët vaø khoâng ñöôïc môû mieäng noùi vôùi ñaøn oâng. Vôï leä thuoäc choàng tôùi möùc coù theå bò choàng sa thaûi vì baát cöù lyù do nhoû beù naøo, chaúng haïn nhö naáu côm kheâ.

Söï kieän Ñöùc Gieâsu cho moät soá phuï nöõ thaùp tuøng Ngöôøi treân ñöôøng ñi rao giaûng Tin Möøng cuøng vôùi nhoùm Möôøi Hai, quaû laø ñieàu môùi meû veà Nöôùc Thieân Chuùa. Cuõng laø ñieàu gaây aán töôïng khoâng nhoû khi Ñöùc Gieâsu ñoøi caùc moân ñeä phaûi hoaùn caûi ñeå trôû neân nhö treû nhoû thì môùi ñöôïc vaøo Nöôùc Thieân Chuùa (Mt 18,9).

- Thöù hai laø nhöõng ngöôøi laøm ngheà baát löông: Haïng ngöôøi naøy bao goàm khoâng nhöõng ngöôøi thu thueá nhö Leâvi (Mc 2,14), maø caû nhöõng ngöôøi cheùp möôùn, nhöõng ngöôøi thôï deät (hai loaïi naøy bò ngôø laø “baát haûo” vì tieáp caän vôùi phuï nöõ), ngöôøi ñoåi tieàn, caàm ñoà, ñaùnh côø, chaên suùc vaät (mang tieáng cho suùc vaät aên laán sang ñaát keû khaùc).

Vaäy ñeå höôûng caùc moái phuùc thaät nhö Ñöùc Gieâsu daïy ta hoâm nay, ta caàn nhìn thaúng baûn thaân Ngaøi nhö chính Ngaøi theå hieän caùc moái phuùc ñoù. Khoâng coù ñieàu gì Ngaøi daïy ta maø Ngaøi laïi khoâng laøm göông cho ta. Khoâng coù giaù trò naøo veà Nöôùc Thieân Chuùa ñöôïc Ngaøi neâu leân, maø chính Ngaøi khoâng traû giaù baèng vieäc hy sinh chính maïng soáng mình: “Khoâng coù tình yeâu naøo cao caû hôn tình yeâu cuûa ngöôøi ñaõ hy sinh tính maïng vì baïn höõu cuûa mình.” (Ga 15,13).

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1. Baïn ñoïc Mt 5,1-12 vaø Lc 6,20-26 veà caùc moái phuùc thaät thì nhaän thaáy nhöõng khaùc bieät naøo? Taïi sao?

2. Ñöùc Gieâsu khoâng daïy ta veà baát cöù moái phuùc naøo maø chính Ngaøi laïi khoâng neâu göông cho ta. Baïn thaáy taám göông naøo cuûa Chuùa Gieâsu veà caùc moái phuùc giuùp baïn hôn caû?

3. Khi Ñöùc Gieâsu noùi “Phuùc cho anh em laø nhöõng ngöôøi ngheøo…(Lc 6,20), Ngöôøi coù yù noùi veà: Beänh nhaân? Ngöôøi taøn taät? Keû bò quæ aùm? Ñaøn baø vaø treû con? Ngöôøi thu thueá? Ngöôøi cheùp möôùn? Ngöôøi thôï deät? Ngöôøi ñoåi tieàn? v.v… taïi sao?

Back to Home Page