Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home PageTaïi quaûng tröôøng thaønh phoá lôùn nhaát beân Toâ Caùch Lan, laø Gô-laùt-goâ (Glasgow), ngaøy 10-3-1615, daân chuùng Tin Laønh cuõng nhö Coâng Giaùo, tuï laïi khaù ñoâng. Hoï toø moø muoán theo doõi cuoäc xöû giaûo moät linh muïc doøng Teân. Ñoù laø cha Gioan OÂ-gin-vi (Ogilvie) 35 tuoåi. Ngöôøi ta ñaëc bieät chuù yù tôùi coá gaéng cuûa vò Muïc Sö Giaùo Hoäi Toâ Caùch Lan ly khai, ñang ra söùc cöùu linh muïc doøng Teân naøy thoaùt khoûi aùn töû vaøo phuùt choùt.
Cha OÂ-gin-vi: Toâi muoán soáng laém nhöng phaûi coù töôùc vaø boång loäc môùi ñöôïc.
Muïc Sö: OÂng seõ coù ñuû caû chöùc töôùc laãn boång loäc.
Cha OÂ-gin-vi: Ñoàng yù.
Cha OÂ-gin-vi lieàn ra hieäu cho daân chuùng ñöùng ñoù: "Thöa ñoàng baøo, Muïc Sö muoán noùi ñoâi lôøi vôùi taát caû ñoàng baøo!" Laäp töùc Muïc Sö höôùng veà phía daân chuùng maø noùi ñeå moïi ngöôøi ñeàu nghe ñöôïc: "Toâi höùa neáu oâng OÂ-gin-vi boû ñaïo, thì khoâng nhöõng thoaùt khoûi aùn töû maø coøn ñöôïc laøm con reå Ñöùc Toång Giaùm Muïc cuõng nhö ñöôïc höôûng boång loäc nöõa." Cha OÂ-gin-vi lieàn hoûi ñaùm ñoâng: "Ñoàng baøo coù nghe roõ Muïc Sö noùi gì khoâng? Xin ñoàng baøo laøm chöùng hoä toâi vôùi." Ñaùm ñoâng xoân xao: "Nghe roõ, nghe roõ. Xuoáng ñi, xuoáng ñi!" Ngöôøi ta cöù töôûng Cha OÂ-gin-vi böôùc xuoáng ngay khoûi ñoaïn ñaàu ñaøi, nhöng Cha coøn muoán hoûi theâm.
Cha OÂ-gin-vi: Sau naøy toâi coøn bò phaït veà toäi phaûn quoác gì khoâng?
Ñaùm ñoâng: Khoâng ñaâu, phaûn gì maø phaûn!
Nghe Cha OÂ-gin-vi noùi, ngöôøi Tin Laønh coù veû ñaéc thaéng. Ngöôïc laïi ngöôøi Coâng Giaùo caûm thaáy buoàn böïc khoù taû: Môùi hoâm naøo Cha OÂ-gin-vi toû ra can tröôøng khieán moïi ngöôøi Coâng Giaùo phaûi thaùn phuïc; taïi sao hoâm nay Cha laïi nhö ñang maëc caû ñeå baùn linh hoàn laáy chuùt vinh hoa! Hoâm aáy tröôùc toaø aùn, ai laø ngöôøi Coâng Giaùo cuõng laáy laøm thích thuù veà lôøi tuyeân boá cuûa Cha OÂ-gin-vi khi Cha noùi: "Neáu moãi sôïi toùc cuûa toâi laø moät linh muïc, thì taát caû moïi sôïi toùc cuûa toâi cuõng trôû veà Toâ Caùch Lan vôùi toâi!" Theá maø hoâm nay Cha OÂ-gin-vi haønh xöû khaùc haún.
Duø sao, moïi ngöôøi nôi quaûng tröôøng cuõng chuù yù tôùi nhöõng lôøi Cha OÂ-gin-vi noùi tieáp vôùi daân chuùng.
Cha OÂ-gin-vi: Vaäy laø hoâm nay toâi bò xöû töû chæ vì lyù do toân giaùo thoâi, phaûi khoâng?
Ñaùm ñoâng: Ñuùng roài coøn gì nöõa!
Cha OÂ-gin-vi ngöøng noùi, ñaûo maét nhìn khaép quaûng tröôøng, roài doõng daïc tuyeân boá: "Thöa ñoàng baøo, toâi chæ mong ñöôïc ñoàng baøo xaùc nhaän cho nhö vaäy. Toâi khoâng heà phaûn quoác. Toâi bò xöû töû chæ vì lyù do toân giaùo. Neáu vaäy, duø phaûi cheát ngaøn laàn, toâi cuõng saün saøng. Ai muoán töôùc ñoaït maïng soáng toâi thì cöù laøm, nhöng ñöùc tin cuûa toâi khoâng ai beû cong ñöôïc ñaâu." Nghe vaäy ngöôøi Coâng Giaùo boãng caûm thaáy ñöôïc nheï nhoõm. Traùi laïi, ngöôøi Tin Laønh ñöùng ñoù tiu nghæu noùi vôùi nhau: "Thaät laø ma giaùo!"
Lôøi tuyeân tín ñoäc ñaùo cuûa Cha OÂ-gin-vi töï nhieân laøm cho yù nghóa cuûa baøi Tin Möøng hoâm nay trôû neân soáng ñoäng. Lôøi tuyeân tín aáy ñaõ ñöa Cha tôùi caùi cheát qua hai ñieàu raên meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi thöïc söï ñaõ neân moät trong moät cuûa leã toaøn thieâu tuyeät haûo!
Giöõa caû moät röøng luaät
Baøi Tin Möøng hoâm nay tröôùc tieân ñaët ta tröôùc boái caûnh cuûa caû moät röøng luaät nôi naõo traïng cuûa ngöôøi Do Thaùi. Vôùi hoï "Luaät Moâseâ" bao goàm moïi luaät buoäc maø Gia-veâ Thieân Chuùa ñaõ maïc khaûi cho Ít-ra-en ngang qua nhaø laõnh ñaïo Moâseâ. Nhöng caùc baäc thaày Do Thaùi coøn theâm 248 ñieàu buoäc vaø 365 ñieàu caám. Vì theá tín ñoà ñaïo Do Thaùi gaëp phaûi thaéc maéc laø: Luaät naøo ñöùng haøng ñaàu giöõa caû moät röøng luaät maø hoï ñöôïc daïy ñeå tuaân theo? Khi nghe Ñöùc Gieâsu traû lôøi baèng caùch trích saùch Ñeä Nhò Luaät cuûa Moâseâ ñeå noùi "Nghe ñaây, hôõi Ít-ra-en, Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa chuùng ta, laø Ñöùc Chuùa duy nhaát. Ngöôi phaûi yeâu meán Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa ngöôi, heát loøng, heát linh hoàn, heát trí khoân vaø heát söùc löïc ngöôi" (6,4-5). Caâu ñoù moïi ngöôøi Do Thaùi ñeàu thuoäc loøng. Seõ khoâng coù vaán ñeà ñeå hoï nhìn nhaän tình yeâu maø hoï daønh cho Thieân Chuùa phaûi laø tình yeâu tuyeät ñoái. Tình yeâu cuûa con ngöôøi maø döøng laïi ôû baát cöù thoï taïo naøo ñeå khoâng quy höôùng veà Thieân Chuùa thì tình yeâu aáy seõ bò leäch laïc, khoâng theå thaønh töïu ñöôïc.
Nhöng ñoù laø xeùt veà maët lyù thuyeát. Trong thöïc haønh chính ñieàu raên thöù hai laø: "Ngöôi phaûi yeâu meán ngöôøi thaân caän nhö chính mình" (c.31), ñieàu raên aáy môùi laøm cho choã ñöùng cuûa ñieàu raên thöù nhaát kia bò xaùo troän, do söï leäch laïc cuûa tình yeâu nôi con ngöôøi. Toâng ñoà Gioan keå toäi gheùt anh em mình laø toäi noùi doái vì ngaøi baûo "Neáu ai noùi: Toâi yeâu meán Thieân Chuùa maø laïi gheùt anh em mình, thì keû aáy laø ngöôøi noùi doái, vì ai khoâng yeâu thöông ngöôøi anh em maø hoï troâng thaáy, thì khoâng theå yeâu meán Thieân Chuùa maø hoï khoâng troâng thaáy (1Ga 4,20). Taùc giaû thö cuûa Giacoâbeâ qui traùch nhieäm söï thieáu vaéng tình yeâu ñoái vôùi tha nhaân veà moät ñöùc tin ñaõ cheát khi noùi: "Giaû nhö coù ngöôøi anh em hay chò em khoâng coù aùo che thaân vaø khoâng ñuû cuûa aên haøng ngaøy, maø coù ai trong anh em laïi noùi vôùi hoï: Haõy ñi bình an, maëc cho aám vaø aên cho no" nhöng laïi khoâng cho hoï nhöõng thöù thaân xaùc hoï ñang caàn, thì naøo coù ích lôïi gì? Cuõng vaäy, ñöùc tin khoâng coù haønh ñoäng thì quaû laø ñöùc tin cheát" (2,15-17).
Theá naøo laø yeâu tha nhaân nhö chính mình?
Thöïc ra, yeâu tha nhaân nhö chính mình hieåu ngaàm moät tình yeâu ñích thöïc ñoái vôùi baûn thaân. Ñoù laø ñieàu Ñöùc Gieâsu muoán noùi khi neâu ñieàu kieän phaûi coù ñeå theo Ngöôøi. Ngöôøi noùi vôùi caùc moân ñeä: "Ai muoán theo Thaày, phaûi töø boû chính mình, vaùc thaäp giaù mình maø theo. Quaû vaäy ai muoán cöùu maïng soáng mình thì seõ maát, coøn ai lieàu maát maïng soáng mình vì Thaày, thì seõ tìm ñöôïc maïng soáng aáy." (Mt 16,24-25). Caâu noùi ñoù seõ deã hieåu khi ta yù thöùc ta hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo Chuùa trong moïi söï. Taïi sao ta ngaàn ngaïi khoâng chòu hoaøn toaøn phoù thaùc baûn thaân ta cho Thieân Chuùa? Chính Ngöôøi an baøi vaø saép xeáp moïi söï ñeå ta ñaït tôùi muïc ñích nhö yù Ngöôøi muoán, laø ñöôïc soáng moät caùch vónh vieãn vôùi Ngöôøi trong coõi phuùc. Chính trong tinh thaàn hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo Chuùa nhö vaäy ta môùi coù theå yeâu mình vaø yeâu tha nhaân moät caùch ñích thöïc.
Ñöùc Gieâsu ñaõ bieåu loä tình yeâu ñích thöïc ñoù moät caùch tuyeät haûo khi Ngöôøi noái keát hai ñieàu raên meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi trong caùi cheát cao quyù hôn baát cöù leã toaøn thieâu vaø leã vaät hy sinh naøo khaùc, khi Ngöôøi hy sinh maïng soáng mình vì yeâu Cha vaø yeâu caû nhaân loaïi. Taát caû caùc thaùnh töû ñaïo cuõng theo cuøng moät con ñöôøng hy sinh ñoù. Thöïc ra moïi Kitoâ höõu chuùng ta cuõng khoâng coù con ñöôøng naøo khaùc ñeå ñi ngoaøi con ñöôøng Ñöùc Gieâsu ñaõ ñi. Laø Kitoâ höõu töùc laø ngöôøi khi chòu pheùp röûa, ta ñöôïc dìm trong söï cheát cuûa Ñöùc Kitoâ, ñeå khi choãi daäy, ta soáng söï soáng môùi do Ñöùc Gieâsu ban cho. Ñoù laø söï soáng hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo thaùnh yù cuûa Cha. Ta cheát ñi cho toäi loãi ñeå soáng söï soáng traøn ñaày cuûa tình yeâu sung maõn ñoái vôùi Thieân Chuùa. Chính Thaàn Khí cuûa Chuùa Gieâsu daïy ta phaûi laøm gì ñeå coù theå yeâu thöông tha nhaân nhö chính mình. Thaàn Khí cuûa Chuùa coù theå ban cho ta dieãm phuùc ñöôïc neân moät vôùi Ngöôøi trong caùi cheát cöùu theá maø Ngöôøi ñaõ töï nguyeän chòu laáy cho caû nhaân loaïi. Ñoù chính laø ñieàu ñaõ xaûy ra cho cha OÂ-gin-vi.
Sinh ra taïi Toâ Caùch Lan naêm 1579. Voán laø con cuûa moät gia ñình Tin Laønh thuoäc giaùo hoäi Toâ Caùch Lan ly khai, caäu Gioan ñöôïc gôûi ñi du hoïc beân Phaùp töø tuoåi 13. Nhaân cô hoäi ñöôïc hoïc taïi moät tröôøng phoå thoâng cuûa caùc cha doøng Teân, caäu ñaõ theo doõi nhöõng buoåi thaûo luaän veà Ñöùc Tin neân sôùm bieát ñaïo Coâng Giaùo vaø ñaõ xin gia nhaäp Ñaïo ôû tuoåi 17. Ba naêm sau caäu ñaõ xin gia nhaäp doøng Teân vaø ñöôïc tuaàn töï huaán luyeän qua 2 naêm taäp vieän, 3 naêm trieát hoïc, 3 naêm thöïc taäp, 3 naêm thaàn hoïc roài ñöôïc chòu chöùc linh muïc taïi Paris naêm 1610.
Ñaây laø luùc phaûi giuùp ñôõ ñoàng baøo toâi
Khi ôû Phaùp, cha OÂ-gin-vi naêng ñöôïc gaëp caùc vò thöøa sai doøng Teân leùn luùt veà Toâ Caùch Lan ñeå phuïc vuï caùc tín höõu Coâng Giaùo. Tin töùc maø cha nhaän ñöôïc veà Toâ Caùch Lan khoâng maáy saùng suûa. Nhöng tình hình cuûa Ñaát Nöôùc caøng môø mòt thì loøng nhieät thaønh cuûa cha caøng ñöôïc cuûng coá. Cha noùi: "Ñaây chính laø luùc phaûi giuùp ñôõ ñoàng baøo toâi." Cha ñöôïc sai veà phuïc vuï taïi queâ nhaø muøa thu naêm 1613. Hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa cha keát quaû tôùi möùc trôû neân söï ñe doïa cho giôùi chöùc traùch ñaïo ñôøi. Ñaàu thaùng 10 naêm 1614 cha bò baét vaø ngaøy 10 thaùng 3 naêm 1615 cha ñaõ bò haønh quyeát nhö noùi treân.
Quaû thaät nôi caùi
cheát töû ñaïo cuûa cha OÂ-gin-vi,
ngöôøi ta thaáy hai ñieàu raên
meán Chuùa yeâu ngöôøi ñöôïc
noái keát chaët cheõ vôùi nhau trong
moät cuûa leã toaøn thieâu vì loøng
meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi.
2. Phaûi yeâu tha nhaân
nhö chính mình (c.31) nhöng laïi phaûi
töø boû chính mình ñeå trôû
neân moân ñeä cuûa Chuùa Gieâsu
(Mt 16, 24-25). Noùi nhö vaäy coù sôï
maâu thuaãn chaêng? Laøm theá naøo
giaûi toaû ñöôïc maâu thuaãn
ñoù?
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page